Top 10 bí quyết chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi

Làn da của trẻ sơ sinh rất mỏng manh và thường xuất hiện hiện tượng vàng da trong vài ngày đầu, nhưng sau 2-4 ngày sẽ tự nhiên giảm dần. Vàng da là lớp bảo vệ tự nhiên giúp trẻ giữ ấm trong những ngày đầu tiên. Trong tháng đầu, nên hạn chế tắm cho bé, chỉ 1-2 lần mỗi tuần và giữ vệ sinh thật kỹ càng.

Không cần phải giữ ẩm quá mức nhưng cũng tránh để da bé bị khô ráp. Lưu ý không tắm cho bé bằng các loại lá và luôn giữ rốn sạch sẽ, thay tã nhẹ nhàng để bảo vệ làn da bé.

Với trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi, việc chăm sóc rốn là vô cùng thiết yếu vì đây là vùng nhạy cảm dễ bị tổn thương. Cần giữ cho rốn luôn khô ráo và rụng một cách tự nhiên. Tránh để nước tiếp xúc với rốn khi tắm để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng hay chảy máu.

Hằng ngày, nên lau rốn nhẹ nhàng bằng tăm bông thấm nước sôi để nguội, tuyệt đối không dùng bông gòn vì sợi bông có thể vướng lại và gây nhiễm trùng. Nếu phát hiện rốn có dấu hiệu chảy máu hay nhiễm trùng, cần đưa bé đến bác sĩ để được chăm sóc kịp thời.

Nhiều mẹ thường xuyên đội mũ cho con suốt ngày đêm vì sợ lạnh, dù thời tiết nóng hay lạnh. Tuy nhiên, việc này không hoàn toàn tốt vì trẻ sơ sinh thoát nhiệt chủ yếu qua da đầu, đặc biệt là vùng sau gáy. Khi trời nóng, chỉ nên đội mũ nhẹ để che thóp khi ra ngoài hoặc ban đêm, còn khi ở nhà nên để đầu bé thoáng mát.

Trẻ sơ sinh chưa thể tự điều chỉnh thân nhiệt, đội mũ quá kín khiến bé ra mồ hôi nhiều, khó chịu, thậm chí có thể sốt cao. Về việc quấn tã chặt giúp bé ngủ ngon hơn, thực tế khoa học đã chứng minh đây là quan niệm sai lầm. Quấn tã quá chặt dễ gây áp lực lên khớp háng, làm lệch trục chân, khiến bé bị nóng bức, khó chịu.

Chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi cần quan tâm đặc biệt đến làn da mềm mại và đôi mắt nhạy cảm của bé. Khi lựa chọn sản phẩm chăm sóc, mẹ nên lưu ý:

• Tránh để da bé tiếp xúc với xà phòng thô hoặc mỹ phẩm chứa hóa chất kích ứng.
• Thay tã ngay khi ướt và dùng sản phẩm dịu nhẹ để ngăn ngừa hăm đỏ do phân và nước tiểu gây ra.
• Giữ cho da bé luôn đủ độ ẩm tự nhiên.
• Không để các hóa chất độc hại làm tổn thương mắt bé; nếu mắt bé có chảy nước hoặc ghèn nhiều, dùng nước muối sinh lý vệ sinh hàng ngày.
• Dùng khăn riêng biệt để lau mặt cho trẻ.

Bên cạnh đó, các bộ phận như mũi và lưỡi cũng cần được làm sạch nhẹ nhàng mỗi ngày bằng nước muối sinh lý, giúp hạn chế vi khuẩn gây hại và hỗ trợ bé cảm nhận hương vị tốt hơn.

Việc đo nhiệt độ hàng ngày cho trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi là bước chăm sóc thiết yếu để theo dõi sức khỏe bé. Trẻ rất nhạy cảm nên cần chuẩn bị nhiệt kế để kiểm tra khi bé có dấu hiệu nóng hay lạnh. Nhiệt độ lý tưởng của trẻ dao động từ 36,5 đến 37 độ C.

• Nếu nhiệt độ trên 37,5 độ C, hãy mặc cho bé quần áo thoáng mát, giảm bớt chăn và tăng lượng sữa bú.
• Khi nhiệt độ vượt 38 độ C, tức bé đã sốt cao, cần đưa đến cơ sở y tế nếu việc lau mát và hạ sốt không hiệu quả.

Một điều quan trọng mà cha mẹ cần ghi nhớ khi chăm sóc trẻ dưới 1 tháng tuổi là không để bất kỳ ai ôm hay hôn vào miệng bé. Cơ thể trẻ còn yếu, hệ miễn dịch kém, nên hành động này có thể mang vi khuẩn, gây nguy cơ nhiễm trùng và bệnh tật.

Trẻ sơ sinh sinh ra trong trạng thái sạch sẽ, không mang vi khuẩn gây sâu răng hay bệnh răng miệng. Nhưng nếu người lớn truyền vi khuẩn qua nụ hôn vào miệng, những vi khuẩn đó sẽ chuyển hóa đường thành axit làm tổn hại men răng non nớt của bé.

Bạn sẽ nhận thấy những nụ cười đầu tiên của bé khi tròn một tháng tuổi, tuy nhiên đó thường là phản xạ tự nhiên chứ chưa phải là biểu hiện giao tiếp thực sự. Đến khoảng 6 tuần tuổi, bé bắt đầu thực sự mỉm cười đáp lại bạn. Một số trẻ có thể thể hiện những biểu hiện khó chịu do đau bụng hay cảm giác trong phổi khi bé được một tháng, điều này có thể khiến bố mẹ ngạc nhiên vì nghĩ rằng con còn quá thụ động và chưa bộc lộ cảm xúc.

Tiếng khóc của bé đôi khi mang lại sự mệt mỏi và lo lắng cho cả bố mẹ và bé. Một cách dỗ dành hiệu quả lúc này có thể không phù hợp lúc khác. Do đó, bạn nên thử nghiệm nhiều phương pháp khác nhau để tìm ra cách làm dịu bé. Hãy nhớ rằng không có phương pháp đúng hay sai, miễn là có thể làm bé cảm thấy an yên. Bé sẽ ngừng khóc khi cảm nhận được sự dịu dàng và tận tâm của bạn, nhưng thời gian để bé hiểu điều này có thể khác nhau.

Việc bế ẵm trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi tuy giản đơn nhưng lại đòi hỏi kỹ thuật tinh tế, nhất là với các bậc cha mẹ trẻ. Làn da mỏng manh và hệ xương non yếu của bé cần được nâng niu cẩn trọng, tránh những tổn thương không mong muốn. Không phải ai cũng biết cách bế đúng, nên đây là kỹ năng thiết yếu cần lưu tâm.

Khi bế, hãy dùng lòng bàn tay đỡ chắc đầu bé, ôm sát con vào lòng để bé cảm nhận được hơi ấm và tình thương từ bạn. Đừng quên vuốt ve nhẹ nhàng, âu yếm và hôn bé để tạo sự an tâm. Đồng thời, trò chuyện và hát nhẹ nhàng, nhìn vào mắt bé mỉm cười sẽ giúp bé cảm nhận tình yêu bao la từ bạn.

Ngay từ những ngày đầu đời, việc giữ ấm cho trẻ sơ sinh là vô cùng quan trọng vì thân nhiệt bé dễ mất cân bằng khi môi trường bên ngoài lạnh hơn trong tử cung mẹ. Vì thế, hãy đảm bảo phòng luôn duy trì nhiệt độ ấm áp, tránh lạnh quá mức. Nếu cần, bạn có thể sử dụng lò sưởi hoặc phương pháp phù hợp để giữ ấm phòng.

Phương pháp da tiếp da không chỉ giúp giữ nhiệt cho trẻ mà còn là cầu nối tình cảm yêu thương giữa cha mẹ và bé. Hãy nhớ cho trẻ mặc đủ ấm, đeo bao tay, tất chân, đội mũ và thường xuyên tắm nắng vào sáng sớm từ 15 đến 20 phút để tăng cường vitamin D, hỗ trợ hấp thu canxi và giảm nguy cơ vàng da.

Ở giai đoạn dưới 1 tháng tuổi, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá và duy nhất dành cho trẻ. Thỉnh thoảng, bạn có thể cho bé nhấp chút nước sôi để nguội giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa. Tuyệt đối tránh sử dụng sữa ngoài trong tháng đầu. Bé thường bú kéo dài từ 5 đến 10 phút và lặp lại mỗi 2 giờ một lần.
Mẹ cần giữ tâm trạng thư thái, tránh căng thẳng để đảm bảo lượng sữa dồi dào cho con. Trong 6 tuần đầu, bé chưa phân biệt được ngày đêm nên giấc ngủ kéo dài từ 18 đến 20 tiếng mỗi ngày, có thể thức bú vài lần trong đêm hoặc không, đều là hiện tượng hoàn toàn bình thường, cha mẹ không nên lo lắng.