Trào ngược dạ dày thực quản là căn bệnh gì và làm sao để có chế độ ăn uống hợp lý khi mắc phải?
07/05/2025
Nội dung bài viết
Trào ngược dạ dày thực quản là một bệnh lý phổ biến liên quan đến hệ tiêu hóa, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người bệnh. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về bệnh và chế độ ăn uống khi mắc phải.
Chế độ ăn uống luôn là vấn đề quan trọng đối với những ai gặp phải các bệnh lý về tiêu hóa, đặc biệt là trào ngược dạ dày. Tripi sẽ giúp bạn hiểu rõ về căn bệnh này cũng như hướng dẫn bạn xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý để cải thiện tình trạng sức khỏe.
Trào ngược dạ dày thực quản là gì và có những ảnh hưởng như thế nào đối với cơ thể?
Giải thích về trào ngược dạ dày thực quản
Khi ăn uống, cơ vòng thực quản dưới sẽ mở ra để thức ăn từ dạ dày đi xuống thực quản, sau đó cơ vòng đóng lại để ngăn không cho thức ăn và dịch dạ dày trào ngược lên. Chính vì thế, khi tình trạng này xảy ra, chúng ta gọi đó là trào ngược dạ dày thực quản.
Khái niệm về trào ngược dạ dày thực quảnNhững tác hại của bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nhưng theo các chuyên gia tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, trào ngược dạ dày thực quản có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, đe dọa sức khỏe lâu dài.
Các vấn đề về hô hấp: Khi axit dạ dày tràn vào đường hô hấp, có thể gây ra những triệu chứng như nghẹt mũi, khàn tiếng, viêm họng, viêm xoang, hen suyễn...
Vấn đề về hô hấpHẹp thực quản: Khi dịch dạ dày trào lên thực quản liên tục, gây phù nề và tổn thương niêm mạc, lâu dài có thể dẫn đến loét, hẹp thực quản. Người bệnh sẽ phải đối mặt với cơn đau, chảy máu, khó khăn khi nuốt, và đặc biệt là cơn đau sau xương ức khiến họ cảm thấy buồn nôn khi ăn...
Hẹp thực quảnBarrett thực quản: Đây là tình trạng có thể làm giảm các triệu chứng ợ nóng, nhưng lại là một tiền ung thư, khi lớp niêm mạc thực quản bị thay đổi, trở nên giống với lớp niêm mạc của ruột.
Barrett thực quảnUng thư thực quản: Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất của trào ngược dạ dày, thường xảy ra ở người trên 50 tuổi. Ung thư thực quản gây đau đớn dữ dội, chảy máu, giảm cân nhanh, da sạm màu và xuất hiện các vết nhăn rõ rệt.
Ung thư thực quảnTại sao lại bị trào ngược dạ dày thực quản?
Nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản có thể được giải thích qua hai cơ chế: sự yếu đi của cơ thắt thực quản dưới và sự dư thừa axit hoặc quá tải trong dạ dày. Cơ thắt thực quản như chiếc nắp đậy của 'thùng' dạ dày, nếu nắp yếu và thùng quá đầy, trào ngược sẽ xảy ra. Một số nguyên nhân cụ thể có thể là:
Lạm dụng thuốc Tây
Cholecystokinine, glucagon, aspirin, và các thuốc huyết áp có thể gây tác dụng phụ, bao gồm làm suy yếu cơ thắt thực quản dưới. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến các vấn đề về dạ dày như trào ngược hay viêm dạ dày.
Lạm dụng thuốc TâyCăng thẳng, stress
Theo các chuyên gia, căng thẳng kéo dài có thể gây ra sự rối loạn trong hệ tiêu hóa. Điều này khiến axit dịch vị được tiết ra quá mức, quá trình co bóp của dạ dày mạnh mẽ, làm giãn cơ tâm vị, từ đó dẫn đến tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.
Căng thẳng, stressBiến chứng bệnh lý dạ dày
Nhiễm vi khuẩn Hp, viêm loét dạ dày, viêm xung huyết dạ dày... có thể gây tổn thương cho dạ dày và làm rối loạn cơ tâm vị, đồng thời là nguyên nhân chính dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản.
Biến chứng bệnh lý dạ dàyThói quen sinh hoạt, ăn uống
Thói quen tiêu thụ các chất kích thích như cafein, rượu, thuốc lá... hoặc ăn quá no, thường xuyên lựa chọn những thực phẩm khó tiêu như nước ngọt, đồ ăn nhanh, trứng... có thể làm suy yếu cơ thắt thực quản dưới, khiến dạ dày phải đối mặt với tình trạng thừa acid, dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản.
Thói quen sinh hoạt, ăn uốngThừa cân, béo phì
Khi cân nặng không được kiểm soát, áp lực vùng bụng gia tăng, tạo thêm áp lực cho dạ dày, làm thay đổi sự cân bằng áp lực tại tâm vị dạ dày thực quản, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
Thừa cân, béo phìMang thai
Có nhiều nguyên nhân giải thích vì sao các mẹ bầu dễ gặp phải bệnh trào ngược dạ dày, như: sự phát triển của thai nhi, nhiễm vi khuẩn Hp, thay đổi hormone... hoặc do thói quen mặc quần áo quá chật, thường xuyên bị stress và căng thẳng kéo dài...
Mang thaiLàm thế nào để nhận biết chứng trào ngược dạ dày?
Ợ hơi, ợ nóng, ợ chua
Khi ăn no, đầy bụng khó tiêu, hoặc nằm ngủ, đặc biệt là vào ban đêm, triệu chứng dễ nhận thấy nhất của bệnh trào ngược dạ dày thực quản là ợ hơi. Ngoài ra, người bệnh thường cảm nhận ợ nóng, cảm giác rát nóng từ dạ dày dưới xương ức lan lên cổ, hoặc ợ chua, để lại vị chua khó chịu trong miệng.
Ợ hơi, ợ nóng, ợ chuaBuồn nôn, nôn
Khi axit dạ dày trào ngược vào họng hoặc miệng, sự kích thích ở khu vực này sẽ gây ra cảm giác buồn nôn. Tình trạng này thường xảy ra nghiêm trọng nhất vào ban đêm, khi tư thế ngủ và sự hoạt động mạnh mẽ của hệ thần kinh phó giao cảm có tác động lớn.
Buồn nôn, nônĐau tức ngực thượng vị
Đau tức ngực thượng vị là cảm giác bị đè nén, thắt chặt ở ngực, đôi khi lan ra sau lưng và cánh tay. Nguyên nhân chính là do các đầu sợi thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản bị kích thích bởi axit trào ngược lên, gây ra cảm giác đau ngực.
Lưu ý
Đau tức ngực thượng vị thường đi kèm với hiện tượng buồn nôn. Bạn cần phân biệt rõ với cơn đau ngực do các bệnh lý tim mạch, phổi...
Đau tức ngực thượng vị thường đi kèm với hiện tượng buồn nôn. Bạn cần phân biệt rõ với cơn đau ngực do các bệnh lý tim mạch, phổi...
Đau tức ngực thượng vịKhó nuốt
Những người bị trào ngược dạ dày thực quản thường gặp phải cảm giác khó nuốt hoặc có sự vướng mắc ở cổ. Nguyên nhân là do khi bệnh tiến triển nặng, phù nề và sưng tấy xảy ra, khiến đường kính thực quản bị thu hẹp.
Khó nuốtKhàn giọng và ho
Khi dây thanh quản tiếp xúc lâu dài với dịch axit, chúng sẽ bị tổn thương, dẫn đến phù nề, khó khăn trong việc phát âm và lâu dần gây ra ho do dịch viêm chảy xuống thanh quản.
Khàn giọng và hoMiệng tiết nhiều nước bọt
Những người mắc bệnh trào ngược thường xuyên gặp phải hiện tượng này, bởi khi axit dạ dày trào ngược lên, cơ thể sẽ tự động kích hoạt cơ chế bảo vệ bằng cách tiết nhiều nước bọt để trung hòa bớt lượng axit.
Miệng tiết nhiều nước bọtQuy tắc ăn uống khi bị trào ngược dạ dày
Như đã đề cập, chế độ ăn uống có ảnh hưởng lớn đến việc kiểm soát bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Dưới đây là những lời khuyên về chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học giúp giảm tần suất trào ngược hiệu quả:
- Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày giúp duy trì sự tiêu hóa ổn định và giảm tải cho dạ dày.
- Ưu tiên thực phẩm có tính kiềm như bánh mì, yến mạch hay các nguồn đạm dễ tiêu để làm giảm lượng axit dạ dày.
- Tránh các thực phẩm kích thích việc tiết axit như trái cây chua (chanh, cam, dứa...), các sản phẩm sữa, thực phẩm cay nóng và nhiều dầu mỡ.
- Duy trì cân nặng hợp lý, và tránh nằm hoặc lao động ngay sau khi ăn để bảo vệ dạ dày.
Quy tắc ăn uống hợp lý khi bị trào ngược dạ dàyHy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về bệnh trào ngược dạ dày thực quản, đồng thời gợi ý cách ăn uống khoa học khi mắc bệnh. Tripi xin chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe và tìm được chế độ ăn uống phù hợp, đầy đủ dinh dưỡng!
Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec
Khám phá các loại yến mạch chất lượng tại Tripi:
Tripi
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
Có thể bạn quan tâm
Hướng dẫn Điều trị áp xe cho Mèo
Cây ước nguyện hơn 300 năm tuổi tại Khu du lịch Suối Tiên luôn là điểm đến hấp dẫn, thu hút nhiều du khách ghé thăm.
Cách Chữa Táo Bón Cho Mèo Hiệu Quả
Nghệ thuật chơi khăm anh trai
Cách để Chiều Chuộng Mèo
