Hướng dẫn Trồng hoa Nhài

Chọn giống hoa. Hoa nhài có đến hơn 200 loài, mỗi loài có các đặc tính riêng. Một số thuộc loại cây thường xanh, một số thuộc loài rụng lá. Một số có dạng dây leo, số khác mọc thành bụi. Một số khá “đỏng đảnh” cần phải trồng trong nhà, số khác có sức chống chọi tốt với sương giá. Hãy mua giống hoa nhài phù hợp với nhu cầu của bạn. Bạn có thể tìm mua cây hoa nhài trồng sẵn trong chậu ở vườn ươm hoặc có thể đặt mua hạt giống trên mạng. Những giống hoa nhài phổ biến nhất ở các vườn ươm là:

Các giống hoa nhài

Giống hoa	Nhu cầu chăm sóc	Đặc tính
Jasminum officinale (hoa nhài mùa hè)	Ánh nắng toàn phần hoặc một phần; trồng ngoài trời trong khí hậu ôn hòa; trồng trong nhà nếu thời tiết khắc nghiệt	Hoa hình sao, màu trắng; hoa nhài leo phổ biến ở nhiều vùng.
Jasminum nudiflorum (hoa nhài mùa đông)	Ánh nắng toàn phần hoặc một phần; trồng ngoài trời ở hầu hết các vùng khí hậu	Hoa vàng; ít cần chăm sóc; che phủ đất tốt.
Jasminum parkeri	Ánh nắng toàn phần hoặc một phần; trồng ngoài trời trong khí hậu ôn hòa; trồng trong nhà nếu thời tiết khắc nghiệt	Hoa màu vàng; mọc thành bụi.
Jasminum fruticans	Ánh nắng toàn phần hoặc một phần; trồng ngoài trời trong khí hậu ôn hòa; trồng trong nhà nếu thời tiết khắc nghiệt	Hoa màu vàng hình ống; cây bụi thường xanh.
Jasminum sambac	Ánh nắng toàn phần hoặc một phần; trồng trong nhà, ngoại trừ trong vùng khí hậu nhiệt đới	Hoa có hương thơm có thể làm thành loại trà ngon; đòi hỏi môi trường trong nhà có thể kiểm soát được ở hầu hết các vùng khí hậu.

Chọn vị trí phù hợp để trồng hoa nhài. Mỗi giống hoa nhài có yêu cầu khác nhau về điều kiện trồng, vì vậy bạn cần tìm hiểu kỹ để đáp ứng đúng nhu cầu của cây. Để cây phát triển tốt, bạn cần đảm bảo ánh sáng mặt trời và nhiệt độ phù hợp. Khi chọn vị trí trồng, hãy lưu ý những điều sau:

• Nhu cầu ánh sáng của cây. Hầu hết các giống hoa nhài cần ánh sáng một phần hoặc toàn phần, mặc dù một số ít có thể phát triển trong bóng râm.
• Khả năng thích nghi của cây với khí hậu địa phương. Xác định xem giống hoa nhài bạn chọn có thể trồng ngoài trời hay cần trồng trong chậu để kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm. Nếu trồng ngoài trời, hãy chọn vị trí ấm áp nhất.
• Không gian cần thiết cho cây phát triển. Một số giống hoa nhài leo tường hoặc hàng rào, một số khác bò trên mặt đất, và một số mọc thành bụi. Hãy chọn vị trí phù hợp với giống cây bạn trồng.

Chuẩn bị đất trồng. Hầu hết các giống hoa nhài phát triển tốt nhất trên đất giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Dù trồng trực tiếp xuống đất hay trong chậu, bạn nên bón một lớp phân trộn dày khoảng 5 cm để đảm bảo cây ra hoa tươi tốt suốt mùa.

• Nếu trồng ngoài trời, hãy kiểm tra độ thoát nước bằng cách đào một hố nhỏ và đổ đầy nước. Nếu nước thấm nhanh, vị trí đó phù hợp. Nếu nước đọng lại, hãy chọn nơi khác.

Trồng cây hoa nhài. Nhẹ nhàng lấy cây ra khỏi chậu và tưới ẩm bầu rễ. Kích thích rễ bằng cách gãi nhẹ xung quanh. Đào hố đất lớn gấp đôi bầu rễ, đặt cây vào và đắp đất cao hơn mặt đất một chút để giữ nước. Vỗ nhẹ đất xung quanh gốc và tưới nhiều nước để cây ổn định.

• Bạn có thể trồng hoa nhài từ hạt, nhưng tỷ lệ nảy mầm thấp. Gieo hạt trong chậu đất chuyên dụng, chăm sóc kỹ và trồng ra ngoài sau đợt sương giá cuối cùng.
• Hoặc giâm cành từ cây trưởng thành. Cắt cành khỏe dài 15 cm vào mùa hè hoặc thu, cắm vào chậu đất, đặt ở nơi có nắng và trồng ra ngoài vào mùa xuân.

Hỗ trợ cây leo. Nhiều giống hoa nhài cần cọc hoặc giàn để phát triển vững chắc. Cắm cọc cách gốc vài cm, nhẹ nhàng quấn cành quanh cọc khi cây lớn. Nếu trồng gần tường hoặc hàng rào, hãy hướng dẫn cây leo lên cao.

• Dùng dây buộc lỏng vào cọc để hỗ trợ cây. Tháo dây khi thân cây đã cứng cáp.

Duy trì độ ẩm. Tưới nước đều đặn trong mùa sinh trưởng để đất luôn ẩm nhưng không úng nước. Kiểm tra độ ẩm bằng cách chọc ngón tay xuống đất khoảng 5 cm. Nếu đất khô, hãy tưới ngay. Với cây trồng trong chậu, đảm bảo đất thoát nước tốt và tưới hàng ngày.

• Tưới từ gốc lên để tránh làm ướt lá, vì nước đọng trên lá có thể gây cháy nắng.
• Với hoa nhài trồng trong nhà, duy trì độ ẩm không khí từ 30-45% bằng máy tạo ẩm hoặc xịt sương thường xuyên.

Bón phân định kỳ cho hoa nhài. Trong mùa sinh trưởng, bón phân mỗi tháng một lần để kích thích cây ra hoa liên tục. Sử dụng phân bón cân đối tan trong nước rải quanh gốc hoặc pha loãng phân bón dạng lỏng.

• Bạn cũng có thể trộn khoảng 2,5 cm phân trộn vào đất xung quanh gốc, nhưng cần nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương rễ.
• Phân bón trên bề mặt đất cũng hiệu quả, vì nước tưới sẽ giúp chất dinh dưỡng thấm sâu vào đất.

Cắt tỉa cây hoa nhài. Trong mùa sinh trưởng, loại bỏ lá, hoa và cành chết bằng cách ngắt hoặc dùng kéo cắt tỉa. Tỉa gọn những cành mọc lộn xộn và tạo hình cho cây leo. Hoa nhài dạng bụi và trồng trong nhà cần ít cắt tỉa hơn.

• Tránh cắt tỉa trước và trong mùa hoa nở để không ảnh hưởng đến quá trình ra hoa. Hãy đợi đến khi mùa hoa kết thúc.
• Để tạo hình cây bụi đẹp, tỉa bớt 1/3 số cành sau mùa hoa. Cây sẽ mọc lại đầy đặn hơn vào mùa sau.

Che phủ bảo vệ cây. Vào mùa thu và mùa hè, phủ một lớp lá thông khô, phân chuồng hoặc phân trộn quanh gốc để bảo vệ rễ khỏi đóng băng mùa đông và giữ ẩm mùa hè.

• Nếu trồng trong chậu, hãy đem cây vào nhà vào mùa đông thay vì che phủ.
• Hoa nhài trồng trong nhà cần đặt ở nơi nhiều ánh sáng, nhiệt độ ổn định từ 15,5 đến 21 độ C.

Phòng ngừa sâu bệnh. Hoa nhài ít bị sâu bệnh, nhưng cần đề phòng một số loài côn trùng như rệp vừng, rệp sáp, nhện đỏ và rệp vảy. Nếu phát hiện, hãy bắt bằng tay hoặc rửa lá bằng nước xà phòng hoặc dung dịch dầu neem pha loãng.

Kích thích hoa nở lại. Nếu cây xanh tốt nhưng không ra hoa, có thể do đất thừa ni tơ hoặc cây bị căng thẳng vì tưới nước không đúng cách, nhiệt độ không phù hợp, thiếu ánh sáng hoặc không khí tù đọng.

• Hoa nhài trồng trong nhà cần được nghỉ ngơi vào mùa thu.

Cắt hoa nhài để trang trí trong nhà. Một bụi hoa nhài thường nở rộ suốt mùa, mang đến vẻ đẹp và hương thơm ngọt ngào. Dùng kéo sắc hoặc kéo cắt tỉa để cắt những cành nhiều hoa và lá. Cắm ngay vào nước để giữ hoa tươi lâu.

Thu hoạch nụ hoa nhài để pha trà. Vào mùa xuân và hè, bạn có thể tự làm trà hoa nhài thơm ngon, giúp thư giãn và hồi phục sức khỏe. Hãy làm theo các bước sau:

• Hái nụ hoa vào sáng sớm khi tinh chất hoa đạt đỉnh.
• Rải nụ hoa lên khay nướng và sấy khô trong lò ở nhiệt độ thấp (khoảng 93°C) hoặc phơi dưới ánh nắng trong phòng khô ráo.
• Đợi nụ hoa khô hoàn toàn, thường mất khoảng 3 tiếng nếu sấy lò.
• Để nụ hoa qua đêm trước khi cất vào lọ kín.
• Khi pha trà, dùng một thìa nụ hoa ngâm trong nước sôi khoảng 4 phút, lọc bỏ bã và thưởng thức.

Làm dầu thơm từ nụ hoa nhài. Khai thác hương thơm ngọt ngào của hoa nhài để tạo ra dầu thơm tự nhiên. Bạn cần một lọ thủy tinh kín và dầu nền như dầu hạnh nhân, jojoba hoặc ô liu. Thực hiện theo các bước:

• Hái 1/4 cốc nụ hoa vào buổi sáng.
• Đập nhẹ nụ hoa trong túi ni lông để giải phóng tinh dầu.
• Cho nụ hoa vào lọ, đổ 1/2 cốc dầu nền lên trên, đậy kín và để nơi mát tối trong 24 giờ.
• Lọc bỏ nụ hoa, kiểm tra hương thơm. Lặp lại quá trình với nụ hoa mới nếu muốn hương thơm đậm hơn.
• Bảo quản dầu trong lọ thủy tinh tối màu, dùng làm nước hoa hoặc nguyên liệu chăm sóc da.