8 loài cá ngoại lai đe dọa nghiêm trọng đến đa dạng sinh học toàn cầu

09/07/2025

Nội dung bài viết

1. Cá Rô Phi Mozambique - Oreochromis mossambicus: Kẻ xâm lăng đáng gờm

Cá rô phi Mozambique đã được nhân giống rộng rãi trên toàn cầu nhờ giá trị thực phẩm. Tuy nhiên, chúng thoát ra ngoài tự nhiên do phóng sinh hoặc trốn thoát từ các trang trại, trở thành mối đe dọa sinh thái. Loài cá ăn tạp này tiêu thụ mọi thứ từ tảo đến côn trùng, sinh sôi nhanh chóng và cạnh tranh thức ăn khốc liệt với các loài bản địa.

Cá rô phi Mozambique - Loài ăn tạp đáng gờm với khả năng sinh tồn vượt trội

Khả năng ăn tạp đáng kinh ngạc từ tảo đến côn trùng giúp cá rô phi Mozambique thống trị mọi môi trường sống

2. Cá vược sông Nile - Lates niloticus: Kẻ săn mồi đáng sợ của hồ Victoria

Cá vược sông Nile khi được đưa vào hồ Victoria năm 1954 đã trở thành thảm họa sinh thái, khiến hơn 200 loài cá bản địa biến mất vĩnh viễn do bị chúng săn đuổi không thương tiếc và chiếm đoạt nguồn thức ăn.

Cá vược sông Nile - Sát thủ máu lạnh đẩy cả hệ sinh thái vào thảm cảnh diệt vong

Cá vược sông Nile tàn phá cân bằng sinh thái bằng những cuộc săn đẫm máu và sự cạnh tranh khốc liệt

3. Cá hồi cầu vồng - Oncorhynchus mykiss: Kẻ xâm lăng mang vẻ ngoài kiều diễm

Cá hồi cầu vồng - loài cá thể thao được ưa chuộng, đã trở thành mối đe dọa sinh thái khi xâm nhập các thủy vực mới. Chúng không chỉ săn mồi tàn bạo các ấu trùng cá bản địa mà còn giao phối chéo với các loài cá hồi khác, làm ô nhiễm nguồn gen thuần chủng. Đặc biệt, khả năng chiếm cứ môi trường sống của chúng đã đẩy nhiều loài cá địa phương đến bờ vực tuyệt chủng.

Cá hồi cầu vồng - Kẻ hủy diệt tinh ranh với bộ mặt thiên thần

Ẩn sau vẻ đẹp rực rỡ, cá hồi cầu vồng là mối đe dọa kép: săn mồi tàn bạo và làm biến đổi hệ gen các loài bản địa

4. Cá trê - Clarias batrachus: Sát thủ đầm lầy đến từ phương Đông

Cá trê - loài xâm lăng phàm ăn gốc Đông Á, đã biến Florida thành lãnh địa của chúng kể từ những năm 1960. Đặc biệt nguy hiểm vào mùa khô, khi chúng tập trung thành đội quân đông đúc trong các vũng nước cạn và tiến hành những cuộc tàn sát hàng loạt các loài cá địa phương.

Cá trê Clarias batrachus - Sát thủ mùa khô tàn phá quần thể cá bản địa

Khi mùa khô đến, cá trê Clarias batrachus biến thành cỗ máy săn mồi không thương tiếc

5. Cá gambu (Gambusia affinis) - Kẻ diệt muỗi gây họa

Được du nhập khắp thế giới với hi vọng kiểm soát muỗi, cá gambu đã trở thành bài học đắt giá về can thiệp sinh thái. Thay vì tiêu diệt muỗi hiệu quả, loài cá nhỏ bé này đã gây tổn hại nghiêm trọng đến hệ sinh thái thủy vực bằng sự phàm ăn khủng khiếp. Đáng báo động là nhiều chương trình phòng chống sốt rét vẫn đang tiếp tục sử dụng chúng.

Cá gambu - Kẻ tiểu yêu với sức tàn phá khổng lồ đối với hệ sinh thái

Ẩn sau vẻ ngoài nhỏ bé, cá gambu là mối đe dọa sinh thái với tập tính ăn tạp không kiểm soát

6. Cá hồi nâu - Salmo trutta: Kẻ xâm lăng dưới lớp vỏ thể thao

Cá hồi nâu, vốn được du nhập để phục vụ nhu cầu câu cá giải trí, đã trở thành loài xâm hại nguy hiểm tại nhiều thủy vực nước lạnh. Chúng không chỉ cạnh tranh khốc liệt mà còn trực tiếp săn mồi, đẩy các loài cá hồi bản địa, lưỡng cư và động vật không xương sống vào tình trạng suy giảm nghiêm trọng thông qua việc chiếm đoạt môi trường sống và nguồn thức ăn.

Cá hồi nâu - Sát thủ bóng nước đe dọa đa dạng sinh học bản địa

Dưới vẻ ngoài quý phái, cá hồi nâu là kẻ thống trị tàn nhẫn trong các thủy vực nước lạnh

7. Cá chép - Cyprinus carpio: Kẻ phá hoại dưới lớp vỏ hiền lành

Được nuôi phổ biến khắp thế giới với mục đích thực phẩm và cảnh quan, cá chép đã vô tình trở thành mối đe dọa sinh thái. Chúng phá vỡ cân bằng hệ sinh thái thủy vực khi khuấy động trầm tích làm đục nước, đồng thời hủy hoại thảm thực vật thủy sinh - ngôi nhà chung của vô số loài thủy sinh vật.

Cá chép - Kẻ xáo trộn hệ sinh thái với sức tàn phá âm thầm

Ẩn sau vẻ ngoài hiền hòa, cá chép là tác nhân gây đục nước và phá hủy môi trường sống thủy sinh

8. Cá vược miệng rộng - Micropterus salmoides: Sát thủ đến từ Bắc Mỹ

Được săn đón nhờ chất lượng thịt thượng hạng và giá trị thể thao, cá vược miệng rộng đã trở thành loài xâm lấn toàn cầu. Là kẻ săn mồi đơn độc không biết mệt, chúng tận diệt mọi sinh vật từ cá, tôm đến lưỡng cư và côn trùng trong một cơn cuồng ăn không ngừng nghỉ.