5 bài phân tích xuất sắc 'Lính đảo hát tình ca trên đảo' - Tác phẩm Ngữ văn 10 (Sách Cánh Diều)

Trần Đăng Khoa đã dệt nên bức tranh sống động về người lính đảo qua thi phẩm 'Lính đảo hát tình ca trên đảo' - một tác phẩm thấm đẫm chất lãng mạn, hóm hỉnh mà sâu lắng. Bài thơ không chỉ khắc họa sự khắc nghiệt của thiên nhiên Trường Sa với 'gió như quăng quật', 'sỏi cát bay như lũ chim hoang', mà còn làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn người lính: kiên cường, lạc quan và đầy chất thơ.

Những hình ảnh đầy sáng tạo như sân khấu dựng từ đá san hô, những 'chàng đầu trọc' hát tình ca, hay 'vỏ ốc cất thành lời' đã tạo nên nét độc đáo riêng. Đằng sau giọng điệu tếu táo, bông đùa là những xúc cảm chân thành về tình yêu, nỗi nhớ và lòng yêu nước thiết tha. Đặc biệt, khổ thơ cuối với hình ảnh 'toàn những đá trọc đầu' đã để lại dư âm sâu lắng, như một minh chứng cho sức sống bền bỉ của người lính nơi đầu sóng ngọn gió.

Trần Đăng Khoa - 'thần đồng thơ ca' với những vần thơ giản dị mà sâu sắc, đã khắc họa hình tượng người lính đảo thật độc đáo qua tác phẩm 'Lính đảo hát tình ca trên đảo'. Bài thơ không chỉ tái hiện cuộc sống gian khổ nơi đảo xa với những hình ảnh đầy sáng tạo như 'đá san hô kê sân khấu', 'mấy chàng đầu trọc', mà còn làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn lạc quan, đầy chất thơ của người lính.

Giữa thiên nhiên khắc nghiệt 'sỏi cát bay như lũ chim hoang', người lính vẫn giữ được nụ cười tươi và trái tim ấm áp. Họ biến khó khăn thành niềm vui, gọi nhau bằng những cái tên hóm hỉnh 'sư cụ', 'bà con xa với ốc bụt'. Đặc biệt, bản tình ca họ cất lên không chỉ là tiếng lòng nhớ thương người yêu phương xa, mà còn là khúc ca yêu nước thiết tha: 'Tổ quốc Việt Nam bắt đầu từ nơi này...'.

Bằng ngôn ngữ mộc mạc, hình ảnh sáng tạo và giọng điệu vừa hóm hỉnh vừa sâu lắng, Trần Đăng Khoa đã tạo nên một bức chân dung sống động về người lính đảo - những con người bình dị mà phi thường.

Trần Đăng Khoa - 'thần đồng thơ ca' đã khắc họa hình tượng người lính đảo thật độc đáo qua tác phẩm 'Lính đảo hát tình ca trên đảo'. Bài thơ mở ra khung cảnh sinh hoạt đặc biệt nơi đảo xa với sân khấu dựng từ 'đá san hô', 'vài tấm tôn' - minh chứng cho cuộc sống thiếu thốn nhưng đầy sáng tạo của người lính.

Giữa thiên nhiên khắc nghiệt 'gió rát mặt', 'sỏi cát bay như lũ chim hoang', người lính hiện lên với tinh thần lạc quan đáng ngưỡng mộ. Họ biến khó khăn thành trò đùa khi tự gọi mình là 'sư cụ' với mái đầu trọc vì thiếu nước ngọt. Đằng sau vẻ ngoài 'tếu táo' ấy là tâm hồn lãng mạn, với những bản tình ca vừa 'ngang tàng như gió biển' vừa đằm thắm nỗi nhớ thương.

Đặc biệt, bài thơ không chỉ là câu chuyện về tình yêu đôi lứa mà còn là khúc tráng ca về tình yêu Tổ quốc: 'Ta đứng vững giữa muôn trùng sóng gió/Tổ quốc Việt Nam bắt đầu từ nơi này...'. Bằng ngôn ngữ giản dị mà sâu sắc, Trần Đăng Khoa đã tạo nên bức chân dung sống động về người lính - những con người bình dị làm nên điều phi thường.

Trần Đăng Khoa - nghệ nhân ngôn từ đã vẽ nên bức tranh sống động về người lính đảo qua thi phẩm 'Lính đảo hát bài ca trên đảo'. Bài thơ mở ra khung cảnh hải đảo khắc nghiệt với 'gió rát mặt', 'sỏi cát bay như lũ chim hoang', nhưng nổi bật lên là hình ảnh những người lính đầu trọc lạc quan, coi thường gian khó.

Những 'sư cụ' ấy đã biến cuộc sống thiếu thốn thành niềm vui khi cùng nhau hát vang bản tình ca 'ngang tàng như gió biển' nhưng đầy nhớ thương. Đằng sau giọng điệu hóm hỉnh là nỗi khát khao tình yêu và lòng yêu nước thiết tha: 'Ta đứng vững trên đảo xa sóng gió/Tổ quốc Việt Nam bắt đầu ở nơi này'.

Bằng ngôn ngữ giản dị mà giàu hình ảnh, nhà thơ đã khắc họa thành công vẻ đẹp tâm hồn người lính - những con người bình dị làm nên điều phi thường giữa biển trời bao la.

Cuộc sống chính là mảnh đất màu mỡ để thi ca đâm chồi nảy lộc, như lời Puskin từng nói. Thơ ca - thể loại văn học trữ tình - là tiếng lòng rung động trước nhịp đập cuộc đời. Ta say đắm trước vẻ đẹp của bình minh hồng hay chiều tà u uẩn? Ta xao xuyến trước đóa hoa kiều diễm hay cánh đồng lúa tàn phai? Thơ không chỉ là những đóa hoa kiêu sa mà còn là cơn gió gào thét, là sóng biển vỗ bờ, là hình ảnh mộc mạc của những con người chân chất.

Bài thơ "Lính đảo hát tình ca trên đảo" của Trần Đăng Khoa như một khúc tráng ca về người lính nơi đầu sóng. Những năm 80 thế kỷ XX, dù sống trong điều kiện khắc nghiệt, thiếu thốn, họ vẫn giữ vững tinh thần lạc quan, cất cao tiếng hát tự do, tiếng hát yêu thương Tổ quốc.

Khổ thơ đầu phác họa sinh động cảnh liên hoan văn nghệ đặc biệt: sân khấu làm từ đá san hô, cánh gà bằng tôn tạm bợ. Lời giải thích đầy chất lính: "Chẳng phông màn nào chịu nổi gió Trường Sa". Thiên nhiên nơi đây hiện lên đầy khắc nghiệt: "Gió rát mặt, đảo luôn thay hình dạng/Sỏi cát bay như lũ chim hoang". Thế nhưng, người lính vẫn bình thản đón nhận: "Cứ mặc nó! Nào hỡi các chiến hữu/Ta bắt đầu thôi. Mây nước đã mở màn..."

Hình ảnh những người lính "đầu trọc" gợi nhớ đến "Tây Tiến" của Quang Dũng. Họ cạo trọc đầu vì nước ngọt quý giá, chỉ dành cho sinh hoạt thiết yếu. Trong gian khó, tình đồng đội càng thêm ấm áp. Họ cùng nhau lắng nghe khúc tình ca của biển cả - bản giao hưởng độc đáo của thiên nhiên.

Giữa đêm đen, tiếng hát vang lên đầy khát khao: "Rằng có đêm trăng dắt em đi dạo/Gương mặt em dịu dàng...". Dù chưa biết "người thương" ở phương nào, trái tim họ vẫn chung thủy "hơn muối mặn". Bài thơ khép lại bằng hình ảnh xúc động: những người lính hiên ngang như tượng đài giữa biển khơi - nơi Tổ quốc bắt đầu.

Với ngôn ngữ giản dị mà sâu lắng, Trần Đăng Khoa đã khắc họa thành công vẻ đẹp tâm hồn người lính: kiên cường mà lãng mạn, gian khổ mà lạc quan. Họ chính là những "hòn đá trọc đầu" thầm lặng gìn giữ biển trời quê hương.