Lễ cúng mùng 3 Tết Ất Tỵ 2025: Nghi thức cúng, hóa vàng và mâm cúng tôn kính tổ tiên

29/04/2025

Nội dung bài viết

Lễ cúng hóa vàng là một phần không thể thiếu trong các nghi thức Tết Nguyên Đán. Tuy nhiên, bạn đã hiểu rõ ý nghĩa và cách cúng lễ hóa vàng vào ngày mùng 3 Tết Ất Tỵ 2025 đúng chuẩn chưa? Hãy cùng khám phá qua bài viết này!

Lễ hóa vàng diễn ra vào ngày mùng 3 Tết, còn được gọi là ngày tạ âm cảnh. Bạn đã nắm rõ ý nghĩa của nghi lễ này trong năm Ất Tỵ 2025 và cách thức cúng đúng nhất chưa? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Lễ hóa vàng – Nghi thức tạ âm cảnh trong Tết

Việt Nam với sự đa dạng về vùng miền và phong tục đã tạo nên những sự khác biệt trong từng nghi lễ. Lễ hóa vàng, hay còn gọi là lễ tạ âm cảnh, được cử hành vào các ngày mùng 2, mùng 3, mùng 4 hoặc mùng 7 Tết, tùy theo mỗi vùng miền, để khai hạ bàn thờ tổ tiên.

Tuy nhiên, phần lớn nghi lễ hóa vàng diễn ra vào mùng 3 Tết âm lịch. Lễ này mang ý nghĩa cầu mong một năm mới vạn sự tốt lành, sự che chở của ông bà và các vị thần linh, vì vậy, ngày này đặc biệt quan trọng trong các nghi thức cúng đầu năm.

Tìm hiểu ý nghĩa sâu sắc của lễ hóa vàng mùng 3 Tết Ất Tỵ

Lễ hóa vàng là nghi thức tiễn đưa ông bà về cõi âm sau ba ngày sum họp cùng con cháu đón Tết, thông qua việc hóa hương, vàng, quần áo và vàng mã. Vì thế, lễ hóa vàng mùng 3 Tết còn được gọi là lễ tiễn ông bà vào đầu năm. Đây là dịp thể hiện lòng thành kính, cầu mong tổ tiên ban phước lành, đem lại may mắn, sức khỏe và thịnh vượng cho năm mới.

Sau lễ cúng Tết, nghi thức hóa vàng giữ vị trí quan trọng không kém trong văn hóa người Việt. Mỗi gia đình sẽ thực hiện lễ hóa vàng với quy mô và cách thức chuẩn bị khác nhau, tùy theo điều kiện của mỗi gia đình.

Theo truyền thống, lễ hóa vàng là nghi thức không thể thiếu để tấm lòng của gia chủ được tổ tiên chứng giám. Sau lễ cúng, gia chủ tiến hành hóa vàng mã, bắt đầu từ tiền vàng của các thần linh, rồi đến tiền vàng và vật dụng của tổ tiên. Thường thì lễ hóa vàng được thực hiện với một cây mía dài, tượng trưng cho cây gậy giúp linh hồn mang đồ cúng về cõi âm.

Hướng dẫn cách thức cúng lễ hóa vàng mùng 3 Tết

Mâm cúng lễ hóa vàng

Tùy vào điều kiện kinh tế của gia đình, mâm cúng lễ hóa vàng có thể đơn giản hoặc hoành tráng, nhưng về cơ bản sẽ bao gồm những món sau:

Mâm cỗ mặn: rượu, thịt, bánh chưng…
Tiền âm phủ, vàng mã (mỗi loại một ít)
Mâm ngũ quả
Hoa tươi
Hương
Bánh, kẹo
Trầu cau, thuốc lá
Hai cây mía

Không quá quan trọng mâm cúng hóa vàng là chay hay mặn, nhiều hay ít, nhưng trong mâm mặn, một con gà trống là thành phần không thể thiếu. Mâm cúng được chuẩn bị chu đáo, trang nghiêm, thể hiện lòng thành kính sâu sắc của con cháu đối với tổ tiên và ông bà.

Con gà trong mâm cúng hóa vàng mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, tượng trưng cho 5 đức tính quý báu của người Việt: Văn – Võ – Dũng cảm – Nhân hậu – Trung tín. Mâm cúng có con gà là cầu mong một năm mới an lành, may mắn và tương lai tươi sáng.

Khi chuẩn bị mâm cúng ngoài trời, con gà phải được đặt trang trọng trên một đĩa lớn, sắp xếp gọn gàng, lòng tiết dưới bụng, mỏ ngậm bông hoa hồng đỏ. Đặc biệt, đầu gà nên quay ra ngoài đường để đón quan Hành khiển, đồng thời thể hiện mong muốn ánh sáng mặt trời chiếu vào nhà mình, mang đến năng lượng tích cực.

Khi đặt gà cúng trên bàn thờ, theo một số chuyên gia, đầu gà nên quay về phía bát hương, với tư thế 'gà đang chầu', tức là miệng há rộng, chân quỳ và cánh giang ra tự nhiên. Nếu đầu gà quay ra ngoài, có thể được hiểu là gà không chịu chầu, không thể hiện sự tôn kính đầy đủ.

Hướng dẫn cúng lễ hóa vàng và đốt vàng mã mùng 3 Tết

Sau khi lễ xong, gia chủ tiến hành hóa vàng để tạ ơn gia tiên, gia thần. Lễ tạ được thực hiện một cách trang trọng, thường ở một góc vườn hay sân sạch sẽ. Tiền vàng sẽ được hóa trước, sau đó là các vật dụng. Nếu gia đình có người mới mất, phần vàng mã sẽ được hóa riêng biệt.

Sau lễ cúng, gia chủ sẽ vái ba vái, cầu mong tổ tiên phù hộ cho con cháu. Sau đó, gia chủ xin phép thu lộc và chia lộc cho các thành viên trong gia đình. Nơi hóa vàng thường có một cây mía dài, tượng trưng cho đòn gánh giúp linh hồn mang đồ cúng về cõi âm.

Lễ cúng hóa vàng mùng 3 Tết – Văn khấn trang nghiêm

Dưới đây, mời bạn cùng Tripi tìm hiểu bài văn khấn để tiễn đưa ông bà trong ngày mùng 3 Tết. Bài khấn này được sử dụng khi đốt vàng mã và tiến hành lễ hóa vàng.

(Dùng trong lễ đốt vàng mã và nghi thức hóa vàng)

- Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)

- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần.

- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, Ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo Quân, Long Mạch Tôn thần.

- Con kính lạy các bậc Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.

Hôm nay, ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025, con xin kính cẩn trình lễ.

Chúng con xin được trình danh sách: ............................................................. tuổi.....................

Hiện cư ngụ tại .......................................................................................

Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa, phẩm vật, rượu lễ, cung kính bày trước án. Kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán qua đi, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần và tiễn đưa linh hồn trở về cõi âm.

Kính xin Tôn thần lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì cho dương cơ âm trạch, mọi điều tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc đầy đủ, gia đạo hưng vượng.

Với tấm lòng thành kính, con xin dâng lễ bạc, kính cẩn trình bày, mong Tôn thần chứng giám cho lòng thành của chúng con.

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)

Các câu hỏi liên quan

Lễ cúng mùng 3 Tết nên được tổ chức vào những giờ tốt như nào?

Để chọn giờ cúng mùng 3 Tết, gia chủ có thể tham khảo các khung giờ tốt như: Canh Tý (23h-01h) và Tân Sửu (01h-03h).

Lễ vật cúng mùng 3 Tết bao gồm những gì?

Gia chủ nên chuẩn bị các lễ vật sau cho buổi cúng mùng 3 Tết:

Nhang
Vàng mã
Hoa tươi
Ngũ quả
Trầu cau
Rượu trắng
Đèn nến
Bánh kẹo kết hợp với mâm lễ mặn hoặc mâm cỗ chay
Và hai cây mía

Mâm cúng mùng 3 Tết gồm những vật phẩm gì?

Những lưu ý khi bày trí mâm cúng mùng 3 Tết:

Mâm cúng đồ mặn thường có một con gà trống luộc (chú ý không dùng gà trống thiến hoặc dị tật)
Đặt gà vào mâm cúng phải sử dụng đĩa lớn và sạch, bày đủ các bộ phận như lòng, tiết,…
Khi cúng ngoài trời, đặt đầu gà hướng ra đường để đón quan hành khiển năm mới.

Bài viết trên đã chia sẻ thông tin về lễ hóa vàng ngày mùng 3 Tết Ất Tỵ 2025. Hy vọng bạn đã có thêm những kiến thức hữu ích!

Chọn lựa trái cây để làm mâm cúng lễ hóa vàng mùng 3 Tết:

Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi