Tại sao tháng 12 lại mang tên tháng Chạp, tháng Củ Mật?
28/04/2025
Nội dung bài viết
Cùng Tripi khám phá lý do vì sao tháng 12 lại được gọi là tháng Chạp, tháng Củ Mật, những cái tên mà mọi người vẫn thường hay nhắc đến trong dịp cuối năm này nhé.
Tháng 12 là thời điểm cuối năm bận rộn, khi mọi người gấp rút hoàn thành công việc và chuẩn bị quà Tết để đón Xuân. Bạn có thể đã từng nghe nhắc đến tháng 12 với những cái tên như tháng Chạp, tháng Củ Mật. Vậy lý do đằng sau những tên gọi này là gì? Cùng tìm hiểu ngay nhé.
Vì sao tháng 12 lại được gọi là tháng Củ Mật?

Nhiều người có thể nghĩ “củ mật” là một loại củ, nhưng thực chất đây là một từ Hán Việt, trong đó “củ” có nghĩa là kiểm tra, xem xét, còn “mật” lại mang ý nghĩa là cẩn mật, kín đáo, không để lộ. Nói đơn giản hơn, “củ mật” là sự kiểm soát chặt chẽ, bảo mật thông tin.
Vậy tại sao tháng 12 lại được gọi là tháng Củ Mật? Cách gọi này có thể bắt nguồn từ việc xưa kia, tháng 12 là thời điểm bọn đạo tặc thường tăng cường hoạt động để kiếm tiền tiêu Tết. Bởi vì đây là tháng thu hoạch cuối năm, mọi người bận rộn nên dễ bị lơ là, là cơ hội để kẻ xấu hành động.
Vì vậy, tháng 12 được gọi là tháng Củ Mật, như một lời nhắc nhở để mọi người luôn thận trọng và cẩn trọng hơn, tránh mắc phải sai sót trong những ngày cuối năm bận rộn.

Bên cạnh đó, “củ mật” còn mang một ý nghĩa khác là phải cẩn thận với lửa, vì vào dịp cuối năm, người xưa thường tổ chức nhiều bữa tiệc, cỗ bàn, kết hợp với thời tiết hanh khô, dễ gây ra hỏa hoạn nếu không chú ý.
Ngày nay, tháng 12 là thời điểm mà mọi người gấp rút hoàn tất công việc cuối năm, tham gia nhiều bữa tiệc tất niên, và cũng chính vì thế mà dễ xảy ra những tai nạn như tai nạn giao thông, ngộ độc thực phẩm,...
Tại sao tháng 12 âm lịch lại được gọi là tháng Chạp?

Tên gọi tháng 12 là tháng Chạp cũng có nguồn gốc từ văn hóa Trung Hoa cổ, khi chữ “chạp” là một dạng biến âm của chữ “lạp” trong tiếng Hán, mà Lạp là một nghi lễ tế thần cuối năm trong truyền thống của người Trung Quốc. Tháng này còn được gọi là Lạp nguyệt (nguyệt nghĩa là tháng), một thời điểm thiêng liêng của năm.
Khi nhắc đến “lạp”, người ta cũng nghĩ đến “lạp mả”, tức là việc thăm nom, chăm sóc phần mộ của tổ tiên để chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán. Đồng thời, “lạp” cũng gắn liền với tục lễ tất niên, là thời gian để mọi người chuẩn bị cho một năm mới sắp đến.

Vì có sự giao thoa văn hóa với Trung Quốc, tháng 12 trong văn hóa Việt Nam cũng là thời điểm của nhiều lễ cúng bái. Dần dần, tháng này được gọi là “giỗ chạp”, vì người Việt coi trọng việc thăm mồ mả tổ tiên, sửa sang phần mộ để đón Tết, thắp hương mời tổ tiên về sum vầy cùng gia đình.
Ngoài ra, chữ “lạp” còn được hiểu theo một nghĩa khác là thịt, bởi vào cuối năm, mọi người thường tích trữ thực phẩm để chuẩn bị cho mùa đông và đón Tết Nguyên Đán, trong đó thịt là món ăn không thể thiếu trong mỗi gia đình, mang lại sự đủ đầy, ấm cúng.
Với những lý giải về tháng Chạp, tháng Củ Mật, Tripi hy vọng bạn sẽ hiểu thêm về những giá trị sâu sắc của tháng 12 cuối năm, từ đó có thể chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán thật ý nghĩa và trọn vẹn.
Hãy chọn mua những loại bánh quy tại Tripi làm quà Tết nhé:
Tripi
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi