Nghệ thuật làm giấy cổ điển
26/02/2025
Nội dung bài viết
Bạn đang tạo nên một tác phẩm nghệ thuật độc đáo hay muốn tạo nền cho bài thơ thêm phần ấn tượng? Có lẽ bạn muốn tờ giấy của mình mang dáng vẻ xưa cũ. Trên internet có vô số cách làm cũ giấy, nhưng phương pháp vò nhàu và xịt nước được xem là hiệu quả nhất. Nếu chưa đạt được hiệu ứng mong muốn, bạn có thể thử làm ố và “nướng giấy”, sử dụng ngọn lửa và nhiệt độ, hoặc thậm chí chôn giấy xuống đất để tạo vẻ cổ kính.
Hướng dẫn chi tiết
Vò nhàu và xịt nước

Vò giấy. Gấp và vò tờ giấy trong tay thành một nắm nhỏ. Càng vò chặt, giấy sẽ càng nhăn và mang vẻ cổ điển hơn.

Mở tờ giấy và xịt nước, trà hoặc cà phê lên bề mặt. Đổ dung dịch bạn chọn vào bình xịt, sau đó xịt đều lên giấy cho đến khi xuất hiện các vết ố và màu sắc ưng ý.
- Lưu ý: Nước không làm đổi màu giấy nhưng tạo độ biến dạng. Trà cho màu nâu nhạt, còn cà phê tạo màu đậm hơn.
Tạo các vết hư hại trên giấy. Khi giấy đã ẩm, bạn dễ dàng tạo hình bằng cách xé tưa mép, dùng móng tay tạo lỗ thủng nhỏ hoặc thêm nếp nhăn. Những chi tiết này mô phỏng dấu vết thời gian; càng nhiều vết tích, giấy càng mang vẻ cổ kính.
- Nếu muốn giấy sẫm màu và nhăn hơn, hãy vò và làm ẩm lại. Cẩn thận để tránh làm rách giấy.
Trải giấy ra và để khô tự nhiên. Đặt giấy lên bề mặt phẳng như mặt bàn hoặc tủ. Giấy sẽ khô hoàn toàn sau vài giờ.
- Bạn cũng có thể dùng máy sấy tóc để giấy khô nhanh hơn.
Làm ố và “nướng” giấy

Chọn và pha dung dịch làm cũ giấy. Sử dụng cà phê để tạo màu đậm hoặc trà để có màu nhạt hơn. Điều chỉnh màu sắc bằng cách thay đổi lượng cà phê hoặc thời gian ngâm trà.
- Với cà phê, dùng nhiều hoặc ít để điều chỉnh độ đậm nhạt.
- Với trà, thời gian ngâm càng lâu, màu càng đậm. Ngâm ngắn sẽ cho màu nhạt hơn.
- Để dung dịch nguội trước khi sử dụng.
Đặt tờ giấy lên khay nướng. Đảm bảo giấy nằm gọn trong khay, không để mép giấy thừa ra ngoài.

Làm nóng lò nướng ở 90ºC. Bật lò trước để đạt nhiệt độ chuẩn khi giấy đã sẵn sàng cho vào.
Rót dung dịch đã pha lên khay nướng. Rót nhẹ vào một góc khay, tránh đổ trực tiếp lên giấy. Chỉ cần một lượng vừa đủ để tạo lớp mỏng phủ đều. Giấy sẽ tự hút dung dịch thừa bên dưới.
Dùng cọ phết cà phê hoặc trà lên giấy. Thỏa sức sáng tạo với các kiểu vân độc đáo. Bạn có thể phết đều để tạo vẻ đồng nhất hoặc phết không đều để tạo hiệu ứng sống động.
- Để thêm sinh động, rải bã cà phê lên giấy và để yên trong vài phút.
Dùng khăn giấy thấm bớt nước thừa. Đảm bảo không còn vũng nước trên giấy hoặc khay. Không cần làm khô hoàn toàn, chỉ cần loại bỏ lượng dung dịch dư thừa.
Tạo hình thêm cho tờ giấy. Trước khi cho vào lò nướng, hãy thêm các chi tiết để giấy trông cũ kỹ hơn. Xé tưa mép giấy, dùng móng tay tạo lỗ thủng nhỏ, hoặc vò nhàu các mẩu giấy nhỏ rồi đắp lên bề mặt để tạo hiệu ứng giấy da. Bạn cũng có thể dùng nĩa hoặc vật nhọn ấn lên giấy để tạo vết hằn.
Cho khay vào lò nướng từ 4-7 phút. Đặt khay ở ngăn giữa lò và theo dõi cẩn thận. Khi các mép giấy bắt đầu cong lên, tức là giấy đã đạt yêu cầu. Thời gian nướng có thể thay đổi tùy theo loại lò.
Lấy giấy ra và để nguội. Đeo găng tay làm bếp, lấy khay ra khỏi lò và chờ 10-15 phút cho giấy nguội hẳn trước khi sử dụng.
Sử dụng lửa và nhiệt độ

Đặt giấy trên bồn rửa. Đây là bước quan trọng để phòng tránh cháy giấy. Hứng giấy trên bồn rửa và có thể xịt nước nhẹ lên bề mặt. Lưu ý chỉ nên viết lên giấy sau khi hoàn thành quá trình làm cũ để tránh lãng phí công sức nếu giấy bị cháy quá mức.

Chuẩn bị nến hoặc bật lửa. Cả hai đều có hiệu quả tương tự, vì vậy bạn có thể sử dụng bất kỳ thứ gì có sẵn. Tránh dùng bật lửa butan vì ngọn lửa quá mạnh, không phù hợp cho việc này.
Hơ lửa dọc theo các mép giấy. Giữ giấy cách ngọn lửa khoảng 2,5 cm và di chuyển đều tay xung quanh các cạnh. Quá trình này giúp giấy sẫm màu và mang vẻ cũ kỹ như bị thời gian bào mòn. Tránh hơ quá lâu một chỗ để không làm cháy giấy.
- Giữ khoảng cách an toàn với ngọn lửa để tránh bỏng tay.
Tạo các lỗ thủng nhỏ bằng lửa. Để thêm hiệu ứng, bạn có thể đốt một vài điểm trên giấy. Giữ giấy cách ngọn lửa 2,5 cm và hơ cho đến khi xuất hiện vết nâu hoặc đen. Dừng lại khi đạt màu sắc mong muốn.
- Nếu muốn tạo lỗ thủng, hơ lâu hơn một chút và thổi tắt lửa ngay khi giấy bắt đầu cháy.
- Nếu giấy bắt lửa quá nhanh, thả ngay vào bồn rửa và xịt nước.
Chôn giấy trong đất
Đào một hố nhỏ trong sân. Hố chỉ cần đủ lớn để chôn một quả bóng tennis. Hãy đảm bảo không làm hỏng sân nhà bạn một cách không cần thiết!
Vò giấy thành nắm và đặt vào hố đất. Rắc một ít nước lên giấy (khoảng ¼ cốc). Bạn có thể thoa một lớp đất mỏng lên giấy trước khi chôn để tạo hiệu ứng bẩn và nhòe nét.
Phủ đất kín nắm giấy. Đảm bảo giấy được bao phủ hoàn toàn bởi đất. Quá trình này sẽ làm giấy mòn và hư hại theo thời gian.
Đào giấy lên sau 3-14 ngày. Thời gian chôn càng lâu, giấy càng mang vẻ cũ kỹ và nhuốm màu thời gian.
Mẹo nhỏ
- Giấy sẽ trông cổ điển hơn nếu được đốt khi còn ẩm, tạo ra các vết ố tự nhiên.
- Thử nghiệm phương pháp hơ lửa trên giấy nháp trước khi áp dụng lên giấy chính thức.
- Tránh dùng quá nhiều chất lỏng để giấy không bị rách.
- Gấp giấy trước khi nhúng dung dịch để tạo nếp gấp đậm màu.
- Thêm vài giọt rượu vang đỏ vào cà phê để tạo hiệu ứng màu sắc độc đáo.
- Phun một lớp dầu bóng trong suốt lên giấy sau khi khô để hoàn thiện bề mặt.
- Kết hợp nhiều phương pháp như làm ố, nướng và chôn giấy để đạt hiệu quả tối ưu.
- Pha loãng nước tương với nước nếu muốn sử dụng, đặc biệt khi kết hợp với phương pháp nướng.
- Dùng bút bi xanh hoặc đen để nét viết rõ ràng và không bị nhòe.
Lưu ý quan trọng
- Khi sử dụng phương pháp nhúng ướt, tránh nhúng nhiều tờ giấy cùng lúc để chúng không dính vào nhau. Hãy nhúng từng tờ một trong cùng dung dịch trà.
- Không ngâm giấy quá lâu để tránh làm mủn giấy.
- Giữ khoảng cách an toàn giữa giấy và ngọn lửa để tránh cháy.
- Nếu dưới 18 tuổi, hãy nhờ người lớn giám sát khi sử dụng lửa.
- Tránh nhúng giấy có chữ viết bằng mực vào dung dịch để không bị nhòe. Ưu tiên dùng bút bi hoặc bút chì.
- Khi nướng, không sử dụng vỉ nướng hoặc vật dụng có đáy không kín để tránh tạo vết sáng trên giấy.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Giấy
- Túi trà hoặc cà phê
- Bình xịt
- Cọ
- Khay nướng hoặc chảo
- Khăn giấy
- Lò nướng
- Nến hoặc bật lửa
- Máy sấy tóc
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi