12 bài văn nghị luận sâu sắc nhất về lòng biết ơn đối với cha mẹ, thầy cô - Hành trang quý báu cho học sinh lớp 9

Từ thuở cha ông, đạo lý "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" đã thấm sâu vào tâm thức dân tộc. Đó không chỉ là lời răn dạy mà còn là triết lý sống vĩnh hằng. Lòng biết ơn chính là viên ngọc quý làm nên nhân cách, là thước đo giá trị con người trong xã hội.

Biết ơn không đơn thuần là ghi nhớ, mà là sự trân trọng bằng cả tấm lòng. Khi ta biết tri ân, ta đang thắp lên ngọn lửa ấm áp trong tim người trao tặng. Đạo hiếu với tổ tiên qua tục thờ cúng, sự kính trọng với các anh hùng liệt sĩ ngày 27/7, hay tình cảm thiêng liêng dành cho thầy cô - tất cả đều là những nét son trong bức tranh văn hóa Việt.

Như Oprah Winfrey từng nói: "Hạnh phúc bắt đầu từ lòng biết ơn". Thế hệ trẻ hôm nay cần giữ gìn và phát huy truyền thống ấy bằng những hành động thiết thực: từ việc chăm sóc mẹ Việt Nam anh hùng, đến bảo tồn di sản văn hóa, hay đơn giản là sống trọn đạo làm con, làm trò.

Trong guồng quay hiện đại, lòng biết ơn chính là chiếc neo giữ cho tâm hồn ta không lạc lối. Hãy để sự tri ân trở thành lối sống, thành kim chỉ nam dẫn lối mỗi bước ta đi trên đường đời.

Truyền thống "Tôn sư trọng đạo" tựa như dòng sông chảy xuyên suốt chiều dài lịch sử dân tộc, mang theo những giá trị nhân văn sâu sắc. Dù xã hội có đổi thay, đạo lý ấy vẫn mãi là ngọn đuốc soi đường cho mỗi thế hệ học trò.

Lòng biết ơn không đơn thuần là sự ghi nhớ, mà là tấm lòng thành kính được nuôi dưỡng bằng những hành động cụ thể: từ ngoan ngoãn nghe lời, chăm chỉ học hành đến việc khắc ghi công ơn dạy dỗ. Những câu ca dao "Muốn sang thì bắc cầu kiều/Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy" đã trở thành triết lý sống, nhắc nhở chúng ta về vai trò vĩ đại của người thầy trong hành trình trưởng thành.

Người thầy không chỉ trao truyền kiến thức mà còn là người cha tinh thần, dìu dắt ta từng bước trên con đường đạo đức. Những tấm gương sáng như Lê Văn Thịnh, Phạm Sư Mạnh dù đạt đến địa vị cao vẫn giữ trọn đạo nghĩa với thầy, là bài học quý giá về chữ "Lễ" trong đối nhân xử thế.

Trước những biểu hiện suy thoái đạo đức trong một bộ phận học sinh hiện nay, việc gìn giữ truyền thống tôn sư trọng đạo càng trở nên cấp thiết. Bởi lẽ, một dân tộc văn minh phải được xây dựng từ nền tảng đạo đức vững chắc, mà ở đó, sự biết ơn là viên gạch đầu tiên.

Trong thời đại bùng nổ tri thức hôm nay, vai trò của những người thầy càng trở nên thiêng liêng. Họ không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn là người thắp lửa - thắp lên trong ta ngọn lửa đam mê học hỏi và khát vọng vươn tới. Câu chuyện về Phạm Sự Mạnh, vị quan đầu triều vẫn giữ trọn đạo học trò với thầy Chu Văn An, là bài học sâu sắc về chữ "Lễ" trong đạo thầy-trò.

Những câu ca dao "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" hay "Qua sông thì bắc cầu kiều" đã trở thành triết lý sống, nhắc nhở chúng ta rằng: mỗi thành công hôm nay đều được xây dựng trên nền tảng công ơn dạy dỗ của thầy cô. Đền đáp ơn nghĩa ấy không cần những gì quá lớn lao, mà bắt đầu từ sự chăm chú nghe giảng, từ những điểm 9, điểm 10, từ nụ cười và lời chúc mừng trong ngày Nhà giáo.

Đáng buồn thay, vẫn còn đó những biểu hiện vô ơn khiến ta phải giật mình. Nhưng chính sự tương phản ấy càng làm nổi bật giá trị của lòng biết ơn - viên ngọc quý trong kho tàng đạo đức dân tộc. Một xã hội văn minh phải là xã hội biết tôn vinh những người thầy, bởi họ chính là kiến trúc sư xây dựng nền móng tương lai.

Những lời ru à ơi thuở ấu thơ cùng những bài học làm người từ mẹ, từ bà đã gieo vào tâm hồn non nớt của ta hạt giống yêu thương và triết lý sống. "Muốn sang thì bắc cầu kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy" - câu ca dao ấy đã trở thành kim chỉ nam cho đạo làm trò từ bao đời nay.

Lòng biết ơn không phải là khái niệm xa xôi, mà được nuôi dưỡng từ những điều giản dị nhất: một lời cảm ơn cuộc đời mỗi sớm mai thức dậy, tấm lòng tri ân cha mẹ như núi Thái Sơn, nước nguồn chảy ra. Nhưng sâu nặng hơn cả là tình cảm dành cho người thầy - người đã thắp lên trong ta ngọn lửa tri thức và nhân cách.

Thầy cô không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn là người chắp cánh ước mơ, dạy ta cách sống làm người. Ánh sáng trí tuệ từ thầy cô sẽ mãi đồng hành cùng ta trên mọi nẻo đường đời. Câu chuyện về Phạm Sư Mạnh - vị quan đầu triều vẫn giữ trọn đạo học trò với thầy Chu Văn An - là minh chứng sống động cho truyền thống tôn sư trọng đạo.

Ngày nay, lòng biết ơn thầy cô được thể hiện qua những hành động cụ thể: từ sự chăm chú nghe giảng, những điểm 9, 10 cho đến những bó hoa tươi thắm ngày 20/11. Đó không chỉ là nghĩa cử đẹp mà còn là cách chúng ta gìn giữ và phát huy truyền thống quý báu của dân tộc.

Tinh hoa đạo lý Việt Nam tỏa sáng qua truyền thống 'uống nước nhớ nguồn', trong đó chữ 'Nhân' được tôn vinh như viên ngọc quý. Lòng biết ơn chính là nhịp cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, từ hạt gạo dẻo thơm được đổi bằng mồ hôi người cày, đến tri thức uyên thâm được truyền từ bàn tay người thầy. 'Nhất tự vi sư, bán tự vi sư' - lời dạy vàng ngọc nhắc ta rằng mỗi nét chữ thành văn đều thấm đẫm tâm huyết người cầm phấn.

Trong vũ trụ tri thức mênh mông, thầy cô như những ngôi sao dẫn đường, không chỉ thắp sáng hiểu biết mà còn nung nấu nhân cách. Họ là nghệ nhân kiến tạo tâm hồn, dùng trí tuệ làm đục đẽo những viên ngọc thô thành những nhân tài tỏa sáng. Công ơn ấy không thể đo bằng vật chất, mà phải đong bằng sự trân quý từ trái tim người trò.

Giữa nhịp sống hiện đại, đạo lý 'tôn sư trọng đạo' vẫn là thước đo giá trị con người. Mỗi cúi đầu chào thầy, mỗi trang vở ghi chép cẩn thận, hay nỗ lực vươn lên trong học tập chính là những đóa hoa tri ân đẹp nhất. Ngược lại, thái độ vô lễ, sự coi thường tri thức chính là biểu hiện của sự suy đồi đạo đức đáng báo động.

Lòng biết ơn thầy cô không phải là nghi thức xã giao, mà là lẽ sống của người có văn hóa. Đó là hành trình cả đời ghi khắc công ơn, thể hiện qua từng suy nghĩ, lời nói và việc làm. Như dòng sông luôn nhớ về nguồn cội, người trò chân chính luôn hướng lòng về mái trường xưa với tất cả sự biết ơn sâu sắc.

"Không thầy đố mày làm nên" - lời răn dạy ngàn đời như dòng sông chảy mãi, nhắc nhở chúng ta về công ơn trời biển của người thầy. Dù chỉ học một chữ hay nửa chữ, dù là học trò nhỏ hay người thành danh, ai cũng mang trong mình ơn nghĩa thầy cô. Như ánh trăng soi đường đêm tối, người thầy không chỉ dạy chữ mà còn thắp lửa tâm hồn, nhen nhóm những ước mơ.

Những trang nhật ký đẫm máu của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc đã trở thành bản hùng ca về lòng tri ân. Trước giờ hi sinh nơi chiến trường, người học trò ấy vẫn nhớ như in lời dạy của thầy Lưu về lòng nhân đạo. Đó không chỉ là tri thức mà còn là kim chỉ nam sống, là hành trang tinh thần theo anh vào chốn tử sinh. Câu chuyện ấy như lời nhắc nhở sâu sắc: công ơn thầy cô không bao giờ phai nhạt theo năm tháng.

Người thầy như người thợ kim hoàn, tỉ mỉ mài giũa từng viên ngọc thô. Danh họa Leonardo da Vinci đã trở thành bậc thầy nhờ những ngày dài vẽ quả trứng dưới sự dạy dỗ của thầy Verrocchio. Bài học tưởng chừng đơn giản ấy chính là nền tảng của nghệ thuật quan sát - kỹ năng then chốt làm nên thiên tài. Như nhà thơ Bùi Đăng Sinh từng viết: "Trồng hoa thầy đã trồng luôn cả người".

Câu chuyện về nhà thơ Hoàng Cầm là bài học sâu sắc về đạo thầy trò. Dù đã trở thành em rể của thầy giáo cũ, ông vẫn một mực giữ lễ: "Anh phải tôn trọng cái điều có trước". Đó không phải là sự cứng nhắc mà là sự trân quý những giá trị cốt lõi, là lòng biết ơn với người đã góp phần tạo nên con người mình hôm nay.

Trong xã hội hiện đại, khi những giá trị đạo đức đang bị thử thách, lòng biết ơn thầy cô càng trở nên quý giá. Đó không chỉ là nghi thức xã giao mà là thước đo nhân cách. Như Bác Hồ từng dạy, tài năng chỉ thực sự tỏa sáng khi được đặt trên nền tảng đạo đức vững chắc. Mỗi thành công của học trò hôm nay, mỗi bông hoa điểm mười, mỗi cố gắng vươn lên chính là đóa hoa tri ân đẹp nhất dâng lên thầy cô.

Truyền thống 'tôn sư trọng đạo' tựa như dòng sông chảy xuyên suốt chiều dài lịch sử dân tộc, trở thành chuẩn mực đạo đức bất diệt. Câu nói 'nhất tự vi sư, bán tự vi sư' không chỉ là lời răn dạy mà còn là triết lý sống sâu sắc về mối quan hệ thiêng liêng giữa thầy và trò.

Như câu ca dao 'Ăn quả nhớ kẻ trồng cây' đã khắc họa, nếu cha mẹ cho ta hình hài thì thầy cô chính là những người thắp sáng trí tuệ, mở ra chân trời tri thức. Hai công ơn ấy như đôi cánh nâng bước con người bay cao, bay xa. Lịch sử dân tộc lưu giữ biết bao tấm gương sáng về đạo thầy trò, trong đó nổi bật là câu chuyện về quan Phạm Sư Mạnh - dù đỗ đạt cao vẫn giữ thái độ cung kính với thầy Chu Văn An, không dám ngồi cùng chiếu, chỉ dám đứng xa vái chào.

Trong những trang nhật ký đẫm máu nơi chiến trường, liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc đã ghi lại những suy ngẫm sâu sắc về lời dạy của thầy Lưu: 'Lòng tin ở con người chính là nét độc đáo của nhân đạo'. Những tư tưởng ấy trở thành ánh sáng dẫn đường cho người chiến sĩ trẻ giữa mưa bom bão đạn, là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh vĩnh cửu của đạo học.

Ngày nay, truyền thống ấy vẫn được tiếp nối qua ngày Nhà giáo 20/11 - dịp để toàn xã hội tri ân những 'người đưa đò' thầm lặng. Dẫu vẫn còn đâu đó những biểu hiện lệch lạc, nhưng nhìn chung, đạo lý 'uống nước nhớ nguồn' vẫn là giá trị cốt lõi trong tâm thức người Việt. Mỗi học sinh chăm ngoan, mỗi thành công của trò chính là đóa hoa tươi thắm nhất dâng lên thầy cô - những người đã và đang âm thầm 'trồng người' cho đất nước.

Trong thời đại kinh tế tri thức bùng nổ, giáo dục trở thành nền tảng then chốt của sự phát triển. Mái trường chính là nơi thầy cô ân cần trao truyền tri thức, góp phần quan trọng tạo nên thành công của mỗi người. Biết ơn những người lái đò thầm lặng ấy là nghĩa cử cao đẹp của truyền thống "tôn sư trọng đạo".

Lịch sử ghi danh tấm gương Phạm Sự Mạnh - vị quan đầu triều vẫn giữ trọn đạo học trò khi khiêm nhường thăm hỏi thầy Chu Văn An. Ngày nay, học sinh có muôn vàn cách bày tỏ lòng tri ân: từ những tiết mục văn nghệ 20/11, những bông hoa điểm tốt đến những lời chúc mộc mạc chân thành. Đó không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn là cách gìn giữ truyền thống quý báu của dân tộc.

"Muốn sang thì bắc cầu kiều/Muốn con hay chữ phải yêu kính thầy"

Thầy cô chính là những người thắp lửa tri thức, dìu dắt ta từng bước trên hành trình trưởng thành. Không có sự dạy dỗ ấy, liệu ta có thể vững vàng trong cuộc sống? Thế nhưng, đâu đó vẫn còn những hành xử thiếu tôn trọng khiến nhà giáo phải phiền lòng. Phải chăng chúng ta đang quên mất rằng chỉ cần chăm chú nghe giảng, nỗ lực học tập chính là cách đền đáp công ơn thiết thực nhất?

Nghề giáo tựa như người nghệ sĩ tạc tượng vào tâm hồn - âm thầm truyền cảm hứng, khai mở trí tuệ mà không đòi hỏi hồi đáp. Món quà ý nghĩa nhất đối với thầy cô chính là thấy học trò thành đạt, là những cuộc viếng thăm đầy ắp kỷ niệm. Hãy để lòng biết ơn không chỉ là lời nói mà trở thành hành động cụ thể: học tập chăm chỉ, sống có ích và luôn trân trọng những bài học làm người.

Trong guồng quay hiện đại, chúng ta càng cần gìn giữ đạo lý "uống nước nhớ nguồn". Mỗi thành công hôm nay đều có bóng dáng người thầy năm xưa - những người đã dành cả đời chèo lái con đò tri thức, đưa bao thế hệ cập bến tương lai.

Như một triết lý sống ngàn đời: "Trái tim biết ơn là khởi nguồn của mọi hạnh phúc". Lòng biết ơn không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn là cốt cách làm người, là ánh sáng dẫn lối cho tâm hồn mỗi chúng ta.

Biết ơn chính là nghệ thuật sống đẹp - khi ta trân quý từng hạt ngọc tri thức, từng giọt mồ hôi yêu thương mà người khác dành tặng. Đó không đơn thuần là sự ghi nhớ mà còn là thái độ sống, là cách ta đối đãi với cuộc đời này.

Tinh hoa dân tộc Việt được kết tinh qua những câu ca mộc mạc mà thấm thía: "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", "Nhất tự vi sư, bán tự vi sư". Lòng biết ơn như dòng sông chảy mãi, thấm vào từng thớ văn hóa, trở thành lẽ sống tự nhiên như hơi thở của người Việt. Đó là thứ đạo lý thiêng liêng được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Nhìn vào đời sống, ta thấy lòng biết ơn hiện diện qua những nghĩa cử đẹp đẽ: Nén hương thơm ngày giỗ tổ, vòng hoa tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, những bó hoa tươi thắm dâng lên thầy cô... Mỗi cử chỉ ấy đều là sự tri ân sâu sắc với những người đã góp phần tạo nên cuộc sống hôm nay.

Thế nhưng, trong dòng chảy hiện đại, đâu đó vẫn còn những tâm hồn khô cằn vô cảm. Họ sống như cây không rễ, chỉ biết nhận mà không biết cho, đánh mất đi giá trị đích thực của làm người. Mất đi lòng biết ơn cũng giống như mất đi la bàn đạo đức, khiến con người lạc lối giữa rừng đời xô bồ.

Vì vậy, hãy nuôi dưỡng lòng biết ơn như chăm sóc một mầm xanh: Biết nói lời cảm ơn chân thành, biết sống trọn nghĩa vẹn tình, biết đền đáp công ơn bằng chính sự trưởng thành của bản thân. Đặc biệt với học sinh, không gì quý bằng việc chăm chỉ học hành, rèn luyện nhân cách để trở thành người có ích - đó mới là cách đền ơn cao quý nhất.

Lòng biết ơn chính là viên ngọc quý trong kho tàng đạo đức Việt Nam, là sợi chỉ đỏ kết nối quá khứ - hiện tại - tương lai. Hãy để tấm lòng tri ân trở thành ngọn đuốc soi đường, dẫn dắt chúng ta sống đẹp hơn, ý nghĩa hơn mỗi ngày.

Có những khoảnh khắc ta chợt nhận ra cuộc đời này quá đỗi hào phóng khi ban tặng cho ta vô vàn yêu thương. Ấy là lúc trái tim ta cất lên tiếng gọi thiêng liêng của lòng biết ơn.

Biết ơn không chỉ dừng lại ở lời cảm ơn thông thường, mà là cả một nghệ thuật sống. Đó là ánh mắt long lanh của em bé khi nhận quà, là nụ cười nghẹn ngào của người được giúp đỡ, là nén tâm nhang thơm ngát tưởng nhớ tiền nhân. Biết ơn chính là phép màu giúp con người sống đẹp hơn, sâu sắc hơn.

Từ thuở lọt lòng, ta đã là kẻ mang ơn. Ơn cha mẹ cho hình hài và nuôi dưỡng, ơn thầy cô truyền trao tri thức, ơn bao thế hệ đi trước đã đánh đổi bằng máu xương để ta có ngày hôm nay. Nhưng đôi khi, ta ngây ngô coi những điều ấy là đương nhiên, quên mất rằng sau mỗi hạnh phúc ta đang hưởng thụ là cả biển trời hi sinh thầm lặng.

Cha mẹ - hai tiếng thiêng liêng nhất đời người. Họ cho ta sự sống mà không đòi hỏi, yêu thương ta vô điều kiện dù ta có thế nào đi nữa. Thế nhưng, đôi khi ta vô tình làm tổn thương họ bằng những lời nói vô tâm, những hành động thiếu suy nghĩ. Phải chăng chỉ khi va vấp với cuộc đời, ta mới thấu hiểu rằng: "Không nơi nào ấm áp bằng vòng tay cha mẹ".

Xã hội này được xây dựng từ biết bao mất mát, đau thương. Những người lính ngã xuống vì Tổ quốc, những thầy cô miệt mài bên trang giáo án, những tấm lòng nhân ái sẵn sàng sẻ chia... Tất cả đều xứng đáng được ta trân trọng và tri ân. Những ngày lễ kỷ niệm, những hoạt động thiện nguyện chính là cơ hội để ta gửi gắm lòng biết ơn.

Cuộc sống không phải lúc nào cũng bằng phẳng. Những thất bại, tổn thương tưởng chừng như nghiệt ngã lại chính là người thầy vĩ đại dạy ta bài học trưởng thành. Hãy biết ơn cả những khó khăn ấy, vì chúng giúp ta mạnh mẽ hơn, sâu sắc hơn.

Lòng biết ơn chính là viên ngọc quý trong kho tàng đạo đức con người. Một cái ôm ấm áp với cha mẹ, một lời hỏi thăm chân thành với thầy cô, một nụ cười với cuộc đời... đó chính là cách ta trả ơn cuộc sống này. Bởi lẽ, sống có ơn nghĩa mới thực sự là sống trọn vẹn.

Trong hành trình sống, con người không chỉ tồn tại bằng những nhu cầu vật chất thông thường mà còn cần nuôi dưỡng những giá trị đạo đức truyền thống, trong đó lòng biết ơn được coi là cội rễ nhân văn sâu sắc nhất. Đây không đơn thuần là một đức tính mà còn là nền tảng sinh ra mọi phẩm chất tốt đẹp khác của con người.

Như triết gia Cicero từng nói: "Lòng biết ơn không chỉ là đức tính vĩ đại nhất mà còn là khởi nguồn của mọi đức tính tốt đẹp khác". Quả thật, từ sự ghi nhớ và trân trọng những điều tốt đẹp mà người khác mang lại, con người mới có thể phát triển những phẩm chất cao quý. Biểu hiện của lòng biết ơn có thể bắt đầu từ lời cảm ơn chân thành, cho đến những hành động thiết thực đền đáp lại ân tình. Dù ở hình thức nào, sự ghi nhớ công ơn luôn là điều không thể thiếu trong cách ứng xử giữa người với người.

Cuộc sống vốn dĩ vô thường, không ai có thể một mình đương đầu với mọi sóng gió. Chúng ta luôn cần đến sự giúp đỡ của người khác ở những thời điểm khác nhau. Vì vậy, việc nuôi dưỡng lòng biết ơn không chỉ là biểu hiện của sự trân trọng, mà còn là cách chúng ta gìn giữ mối liên kết giữa con người trong xã hội.

Xã hội cũng dành những ngày đặc biệt để tôn vinh lòng biết ơn: Ngày Vu Lan báo hiếu cha mẹ, ngày Nhà giáo Việt Nam tri ân thầy cô, hay ngày Thầy thuốc Việt Nam tôn vinh những người làm nghề y. Điều này cho thấy lòng biết ơn luôn hiện diện trong đời sống và cần được gìn giữ mãi mãi.

Mỗi chúng ta hãy luôn giữ trong tim lòng biết ơn sâu sắc với những người đã giúp đỡ mình, dù họ không đòi hỏi sự đền đáp. Bởi một trái tim biết ơn chính là trái tim ấm áp nhất, xứng đáng được trân quý nhất trong cuộc đời này.