6 Bài soạn "Đảo Sơn Ca" (Ngữ văn 8 - SGK Chân trời sáng tạo) tinh tuyển nhất

Câu 1 (trang 32 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Cảm nhận của em về bài thơ.

Gợi ý:

Tác giả khắc họa bức tranh Đảo Sơn Ca với vẻ đẹp bình dị mà sống động: mái chùa cong vút như bước ra từ cổ tích, tiếng tụng kinh vang vọng. Dù mùa khô thiếu mưa, cây lá vẫn xanh tươi đón chim về. Hình ảnh người lính trẻ canh giữ đảo gợi lên sự thiêng liêng của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Âm thanh chim ca bốn mùa tô điểm cho không gian nơi đây sức sống rộn ràng.

Câu 2 (trang 32 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Phân tích hình ảnh đặc sắc trong hai câu thơ: Chim líu lo rót mật trước hiên nhà và Mái chùa cong veo chiều cổ tích.

Gợi ý:

- Nghệ thuật ngôn từ: "cong veo" gợi hình ảnh mái chùa uốn lượn, "líu lo" mô phỏng âm thanh, "rót mật" ẩn dụ vẻ ngọt ngào.

- Ý nghĩa: Khung cảnh đẹp như tranh vẽ, mang màu sắc cổ tích với sự hòa quyện giữa thiên nhiên và văn hóa tâm linh.

Câu 3 (trang 32 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Phân loại hình ảnh miêu tả:

- Thiên nhiên: quả bàng xanh non, hoa giấy rực đỏ, tiếng chim lảnh lót...

- Con người: anh lính canh đảo, tiếng kinh cầu, cột mốc tiền tiêu...

Qua đó thể hiện tình yêu quê hương, lòng biết ơn với những người bảo vệ Tổ quốc.

Câu 4 (trang 32 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Chủ đề bài thơ: Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và con người kiên cường nơi hải đảo, thể hiện tình yêu đất nước sâu sắc.

I. Hành trình sáng tạo của nhà thơ Lê Cảnh Nhạc

* Chân dung nghệ sĩ

- Sinh ngày 15/8/1957 tại xã Đức Bồng, huyện Vũ Quang, Hà Tĩnh - vùng đất địa linh nhân kiệt

- Bút danh La Giang như dòng sông êm đềm chảy mãi trong dòng văn học

* Sự nghiệp rực rỡ

- Nguyên Tổng Biên tập Báo Gia đình Xã hội

- Nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số

- Được vinh danh là Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1996

- Bộ sưu tập giải thưởng đồ sộ: Giải Nhì thơ toàn liên bang, Giải Văn học thiếu nhi, Giải sáng tác về Quyền trẻ em Thụy Điển, Giải thưởng VHNT Bộ Quốc phòng

- Đồng tác giả 70 ca khúc, trong đó 8 HCV và 5 HCB tại các liên hoan ca

* Những tác phẩm để đời

- 'Người học trò thứ 31' (1990) - viên ngọc sáng trong làng văn học thiếu nhi

- 'Khúc giao mùa' (2005) và 'Không bao giờ trăng khuyết' (2010) - hai tập thơ đánh dấu chặng đường sáng tác

II. Khám phá tinh hoa 'Đảo Sơn Ca'

1. Đặc trưng thể loại: Áng thơ trữ tình đặc sắc

2. Nguồn gốc tác phẩm: Ra đời ngày 07/04/2016, như món quà của thi ca

3. Nghệ thuật biểu đạt: Sự hòa quyện tài tình giữa biểu cảm và miêu tả

4. Cấu trúc nghệ thuật:

- Khổ 1: Bức tranh thiên nhiên rực rỡ với quả bàng xanh non, hoa giấy đỏ thắm, tiếng chim líu lo

- Khổ 2: Khung cảnh tâm linh với mái chùa cong vút, tiếng kinh cầu bình an

- Khổ 3: Hình tượng người lính canh đảo - biểu tượng của sự hi sinh thầm lặng

5. Thông điệp nghệ thuật:

- Ca ngợi vẻ đẹp bất tử của thiên nhiên và con người nơi hải đảo

- Ngợi ca sức sống mãnh liệt vượt lên điều kiện khắc nghiệt

III. Hành trình cảm thụ tác phẩm

1. Cảm xúc chủ đạo: Ngưỡng mộ trước sức sống kỳ diệu của vạn vật nơi đảo xa

2. Ngôn từ nghệ thuật:

- Hình ảnh độc đáo: 'mái chùa cong veo chiều cổ tích'

- Biện pháp tu từ: Ẩn dụ 'rót mật', chuyển đổi cảm giác tinh tế

3. Bức tranh đa sắc:

- Thiên nhiên: Quả bàng xanh non, hoa giấy rực đỏ, tiếng chim lảnh lót

- Con người: Anh lính trẻ canh đảo, tiếng kinh cầu bình an

4. Thông điệp nhân văn: Tình yêu quê hương đất nước qua hình ảnh đảo xa

IV. Đối thoại với tác phẩm

Trả lời câu hỏi SGK trang 31-32

Câu 1: Cảm nhận về bài thơ là hành trình khám phá vẻ đẹp kiên cường của thiên nhiên và con người nơi đảo xa

Câu 2: Ngôn từ nghệ thuật đã tạo nên bức tranh cổ tích giữa đời thực

Câu 3: Sự hòa quyện giữa vẻ đẹp thiên nhiên và nét sinh hoạt đặc trưng của người dân đảo

Câu 4: Chủ đề xuyên suốt là khúc ca về sự sống bất diệt nơi đầu sóng ngọn gió

Dàn bài cảm nhận tác phẩm Đảo Sơn Ca

Mở bài:

Giới thiệu tác giả Lê Cảnh Nhạc - người nghệ sĩ tài hoa của vùng đất Hà Tĩnh, và thi phẩm Đảo Sơn Ca như một bức tranh thơ đầy màu sắc.

Thân bài:

Bài thơ là bản giao hưởng về vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên và con người nơi đảo xa:

- Khổ thơ đầu mở ra khung cảnh thiên nhiên rực rỡ: quả bàng xanh non điểm tô bởi sắc đỏ rực của hoa giấy, tiếng chim líu lo như bản nhạc chào đón.

- Khổ thơ thứ hai đưa ta vào không gian tâm linh với mái chùa cong vút tựa cổ tích, tiếng kinh cầu như sợi chỉ vàng kết nối đất trời.

- Khổ cuối là hình tượng đẹp đẽ về người lính canh đảo - biểu tượng của sự hi sinh thầm lặng, hòa quyện cùng thiên nhiên tạo nên cột mốc chủ quyền thiêng liêng.

Kết bài:

Khẳng định giá trị nghệ thuật và ý nghĩa nhân văn sâu sắc của tác phẩm.

Cảm nhận sâu sắc về bài thơ Đảo Sơn Ca

Lê Cảnh Nhạc - nhà thơ của tình yêu quê hương đất nước, đã dệt nên thi phẩm Đảo Sơn Ca như một bản tình ca về Tổ quốc. Bài thơ không chỉ là bức tranh thiên nhiên sống động mà còn là bản anh hùng ca về những người lính đảo.

Mở đầu bài thơ là bức tranh thiên nhiên đầy sức sống:

"Quả bàng vuông xanh non màu lá

Mơn mởn thơm mùi nắng Sơn Ca"

Hình ảnh quả bàng xanh non cùng hương nắng biển đặc trưng đã đánh thức mọi giác quan người đọc. Sắc đỏ rực của hoa giấy dưới nắng vàng như ngọn lửa nhỏ thắp lên giữa biển xanh, tiếng chim líu lo như bản nhạc chào ngày mới.

Khổ thơ thứ hai đưa ta vào không gian cổ tích:

"Mái chùa cong veo chiều cổ tích

Tiếng cầu kinh bịn rịn níu hồn tôi"

Mái chùa cong vút như cánh chim lớn ôm ấp cả không gian. Tiếng kinh cầu trầm ấm như sợi chỉ vàng kết nối đất trời, tạo nên sự bình yên kỳ lạ giữa biển khơi.

Khổ thơ cuối là hình tượng đẹp nhất - người lính đảo:

"Anh lính trẻ đứng canh chim làm tổ

Tiếng chim rơi nòng súng ngỡ sáo diều"

Hình ảnh người lính canh giữ đảo hòa cùng thiên nhiên tạo nên biểu tượng đẹp đẽ về sự gắn bó máu thịt giữa con người và Tổ quốc. Tiếng chim hót trên nòng súng như lời tuyên ngôn về hòa bình.

Đảo Sơn Ca của Lê Cảnh Nhạc không chỉ là bài thơ mà còn là bản tình ca về đất nước, là lời tri ân sâu sắc với những người lính đang ngày đêm bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

* Khám phá và cảm nhận

Tinh hoa nội dung: Bài thơ Đảo Sơn Ca là bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ và hình ảnh con người kiên cường. Sắc xanh mơn mởn của cỏ cây hòa quyện với màu hồng rực rỡ từ những đóa hoa giấy, tất cả ngập tràn dưới ánh nắng vàng tươi.

Câu 1 (trang 32 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Chia sẻ những rung cảm chân thành khi thưởng thức tác phẩm.

Góc cảm nhận:

- Cảm xúc dâng trào: Ngưỡng mộ sức sống bền bỉ của con người và vạn vật nơi đảo Sơn Ca, vượt lên mọi điều kiện khắc nghiệt.

Câu 2 (trang 32 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Khám phá những hình ảnh đắt giá trong câu thơ: Chim líu lo rót mật trước hiên nhà và Mái chùa cong veo chiều cổ tích. Ý nghĩa ẩn sâu sau ngôn từ?

Giải mã nghệ thuật:

– Điểm nhấn nghệ thuật: mái chùa cong vút, không gian cổ tích, thanh âm líu lo (nghệ thuật tượng thanh), động tác 'rót' tinh tế, hình ảnh 'mật ngọt' (ẩn dụ chuyển đổi giác quan).

– Thông điệp: Gợi không gian thanh bình tựa chốn thần tiên.

Câu 3 (trang 32 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Hệ thống hình ảnh đặc sắc về đảo Sơn Ca qua hai góc nhìn:

– Vẻ đẹp thiên nhiên (sắc màu, âm thanh, hương vị...).

– Sinh hoạt đời thường của cư dân đảo.

Tình cảm tác giả gửi gắm qua những hình ảnh ấy?

Bảng phân tích:

Vẻ đẹp thiên nhiên

Đời sống con người

- Trái bàng vuông xanh mướt

- Hương nắng Sơn Ca thơm ngát

- Hoa giấy rực đỏ dưới nắng vàng

- Tiếng chim hót ngọt ngào trước hiên

- Cây xanh mời gọi chim trời

- Đảo Sơn Ca bốn mùa rộn rã

– Mái chùa cong tựa tranh cổ

– Tiếng kinh cầu da diết

- Khát khao từng giọt mưa mùa khô

– Chàng lính trẻ bảo vệ tổ chim

– Chim và người cùng giữ biên cương

=> Thông điệp: Tình yêu quê hương đất nước thiết tha.

Câu 4 (trang 32 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):

Cốt lõi tư tưởng của tác phẩm.

Tinh thần chủ đạo:

- Ca ngợi sức sống phi thường của thiên nhiên và con người nơi đảo xa.

Câu 1 (trang 32, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Cảm nhận sâu sắc về bài thơ Đảo Sơn Ca.

Khám phá nghệ thuật:

Tác giả đã khắc họa bức tranh thiên nhiên và con người Đảo Sơn Ca với vẻ đẹp giản dị mà thanh bình: Mái chùa cong vút như bước ra từ truyện cổ, tiếng kinh cầu vang vọng đầy thiêng liêng. Dù mùa khô thiếu nước, cây cối vẫn xanh tươi chào đón chim trời, trong khi người lính trẻ kiên cường bảo vệ biên cương. Tiếng chim bốn mùa rộn rã tô điểm cho không gian đảo thêm sinh động, tạo nên bức tranh hài hòa giữa thiên nhiên và con người.

Câu 2 (trang 32, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Phân tích hình ảnh đặc sắc trong hai câu thơ: Chim líu lo rót mật trước hiên nhà và Mái chùa cong veo chiều cổ tích.

Giải mã ngôn từ:

Hình ảnh tiếng chim hót như rót mật ngọt trước hiên nhà kết hợp với mái chùa cong vút tựa cổ tích tạo nên không gian vừa gần gũi vừa huyền ảo. Tiếng kinh cầu vang lên mang lại cảm giác bình yên, thanh tịnh, như chạm đến miền ký ức tuổi thơ.

Câu 3 (trang 32, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Hệ thống hình ảnh đặc trưng của Đảo Sơn Ca:

- Thiên nhiên: Quả bàng vuông, hoa giấy rực rỡ, tiếng chim líu lo, mái chùa cổ kính

- Con người: Tiếng tụng kinh, hình ảnh người lính canh gác

Thông điệp nghệ thuật: Tác giả gửi gắm tình yêu thiên nhiên và lòng ngưỡng mộ đối với những con người kiên cường nơi hải đảo qua ngôn từ giản dị mà sâu lắng.

Câu 4 (trang 32, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Tinh thần chủ đạo của tác phẩm:

Bài thơ ngợi ca vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và phẩm chất cao đẹp của những người lính đảo, qua đó thể hiện tình yêu quê hương đất nước sâu sắc.

Câu 1. Những rung cảm sâu lắng

Đảo Sơn Ca hiện lên qua ngòi bút tác giả như bức tranh thủy mặc đầy chất thơ. Tiếng chim ríu rít tựa bản nhạc thiên nhiên, mái chùa cong vút gợi nét cổ kính đậm chất dân gian. Đằng sau vẻ đẹp ấy là hình ảnh người lính trẻ kiên cường - điểm nhấn đầy xúc động về sự hy sinh thầm lặng nơi biển đảo xa xôi.

Câu 2. Nghệ thuật ngôn từ đặc sắc

Hai câu thơ là sự kết tinh nghệ thuật: "Chim líu lo rót mật" - cách nói ẩn dụ độc đáo biến tiếng chim thành mật ngọt tinh khôi. "Mái chùa cong veo chiều cổ tích" - nét vẽ tài hoa phả hồn dân tộc vào kiến trúc. Nhịp điệu câu thơ như dẫn dắt người đọc vào không gian vừa thực vừa mộng.

Câu 3. Bức tranh đa chiều

- Thiên nhiên kỳ thú: Quả bàng vuông độc đáo, hoa giấy rực rỡ, bản hợp xướng chim trời
- Sinh hoạt đảo: Tiếng kinh cầu tĩnh lặng, dáng lính canh kiên định
Tất cả thấm đẫm tình yêu quê hương da diết của tác giả, được truyền tải qua ngôn ngữ giản dị mà sâu sắc.

Câu 4. Thông điệp nghệ thuật

Tác phẩm ngợi ca vẻ đẹp hài hòa giữa thiên nhiên hùng vĩ và con người bình dị nơi đảo xa, đặc biệt tôn vinh hình ảnh người chiến sĩ - "cột mốc sống" canh giữ biển trời Tổ quốc.