Miso là một gia vị truyền thống nổi tiếng của Nhật Bản. Vậy miso thực sự là gì? Có những loại miso nào và những món ăn nào từ miso khiến thực khách mê mẩn? Cùng khám phá những đặc trưng của miso trong bài viết dưới đây.

07/05/2025

Nội dung bài viết

Khi thưởng thức các món ăn Nhật Bản, miso chắc chắn là một gia vị không thể thiếu. Bạn có biết miso là gì, có những loại miso nào và làm thế nào để thưởng thức những món ăn hấp dẫn từ miso? Mời bạn theo dõi bài viết chi tiết sau.

Nếu bạn yêu thích ẩm thực Nhật Bản, chắc hẳn không thể không thử qua những món ăn với miso. Vậy miso là gia vị đặc biệt gì? Cùng Tripi tìm hiểu tất tần tật về miso cũng như các món ăn độc đáo từ miso nhé!

Miso là gì?

Miso, hay còn gọi là tương miso, là một gia vị quen thuộc trong các bữa ăn của người Nhật. Nó không chỉ là món ăn kèm mà còn là linh hồn trong nhiều món ăn truyền thống.

Miso được chế biến từ đậu nành, gạo và lúa mạch. Để tạo ra miso, nguyên liệu này phải trải qua một quá trình lên men đặc biệt với muối và nấm kojikin, tạo nên độ đặc sánh hoàn hảo. Miso cũng là gia vị chính trong món canh miso đặc trưng của Nhật Bản.

Miso có hương vị đậm đà, với sự kết hợp giữa vị mặn, ngọt và mùi thơm đặc trưng từ quá trình lên men. Tuỳ theo khẩu vị, mức độ mặn ngọt của miso có thể được điều chỉnh, mang đến sự hài hòa cho từng món ăn.

Có hai giả thuyết chính về nguồn gốc của tương miso.

Một giả thuyết cho rằng miso đã được du nhập từ Trung Quốc. Lý do là vào thời kỳ Edo, miso vẫn được gọi là hishio, chữ viết 醤 tương tự như trong tiếng Trung.

Giả thuyết khác lại cho rằng miso là một sản phẩm hoàn toàn độc đáo của Nhật Bản, xuất hiện từ thời kỳ Jomon. Miso lúc đầu được sử dụng trong các bữa cơm gia đình với các món chiên, hấp, xào, và dần dần trở thành gia vị truyền thống như ngày nay.

Dù vậy, giả thuyết thứ hai có vẻ được chấp nhận rộng rãi hơn, vì hiện nay miso đã trở thành gia vị phổ biến trong ẩm thực Nhật Bản.

Các loại miso

Phân loại miso theo nguyên liệu, chúng ta có thể chia thành bốn loại chính: miso lúa mạch, miso đậu, miso gạo (phổ biến nhất) và miso hỗn hợp.

Miso có thể được phân thành bốn loại cơ bản dựa trên nguyên liệu chính: miso từ lúa mạch, đậu, gạo và loại hỗn hợp, mỗi loại mang một đặc trưng riêng biệt trong ẩm thực Nhật Bản.

Miso gạo: Loại miso này được làm từ gạo và đậu nành, trải qua quá trình lên men. Màu sắc và hương vị của miso sẽ thay đổi tùy thuộc vào khí hậu và khu vực sản xuất. Ở những vùng lạnh như Hokkaido, miso thường có màu đỏ và vị mặn, trong khi ở Osaka, miso lại có màu trắng và vị ngọt.

Miso lúa mạch: Loại miso này được tạo thành từ sự lên men của lúa mạch kết hợp với đậu nành. Miso lúa mạch thường có màu vàng nhạt, và hương vị cũng thay đổi theo từng vùng. Người dân ở Kanto ưa thích miso với vị mặn, còn tại Kyushu, miso có xu hướng ngọt hơn.

Miso đậu: Đây là loại miso chỉ sử dụng một nguyên liệu duy nhất – đậu nành. Quá trình lên men khiến miso đậu có màu sắc đậm và vị mặn đặc trưng.

Miso hỗn hợp: Loại miso này được tạo ra bằng cách trộn đậu nành với hai hoặc nhiều loại miso khác nhau và cho lên men. Việc kết hợp các loại miso tạo ra một hương vị cân bằng. Ví dụ, khi miso đậu mặn kết hợp với miso gạo ngọt, ta sẽ có được miso hỗn hợp với vị dễ chịu.

Thông thường, miso hỗn hợp có vị mặn, nhưng hương vị và mùi thơm của nó lại phụ thuộc vào tỷ lệ các thành phần và quá trình lên men.

Phân loại theo màu sắc và mùi vị

Mặc dù nguyên liệu cơ bản làm miso khá giống nhau, nhưng tùy thuộc vào vùng miền và cách chế biến mà miso sẽ có sự khác biệt rõ rệt về màu sắc và hương vị.

Phản ứng Maillard - một quá trình hóa học giữa đường và axit amin khử, chính là yếu tố tạo nên màu nâu đặc trưng và hương vị thơm ngon cho thực phẩm. Chính quá trình này trong lên men đã dẫn đến sự biến đổi màu sắc đa dạng từ đỏ, trắng đến các sắc thái đậm hơn.

Miso trắng: Khi đậu nành được đun sôi, đường và protein sẽ hòa quyện cùng với men hoặc gạo tinh chế. Quá trình lên men ngắn trong vài tuần giúp hương vị của miso trở nên ngọt ngào, đồng thời tạo ra màu trắng đặc trưng.

Miso màu đậm nhẹ: Loại miso này có màu sắc kết hợp giữa miso đỏ và trắng. Với thời gian lên men ngắn, từ 3 tháng đến 1 năm, miso này mang vị mặn hơn miso trắng và có độ axit mạnh mẽ hơn.

Miso đỏ: Để đạt được màu sắc đỏ đậm, miso cần trải qua quá trình chế biến với nhiệt độ cao và thời gian lên men kéo dài, khoảng 2 năm. Chính vì vậy, miso đỏ có vị mặn đậm đà nhất trong ba loại miso phân loại theo màu sắc.

Những món ăn từ miso

Mì ly cá hồi sốt miso

Một bát mì đầy màu sắc, với màu xanh của rong biển, màu đỏ của ớt, màu vàng của lòng đỏ trứng và màu hồng của cá hồi. Món ăn này chắc chắn sẽ khiến bạn mê mẩn ngay từ lần thử đầu tiên. Cá hồi béo ngậy kết hợp hoàn hảo với các nguyên liệu còn lại, mang đến một hương vị tươi mới mà không hề gây ngấy.

Súp miso

Món súp miso là một phần không thể thiếu trong bữa ăn của người Nhật Bản. Chỉ cần có nước dashi, tương miso cùng với rong biển và đậu hũ, bạn đã có ngay một bát canh nóng hổi, nhẹ nhàng và thanh mát.

Mì udon gà sốt miso

Mì udon sợi to đặc trưng của Nhật, kết hợp với nước dùng ngọt thanh và những nguyên liệu phong phú như gà, bò, và kim chi tạo nên một tô mì vừa bổ dưỡng vừa hấp dẫn, khiến bạn khó lòng từ chối.

Namero

Namero là món ăn đặc sắc của Nhật Bản, được chế biến bằng cách trộn cá hoặc thịt băm nhuyễn với gia vị, trong đó có tương miso. Cá sống kết hợp với miso tạo nên một món ăn đầy đậm đà và hấp dẫn.

Thịt heo chiên xù phủ sốt miso

Thịt heo sau khi được chiên giòn rụm, sẽ được phủ lên một lớp sốt miso thơm ngon. Món ăn này mang đến sự kết hợp hoàn hảo giữa lớp vỏ ngoài giòn tan và phần thịt mềm mịn bên trong, hòa quyện cùng sốt miso thanh nhẹ, tạo nên một hương vị tuyệt vời khó quên.

Miso, gia vị đặc trưng của Nhật Bản, luôn làm món ăn trở nên đậm đà và thơm ngon hơn. Mong rằng những thông tin về miso và các món ăn từ miso sẽ giúp bạn khám phá thêm một nguyên liệu tuyệt vời để nấu những món ăn ngon cho gia đình.

Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi