Hướng dẫn chi tiết cách đóng cầu thang

25/02/2025

Nội dung bài viết

Cầu thang là một phần không thể thiếu trong nhiều công trình xây dựng, từ không gian ngoài trời đến nội thất. Tự tay đóng cầu thang có vẻ là một thử thách lớn, nhưng thực chất, cầu thang chỉ bao gồm ba thành phần chính: ván cạnh, mặt bậc thang và ván đứng. Ván cạnh, thường là tấm gỗ có kích thước 5cm x 30cm, đóng vai trò chịu lực khi bạn di chuyển. Mặt bậc thang là nơi bạn đặt chân lên, còn ván đứng được lắp vuông góc phía dưới mặt bậc. Sau khi đo và cắt ván cạnh chính xác, các phần còn lại sẽ dễ dàng lắp ráp.

Quy trình thực hiện

Xác định các thông số kỹ thuật cơ bản

Đo chiều cao từ vị trí lắp đặt cầu thang, còn gọi là chiều cao tổng. Nếu bạn không muốn bậc trên cùng ngang bằng với bề mặt lắp đặt, hãy tính toán kỹ lưỡng.

Ví dụ, nếu bạn đang xây cầu thang lên sàn hiên và đo được chiều cao từ mặt đất đến sàn là 1m, đó là chiều cao tổng.
Nếu bạn muốn cầu thang dừng lại cách sàn 10cm, chiều cao tổng sẽ là 0,9m.

Chia chiều cao tổng cho chiều cao tiêu chuẩn của mỗi bậc. Kết quả sẽ cho bạn biết tổng số bậc cần thiết. Chiều cao bậc thường dao động từ 17-20cm, nhưng bạn có thể điều chỉnh để phù hợp với thiết kế riêng.

Ví dụ, nếu chiều cao tổng là 240cm, chia cho 18cm sẽ được 13,33. Làm tròn thành 13 bậc.

Chia chiều cao tổng cho số bậc để xác định chiều cao thực tế của mỗi bậc. Điều này đảm bảo các bậc đều nhau, dù chiều cao tổng có thay đổi.

Ví dụ, chia 240cm cho 13 bậc, kết quả là 18,46cm. Mỗi bậc sẽ cách nhau 18,46cm trên ván cạnh.

Tính toán chiều rộng của mỗi bậc thang. Chiều rộng tối thiểu là 23cm, nhưng nên đặt từ 25cm để đảm bảo sự thoải mái và an toàn.

Theo quy tắc, tổng chiều rộng và chiều cao bậc nên nằm trong khoảng 41-46cm.
Ví dụ, nếu chiều cao bậc là 18cm, chiều rộng nên từ 23-28cm.

Xác định chiều dài lồng thang. Đây là khoảng cách ngang từ đầu đến cuối cầu thang. Nhân số bậc với chiều rộng bậc để có kết quả.

Ví dụ, 13 bậc x 25cm = 325cm.

Quyết định có cần thêm chiếu nghỉ hay không. Gỗ tiêu chuẩn chỉ cho phép cầu thang dài tối đa 5m, tương đương khoảng 14 bậc. Nếu cầu thang dài hơn, hãy cân nhắc thêm chiếu nghỉ.

Chiếu nghỉ có thể được thêm vào bất kỳ cầu thang nào, tùy theo sở thích và thiết kế.

Tính toán chiều dài của ván cạnh.

Bình phương chiều dài lồng cầu thang và chiều cao cầu thang, cộng hai giá trị này lại rồi lấy căn bậc hai của tổng.

\sqrt{325^{2} + 240^{2}}

Xác định phương pháp gắn cầu thang vào kết cấu hiện có. Nếu cầu thang được lắp thẳng hàng với mặt đứng của kết cấu, bạn có thể gắn ván cạnh trực tiếp vào khung. Tuy nhiên, nếu cầu thang không gắn trực tiếp (ví dụ như gắn qua công xôn), bạn cần thiết kế thêm kết cấu đỡ hoặc điều chỉnh phần đầu ván cạnh.

Ví dụ, nếu cầu thang được lắp dưới công xôn gắn vào sàn, hãy đảm bảo bậc trên cùng không cao bằng mặt sàn.
Thay vào đó, hãy tính chiều cao tổng ngắn hơn và gắn trụ treo vào đầu ván cạnh.

Tính số lượng ván cạnh cần thiết. Để tránh hiện tượng bậc thang bị võng khi sử dụng, cầu thang rộng cần nhiều ván cạnh để đảm bảo độ ổn định. Cầu thang hẹp chỉ cần hai ván cạnh, nhưng nên bắt đầu với ba ván và tăng thêm nếu cần.

Vì lý do an toàn, các ván cạnh nên cách nhau khoảng 40cm.
Cầu thang rộng thường được ưa chuộng vì mang lại sự thoải mái và dễ di chuyển hơn.

Cắt ván cạnh theo thiết kế

Sử dụng ván gỗ có kích thước 5cm x 30cm và đủ dài. Không cắt ván ngay lập tức. Ván cạnh cần được đặt theo góc phụ thuộc vào chiều cao và chiều rộng bậc thang, đồng thời hai đầu ván phải được điều chỉnh phù hợp.

Đánh dấu chiều cao và chiều rộng bậc thang trên thước ê-ke mộc. Ví dụ, đánh dấu tại 18,5cm (chiều cao) và 25cm (chiều rộng) trên thước. Xác định rõ cạnh nào tương ứng với chiều cao (ván đứng) và cạnh nào tương ứng với chiều rộng (mặt bậc).

Dụng cụ lấy dấu có thể mua tại cửa hàng kim khí, giúp đánh dấu và cắt gỗ nhanh chóng và chính xác hơn.

Điều chỉnh phần đầu ván cạnh theo góc lắp đặt cầu thang. Góc này phụ thuộc vào kích thước bậc thang. Thực hiện như sau:

Đặt thước ê-ke mộc vào góc ván, cạnh chiều cao dọc theo đầu ván và cạnh chiều rộng dọc theo chiều dài ván.
Vẽ đường thẳng nối hai điểm chiều cao và chiều rộng, tạo đường nằm ngang trên đỉnh ván.
Đánh dấu đoạn thẳng bằng chiều rộng bậc thang.
Dùng ê-ke vẽ đường vuông góc từ đỉnh ván đến điểm đánh dấu.
Cưa theo các đường đã vẽ.

Đo và đánh dấu từng bậc dọc theo chiều dài ván. Sử dụng đường nằm ngang trên đỉnh ván làm điểm tham chiếu, đo và vẽ đường thẳng đứng bằng chiều cao bậc. Sau đó, vẽ đường nằm ngang bằng chiều rộng bậc. Lặp lại quy trình này cho đến khi hoàn thành đủ số bậc.

Sử dụng cưa lưỡi tròn hoặc cưa tay để cắt theo các đường đánh dấu bậc thang. Nếu dùng cưa máy, hãy cắt đến sát mép đường đánh dấu và dừng lại cách đường đối diện khoảng 3-6mm, sau đó hoàn thiện bằng cưa tay.

Cắt phần chân ván cạnh để đảm bảo nó nằm phẳng trên mặt đất. Vẽ một đường song song với bậc cuối cùng và vuông góc với cạnh bậc thang (nơi đặt ván đứng cuối cùng). Cắt theo đường này để chân ván cạnh tiếp xúc phẳng với mặt đất.

Lắp thử ván cạnh để kiểm tra độ chính xác. Cắt phần đầu và chân ván cạnh để khớp với kết cấu trước khi cưa các vị trí lắp bậc. Đảm bảo chiều cao cầu thang chính xác, ván cạnh nằm phẳng trên mặt đất hoặc sàn, và đầu ván khớp vừa khít với kết cấu hiện có.

Sử dụng ván cạnh đầu tiên làm mẫu để cắt các ván tiếp theo. Đặt ván cạnh hoàn chỉnh lên tấm gỗ mới (5cm x 30cm), vẽ đường bao xung quanh và cắt theo để tạo ra các ván cạnh đồng nhất.

Tiến hành lắp đặt cầu thang

Lắp đặt ván cạnh. Có nhiều phương pháp để gắn đầu ván cạnh vào kết cấu hiện có. Đơn giản nhất là sử dụng công xôn kim loại bắt vào dầm hoặc hệ thống đỡ sàn. Vặn ốc qua lỗ trên công xôn, một đầu khớp với đầu ván cạnh, đầu còn lại khớp vào dầm sàn.

Đặt chân ván cạnh trên bề mặt cứng như bê tông, sàn gỗ hoặc tấm gỗ đã xử lý (đối với cầu thang ngoài trời).

Lắp ván đứng để tăng độ ổn định cho ván cạnh (ván đỡ chân). Ván đứng thường làm từ ván 2,5cm x 15cm. Mặc dù không bắt buộc, việc lắp ván đứng giữa các bậc sẽ giúp cầu thang thêm chắc chắn và thẩm mỹ.

Cắt ván 2,5cm x 15cm có chiều rộng bằng cầu thang. Gắn chúng vào ván cạnh bằng đinh ốc 6,5cm.
Đảm bảo chiều cao các bậc thang đồng đều.

Lắp ván mặt bậc thang. Cắt ván gỗ có chiều rộng bằng hoặc lớn hơn chiều rộng mặt bậc, và chiều dài bằng hoặc rộng hơn chiều rộng cầu thang. Gắn mặt bậc vào ván cạnh bằng đinh ốc 6,5cm.

Ví dụ, sử dụng ván 2,5cm x 25cm làm mặt bậc.
Để tạo điểm nhấn, dùng hai tấm ván nhỏ hơn với khe hở 3-6mm giữa chúng.
Để tăng độ chắc chắn, lắp thêm gỗ 5cm x 10cm bên dưới mặt bậc.

Lắp ván trang trí bên ngoài ván cạnh (tùy chọn). Ván trang trí giúp che đi phần đầu ván đứng và mặt bậc, mang lại vẻ đẹp hoàn thiện. Cắt ván 5cm x 30cm có cùng chiều dài và góc nghiêng với ván cạnh, sau đó gắn vào hai bên cầu thang bằng đinh ốc.

Hoàn thiện cầu thang bằng véc-ni hoặc sơn. Xử lý gỗ để chống lại các yếu tố gây hư hại, đặc biệt với cầu thang ngoài trời. Dù là cầu thang trong nhà, hãy sử dụng lớp bảo vệ để tăng độ bền và thẩm mỹ.

Sử dụng véc-ni, sơn, hoặc sơn bóng. Có thể thêm sơn chống trượt hoặc băng keo chống trượt để tăng an toàn.

Lời khuyên hữu ích

Hãy lắp đặt chiếu nghỉ trước khi hoàn thiện các bậc thang để đảm bảo an toàn và tránh nguy cơ vấp ngã.

Lưu ý quan trọng

Luôn tuân thủ quy chuẩn xây dựng địa phương. Các quy định này bao gồm kích thước tối thiểu và tối đa cho chiều cao, chiều rộng bậc thang, số lượng ván cạnh cần thiết và các yêu cầu khác.