9 điều quan trọng về bệnh rôm sảy ở trẻ em

Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất:

• Trẻ xuất hiện các mụn nước nhỏ li ti, mọc thành đám, trên nền da đỏ ửng
• Trẻ cảm thấy ngứa ngáy, quấy khóc, khó chịu và bứt rứt.
• Trẻ có thể gãi khiến da bị trầy xước, nhiễm khuẩn và hình thành mụn mủ hoặc nhọt.
• Vị trí thường xuyên bị rôm sảy là những vùng da có nhiều tuyến mồ hôi như trán, cổ, vai, ngực và lưng.

Thông thường, việc nhận diện rôm sảy không quá khó, nhưng đôi khi có thể nhầm lẫn với một số bệnh khác như sốt phát ban hay ban dị ứng…

Để xử lý khi trẻ bị rôm sảy, cha mẹ cần duy trì việc tắm cho trẻ hàng ngày với sữa tắm dịu nhẹ, tránh nặn, cạy hay làm vỡ các mụn để không gây nhiễm trùng. Không sử dụng tinh dầu hoặc lá đắp lên da trẻ, vì có thể gây kích ứng. Cắt móng tay, móng chân cho trẻ và cho trẻ mặc quần áo thoáng mát ở nơi có không khí thoáng đãng. Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý, tăng cường nước, vitamin, khoáng chất từ rau củ quả, hạn chế đồ ngọt và các sản phẩm có cồn.

Vì sao bệnh rôm sảy lại thường gặp vào mùa hè:

• Trong mùa hè, tuyến mồ hôi của trẻ vẫn chưa phát triển hoàn thiện, dẫn đến việc mồ hôi không thể thoát ra ngoài dễ dàng. Khi nhiệt độ tăng cao, cơ thể trẻ tiết nhiều mồ hôi để giải nhiệt, nhưng mồ hôi không thoát kịp gây tắc nghẽn tuyến mồ hôi, từ đó hình thành bệnh rôm sảy.
• Đôi khi, việc mặc quần áo không thoáng khí, không thấm hút mồ hôi, hoặc việc mặc tã quá chật cũng là nguyên nhân khiến các tuyến mồ hôi bị bít tắc.
• Mùa hè là thời gian vi khuẩn dễ phát triển mạnh mẽ. Một số vi khuẩn trên da có thể tiết ra chất nhờn, làm tắc nghẽn các ống tuyến mồ hôi.
• Thêm vào đó, khi trẻ bị sốt hoặc quá hiếu động, cơ thể sẽ tăng cường bài tiết mồ hôi, làm cho tuyến mồ hôi càng bị tắc nghẽn, gây rôm sảy.

Xét về bản chất, rôm sảy là một bệnh do nhiệt độ cao gây ra, vì vậy khi thời tiết trở nên mát mẻ, các triệu chứng của bệnh sẽ giảm bớt và có thể tạm thời biến mất. Tuy nhiên, sự biến mất này không đồng nghĩa với việc bệnh đã hoàn toàn khỏi, mà chỉ là khi cơ thể trẻ không còn bị nóng bức và tiết mồ hôi nữa. Triệu chứng sẽ quay lại khi thời tiết nóng lại, đặc biệt là vào mùa hè.

Nếu rôm sảy tái phát nhiều lần, bệnh có thể phát triển thành rôm sảy sâu, một dạng bệnh nặng hơn nhiều so với ban đầu. Lúc này, không chỉ bề mặt da mà còn có tổn thương sâu bên trong, da sẽ xuất hiện những vết thâm và việc mất mồ hôi trên diện rộng khiến trẻ có thể bị kiệt sức, nhịp tim nhanh, thậm chí là nôn mửa liên tục.

Do đó, bệnh rôm sảy không thể tự khỏi mà cần có sự can thiệp kịp thời của cha mẹ. Nếu để mụn nước vỡ ra, vi khuẩn và nấm có thể xâm nhập vào da, gây viêm nhiễm và nguy hiểm hơn là nhiễm trùng huyết, đe dọa tính mạng của trẻ. Ngoài ra, khi bệnh kéo dài, trẻ sẽ cảm thấy ngứa ngáy, quấy khóc, bỏ ăn, suy nhược và sụt cân. Các mụn mủ nếu vỡ ra còn để lại sẹo, ảnh hưởng đến vẻ ngoài của trẻ sau này.

Phương pháp điều trị rôm sảy hiệu quả nhất là làm giảm tiết mồ hôi bằng cách điều chỉnh nhiệt độ môi trường: sử dụng máy lạnh, quạt thông gió, mặc quần áo thoáng mát và hạn chế vận động. Khi cơ thể được làm mát, các triệu chứng rôm sảy sẽ thuyên giảm nhanh chóng.

Với những trường hợp rôm sảy nhẹ, không cần phải điều trị, nhưng đối với các trường hợp nặng hơn, việc sử dụng thuốc bôi để giảm ngứa và ngăn ngừa các biến chứng là cần thiết. Quan trọng nhất, cha mẹ cần giữ cho trẻ không gãi hay cào vào các nốt rôm để tránh làm tổn thương da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây nhiễm trùng hoặc biến chứng nghiêm trọng. Thay vào đó, hãy nhẹ nhàng xoa dịu vùng da bị rôm để giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn. Đồng thời, giữ cho cơ thể trẻ luôn thoáng mát và hạn chế việc tiết mồ hôi.

Tắm thường xuyên cho trẻ sẽ giúp làm mát cơ thể, giữ da sạch và thông thoáng, không làm tắc nghẽn các lỗ chân lông. Có thể sử dụng dung dịch thuốc tím pha loãng (1/10.000), sữa tắm không chứa xà phòng, không màu, không mùi, hoặc các bài thuốc dân gian như lá chè xanh, mướp đắng, lá khế… để tắm cho trẻ khi vừa chớm bị rôm.

Cha mẹ cần lưu ý nếu mua các loại lá này ở chợ, phải ngâm kỹ với nước muối để loại bỏ hoàn toàn hóa chất bảo quản trước khi đun tắm cho trẻ. Tránh vắt quá nhiều chanh hoặc chà xát vào vùng da bị rôm vì có thể gây tổn thương, loét da và làm da của trẻ bị đau rát.

Trong đa số trường hợp, rôm sảy sẽ tự khỏi trong vòng vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách và trẻ được cung cấp chế độ dinh dưỡng hợp lý. Tuy nhiên, nếu tình trạng rôm sảy kéo dài từ 7-10 ngày trở lên, lan rộng khắp cơ thể hoặc có dấu hiệu bội nhiễm như da sưng, nóng, đỏ, đau, mủ chảy ra, sưng hạch vùng cổ, nách, bẹn, sốt và ớn lạnh, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ trong các trường hợp sau:

• Trẻ cảm thấy ngứa nhiều, quấy khóc và ảnh hưởng đến giấc ngủ.
• Trẻ xuất hiện nhiều mụn mủ trên da.
• Có triệu chứng đau, sưng đỏ, nóng ở vùng da bị rôm.
• Sưng hạch bạch huyết ở vùng cổ, nách, bẹn.
• Trẻ bị sốt.
• Rôm sảy kéo dài hoặc thường xuyên tái phát.

Để bảo vệ trẻ khỏi rôm sảy, các chuyên gia khuyến cáo cha mẹ nên:

• Chọn quần áo làm từ vải mềm, nhẹ, thấm hút mồ hôi và thoáng mát. Quần áo cotton là sự lựa chọn lý tưởng.
• Tránh mặc quá nhiều lớp, quần áo chật chội, không thoải mái.
• Khi trời nắng nóng, tránh để trẻ tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Nên sử dụng quạt thông gió hoặc máy lạnh để làm mát, và đảm bảo không gian ngủ luôn thoáng khí.
• Tắm cho trẻ hàng ngày với sữa tắm dịu nhẹ, không gây kích ứng, giúp loại bỏ bụi bẩn và mồ hôi trên da.
• Giữ cho da của trẻ luôn khô thoáng và sạch sẽ. Tránh bôi kem hay phấn quá nhiều lên da, vì điều này có thể làm bít tắc lỗ chân lông, gây ra rôm sảy.
• Đảm bảo trẻ uống đủ nước và bổ sung nhiều trái cây tươi giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng, giúp trẻ chống lại các yếu tố gây hại từ môi trường.

Rôm sảy là tình trạng tắc nghẽn các tuyến mồ hôi, gây ứ đọng mồ hôi trên da, dẫn đến việc lỗ tuyến mồ hôi bị tắc nghẽn bởi bụi và tế bào chết, khiến da bị viêm và nổi mụn nhỏ màu hồng.
Ở trẻ em, do các tuyến mồ hôi chưa phát triển hoàn chỉnh, kết hợp với thời tiết nắng nóng của mùa hè, cơ thể trẻ tiết ra nhiều mồ hôi nhưng không thể thoát ra hết, gây ứ đọng và tắc nghẽn tuyến mồ hôi.
Thông thường, rôm sảy chỉ xuất hiện khi thời tiết nóng, và khi không khí mát mẻ trở lại, các mẩn đỏ trên da sẽ tự biến mất mà không gây hại. Tuy nhiên, nếu trẻ gãi nhiều vì ngứa, có thể dẫn đến trầy xước da, tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập, gây nhiễm trùng và phát triển thành mụn mủ hoặc nhọt.

Rôm sảy xảy ra khi các ống tuyến mồ hôi bị tắc nghẽn, mặc dù nguyên nhân cụ thể chưa được xác định rõ ràng, nhưng có một số yếu tố quan trọng góp phần làm xuất hiện tình trạng này, bao gồm:

• Ống tuyến mồ hôi ở trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh, thường gặp ở trẻ sơ sinh, đặc biệt trong tuần đầu đời hoặc những trẻ phải nằm trong lồng ấp; mặc quần áo hoặc đắp chăn quá nóng, hoặc khi trẻ bị sốt.
• Thời tiết nóng ẩm, đặc biệt vào mùa hè, khiến nhiệt độ môi trường tăng cao, kích thích cơ thể trẻ tiết mồ hôi nhiều hơn, làm tuyến mồ hôi hoạt động quá mức.
• Vận động thể chất quá mạnh hoặc trong thời gian dài.
• Trẻ nằm lâu trên giường, không có đủ không gian thông thoáng.

Với thời tiết nóng bức, mồ hôi tiết ra nhiều nhưng các ống tuyến mồ hôi ở trẻ chưa phát triển đầy đủ, khiến mồ hôi không thể thoát ra ngoài mà bị ứ đọng lại. Thêm vào đó, bụi và tạp chất dễ dàng làm tắc nghẽn các tuyến mồ hôi, tạo ra các nốt mẩn nhỏ màu hồng trên da. Rôm sảy thường xuất hiện khi thời tiết quá nóng, đôi khi cũng do trẻ mặc quá nhiều quần áo hoặc bị sốt cao. Trẻ sơ sinh trong lồng kính hoặc khi chơi đùa quá mức cũng dễ mắc phải. Quần áo từ vải nilon hoặc việc vi khuẩn bài tiết chất nhờn cũng là nguyên nhân gây tắc nghẽn tuyến mồ hôi.

Rôm sảy xuất hiện dưới dạng các nốt mẩn đỏ như đầu kim, hình tròn hoặc lấm tấm, có chút nước ở đầu và xung quanh là màu đỏ. Những nốt này thường xuất hiện ở đầu, cổ, ngực, lưng, đặc biệt là những vùng da có nhiệt độ cao. Các nốt mẩn này ngứa và cảm giác nóng rát, khiến trẻ thường xuyên gãi, có thể gây trầy xước và viêm nhiễm.

Ba dạng rôm sảy thường gặp ở trẻ:

• Rôm dạng tinh thể: Xuất hiện ở trẻ nhỏ do tuyến mồ hôi chưa phát triển đầy đủ. Loại rôm này không gây viêm và thường gặp khi trẻ bị sốt cao. Sau khi khỏi, da có thể bong vảy.
• Rôm đỏ: Thường do thời tiết nóng ẩm gây ra.
• Rôm sâu: Xuất hiện khi tuyến mồ hôi bị tổn thương nặng nề, thường xảy ra sau khi mắc rôm đỏ kéo dài.