Phương pháp điều trị chứng đau bàn chân ở trẻ em

27/02/2025

Nội dung bài viết

Với nhiều nguyên nhân khác nhau, trẻ em có thể gặp phải tình trạng đau bàn chân trong giai đoạn phát triển. Nếu con bạn than phiền về cơn đau ở bàn chân, có thể đó là do sự tăng trưởng của xương gót chân, các vấn đề về cấu trúc bàn chân như bàn chân bẹt, hoặc do trẻ đi giày không phù hợp. Chứng đau mắt cá và bàn chân thường xuất hiện ở trẻ em từ bảy đến tám tuổi, do trẻ ở độ tuổi này hoạt động nhiều và thường xuyên chạy nhảy. Trước khi điều trị, việc xác định nguyên nhân gây đau và được chẩn đoán bởi chuyên gia y tế là rất quan trọng.

Các bước thực hiện

Xác định nguyên nhân gây đau bàn chân

Hỏi trẻ về vị trí đau trên bàn chân. Yêu cầu trẻ chỉ ra những điểm đau nhức hoặc đau nhói ở bàn chân. Trẻ cũng có thể cảm thấy đau ở các khu vực khác như đầu gối, mắt cá hoặc bắp chân. Việc xác định chính xác vị trí đau sẽ giúp bạn hiểu rõ nguồn gốc cơn đau và tìm ra nguyên nhân phù hợp.

Nếu trẻ đau ở gót chân, có thể trẻ mắc bệnh Sever, còn gọi là viêm gót chân ở trẻ em, nguyên nhân do rối loạn trong đĩa tăng trưởng ở bàn chân, thường xảy ra ở trẻ năng động và tham gia các môn thể thao, đặc biệt là trước tuổi dậy thì.
Nếu trẻ kêu đau ở cả bàn chân, mắt cá và bắp chân, có thể trẻ bị bàn chân bẹt.

Kiểm tra xem bàn chân của trẻ có dấu hiệu chấn thương không. Bàn chân có thể bị tổn thương do ngã, trật mắt cá, hoặc va đập khi chơi thể thao, dẫn đến bong gân, căng cơ, bầm tím hoặc thậm chí gãy xương. Nếu trẻ kêu đau sau chấn thương hoặc đau đột ngột, hãy đưa trẻ đến bác sĩ hoặc phòng cấp cứu ngay lập tức.

Dáng đi khập khiễng không nhất thiết là dấu hiệu của chấn thương bàn chân. Trẻ có thể đi khập khiễng do đau ở bất kỳ vị trí nào trên hông, chân hoặc bàn chân.

Chú ý nếu trẻ kêu ngứa hoặc cảm giác bỏng rát ở bàn chân. Trẻ có thể cảm thấy ngứa dữ dội giữa các ngón chân, da bàn chân bong tróc, khô ráp hoặc có cảm giác nóng rát khó chịu. Đây là những triệu chứng của bệnh nấm da chân, thường lây nhiễm khi trẻ đi bơi, tập gym, hoặc sử dụng giày dép, tất bị nhiễm nấm.

Nấm da chân là bệnh lý gây khó chịu và có thể trở nặng nếu không điều trị kịp thời. Hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được kê đơn thuốc bôi hoặc kem chống nấm phù hợp.

Kiểm tra giày dép của trẻ. Đôi giày không phù hợp hoặc quá chật có thể là nguyên nhân gây đau chân ở trẻ. Hãy kiểm tra bên trong giày xem có vật sắc nhọn nào có thể gây tổn thương cho bàn chân của trẻ không.

Giày không vừa chân không chỉ gây phồng rộp, trầy xước mà còn có thể dẫn đến các vấn đề về cơ và khớp bàn chân. Hãy đảm bảo trẻ đi giày đúng kích cỡ và thoải mái.

Quan sát bàn chân trẻ để phát hiện biến dạng ngón chân cái (bunions) hoặc móng chân quặp. Biến dạng ngón chân cái thường xuất hiện dưới dạng một khối u nhô ra ở bên cạnh bàn chân, có thể do di truyền hoặc bẩm sinh. Nếu nghi ngờ, hãy đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa chân để được chẩn đoán và điều trị.

Kiểm tra xem trẻ có bị móng quặp không, biểu hiện bằng viêm đỏ hoặc trầy xước xung quanh ngón chân. Một số biện pháp tại nhà có thể giảm đau, nhưng tốt nhất vẫn là đưa trẻ đến bác sĩ.
Đừng bỏ qua mụn cóc lòng bàn chân, một bệnh lý phổ biến ở trẻ em có thể gây đau khi di chuyển. Bác sĩ da liễu hoặc chuyên khoa chân sẽ giúp điều trị hiệu quả.

Quan sát dáng đi của trẻ. Yêu cầu trẻ đi bộ vài bước để kiểm tra xem trẻ có đi nhón gót hoặc khập khiễng không. Đây có thể là dấu hiệu của chứng đau gót chân nhi khoa, còn gọi là bệnh Sever, thường xảy ra do sự phát triển không đồng đều giữa xương bàn chân và gân.

Bệnh Sever thường gặp ở trẻ em đang trong giai đoạn tăng trưởng, khi xương phát triển nhanh hơn gân và dây chằng. Điều này gây áp lực lên đĩa tăng trưởng, dẫn đến đau gót chân.
Nếu nghi ngờ trẻ mắc bệnh Sever, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng lâu dài về bàn chân.

Quan sát hiện tượng vòm lòng bàn chân của trẻ biến mất khi đứng trên mặt phẳng. Đây là dấu hiệu của chứng bàn chân bẹt, một tình trạng cần được điều trị chuyên khoa nếu gây ra các triệu chứng nghiêm trọng. Bàn chân bẹt có thể di truyền và dẫn đến các vấn đề như:

Đau nhức, chuột rút ở bàn chân, chân và đầu gối
Dáng đi khập khiễng hoặc vụng về
Khó tìm được giày dép thoải mái
Thiếu năng lượng để tham gia các hoạt động thể chất đòi hỏi chạy nhảy

Đưa trẻ đến phòng cấp cứu nếu trẻ không thể đứng vững, đau chân do chấn thương, hoặc kèm theo sốt và đi khập khiễng. Nếu trẻ đau đến mức không thể chịu lực lên bàn chân hoặc có cảm giác bỏng rát, hãy đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng cần được điều trị kịp thời.

Áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà

Sử dụng đế lót giày để hỗ trợ bàn chân của trẻ. Nếu nghi ngờ giày dép là nguyên nhân gây đau, hãy thử dùng đế lót giày để tăng sự thoải mái. Đế lót giúp nâng đỡ gót chân và giảm các triệu chứng đau cơ bản.

Nếu trẻ kêu đau khi đi một đôi giày cụ thể, hãy thay thế bằng giày phù hợp hơn. Đảm bảo trẻ có giày chất lượng tốt khi tham gia thể thao hoặc hoạt động ngoài trời.

Thử phương pháp R.I.C.E. để giảm đau tức thời. Nếu trẻ đau chân sau một ngày hoạt động nhiều, hãy áp dụng phương pháp R.I.C.E.: Nghỉ ngơi (Rest), Chườm đá (Ice), Băng ép (Compression), và Nâng cao chân (Elevation). Cách thực hiện:

Cho trẻ nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh.
Chườm túi đá bọc khăn lên gót chân trong 20 phút, nghỉ 10 phút giữa các lần.
Dùng băng ép quanh bàn chân để giảm sưng, đảm bảo không quá chặt để không cản trở lưu thông máu.
Kê cao chân bằng gối hoặc chăn gấp để giảm đau và sưng.
Có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen nếu cần thiết.

Tìm kiếm sự chăm sóc y tế chuyên sâu nếu trẻ vẫn đau chân sau nhiều ngày. Nếu các biện pháp tại nhà không mang lại hiệu quả, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ. Bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia chỉnh hình có thể chẩn đoán và điều trị tình trạng đau chân. Trong một số trường hợp, bạn có thể được giới thiệu đến bác sĩ phẫu thuật bàn chân và mắt cá hoặc bác sĩ chuyên khoa chân.

Bác sĩ chuyên khoa chân được đào tạo để xử lý các vấn đề về đĩa tăng trưởng, xương và mô mềm ở bàn chân đang phát triển của trẻ.

Sử dụng thuốc mỡ điều trị nấm da chân. Nếu trẻ được chẩn đoán mắc nấm da chân, bác sĩ có thể kê đơn kem hoặc bột chống nấm. Trẻ cần điều trị trong khoảng 4 tuần và tiếp tục sử dụng thêm một tuần sau khi triệu chứng biến mất để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn nấm.

Hãy cho trẻ sử dụng tất có khả năng thấm hút tốt để giữ chân khô ráo, ngăn ngừa nấm tái phát. Tránh sử dụng giày làm từ chất liệu bí hơi như vinyl, vì chúng có thể tạo môi trường ẩm ướt, thuận lợi cho nấm phát triển.

Thăm khám với bác sĩ chuyên khoa chân

Để bác sĩ chuyên khoa chân kiểm tra kỹ lưỡng bàn chân của trẻ. Bác sĩ có thể yêu cầu trẻ thực hiện các động tác như ngồi, đứng, đứng trên đầu ngón chân hoặc kiểm tra gân gót chân (Achilles) để đánh giá tình trạng căng cơ. Ngoài ra, bác sĩ sẽ kiểm tra lòng bàn chân để phát hiện các vấn đề như chai sạn, mụn cóc, móng quặp hoặc tổn thương da.

Bác sĩ có thể hỏi về tiền sử gia đình có ai mắc bệnh bàn chân bẹt hoặc các vấn đề về thần kinh, cơ bắp không.
Trong một số trường hợp, chụp X-quang bàn chân sẽ được thực hiện để quan sát cấu trúc xương chi tiết.

Thảo luận với bác sĩ về các phương pháp điều trị phù hợp. Sau khi kiểm tra, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán và đề xuất phương án điều trị. Nếu trẻ bị bàn chân bẹt nhẹ hoặc mắc bệnh Sever (đau gót chân nhi khoa), các biện pháp không phẫu thuật có thể được áp dụng như:

Nghỉ ngơi và tránh các hoạt động gây đau.
Sử dụng thuốc kháng viêm và giảm đau không kê đơn.
Thực hiện các bài tập kéo giãn gân gót chân.
Sử dụng miếng lót giày nâng vòm bàn chân.
Dụng cụ chỉnh hình tùy chỉnh để hỗ trợ và cân bằng bàn chân.
Vật lý trị liệu để tăng cường sức mạnh cho các vùng yếu trên bàn chân.

Cân nhắc phẫu thuật nếu trẻ mắc chứng bàn chân bẹt nghiêm trọng. Trong những trường hợp các phương pháp điều trị không phẫu thuật không hiệu quả, phẫu thuật có thể là lựa chọn cần thiết. Bác sĩ chuyên khoa chân sẽ giới thiệu bạn đến bác sĩ phẫu thuật để được tư vấn chi tiết về quy trình.

Phẫu thuật thường được khuyến nghị cho trẻ từ tám tuổi trở lên. Quy trình bao gồm kéo dài gân Achilles và sử dụng mảnh ghép xương để kéo dài xương gót chân, một thủ thuật được gọi là phẫu thuật kéo dài xương gót chân.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi