9 Sai Lầm Thường Gặp Khi Chăm Sóc Trẻ Bị Sốt Cao - Bố Mẹ Cần Biết

Nhiều phụ huynh có thói quen cho trẻ uống thuốc hạ sốt ngay khi phát hiện con có dấu hiệu sốt, thậm chí không cần đo nhiệt độ chính xác. Tuy nhiên, với trường hợp sốt dưới 38°C thường không nguy hiểm và không cần dùng thuốc. Việc lạm dụng thuốc hạ sốt không những không giúp ích mà còn gây thêm áp lực cho gan và thận của trẻ.

Đặc biệt cần thận trọng với trẻ dưới 3 tháng tuổi - việc dùng thuốc hạ sốt cần có chỉ định của bác sĩ. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 3 tuổi, ưu tiên các biện pháp hạ sốt vật lý như lau người bằng nước ấm, dán miếng hạ sốt. Thuốc hạ sốt có thể gây tác dụng phụ như mất nước hoặc ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa non nớt của trẻ.

Nhiều phụ huynh vội vã yêu cầu tiêm/truyền thuốc hạ sốt khi thấy con sốt cao. Thực tế, hầu hết trường hợp sốt do virus thông thường sẽ tự khỏi mà không cần can thiệp y tế mạnh. Việc lạm dụng tiêm truyền không chỉ gây đau đớn, ám ảnh tâm lý cho trẻ mà còn tốn kém không cần thiết, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục tự nhiên của cơ thể.

Chỉ nên cân nhắc tiêm/truyền dịch khi trẻ sốt cao kéo dài (trên 7 ngày), có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng hoặc không thể uống thuốc qua đường miệng. Lúc này, biện pháp truyền dịch chủ yếu nhằm bù nước và điện giải, giúp cơ thể trẻ phục hồi cân bằng sinh lý.

Cạo gió - phương pháp dân gian được áp dụng rộng rãi, thực chất chỉ phù hợp với các trường hợp cảm lạnh theo Đông y và phải được thực hiện bởi thầy thuốc có chuyên môn. Kỹ thuật này tập trung vào các vùng đặc biệt dọc xương sống và tay. Tuy nhiên, với trẻ nhỏ, cạo gió hoàn toàn không phù hợp do làn da mỏng manh dễ tổn thương, hệ tuần hoàn non yếu khó thích nghi với tác động mạnh. Đặc biệt nguy hiểm khi áp dụng cho các trường hợp sốt do nhiễm trùng.

Nhiều phụ huynh lầm tưởng chườm đá lạnh là cách hạ sốt nhanh, nhưng thực chất phương pháp này tiềm ẩn nhiều rủi ro. Đá lạnh gây co mạch đột ngột, khiến cơ thể mất khả năng tự điều hòa thân nhiệt, đồng thời dễ gây bỏng lạnh cho làn da non nớt của trẻ. Quan trọng hơn, việc hạ sốt cần diễn ra từ từ - thuốc hạ sốt thông thường cần 30 phút để phát huy tác dụng và 1-2 giờ để nhiệt độ giảm dần về mức an toàn. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể gây sốc cho hệ tuần hoàn của trẻ.

Mặc dù lươn được sử dụng trong Đông y như một vị thuốc khi đã qua chế biến, nhưng việc để lươn sống bò lên lưng trẻ nhỏ là hoàn toàn phản khoa học. Phương pháp dân gian này không những không có cơ sở y học mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây dị ứng, nhiễm khuẩn cho làn da nhạy cảm của trẻ. Các bậc phụ huynh cần tỉnh táo trước những kinh nghiệm truyền miệng chưa được kiểm chứng.

Nhiều phụ huynh quan niệm sai lầm rằng ủ ấm, mặc nhiều lớp quần áo sẽ giúp trẻ toát mồ hôi và hạ sốt. Thực tế, phương pháp này khiến thân nhiệt tăng cao đột ngột, dễ dẫn đến co giật nguy hiểm. Khi trẻ sốt, nên cho mặc quần áo thoáng mát, xoa ấm tay chân - nơi thường bị lạnh do tuần hoàn kém - để cơ thể tự điều hòa nhiệt độ một cách tự nhiên và an toàn.

Trái ngược với quan niệm dân gian, việc tắm nước ấm hay sử dụng quạt, điều hòa ở nhiệt độ phù hợp thực sự giúp trẻ hạ sốt hiệu quả. Phương pháp lau người bằng nước ấm (đặc biệt ở các vùng như nách, bẹn, cổ tay) được chứng minh có tác dụng hạ nhiệt nhanh hơn cả dùng thuốc. Đây là cách chăm sóc khoa học giúp trẻ dễ chịu mà không gây sốc nhiệt.

Nhiều cha mẹ lo ngại thuốc hạ sốt sẽ ảnh hưởng đến chẩn đoán của bác sĩ, nhưng thực tế cần cho trẻ uống thuốc ngay khi sốt trên 38.5°C, đặc biệt khi đang di chuyển đến cơ sở y tế. Với trẻ có tiền sử co giật do sốt, nên dùng thuốc hạ sốt ngay ở 38°C để phòng ngừa nguy cơ. Việc kiểm soát nhiệt độ kịp thời giúp bảo vệ trẻ khỏi các biến chứng nguy hiểm mà không ảnh hưởng đến quá trình chẩn đoán sau này.