12 Sai lầm trong cách dạy con có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tương lai của trẻ

Hiện nay, nhiều bậc phụ huynh nuông chiều con cái quá mức, làm cho trẻ không có cơ hội phát triển kỹ năng tự lập và khả năng đối diện với thử thách. Việc chăm sóc con cái quá kỹ càng khiến chúng không biết cách tự giải quyết vấn đề và sẽ trở thành người phụ thuộc vào người khác khi trưởng thành. Dạy con trở nên mạnh mẽ và tự làm mọi việc không có nghĩa là bạn thiếu tình thương, mà chính là biểu hiện của tình yêu sâu sắc và sự quan tâm thực sự.

Chẳng hạn, nếu bạn mong muốn con mình, dù chỉ mới hai tuổi, có thể ngồi yên ăn như một người lớn trong khi cả gia đình đang dùng bữa ngoài, bạn sẽ tự đặt mình vào một tình huống thất vọng. Cũng giống như khi bạn muốn con trở thành một ngôi sao bóng đá nhưng bé lại yêu thích chơi đàn và chỉ nặng 45kg, hãy điều chỉnh kỳ vọng của mình sao cho thực tế hơn. Điều quan trọng nhất mà bậc cha mẹ cần kỳ vọng là sự hạnh phúc của con, chứ không phải những ước mơ xa vời không thể thực hiện được.

Dù trẻ còn nhỏ, chúng vẫn là những cá thể độc lập, với suy nghĩ, ước mơ và tương lai riêng biệt. Cha mẹ không nên áp đặt những quan niệm về cách ăn mặc như người lớn lên trẻ nhỏ. Chỉ vì ước mơ giàu có của cha mẹ không có nghĩa là họ nên ép con gái bốn tuổi ăn mặc như một 'quý bà thành đạt'. Tương tự, những sở thích như vẽ đẹp, chơi đàn giỏi là điều cha mẹ muốn, nhưng chưa chắc đã là mong muốn của trẻ. Dĩ nhiên, cha mẹ có thể hướng dẫn con về đam mê và giới thiệu những cơ hội trong cuộc sống, nhưng cũng cần tôn trọng lựa chọn của con cái thay vì áp đặt quan điểm riêng lên chúng.

Cha mẹ luôn yêu thương con cái và mong muốn con có được những điều tốt đẹp mà chính họ chưa có được. Tuy nhiên, đôi khi, mục tiêu tốt đẹp ban đầu là 'nuông chiều con yêu' lại vô tình dẫn đến những hậu quả xấu. Đứa trẻ có thể trở nên không bao giờ hài lòng với những gì mình có, luôn đòi hỏi thêm mà không biết trân trọng. Điều này khiến trẻ thiếu nỗ lực và không suy nghĩ đến người khác, tạo ra một tâm lý thụ động và ích kỷ trong tương lai.

Khi bạn cảnh báo con rằng chúng sẽ bị phạt nếu tiếp tục làm điều A hay B, hoặc đã hứa hẹn gì đó với con, hãy chắc chắn rằng bạn thực hiện lời hứa của mình. Việc không giữ lời, dù là lời hứa thưởng hay phạt, đều sẽ gây ra sự thất vọng và không tôn trọng. Hãy dạy con rằng 'nói là làm', đó là cách để xây dựng chữ tín và niềm tin. Nếu bạn không thực hiện những gì đã nói, con sẽ không tin vào lời nói của bạn, và như vậy làm sao bạn có thể giáo dục con cái một cách nghiêm túc?

Trường học là nơi trẻ em dành phần lớn thời gian ngoài gia đình, và nó đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành nhân cách của trẻ. Vậy tại sao bạn lại làm ngơ, không quan tâm đến những gì diễn ra tại đó? Liệu có phải vì bạn mệt mỏi, không hiểu về giáo dục, hay đơn giản là bạn quá bận rộn với công việc căng thẳng của mình? Việc quan tâm đến quá trình học tập của con cái là điều vô cùng quan trọng, vì đó không chỉ là việc học mà còn là sự phát triển toàn diện của con trong xã hội.

Áp lực từ công việc và những mối quan hệ xung quanh có thể khiến bạn cảm thấy căng thẳng, dễ nổi giận và vô tình quát mắng con cái mà không có lý do chính đáng. Khi bạn mất kiểm soát với cảm xúc của mình, trẻ em sẽ học theo những phản ứng nóng giận và sự thiếu kiên nhẫn của bạn. Nếu bạn nhận ra mình mắc phải điều này, hãy học cách làm chủ cảm xúc, vì chỉ khi bạn cảm thấy bình tĩnh và kiểm soát được bản thân, mọi thứ xung quanh, bao gồm cả con cái và công việc, mới có thể trở nên tốt đẹp hơn.

Hãy để con thấy rằng sự điềm tĩnh và kiên nhẫn mới là cách giải quyết vấn đề hiệu quả nhất.

Cha mẹ thường để con cái của mình thương lượng về hình phạt khi chúng vi phạm. Sau nhiều lần như vậy, trẻ sẽ không còn sợ hãi về hậu quả, vì chúng nhận ra rằng bạn có thể thay đổi quyết định. Đừng để trẻ có thể thỏa thuận về những hình phạt mà bạn đưa ra. Sự kiên quyết và rõ ràng trong việc thực thi các quy tắc sẽ giúp trẻ hiểu rằng chúng phải chịu trách nhiệm về hành động của mình.

Mọi bậc cha mẹ đều mong muốn con cái tự tin và thành công, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn nên khen ngợi quá mức khi trẻ đạt được thành tích nào đó. Việc xây dựng sự tự tin là quan trọng, nhưng nếu quá lời khen, trẻ sẽ dễ dàng cảm thấy tự mãn và không tiếp tục cố gắng. Hãy công nhận sự cố gắng và thành quả của trẻ một cách vừa phải, để trẻ luôn có động lực vươn lên và không cảm thấy mình vượt trội hơn người khác.

Cách mà cha mẹ đối xử với nhau có ảnh hưởng sâu sắc đến cách trẻ phát triển các mối quan hệ, đặc biệt là trong quá trình trưởng thành. Nếu bạn không tôn trọng nhau, hay giải quyết mâu thuẫn bằng cách cãi vã, trẻ sẽ học theo cách ứng xử này. Trẻ em thường học qua hành động của bố mẹ hơn là những lời nói. Vì vậy, hãy đối xử với nhau bằng tình yêu và sự tôn trọng để tạo nên một môi trường gia đình lành mạnh, giúp con cảm nhận được tình cảm và sự an toàn từ chính ngôi nhà của mình.

Cha mẹ không nên để trẻ nghĩ rằng chúng chỉ làm việc nhà để nhận tiền. Mặc dù một số người cho rằng thưởng tiền là cách khuyến khích hiệu quả, nhưng gia đình không phải là khách sạn. Hãy giúp con nhận thức rằng chúng là một phần quan trọng của gia đình và có trách nhiệm hỗ trợ bố mẹ. Nếu một đứa trẻ không học được trách nhiệm ngay từ nhỏ, thì làm sao có thể kỳ vọng chúng sẽ làm tốt công việc hay hoàn thành việc học khi trưởng thành? Vì vậy, hãy giao cho con những công việc phù hợp với độ tuổi, như gấp quần áo, quét nhà, hay rửa bát. Đảm bảo rằng con không phải làm việc quá sức nhưng cũng không thể xem mình như khách trong nhà.