Lễ tạ cuối năm: Bài cúng và nghi thức cúng trả lễ trong dịp kết thúc năm cũ

28/04/2025

Nội dung bài viết

Lễ tạ là nghi lễ thể hiện lòng biết ơn đối với các vị thần linh đã ban lộc cho gia đình trong suốt năm qua. Sau khi cầu xin lộc đầu năm, đến cuối năm, người Việt thực hiện nghi thức trả lễ để tạ ơn. Cùng Tripi khám phá chi tiết về lễ tạ cuối năm và cách thực hiện bài cúng trả lễ trang trọng trong bài viết này!

Ý nghĩa sâu sắc của lễ tạ cuối năm - cúng trả lễ

Như đã được nhắc đến, lễ tạ là nghi thức tạ ơn các thần linh tại những nơi đã ban lộc đầu năm. Việc cầu lộc đầu năm luôn đi kèm với nghĩa vụ trả lễ vào cuối năm, phản ánh quan niệm tâm linh “có vay, có trả” của người Việt từ bao đời nay.

Với ý nghĩa sâu sắc, vào đầu năm, gia chủ thường làm lễ cầu an, giải hạn tại chùa, đền hay phủ... Đến cuối năm, họ cần thu xếp để quay lại những nơi đã làm lễ cầu an để thực hiện lễ tạ, đồng thời đăng ký cầu an cho năm mới. Ngoài ra, quan niệm dân gian cho rằng, việc xin lộc và trả lễ ở cùng một nơi giúp gia chủ cảm thấy an tâm và may mắn trong năm mới.

Ý nghĩa tinh thần của lễ tạ cuối năm - cúng trả lễ là thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với các thần linh, đồng thời cầu mong một năm mới may mắn, thuận lợi

Những vật phẩm và nghi thức trong lễ tạ cuối năm - cúng trả lễ

Mâm lễ tạ cuối năm không cần phải quá phức tạp nhưng cần thể hiện lòng thành kính, gọn gàng và thanh tao. Mâm lễ bao gồm những vật phẩm sau:

Hương nhang
Hoa tươi: hoa cúc, hoa loa kèn
Quả tươi: táo, xoài, thanh long,…
Phẩm vật: bánh kẹo, oản…

Nghi lễ này dùng để dâng lên Phật, Bồ Tát tại chùa, hoặc dâng ban Thánh Mẫu tại một số đền thờ. Đặc biệt, khi dâng lễ thần linh, người ta thường sắm thêm hàng mã như tiền vàng, nón hài… để thể hiện sự kính trọng.”

Ở các đền, phủ, ngoài những lễ vật thông thường, người ta còn dâng thêm những món lễ mặn tại ban Công Đồng như: gà luộc, giò chả, xôi… tất cả đều được chế biến kỹ lưỡng.

Lễ tạ cuối năm bao gồm những vật phẩm gì?

Lễ cúng chay: bao gồm hoa, trà, trái cây và các phẩm vật khác, dùng để thờ Phật, Bồ Tát (nếu có). Lễ chay cũng có thể dùng dâng ban Thánh Mẫu.
Lễ cúng mặn: gồm các món ăn như thịt quay, gà vịt luộc, chả giò, rau xào, hải sản...
Không dùng lễ vật sống: tuyệt đối tránh các món lễ vật sống như trứng, gạo, muối, hoặc thịt.
Cô Sơn Trang: bao gồm những món chay đặc sản, không sử dụng cua, ốc, lươn, ớt, chanh quả. Xôi chè nếp cẩm là món thường thấy vào dịp này.
Lễ cúng cô, cúng cậu: gồm oản, trái cây, hương hoa, gương, lược… là những vật dụng thường được dùng trong lễ vật cho trẻ em, nhỏ gọn và đẹp mắt.
Lễ vía Thành Hoàng, Thư điền: phải sử dụng đồ chay để cầu phúc, linh ứng cho các lời cầu nguyện của gia chủ.

Văn khấn lễ tạ cuối năm - Cúng trả lễ

Văn khấn lễ tạ cuối năm tại gia

Hôm nay, ngày mùng 2 (hoặc 16) tháng …. năm ….

Chúng con thành tâm dâng hương, hoa quả, gạo muối, giấy tiền vàng bạc, bánh kẹo, và những vật phẩm khác, kính cẩn dâng lên các Chư Thần, Ông Bà, các bậc khuất mặt khuất mày, cô bác và thần linh cai quản đất đai khu vực này.

Chúng con kính mong các Chư Thần, Ông Bà, các bậc khuất mặt khuất mày, cô bác và thần linh nơi đây thọ nhận lòng thành của gia đình, chứng minh và phù hộ cho gia chủ được bình an, thịnh vượng.

NAM MÔ QUAN THẾ ÂM BỒ TÁT, xin ngài chứng giám cho lòng thành của chúng con (3 lần).

Mô Phật – Nếu có sơ sót trong lễ vật, chúng con xin các Chư Thần, Ông Bà, các bậc khuất mặt khuất mày, cô bác nơi đây niệm tình, hoan hỉ tha thứ cho chúng con.

NAM MÔ QUAN THẾ ÂM BỒ TÁT (3 lần).

(Lễ cúng này nguyện hai lần)

Khi ngọn nhang gần tàn, kính cẩn đọc:

NAM MÔ QUAN THẾ ÂM BỒ TÁT (7 lần)

Mô Phật – Nghi thức cúng lễ đã hoàn thành. Gia chủ kính xin các Chư Thần, Ông Bà, các bậc khuất mặt khuất mày, cô bác và thần linh đất đai, xin các ngài trở về nơi chốn của mình, và cho gia chủ xin cáo từ lễ vật.

NAM MÔ QUAN THẾ ÂM BỒ TÁT, xin ngài chứng giám cho lòng thành của chúng con (3 lần).

(Trước tiên, rải gạo muối, sau đó đốt giấy tiền)

Văn khấn lễ tạ cuối năm tại gia

Văn khấn tạ Tam Bảo

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy)

Đệ tử con thành tâm kính lạy Mười phương chư Phật, các vị Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng, Hộ Pháp Thiện Thần và Thiên Long Bát Bộ.

Hôm nay, ngày ….. tháng ….. năm …..

Tín chủ (chúng) con là: …………………..

Ngụ tại: ………………….

Chúng con thành kính dâng lễ bạc và sớ trạng lên cửa Mười phương Thường trụ Tam Bảo.

Chúng con xin trân trọng kính lễ:

– Đức Phật A Di Đà, giáo chủ cõi Cực Lạc Tây phương.

– Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, giáo chủ cõi Ta Bà.

– Đức Phật Dược Sư Lưu Ly, giáo chủ cõi Đông phương.

– Đức Thiên thủ, Thiên nhãn, Ngũ bách danh tầm thanh cứu khổ cứu nạn, linh ứng Quán Thế Âm Bồ Tát.

– Kính lạy Đức Hộ Pháp Thiện Thần, Chư Thiên và các vị Bồ Tát.

Chúng con thành kính xin chư vị rủ lòng từ bi, phù hộ độ trì cho chúng con, nguyện cầu được …………………. (công danh, tài lộc, giải hạn, bình an…).

Chúng con xin nguyện chư vị chứng minh, chấp kỳ lễ bạc và tâm thành (sớ trạng), phù hộ cho con tai qua nạn khỏi, vận may hanh thông, điều lành đến, điều xấu đi, gia đình hòa thuận, sức khỏe dồi dào, tài lộc dồi dào, an khang thịnh vượng.

Chúng con, những người phàm trần còn nhiều lỗi lầm, cúi mong Phật, Thánh từ bi rộng lượng xá tội, cho con và gia đình được tai qua nạn khỏi, mọi sự tốt lành, cầu gì được nấy, nguyện vọng thành tâm.

Chúng con dâng tấm lòng thành kính, xin bái thỉnh.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy)

Lời văn khấn tạ Tam Bảo

Văn khấn tạ Ban Công Đồng

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy)

– Con kính lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, các bậc Phật mười phương.

– Con kính lạy đức Vua cha Ngọc Hoàng Thượng đế

– Con kính lạy Tam Toà Thánh Mẫu

– Con kính lạy Tam phủ Công Đồng, Tứ phủ Vạn linh

– Con kính lạy Tứ phủ Khâm sai

– Con kính lạy Chầu bà Thủ Mệnh

– Con kính lạy Tứ phủ Đức Thánh Hoàng

– Con kính lạy Tứ phủ Đức Thánh Cô

– Con kính lạy Tứ phủ Đức Thánh Cậu

– Con kính lạy cộng đồng các Giá, các Quan, mười tám cửa rừng, mười hai cửa bể.

– Con kính lạy quan Chầu gia.

Hương tử (chúng) con xin dâng lễ: .........

Cùng đồng gia quyển đẳng, nam nữ tử tôn

Ngụ tại: ................

Hôm nay là ngày ..... tháng ..... năm .....

Tín chủ con hôm nay xin dâng lễ, thành tâm kính cẩn cầu xin Chúa phù hộ độ trì cho gia đình con sức khỏe dồi dào, phúc thọ an lành, tài lộc hưng vượng, bình an vẹn toàn, vạn sự đều thuận lợi, và luôn gặp may mắn trong cuộc sống.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy)

Lời khấn tạ ơn Ban Công Đồng

Lời khấn tạ thần Thành Hoàng

Nam mô A Di Đà Phật!

Con xin kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, các Đức Phật mười phương.

Con kính lễ Hoàng Thiên, Hậu Thổ và các vị Tôn Thần linh thiêng.

Con kính lạy ngài Kim Niên, Đương cai Thái Tuế, vị Thần chí đức.

Con kính lạy ngài Bản Cảnh Thành Hoàng và các vị Đại Vương vĩ đại.

Hương tử con là: …………

Ngụ tại: …………...............

Hôm nay là ngày ...... tháng ..... năm ..............

Hương tử con đến nơi ................

Thành tâm kính lễ: Đức Đại Vương đã nhận mệnh từ Thiên Đình, giáng trần nơi đất nước Việt Nam, làm Bản Cảnh Thành Hoàng, chủ tể một phương, suốt bao năm qua đã ban phúc lành, che chở cho nhân dân.

Hương tử chúng con thành tâm dâng lễ bạc, hiến tế hương hoa, phẩm oản, kính dâng lên đức Bản Cảnh Thành Hoàng.

Xin cầu mong đức Bản Cảnh Thành Hoàng và các vị Đại Vương chứng giám, rủ lòng từ bi, phù hộ độ trì cho chúng con sức khỏe dồi dào, mọi sự hanh thông, tài lộc dồi dào, an khang thịnh vượng, sở cầu như nguyện.

Hương tử con thành tâm kính lễ trước án, xin đức Thành Hoàng phù hộ, độ trì cho gia đình chúng con.

Nam mô A Di Đà Phật! Nguyện cầu Phật từ bi gia hộ cho chúng sinh an lành.

Nam mô A Di Đà Phật! Cầu xin đức Phật ban cho con sự bình an và trí tuệ.

Nam mô A Di Đà Phật! Nguyện cầu Phật tổ ban phúc cho tất cả mọi người.

Lời văn khấn tạ ơn thần Thành Hoàng, cầu xin đức Thành Hoàng chứng giám cho gia đình được bình an, thịnh vượng.

Lời văn khấn tạ ơn Tam Toà Thánh Mẫu – Nguyện cầu Tam Toà Thánh Mẫu phù hộ độ trì, gia đình con được hạnh phúc và may mắn.

Nam mô A Di Đà Phật! Nguyện xin đức Phật độ trì cho gia đình chúng con, xin che chở mọi khó khăn và đem lại sự yên ổn.

Nam mô A Di Đà Phật! Kính xin Phật tổ hộ trì cho con và gia đình, mang lại sự bình an, tài lộc và hạnh phúc.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy) Nguyện Phật gia hộ cho tất cả mọi người an lành và hạnh phúc.

Lạy đức Ngọc Hoàng Thượng Đế, vị chúa tể cao cả nơi Huyền Cung, nguyện ngài luôn che chở và ban phúc cho chúng con.

Kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ và tất cả chư vị Tôn thần, xin các ngài ban phúc, đem lại sự an lành cho mọi nhà.

Con kính lạy Cửu Trùng Thanh Vân lục cung công chúa, nguyện xin các ngài dâng tặng sự yên ổn và bình an cho con và gia đình.

Kính lạy Đức Thiên Tiên Quỳnh Hoa Liễu Hạnh Mã Hoàng Công Chúa, xin ngài ban ân huệ, giúp con được bình an và hạnh phúc trong cuộc sống.

Con kính lạy Đức Đệ Nhị Đỉnh Thượng Cao Sơn Triều Mường Sơn Tinh Công Chúa Lê Mại Đại Vương, cầu xin ngài phù hộ cho gia đình chúng con được thịnh vượng, an lành.

Kính lạy Đức Đệ Tứ Khâm Sai Thánh Mẫu, các vị Chầu Bà, năm tòa Quan Lớn, mười hai Tiên Cô, mười hai Thánh Cậu, ngũ hổ Đại Tướng, Thanh Hoàng Bạch Xà Đại Tướng. Xin các ngài độ trì cho con và gia đình được bình an, tài lộc, phúc thọ.

Hương tử (chúng) con xin trình bày: ...............

Ngụ tại: ................

Hôm nay là ngày ....... tháng ...... năm ......

Hương tử con kính cẩn đến nơi Điện (Phủ, Đền) ......... chắp tay dâng lễ, cúi đầu kính bái, lòng thành kính thiết tha, dâng hiến lễ vật, nguyện xin các Ngài rộng lòng xót thương, che chở và phù hộ cho gia đình chúng con sức khỏe dồi dào, phúc thọ khang ninh, tài lộc phát đạt, bình an hưng thịnh, vạn sự hanh thông, gặp nhiều may mắn.

Hương tử con dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin trước án kính lễ, nguyện xin các Ngài phù hộ độ trì cho gia đình chúng con.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy)

Văn khấn tạ Tam Toà Thánh Mẫu

Những điều cần lưu ý khi cúng trả lễ cuối năm

Khi tham gia lễ hội tại đền phủ, bạn cần chú ý những điều sau đây:

Đền phủ là nơi linh thiêng, vì vậy khi tham gia lễ hội, bạn cần mặc trang phục lịch sự, tránh những trang phục không phù hợp (như quần áo quá hở hang hay váy quá ngắn).
Trước khi đến lễ đền, bạn nên tìm hiểu về lễ vật cần chuẩn bị để tránh việc mua lễ vật với giá cao tại nơi bán lễ vật trong khuôn viên đền, nhất là khi bạn đến trễ.
Lễ vật không cần quá cầu kỳ, chỉ cần đơn giản, phù hợp với điều kiện, quan trọng là thể hiện được lòng thành của mình.

Lưu ý khi cúng trả lễ cuối năm

Cúng trả lễ cuối năm tại chùa nào?

Dưới đây là một số ngôi chùa linh thiêng mà bạn có thể đến để thực hiện nghi lễ cúng trả lễ cuối năm:

Đền Bà Chúa Kho (Bắc Ninh)

Đền Bà Chúa Kho nổi tiếng linh thiêng trong việc cầu lộc làm ăn, buôn bán. Ngôi đền này tọa lạc tại tỉnh Bắc Ninh, cách trung tâm Hà Nội khoảng 25 km.

Phủ Tây Hồ (Hà Nội)

Phủ Tây Hồ, một trong những địa điểm linh thiêng tại Hà Nội, thu hút đông đảo du khách từ bốn phương đến cầu tài lộc. Phủ thờ Bà Chúa Liễu Hạnh, nằm ở phường Quảng An, quận Tây Hồ.

Đền Bảo Hà (Đền Ông Hoàng Bảy) (Lào Cai)

Đền Bảo Hà, tọa lạc tại xã Bảo Hà, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai, là một di tích lịch sử quốc gia. Đền thờ thần Vệ quốc Hoàng Bảy, người anh hùng đã có công đánh giặc phương Bắc, bảo vệ quê hương đất nước.

Đền Chúa Thác Bờ (Hòa Bình)

Một trong những điểm đến linh thiêng của người dân miền Bắc vào dịp lễ cuối năm là đền Chúa Thác Bờ ở Hòa Bình. Đền Bờ gồm hai khu vực chính: đền Trình (đền Chúa) và đền Chầu (đền ông Chẩu).

Đền Bắc Lệ (Lạng Sơn)

Đền Bắc Lệ thờ bà Chúa Thượng Ngàn, là một trong những ngôi đền thờ Mẫu nổi tiếng ở miền Bắc. Đền Bắc Lệ được biết đến là nơi cầu duyên linh thiêng bậc nhất xứ Lạng, nơi các tín đồ tìm đến với hy vọng tình duyên tốt đẹp.

Chùa Bà (Tây Ninh)

Chùa Bà, nằm trên núi Bà Đen thuộc ấp Ninh Trung, xã Ninh Sơn, tỉnh Tây Ninh, còn được gọi là chùa Bà Đen, chùa Phật hay chùa Thượng, là một trong những điểm du lịch tâm linh nổi bật của miền Nam.

Miếu Bà Chúa Xứ (An Giang)

Miếu Bà Chúa Xứ tọa lạc dưới chân núi Sam, thuộc thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Đây là một trong những địa điểm hành hương nổi tiếng ở miền Tây, thu hút khoảng 2 triệu lượt khách mỗi năm, trở thành một trong những điểm du lịch tâm linh thu hút đông đảo du khách.

Chùa Ông (TPHCM)

Chùa Ông, mặc dù là một ngôi chùa nhỏ nằm giữa trung tâm Quận 5, TPHCM, nhưng lại nổi tiếng vì sự linh thiêng, cầu gì được nấy. Chùa còn có tên gọi khác là chùa Minh Hương hay chùa Quan Đế Thánh Quân, nơi thờ Quan Vân Trường.

Ban đầu, chùa là nơi sinh hoạt tâm linh của cộng đồng người Hoa ở Sài Gòn. Dần dần, người Việt cũng tìm đến chùa để cầu nguyện sau khi nghe đồn về sự linh thiêng của nó. Người dân đến đây không chỉ cầu an, tài lộc, mà còn cầu tình duyên, con cái, học hành thành đạt.

Cúng trả lễ cuối năm ở chùa nào?

Trên đây là những thông tin liên quan đến lễ tạ cuối năm mà Tripi đã tổng hợp. Hãy theo dõi những bài viết tiếp theo từ chúng tôi để chuẩn bị tốt cho mùa lễ hội cuối năm và đầu năm mới. Tripi kính chúc bạn một năm mới vạn sự như ý!

Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi