Khi nào trẻ có thể bắt đầu nói? Những điều cần lưu ý khi hướng dẫn bé học nói.

01/05/2025

Nội dung bài viết

Nhiều bậc phụ huynh vẫn còn thắc mắc về độ tuổi trẻ có thể phát ra lời nói, và khi trẻ đến thời kỳ tập nói, cha mẹ cần làm gì để giúp bé phát triển toàn diện về thể chất và ngôn ngữ?

Giai đoạn trẻ bắt đầu tập nói là lúc bé cần sự hỗ trợ từ cha mẹ để làm quen với thế giới xung quanh và phát triển kỹ năng ngôn ngữ. Tuy nhiên, cũng có trường hợp trẻ gặp khó khăn trong việc nói, vì vậy việc theo dõi sự phát triển của bé là rất quan trọng để có những giải pháp kịp thời. Trong bài viết này, cùng Tripi khám phá những điều cần biết về độ tuổi trẻ có thể nói và các lưu ý khi dạy bé tập nói.

Trẻ bắt đầu nói khi nào?

Trẻ khi nào có thể phát âm những từ đầu tiên?

Thông thường, trẻ từ 3 đến 4 tháng tuổi bắt đầu học nói. Quá trình này kéo dài trong ba năm đầu đời, là giai đoạn bé phát triển ngôn ngữ rất nhanh chóng nếu được tiếp xúc với âm thanh từ sớm, ngay từ khi mới sinh.

Trẻ dưới 3 tháng tuổi thường chỉ phát ra âm thanh đơn giản như tiếng khóc hay các nguyên âm cơ bản như “ahhh”. Đến 2-3 tháng, trẻ bắt đầu phát ra tiếng khóc có sự khác biệt tùy theo cảm xúc. Từ 3-4 tháng, trẻ phát ra những âm thanh phức tạp hơn như “muh-muh” hay “bah-bah”.

Khi trẻ từ 5 đến 6 tháng tuổi, bé bắt đầu tập bập bẹ, thử nghiệm ngữ điệu và cố gắng đáp lại lời nói của cha mẹ. Đến từ 7-12 tháng, bé phát ra những âm thanh dài hơn và đa dạng hơn như “bah-bah-bah” hay “dee-dee-dah”. Khi tròn 12 tháng tuổi, trẻ đã có thể nói những từ có nghĩa và bắt chước những cụm từ mà ba mẹ nói.

Giai đoạn trẻ bắt đầu tập nói.

Khi trẻ được 14 tháng tuổi, bé có sự thay đổi rõ rệt về ngữ điệu và kết hợp ngôn ngữ hình thể một cách mạch lạc hơn. Tới 16 tháng, trẻ có thể nói được nhiều từ và phát âm rõ ràng những từ như “mẹ ơi” hay “ba ơi”, cũng như các phụ âm như t, d, n, h. Đến 18 tháng, trẻ đã có thể nói những câu ngắn để bày tỏ ý muốn của mình.

Trẻ từ 18 đến 24 tháng tuổi có thể nối các từ lại với nhau thành những cụm từ có ý nghĩa rõ ràng. Nếu trẻ không nói được bất kỳ từ nào khi được 7 tháng hoặc chưa đạt 15 tháng, cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ để kiểm tra sự phát triển ngôn ngữ.

Khi trẻ lên 24 tháng tuổi, vốn từ của bé đã khá phong phú, bé có thể sử dụng các câu ngắn 2-3 từ và đại từ nhân xưng. Ở độ tuổi 2-3 tuổi, trẻ có thể giao tiếp mạch lạc với những câu dài hơn. Trẻ 3-4 tuổi đã có thể sử dụng những câu hỏi đơn giản như “tại sao?”, “cái gì?” và “ai?” để thể hiện sự tò mò và diễn tả lại những gì bé quan sát được.

Những nguyên tắc cơ bản khi dạy trẻ tập nói.

Những nguyên tắc quan trọng trong việc dạy trẻ tập nói.

Khơi gợi sự chú ý qua nụ cười

Khi bé đang trong giai đoạn tập nói, bạn hãy luôn nhớ gửi gắm một nụ cười ấm áp khi giao tiếp với bé. Hãy kiên nhẫn và chú ý đến từng biểu cảm, âm thanh của bé, không nên tỏ ra mất tập trung. Việc sử dụng các biểu cảm khuôn mặt khi trò chuyện sẽ giúp bé cảm nhận được sự quan tâm của bạn. Dù công việc có bận rộn, đừng quên dành thời gian trò chuyện và giao tiếp với bé mỗi ngày.

Học hỏi từ bé

Khi giao tiếp với bé, bạn có thể thử bắt chước những âm thanh, cử chỉ mà bé phát ra để thể hiện rằng “mẹ đang cố gắng hiểu con hơn”. Tạo ra những cuộc trò chuyện tương tác để dạy bé cách phát âm, đồng thời kiên nhẫn đợi bé phản hồi. Đừng quên luôn mỉm cười và sử dụng nhiều biểu cảm để bé dễ dàng quan sát và học hỏi.

Thường xuyên trò chuyện với bé

Trẻ em rất yêu thích nghe những cuộc trò chuyện từ bố mẹ hoặc ông bà, đặc biệt khi giọng nói của người lớn ấm áp và vui vẻ. Trong giai đoạn tập nói, bé sẽ bắt chước những âm thanh mà bé nghe thấy. Chính vì vậy, cha mẹ cần duy trì thói quen nói chuyện với bé thường xuyên để bé phát triển khả năng ngôn ngữ một cách toàn diện.

Những phương pháp hữu ích trong việc dạy bé nói.

Phương pháp giúp bé học nói hiệu quả

Việc dạy bé nói phụ thuộc vào từng giai đoạn phát triển của trẻ:

Trẻ từ 0-6 tháng tuổi: Khi giao tiếp, bạn nên giữ bé đối diện để tăng cường tương tác qua ánh mắt và biểu cảm. Hãy trò chuyện và hát cho bé nghe trong các hoạt động như cho ăn, thay đồ hay tắm, giúp bé tập trung vào bạn.
Trẻ từ 6-12 tháng tuổi: Hãy rèn luyện phản xạ cho bé và dạy bé nhận diện đồ vật qua việc gọi tên, chỉ ra các vật thể xung quanh. Cùng bé đọc sách thiếu nhi hoặc chơi trò chơi để giúp bé phát triển kỹ năng chú ý và lắng nghe.
Trẻ từ 12-18 tháng tuổi: Khi bé bắt đầu nói nhưng chưa chính xác, bạn hãy sửa lại cho đúng và mở rộng vốn từ cho bé thông qua các câu hỏi về đồ vật xung quanh, trò chơi hay sách vở.
Trẻ từ 18-24 tháng tuổi: Hãy khuyến khích bé trả lời các câu hỏi đơn giản và sử dụng những câu ngắn dễ hiểu. Cũng nên giới hạn thời gian xem tivi, thay vào đó là dành thời gian chơi và đọc truyện cùng bé.
Trẻ từ 2-3 tuổi: Giúp bé xây dựng những câu đơn giản, khuyến khích bé nói lại các câu bạn bắt đầu. Hãy thường xuyên trò chuyện với bé để gắn kết và giúp bé tự tin giao tiếp hơn.

Làm gì khi nghi ngờ bé chậm nói?

Khi bạn lo ngại về khả năng phát triển ngôn ngữ của bé, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Đưa bé đi khám kịp thời sẽ giúp điều trị tình trạng này sớm. Ngoài ra, bạn có thể đưa bé đến nhà trị liệu ngôn ngữ để can thiệp sớm và giúp bé phát triển khả năng nói chuyện tốt hơn. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý với đủ chất cũng là yếu tố quan trọng giúp bé phát triển toàn diện.

Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu chậm nói, cha mẹ có thể bổ sung cho bé các sản phẩm giàu lysine, vi khoáng chất, vitamin nhóm B, kẽm và crom để cải thiện khả năng hấp thu dưỡng chất, hỗ trợ tiêu hóa, giúp bé ăn ngon miệng và cải thiện tình trạng biếng ăn.

Chúng ta đã cùng nhau khám phá những cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển ngôn ngữ của bé và các lưu ý khi dạy bé nói. Hy vọng bài viết này sẽ là nguồn thông tin hữu ích, giúp bạn đồng hành cùng con yêu trong hành trình phát triển ngôn ngữ.

Nguồn: vinmec.com

Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi