7 bài phân tích xuất sắc nhất về bài thơ 'Mẹ ốm' của Trần Đăng Khoa (Ngữ văn lớp 6)

Trần Đăng Khoa - thần đồng thơ ca Việt Nam - đã bắt đầu sáng tác từ năm lên 8 tuổi. Đến năm 10 tuổi, cậu bé thiên tài này đã cho ra mắt tập thơ đầu tay "Từ góc sân nhà em" (1968) và ngay sau đó là tập "Góc sân và khoảng trời" do NXB Kim Đồng ấn hành. Bài thơ "Mẹ ốm" được trích từ tập thơ này - một tác phẩm đặc biệt viết bởi trái tim non nớt nhưng chứa đựng chiều sâu tâm hồn khiến người lớn phải suy ngẫm.

Bài thơ hiện lên qua lăng kính trẻ thơ: những ai vui cười, nhai trầu, đọc Kiều là người khỏe mạnh. Nhưng hôm nay mẹ đã thực sự ốm khi những thói quen ấy vắng bóng. Những câu thơ giản dị mà thấm thía: "Mọi hôm mẹ thích vui chơi/Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu..." cho thấy sự quan sát tinh tế và tình yêu thương sâu sắc của cậu bé dành cho mẹ.

Tác giả không chỉ miêu tả nỗi lo khi mẹ ốm mà còn khắc họa hình ảnh người mẹ tần tảo: "Nắng mưa từ những ngày xưa/Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan". Những vần thơ này khiến ta ngỡ ngàng trước sự thấu hiểu và triết lý sâu sắc từ một cậu bé 10 tuổi.

Bài thơ còn là bức tranh sinh động về tình làng nghĩa xóm: "Người cho trứng, người cho cam/Và anh bác sĩ đã mang thuốc vào". Qua đó thấy được sự yêu quý mà mọi người dành cho mẹ - một người phụ nữ đức độ.

Đặc biệt xúc động là hình ảnh cậu bé chăm sóc mẹ: ngâm thơ, kể chuyện, thậm chí "một mình sắm cả ba vai chèo" để mẹ vui. Tất cả xuất phát từ trái tim hiếu thảo: "Vì con mẹ khổ đủ điều/Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn".

Câu kết bài thơ như một tuyên ngôn tình yêu: "Mẹ là đất nước, tháng ngày của con...". So sánh mẹ với đất nước - một hình ảnh ẩn dụ sâu sắc hiếm thấy ở trẻ em, cho thấy tâm hồn và tài năng đặc biệt của thần đồng thơ ca.

Qua "Mẹ ốm", Trần Đăng Khoa không chỉ bày tỏ tình yêu với mẹ mà còn gửi gắm tình yêu quê hương đất nước. Bài thơ mãi là viên ngọc quý trong kho tàng văn học thiếu nhi Việt Nam.

Bài thơ 'Mẹ ốm' của Trần Đăng Khoa, với thể thơ lục bát truyền thống, đã chạm đến trái tim người đọc bằng tình cảm chân thành và sâu lắng. Đây không chỉ là lời thơ của một đứa trẻ mà là tiếng lòng của một tâm hồn nhạy cảm, giàu tình yêu thương mẹ.

Những câu thơ mở đầu phác họa hình ảnh người mẹ thường ngày với nụ cười rạng rỡ, miếng trầu thơm và trang Kiều quen thuộc. Nhưng hôm nay, tất cả đã khác:

'Lá trầu khô giữa cơi trầu/Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay'

Không gian vắng bóng mẹ hiện lên đầy xót xa: 'Cánh màn khép lỏng cả ngày/Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa'. Cảnh vật như cũng nhớ thương người mẹ tần tảo.

Tình người ấm áp hiện lên qua những cử chỉ chăm sóc: 'Người cho trứng, người cho cam/Và anh y sĩ đã mang thuốc vào'. Đó là minh chứng cho tình cảm mà mọi người dành cho mẹ - một người phụ nữ đức độ.

Hình ảnh xúc động nhất là khi mẹ 'lần giường tập đi', gợi nhớ bao vất vả mẹ đã trải qua: 'Vì con, mẹ khổ đủ điều/Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn'. Lời thơ như tiếng lòng thổn thức của đứa con hiếu thảo.

Kết thúc bài thơ là lời khẳng định đầy tự hào: 'Mẹ là đất nước tháng ngày của con'. Một so sánh đẹp đẽ, thể hiện tình yêu thiêng liêng dành cho mẹ, đồng thời cũng là tình yêu quê hương sâu nặng.

Bài thơ 'Mẹ ốm' trong tập 'Góc sân và khoảng trời' (1966) của Trần Đăng Khoa là viên ngọc quý trong vườn thơ thiếu nhi Việt Nam. Qua góc nhìn trẻ thơ, tác phẩm đã khắc họa thành công tình mẫu tử thiêng liêng bằng ngôn ngữ hồn nhiên mà sâu lắng.

Mở đầu bài thơ là những quan sát tinh tế của cậu bé về người mẹ thường ngày so với khi ốm:

'Mọi hôm mẹ thích vui chơi/Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu'

Những hình ảnh 'lá trầu khô', 'Truyện Kiều gấp lại' không chỉ phản ánh sự thay đổi khi mẹ ốm mà còn cho thấy sự gắn bó của đứa trẻ với thói quen sinh hoạt của mẹ.

Đặc biệt sâu sắc là nhận thức về sự vất vả của mẹ:

'Nắng mưa từ những ngày xưa/Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan'

Hình ảnh hàng xóm đến thăm mang theo trứng, cam và thuốc men không chỉ thể hiện tình làng nghĩa xóm mà còn phản ánh cách mẹ sống tốt với mọi người.

Đỉnh điểm xúc động là lời tự bạch chân thành:

'Vì con mẹ khổ đủ điều/Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn'

Kết thúc bài thơ bằng hình ảnh so sánh đẹp đẽ 'Mẹ là đất nước', cho thấy tầm nhìn sâu rộng của một tâm hồn trẻ thơ đặc biệt.

Người mẹ vốn dĩ luôn rạng rỡ tiếng cười, dẫu đời lam lũ ruộng đồng. Thế mà hôm nay, mẹ nằm đó, yếu ớt sau tấm màn buông lơi. Khu vườn vắng bóng dáng mẹ cặm cụi, phải chăng những nắng mưa dãi dầu năm tháng đã khiến mẹ gục ngã?

Cơn sốt hành hạ thân hình mẹ. Những người làng lần lượt ghé thăm, nào trứng, nào cam, anh y sĩ cũng tận tình thăm khám. Nụ cười gượng gạo của mẹ khiến lòng tôi quặn thắt.

Sáng nay, cơn mưa rào chợt đến rồi đi, để lại hương trái chín đầu mùa trong nắng. Mẹ chậm rãi bước xuống giường, đôi chân từng vượt bao gió sương giờ run rẩy đỡ thân hình gầy guộc. Tôi chỉ mong mẹ sớm bình phục, để lại được nghe giọng mẹ ngâm Kiều, kể chuyện cổ tích...

Mẹ ơi! Mẹ chính là quê hương, là đất nước, là cả cuộc đời con!

Bài thơ 'Mẹ ốm' mở đầu bằng hình ảnh đối lập giữa ngày thường và khi mẹ bệnh: 'Mọi hôm mẹ thích vui chơi/Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu'. Những chi tiết 'lá trầu khô', 'Truyện Kiều gấp lại' trở thành biểu tượng cho sự vắng bóng sinh khí.

Tác giả - cậu bé 10 tuổi - đã có nhận thức sâu sắc về nỗi vất vả đời mẹ: 'Nắng mưa từ những ngày xưa/Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan'. Hình ảnh này cho thấy sự trưởng thành trong suy nghĩ của một tâm hồn trẻ thơ.

Tình làng nghĩa xóm hiện lên ấm áp qua những món quà bình dị: 'Người cho trứng, người cho cam'. Đó là minh chứng cho cách sống chan hòa của mẹ với xóm giềng.

Đặc biệt xúc động là hình ảnh mẹ 'lần giường tập đi' sau bao năm 'đi gió đi sương'. Cậu bé đã dùng cả tấm lòng để chăm sóc mẹ: 'Ngâm thơ, kể chuyện rồi thì múa ca', thậm chí 'Một mình con sắm cả ba vai chèo'.

Kết thúc bài thơ là lời khẳng định đầy tự hào: 'Mẹ là đất nước, tháng ngày của con' - một so sánh đẹp đẽ thể hiện tình yêu thiêng liêng dành cho mẹ, đồng thời cũng là tình yêu quê hương sâu nặng.

Bài thơ 'Mẹ ốm' (1966) của Trần Đăng Khoa là bức tranh chân thực về tình mẫu tử qua lăng kính trẻ thơ. Mở đầu bằng sự đối lập giữa hình ảnh mẹ thường ngày và khi ốm:

'Mọi hôm mẹ thích vui chơi/Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu' - cách nhìn nhận hồn nhiên mà sâu sắc về sự thay đổi khi mẹ bệnh.

Những chi tiết 'lá trầu khô', 'Truyện Kiều gấp lại' không chỉ là biểu hiện của bệnh tật mà còn cho thấy sự quan sát tinh tế của đứa trẻ với thói quen sinh hoạt của mẹ.

Đặc biệt xúc động là nhận thức về cuộc đời vất vả của mẹ:

'Nắng mưa từ những ngày xưa/Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan' - sự thấu hiểu đáng kinh ngạc từ một cậu bé.

Tình làng nghĩa xóm ấm áp hiện lên qua những món quà bình dị: 'Người cho trứng, người cho cam'. Đó là minh chứng cho cách sống chan hòa của mẹ với mọi người.

Hình ảnh mẹ 'lần giường tập đi' sau bao năm 'đi gió đi sương' khiến lòng người đọc quặn thắt. Cậu bé đã dùng cả tấm lòng để chăm sóc mẹ: 'Ngâm thơ, kể chuyện', thậm chí 'Một mình con sắm cả ba vai chèo'.

Kết thúc bài thơ là lời khẳng định đầy tự hào: 'Mẹ là đất nước, tháng ngày của con' - một so sánh đẹp đẽ thể hiện tình yêu thiêng liêng dành cho mẹ, đồng thời cũng là tình yêu quê hương sâu nặng.

Bài thơ 'Mẹ ốm' khắc họa hình ảnh người mẹ được yêu thương bởi xóm làng qua những món quà bình dị như trứng, cam. Đó là minh chứng cho cách sống nhân hậu của mẹ. Khi mẹ ốm, cả thế giới quanh em bỗng trở nên u buồn, vô vị.

Tình mẫu tử hiện lên qua những nếp nhăn quanh mắt, qua dáng hình hao gầy vì lo cho con. Đó là thứ tình yêu không đo đếm được, bao dung mọi lỗi lầm của con. Và khi mẹ ốm, đứa con hiếu thảo đã đền đáp bằng sự chăm sóc tận tình.

Trần Đăng Khoa đã gửi gắm thông điệp sâu sắc: Hãy yêu thương mẹ khi còn có thể. Cuộc đời mẹ là chuỗi ngày hy sinh thầm lặng, chưa một lần nghĩ đến bản thân. Bài thơ không chỉ ca ngợi tình mẫu tử mà còn dạy ta bài học về lòng hiếu thảo, cách sống tử tế với mọi người.

Những hình ảnh chân thực trong bài thơ khiến độc giả phải suy ngẫm về đạo làm con, về cách đối nhân xử thế. Đó chính là giá trị nhân văn sâu sắc mà tác giả muốn truyền tải.