10 bệnh da liễu thường gặp mùa hè và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

Bệnh ghẻ là tình trạng da nhiễm ký sinh trùng Sarcoptes scabiei, có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng. Triệu chứng đặc trưng là những cơn ngứa dữ dội về đêm, xuất hiện chủ yếu ở khu vực đông dân cư với điều kiện vệ sinh kém. Bệnh lây qua tiếp xúc da kề da hoặc dùng chung vật dụng cá nhân nhiễm ký sinh trùng. Mặc dù không đe dọa tính mạng nhưng nếu không điều trị triệt để có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm: nhiễm khuẩn thứ phát, viêm da mãn tính hay thậm chí viêm cầu thận.

Biện pháp phòng ngừa hiệu quả bao gồm: duy trì vệ sinh cá nhân, thường xuyên giặt giũ chăn màn, đồ dùng cá nhân. Khi phát hiện nhiễm bệnh cần cách ly và tránh dùng chung đồ với người khác để ngăn ngừa lây lan.

Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Varicella Zoster gây nên, có tốc độ lây lan chóng mặt. Bệnh không chừa bất kỳ ai, từ trẻ nhỏ (chiếm đa số) đến người trưởng thành, đặc biệt bùng phát mạnh vào tiết trời nồm ẩm đầu xuân. Dấu hiệu đặc trưng là những bóng nước trong suốt mọc khắp cơ thể, thậm chí trong khoang miệng. Khởi phát bệnh thường kèm triệu chứng sốt cao, đau đầu, mệt mỏi toàn thân trước khi xuất hiện các nốt ban hồng chứa dịch gây ngứa dữ dội. Lưu ý quan trọng: tuyệt đối không gãi làm vỡ mụn nước để tránh hình thành sẹo vĩnh viễn.

Biện pháp phòng ngừa hữu hiệu là tránh tiếp xúc với người bệnh và tiêm vắc-xin phòng bệnh. Người từng mắc bệnh sẽ có miễn dịch tự nhiên suốt đời.

Thời tiết oi nóng kết hợp với vận động nhiều khiến cơ thể tiết mồ hôi quá mức, dẫn đến nguy cơ mắc viêm tuyến mồ hôi. Đây là tình trạng viêm nhiễm mãn tính xảy ra sâu trong lớp biểu bì, quanh các nang lông và tuyến bã nhờn. Biểu hiện ban đầu là sự xuất hiện của mụn đầu đen và các túi mụn nước, sau tiến triển thành các ổ áp-xe chứa mủ gây tổn thương da nghiêm trọng. Triệu chứng khởi phát là những cơn đau nhức cục bộ, khi bệnh tiến triển sẽ gây viêm nặng kèm theo mủ trắng đặc trưng.

Giải pháp điều trị tối ưu là thăm khám bác sĩ da liễu ngay khi có dấu hiệu đầu tiên. Đồng thời duy trì vệ sinh cơ thể sạch sẽ, ưu tiên trang phục thoáng khí để hạn chế tiết mồ hôi quá mức.

Chốc lở (impetigo) là bệnh nhiễm trùng da phổ biến, đặc trưng bởi các mụn mủ, bóng nước vỡ ra tạo thành vết loét phủ vảy màu vàng mật ong. Khi nhiễm trùng ăn sâu sẽ hình thành chốc loét (ecthyma). Đối tượng chủ yếu là trẻ em từ 2-6 tuổi, bùng phát mạnh vào mùa hè. Triệu chứng điển hình bao gồm các nốt mụn đỏ ngứa ngáy, nhanh chóng vỡ ra rỉ dịch và đóng vảy, thường tập trung quanh vùng mũi miệng. Đây là bệnh có tính lây lan cao do vi khuẩn gây ra.

Phòng ngừa hiệu quả bằng cách: vệ sinh thân thể sạch sẽ hàng ngày, thay quần áo thường xuyên, giữ móng tay ngắn gọn. Tránh môi trường ẩm thấp - ổ chứa vi khuẩn. Bổ sung đủ nước và rau xanh giúp tăng cường miễn dịch cho trẻ.

Mùa hè là thời điểm bùng phát các chứng viêm da tiếp xúc do côn trùng và viêm da dị ứng từ vết đốt. Biểu hiện bao gồm: da ửng đỏ, ngứa ngáy dữ dội, xuất hiện mụn nước nhỏ tại vùng tổn thương. Điều trị thường kết hợp kem corticoid và kháng sinh như Fucidin H. Đặc biệt với vết côn trùng đốt sẽ gây sưng phù, đỏ tấy cần dùng hydrocortisone hoặc betamethasone để giảm viêm.
Ngoài ra còn có viêm da dị ứng thực vật-ánh sáng, xảy ra khi tiếp xúc với nhựa cây kết hợp ánh nắng. Giai đoạn đầu da ửng đỏ nhẹ, sau chuyển sạm màu. Phác đồ điều trị kết hợp kem làm dịu da, corticoid nhẹ và đặc biệt chú trọng kem chống nắng.

Theo Cục Y tế dự phòng, bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Enterovirus gây ra, lây lan nhanh qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua đồ dùng nhiễm dịch tiết từ người bệnh. Triệu chứng điển hình bao gồm: sốt cao, loét miệng, phát ban dạng bóng nước ở tay, chân, mông và đầu gối. Đối tượng chủ yếu là trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai vì có thể lây sang thai nhi.
Đáng lưu ý, một người có thể mắc bệnh nhiều lần do cơ thể chỉ tạo kháng thể đặc hiệu với từng chủng virus. Hiện chưa có thuốc đặc trị, chủ yếu điều trị triệu chứng bằng hạ sốt, giảm đau và bù nước.

Ban đỏ là bệnh nhiễm trùng hiếm gặp, thường xuất hiện sau viêm họng hoặc nhiễm liên cầu khuẩn. Bệnh lây qua đường hô hấp (ho, hắt hơi) hoặc tiếp xúc với vật dụng nhiễm khuẩn. Đặc trưng bởi các nốt ban đỏ rực do độc tố erythrogenic từ vi khuẩn tiết ra. Chẩn đoán xác định bằng xét nghiệm dịch họng.
Biểu hiện lâm sàng: sốt nhẹ, khó chịu, phát ban bắt đầu từ mặt lan dần toàn thân trong 1-4 ngày. Thời gian bệnh kéo dài 5-14 ngày. Điều trị chủ yếu là nghỉ ngơi, bù nước và dùng thuốc hạ sốt (tránh aspirin cho trẻ dưới 16 tuổi). Phụ nữ mang thai tiếp xúc với trẻ bệnh cần khám bác sĩ ngay.

Sạm da là hiện tượng tăng sinh melanin quá mức, tạo thành các mảng da sẫm màu không đều màu. Biểu hiện rõ nhất là những đốm nâu, đen xuất hiện rải rác hoặc tập trung thành mảng lớn, kèm theo tình trạng da khô ráp, thiếu độ đàn hồi và dễ hình thành nếp nhăn. Mùa hè với cường độ tia UV cao cùng nắng nóng gay gắt chính là tác nhân hàng đầu đẩy nhanh quá trình này, đặc biệt ảnh hưởng đến làn da phụ nữ.

Để phòng ngừa sạm da hiệu quả, cần áp dụng các biện pháp bảo vệ da toàn diện khi ra ngoài: thoa kem chống nắng phổ rộng SPF 50+ trước 30 phút, đeo khẩu trang vải dày, đội mũ rộng vành và đeo kính râm chống tia UV.

Làn da chúng ta chứa vô số lỗ chân lông nối liền với nang lông và tuyến bã nhờn. Khi bã nhờn (dầu tự nhiên của da) kết hợp với tế bào chết làm tắc nghẽn lỗ chân lông, sẽ hình thành mụn đầu đen hoặc đầu trắng. Nếu bị nhiễm khuẩn, vùng da đó sẽ sưng viêm, đỏ tấy và tạo thành mụn mủ - chính là trứng cá. Dù phổ biến ở tuổi dậy thì, trứng cá có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, tập trung tại vùng da nhiều dầu như mặt, lưng, ngực.

Để phòng ngừa mụn mùa hè, cần làm sạch da mặt đúng cách bằng sữa rửa mặt phù hợp, đặc biệt sau khi đi ngoài đường. Tuyệt đối không dùng tay nặn mụn để tránh nhiễm trùng. Kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế đồ cay nóng, chất kích thích và ngủ đủ giấc.

Lang ben là bệnh da liễu phổ biến do nấm Malassezia gây ra, thường xuất hiện ở người thường xuyên vận động ra nhiều mồ hôi hoặc làm việc trong môi trường nóng ẩm. Triệu chứng điển hình bao gồm: ngứa nhẹ (gần như 100% trường hợp), cảm giác rát da, cùng với các đốm da mất sắc tố (trắng hơn) hoặc tăng sắc tố (sậm màu). Bệnh càng kéo dài càng khó điều trị và có tỷ lệ tái phát lên đến 20% sau 1 năm. Biểu hiện lâm sàng là những mảng da có vảy mịn, thường xuất hiện ở cổ, ngực, lưng và đùi.
Để phòng bệnh hiệu quả, cần giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ, mặc quần áo thoáng mát, khô ráo. Đặc biệt không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác do bệnh có khả năng lây nhiễm cao.