Hướng dẫn Thay nước bể cá nước ngọt

27/02/2025

Nội dung bài viết

Việc thay nước định kỳ đóng vai trò quan trọng trong quá trình chăm sóc và bảo dưỡng bể cá nước ngọt. Thay một phần nước giúp kiểm soát hiệu quả lượng chất bẩn và độc tố trong bể. Để thực hiện, bạn cần chuẩn bị nước sạch và hút bỏ nước cũ. Kết hợp dọn dẹp lớp nền và loại bỏ tảo bám trên thành bể, sau đó nhẹ nhàng đổ nước sạch vào để đảm bảo môi trường sống tốt nhất cho cá.

Quy trình thực hiện

Chuẩn bị trước khi thay nước

Xử lý nước máy trước khi sử dụng. Hãy chuẩn bị một xô sạch, đổ đầy nước máy và thêm dung dịch xử lý nước theo hướng dẫn trên chai. Dung dịch này giúp loại bỏ các hóa chất và kim loại có hại, đảm bảo an toàn cho cá.

Nên dùng hai xô nhựa chuyên dụng cho bể cá. Bạn có thể đánh dấu “cá” trên xô để tránh nhầm lẫn.
Một số người dùng trực tiếp nước máy, nhưng điều này có thể gây hại cho cá. Để giảm rủi ro, hãy xả nước máy khoảng 5 phút trước khi lấy nước vào xô.

Tắt đèn và thiết bị sưởi. Để đảm bảo an toàn khi bảo dưỡng bể cá, hãy ngắt nguồn điện bằng cách tháo nắp bể, tắt hệ thống đèn và rút phích cắm của thiết bị sưởi.

Ngắt điện và làm sạch bộ lọc. Hầu hết thiết bị lọc sẽ không hoạt động hiệu quả khi thiếu nước, vì vậy hãy tắt chúng trước khi dọn bể. Không cần vệ sinh hoặc thay thế hộp lọc, miếng bọt biển hay các bộ phận khác mỗi lần dọn. Thay vào đó, chỉ cần rửa sạch dưới vòi nước lạnh hoặc thay mới nếu cần.

Việc thay bộ lọc quá thường xuyên có thể loại bỏ vi khuẩn có lợi. Để cân bằng, hãy sử dụng lớp sỏi hoặc cát chứa vi khuẩn có lợi khi thay bộ lọc mới.

Lấy cây thủy sinh và đồ trang trí bẩn ra khỏi bể. Khi thay nước, hãy làm sạch các đồ trang trí để tránh ảnh hưởng đến hệ vi sinh trong bể. Nếu chúng bị nhớt hoặc bám bùn, hãy ngâm chúng trong xô nước có pha dung dịch rửa rau quả.

Không sử dụng xà phòng để rửa, vì dư lượng hóa chất có thể gây hại cho cá và kích thích tảo phát triển.
Bạn cũng có thể ngâm đồ trang trí trong dung dịch nước và chất khử clo, với tỷ lệ 1-2 thìa súp chất khử clo cho mỗi xô nước.

Vệ sinh thành bể. Trong quá trình thay nước, hãy kiểm tra xem có lớp màng xanh hoặc nâu bám trên thành bể không. Sử dụng miếng bọt biển hoặc bàn chải để cọ sạch các chất bẩn này khi bể vẫn còn nước.

Doug Ludemann
Chuyên gia chơi cá cảnh

Sử dụng lantan clorua để loại bỏ photphat - nguyên nhân chính khiến tảo phát triển. Lantan clorua có khả năng liên kết với photphat, tạo thành hợp chất không hòa tan. Hợp chất này sẽ làm nước bị đục và cần được lọc sạch. Nếu loại bỏ được hợp chất này, bạn cũng sẽ loại bỏ được photphat, giúp bể cá sạch hơn.

Bắt đầu quá trình thay nước

Sử dụng máy thay nước tự động. Đây là phương pháp hiệu quả và phổ biến nhất, đặc biệt với các bể cá lớn. Thiết bị này được kết nối trực tiếp với vòi nước, một đầu ống hút nước từ bể và đầu kia bơm nước sạch vào.

Phương pháp này lý tưởng cho những người không thể thay nước thủ công thường xuyên và giúp tránh làm đổ nước ra ngoài.
Đảm bảo nhiệt độ nước mới tương đương với nước trong bể trước khi thay.

Hút chất bẩn từ lớp nền bằng ống hút cặn. Nếu không có thiết bị tự động, bạn có thể thay nước thủ công. Đặt một đầu ống hút vào xô và đầu còn lại vào lớp nền (sỏi hoặc cát). Di chuyển ống hút qua các góc bể để hút chất bẩn và nước đục.

Không cần làm sạch toàn bộ lớp nền mỗi lần thay nước. Chia bể thành các khu vực và làm sạch từng phần để tránh ảnh hưởng đến cá.

Hút nước cũ ra khỏi bể. Khi di chuyển ống hút, bạn sẽ thấy chất bẩn và nước đục chảy vào xô. Chỉ nên hút tối đa 30% lượng nước để tránh làm mất cân bằng môi trường bể.

Ví dụ, với bể 40 L, hãy dùng xô 12 L. Khi xô đầy, bạn đã loại bỏ đủ lượng nước cần thiết.

Kiểm tra kỹ lưỡng bên trong bể. Khi bể đã cạn bớt nước, hãy dành thời gian quan sát để đảm bảo mọi thứ đều ổn. Kiểm tra đồ trang trí xem có hư hỏng không và đảm bảo hệ thống sưởi, lọc nước hoạt động bình thường.

Ghi lại nhiệt độ nước trong bể. Sử dụng nhiệt kế gắn thành bể hoặc nhúng nhiệt kế vào nước để đo. So sánh nhiệt độ nước trong bể với nước sạch đã xử lý. Đảm bảo cả hai có nhiệt độ tương đương trước khi thêm nước mới.

Thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể gây stress cho cá, vì vậy hãy kiểm tra lại nhiệt độ sau khi thêm nước.

Thêm nước đã xử lý vào bể. Dùng bình, gáo hoặc đổ trực tiếp từ xô nước đã xử lý vào bể.

Đổ nước từ từ để tránh làm xáo trộn lớp nền và đồ trang trí. Có thể dùng tay hoặc đĩa để giảm lực chảy của nước.

Đặt lại đồ trang trí và cây thủy sinh vào bể. Sau khi thêm nước, hãy đặt lại đồ trang trí và cây thủy sinh vào bể. Bạn có thể thay đổi vị trí hoặc loại bỏ một số đồ để tạo không gian mới cho bể.

Khởi động lại hệ thống lọc, sưởi và đèn chiếu sáng. Sau khi thay nước, hãy bật lại tất cả thiết bị đã tắt trước đó. Đảm bảo tay khô và cẩn thận khi thao tác. Với một số loại lọc, bạn cần đổ thêm 1-2 chén nước vào hệ thống để kích hoạt lại hoạt động.

Làm sạch và bảo quản dụng cụ vệ sinh. Hãy dành một khu vực riêng để cất giữ các dụng cụ vệ sinh bể cá. Trước khi cất, đảm bảo xô, bàn chải và ống hút đã được làm khô hoàn toàn. Việc bảo quản đúng cách sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của dụng cụ.

Duy trì bể cá sạch sẽ lâu dài

Thay một phần nước bể hàng tuần. Duy trì thói quen thay nước đều đặn mỗi tuần hoặc hai tuần một lần, với khoảng 25-30% lượng nước trong bể. Nếu cần, có thể vệ sinh và thay nước toàn bộ hàng tháng.

Cân bằng giữa việc giữ bể sạch sẽ và sức khỏe của cá. Dọn dẹp quá nhiều hoặc quá ít đều ảnh hưởng đến cá.

“Tái thiết lập” bể cá bằng cách thay nước. Thay một phần nước là phương pháp hiệu quả để khôi phục sự ổn định của bể sau các sự cố như chấn động hoặc dùng hóa chất quá liều. Hãy thay nước ngay sau những tình huống này để đảm bảo môi trường sống tốt nhất cho cá.

Hạn chế thời gian bật đèn. Ánh sáng liên tục có thể kích thích tảo phát triển và tích tụ chất bẩn. Chỉ nên bật đèn từ 10-14 giờ mỗi ngày đối với bể có cây thủy sinh, hoặc 6-10 giờ với bể không có cây.

Tránh cho cá ăn quá mức. Phần lớn chất bẩn trong lớp nền bể cá là thức ăn thừa. Để hạn chế điều này, chỉ nên cho cá ăn 1-2 lần mỗi ngày và điều chỉnh lượng thức ăn dựa trên tốc độ cá tiêu thụ.

Lời khuyên hữu ích

Ghi chép nhật ký bảo dưỡng bể cá, bao gồm ngày tháng, lượng nước thay và các quan sát quan trọng, sẽ giúp bạn theo dõi và chăm sóc bể hiệu quả hơn.
Tận dụng nước bẩn từ bể cá để tưới cây, vừa tiết kiệm vừa thân thiện với môi trường.
Khi đã quen, bạn có thể thay nước và dọn dẹp bể cá lớn chỉ trong chưa đầy một giờ.