Trào ngược dạ dày: Những thực phẩm nên ăn và nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng

27/04/2025

Nội dung bài viết

Trào ngược dạ dày là một căn bệnh thường gặp. Hãy cùng Tripi tìm hiểu về chế độ ăn uống hợp lý và các nguyên tắc dinh dưỡng khi mắc phải tình trạng này.

Vấn đề thường gặp về trào ngược dạ dày là các dấu hiệu, nguyên nhân và thực phẩm phù hợp. Cùng Tripi khám phá thông tin chi tiết về căn bệnh này qua bài viết dưới đây.

Các triệu chứng và nguyên nhân chính gây ra chứng trào ngược dạ dày

Theo Bác sĩ chuyên khoa I Đồng Xuân Hà từ Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long, trào ngược dạ dày, hay còn gọi là gastroesophageal reflux disease (GERD), là hiện tượng dịch dạ dày, bao gồm thức ăn và men tiêu hóa, trào ngược lên thực quản.

Khi chúng ta ăn, thức ăn sẽ đi từ miệng xuống thực quản, cơ vòng thực quản dưới mở ra để cho phép thức ăn đi vào dạ dày và tự động đóng lại để ngăn ngừa thức ăn và dịch vị trào ngược lên trên.

Bệnh trào ngược dạ dày xảy ra khi dịch dạ dày trào ngược lên thực quản và có thể gây tổn thương các bộ phận như thực quản, thanh quản, và miệng.

Khám phá các thông tin liên quan đến trào ngược dạ dày

Những ai mắc bệnh trào ngược dạ dày sẽ thường xuyên gặp phải những dấu hiệu đặc trưng dưới đây:

Ợ hơi, ợ nóng, ợ chua là những triệu chứng dễ nhận thấy khi bị trào ngược dạ dày, đặc biệt khi ăn no, cảm giác đầy bụng, khó tiêu, nằm ngủ hoặc trong lúc nghỉ ngơi, đặc biệt vào ban đêm.
Buồn nôn và nôn xảy ra khi axit dạ dày trào ngược lên họng, gây kích thích và cảm giác buồn nôn. Triệu chứng này thường xuất hiện rõ rệt nhất vào ban đêm.
Khó nuốt là cảm giác thường gặp khi trào ngược dạ dày thực quản diễn ra thường xuyên, khiến thực quản bị sưng tấy và thu hẹp, gây cảm giác vướng víu ở cổ.
Khàn giọng và ho là hậu quả của việc axit dạ dày tác động vào dây thanh quản, khiến chúng bị tổn thương và sưng lên, gây khó khăn khi nói và thở.
Sự tiết nhiều nước bọt là phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm trung hòa phần axit trào ngược lên miệng.

Các nguyên nhân gây ra hiện tượng trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày chủ yếu xuất phát từ hai nguyên nhân chính: Sự suy yếu của cơ thắt thực quản dưới và sự sản sinh quá mức axit dạ dày hoặc tình trạng quá tải trong dạ dày.

Những yếu tố dẫn đến suy yếu cơ thắt thực quản dưới bao gồm:

Ảnh hưởng từ các thuốc tây trong điều trị bệnh.
Thói quen sử dụng các chất kích thích như rượu, thuốc lá, ...
Các bệnh lý làm tổn thương hệ thần kinh thực quản hoặc những bệnh lý nhiễm trùng gây xơ tại thực quản.

Những nguyên nhân gây ra tình trạng thừa acid dạ dày hoặc quá tải bên trong dạ dày:

Do các bệnh lý liên quan đến dạ dày như viêm loét, trợt niêm mạc, ung thư dạ dày hoặc hẹp hang môn vị dạ dày.
Thói quen ăn uống thiếu khoa học, như ăn quá no hoặc tiêu thụ thực phẩm khó tiêu.
Các yếu tố khác như thừa cân, béo phì tạo áp lực lớn lên vùng bụng, căng thẳng tâm lý cũng là những nguyên nhân góp phần gây ra trào ngược dạ dày thực quản.

Các loại thực phẩm nên ưu tiên khi bị trào ngược dạ dày

Dưới đây là những thực phẩm lý tưởng mà bạn nên lựa chọn khi mắc phải tình trạng trào ngược dạ dày:

Các loại trái cây ít hoặc không chứa axit

Chọn những loại trái cây ít hoặc không chứa axit sẽ giúp hạn chế sự kích ứng cho dạ dày. Các loại trái cây như:

Đối với người bị trào ngược dạ dày, bạn nên hạn chế các loại trái cây có tính axit mạnh. Vì vậy, ưu tiên chọn lựa những loại trái cây như:

Táo: Chứa nhiều chất xơ giúp hòa tan chất béo trong ruột, táo giúp giảm lượng cholesterol xấu và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.
Chuối cung cấp kali, một chất điện giải quan trọng, giúp làm dịu và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.

Gừng

Gừng có tính chất chống viêm, rất hữu ích trong việc giảm triệu chứng ợ nóng. Bạn có thể sử dụng vài lát gừng trong các món ăn hoặc đồ uống để cải thiện tình trạng này.

Yến mạch

Yến mạch là món ăn giàu chất xơ, dễ chế biến, có khả năng giúp hấp thụ axit và giảm thiểu các triệu chứng của trào ngược dạ dày.

Bạn có thể kết hợp yến mạch với sữa chua hoặc các loại trái cây yêu thích để tạo thành bữa ăn nhẹ bổ dưỡng và hỗ trợ tiêu hóa.

Yến mạch rất dễ chế biến và là lựa chọn tuyệt vời để kết hợp với các món ăn như sữa chua, hoặc bạn có thể thêm trái cây yêu thích vào để tăng hương vị và giá trị dinh dưỡng.

Rau củ

Rau củ không chỉ ít chất béo và đường, mà còn giúp giảm axit dạ dày, rất hiệu quả trong việc điều trị trào ngược dạ dày. Dưới đây là một số loại rau củ bạn có thể tham khảo:

Khoai tây chứa hàm lượng kiềm cao, giúp giảm axit trong cơ thể và làm dịu các triệu chứng trào ngược dạ dày.
Măng tây cung cấp chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và đầy hơi, đồng thời giúp giảm cholesterol.

Thịt nạc

Thịt nạc là lựa chọn lý tưởng giúp giảm triệu chứng trào ngược dạ dày mà không gây áp lực lên hệ tiêu hóa, đồng thời hỗ trợ quá trình tăng cơ và duy trì sức khỏe tốt.

Khi chế biến thịt nạc, bạn nên loại bỏ da và tránh chiên rán để đảm bảo món ăn không gây khó tiêu hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng ợ nóng.

Thịt nạc sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe tốt mà không làm quá tải cho dạ dày. Hãy lựa chọn phương pháp chế biến như hấp hoặc luộc để đảm bảo dinh dưỡng mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến dạ dày.

Các loại chất béo lành mạnh

Chất béo lành mạnh có thể kể đến như chất béo bão hòa, omega-3 và omega-6, đây là những loại chất béo rất có lợi cho sức khỏe.

Một số nguồn chất béo lành mạnh bạn có thể thêm vào chế độ ăn khi bị trào ngược dạ dày bao gồm quả bơ, hạt lanh và các loại hạt khác.

Sữa chua

Sữa chua là thực phẩm tuyệt vời cho người bị trào ngược dạ dày. Không chỉ giàu protein, mà còn chứa probiotic – những lợi khuẩn giúp cải thiện tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng.

Sữa chua có thể giúp làm dịu dạ dày và hỗ trợ cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, điều này rất quan trọng đối với những ai mắc trào ngược dạ dày.

Lòng trắng trứng

Lòng trắng trứng là nguồn protein lành mạnh rất phù hợp trong chế độ ăn của người bị trào ngược dạ dày. Tuy nhiên, bạn nên tránh lòng đỏ trứng vì chứa nhiều chất béo, có thể làm tăng triệu chứng trào ngược dạ dày.

Các loại cá

Cá là thực phẩm ít axit và ít chất béo nhưng lại giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, bạn nên hạn chế chế biến cá bằng phương pháp chiên rán, thay vào đó, hãy nướng, hấp hoặc nấu canh để bảo toàn giá trị dinh dưỡng.

Các thực phẩm nên tránh khi bị trào ngược dạ dày

Thực phẩm chứa nhiều axit

Trái cây chứa nhiều axit như chanh, xoài... là những thực phẩm cần kiêng kỵ đối với người bị trào ngược dạ dày. Những loại trái cây này có thể kích thích dạ dày tiết axit nhiều hơn, khiến tình trạng trào ngược trở nên trầm trọng hơn.

Các thực phẩm giàu axit có thể làm gia tăng các triệu chứng của trào ngược dạ dày, do đó, tốt nhất bạn nên hạn chế hoặc loại bỏ chúng khỏi chế độ ăn hàng ngày.

Thực phẩm cay nóng

Các thực phẩm cay nóng như ớt, tiêu có thể làm tình trạng viêm loét dạ dày thêm nghiêm trọng, gây cản trở quá trình điều trị trào ngược dạ dày. Chúng cũng dễ làm gia tăng các triệu chứng như ợ nóng, ợ hơi, buồn nôn và cảm giác nóng rát ở vùng thượng vị.

Rượu bia và nước ngọt

Rượu bia và nước ngọt là những loại đồ uống không nên dùng khi bị trào ngược dạ dày. Việc tiêu thụ quá nhiều sẽ làm tăng áp lực lên dạ dày, gây khó khăn trong quá trình tiêu hóa và kích thích tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.

Rượu và bia có thể làm giảm khả năng hoạt động bình thường của cơ thắt thực quản, từ đó tạo điều kiện cho dịch dạ dày trào ngược lên thực quản.

Thực phẩm chứa nhiều chất béo

Thực phẩm chứa nhiều chất béo có thể khiến bạn cảm thấy khó tiêu, đầy bụng và ợ chua, ợ nóng. Những thực phẩm này có thể kích thích tiết axit dịch vị quá mức, gây ra dư thừa và tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.

Thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh

Thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh có thể gây kích ứng cho đường tiêu hóa, làm tăng lượng axit dịch vị, khiến dạ dày mất ổn định và trầm trọng thêm tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.

Những lưu ý quan trọng trong chế độ ăn uống cho người bị trào ngược dạ dày

Quy tắc ăn uống cho người bị trào ngược dạ dày

Dưới đây là một số quy tắc ăn uống có thể giúp bạn giảm đáng kể tần suất trào ngược dạ dày thực quản:

Hãy chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần trong ngày.
Lựa chọn thực phẩm có tính kiềm, dễ tiêu và có khả năng trung hòa axit.
Hạn chế các loại trái cây có axit cao và thực phẩm kích thích tăng tiết axit hoặc tác động đến cơ thắt thực quản dưới.
Giảm thiểu thực phẩm có nhiều chất béo hoặc có vị cay chua.
Tránh hút thuốc, uống rượu và sử dụng các chất kích thích.

Ngoài ra, việc giữ cân nặng ổn định và thư giãn, tránh căng thẳng cũng giúp giảm thiểu các triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản hiệu quả.

Tripi đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích về bệnh trào ngược dạ dày cùng các nguyên tắc ăn uống cần thiết. Hãy tham khảo để chăm sóc sức khỏe tốt hơn nhé!

Thông tin từ: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec

Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi