Top 10 cách hiệu quả giúp phòng tránh rối loạn thị giác do sử dụng máy tính nhiều bạn nên biết

Làm việc liên tục với máy tính dễ khiến mắt bị mỏi và quá tải, từ đó phát sinh các vấn đề về thị lực. Việc sử dụng đều đặn các thực phẩm chức năng bổ mắt là cách hữu hiệu để bảo vệ đôi mắt và ngăn ngừa rối loạn thị giác.

• Thuốc bổ mắt giúp duy trì mắt sáng khỏe: Bổ sung vitamin và dưỡng chất cần thiết, cải thiện rõ rệt sức khỏe thị lực.
• Phòng ngừa các bệnh về mắt: Giúp giảm thiểu nguy cơ mỏi mắt, chảy nước mắt và các bệnh lý như cận thị.
• Hỗ trợ người mắc bệnh mắt: Giảm tiến triển độ cận, hạn chế chi phí điều trị, đồng thời tăng cường chức năng mắt cho người bị đục thủy tinh thể hoặc loạn thị.

Khi làm việc với máy tính, tần suất chớp mắt giảm xuống còn khoảng 2/3 bình thường, dẫn đến mắt dễ bị khô. Vì vậy, hãy chủ động chớp mắt đều đặn hơn. Nếu mắt cảm thấy khô rát, bạn có thể sử dụng nước mắt nhân tạo hoặc thuốc nhỏ mắt khi cần thiết. Đặc biệt, màn hình máy tính nên được đặt cách mắt từ 50 đến 60 cm, với điểm trung tâm màn hình thấp hơn tầm mắt khoảng 10 đến 20 cm – tư thế này giúp mắt làm việc thoải mái hơn nhờ cái liếc nhẹ xuống. Khi đánh máy, bạn nên để văn bản ở giữa bàn phím và màn hình hoặc dùng kẹp giấy để dựng văn bản đứng sát màn hình.

Căng thẳng mắt thường xuất hiện khi mắt tiếp xúc với ánh sáng quá mạnh, gây mệt mỏi nhanh chóng. Để giảm thiểu tình trạng này khi dùng máy tính, hãy điều chỉnh ánh sáng xung quanh ở mức vừa phải, chỉ khoảng một nửa so với bình thường. Bạn có thể kéo rèm cửa để giảm bớt ánh sáng mặt trời trực tiếp. Đảm bảo ánh sáng trong phòng không quá chói hay quá mờ, tránh phản chiếu lên màn hình và chiếu thẳng vào mắt. Việc dùng kính lọc màn hình cũng giúp giảm ánh sáng chói hiệu quả. Cụ thể:

• Giảm bớt số lượng bóng đèn hoặc đèn huỳnh quang đang sử dụng
• Thay thế đèn hiện tại bằng loại có cường độ sáng dịu hơn
• Đặt màn hình máy tính gần cửa sổ bên hông thay vì đối diện hoặc quay lưng lại với cửa sổ
• Dùng đèn đứng có chụp để hạn chế độ chói
• Thay thế đèn huỳnh quang thông thường bằng đèn huỳnh quang toàn phổ để tạo không gian làm việc dễ chịu hơn

Tư thế ngồi thiếu khoa học cũng làm tăng cảm giác mệt mỏi cho đôi mắt. Hãy điều chỉnh chiều cao ghế sao cho đôi chân bạn chạm đất thoải mái khi ngồi. Nếu công việc yêu cầu bạn ngồi nhiều giờ liên tiếp, hãy dành ra khoảng 10 phút nghỉ ngơi mỗi giờ để đứng dậy, di chuyển và thực hiện các động tác co duỗi tay chân, cổ, vai giúp giảm áp lực và căng cứng cơ bắp.

Một trong những nguyên nhân gây mỏi mắt là do màn hình nhấp nháy, đặc biệt khi tần số làm tươi (refresh rate) dưới 75Hz. Nếu bạn đang dùng màn hình CRT, hãy nâng tần số làm tươi lên mức cao nhất có thể. Tuy nhiên, giải pháp tối ưu là thay màn hình CRT bằng loại màn hình LED chống phản quang. Khi chọn mua màn hình LED mới, ưu tiên độ phân giải cao và kích thước lớn — màn hình từ 19 inch (khoảng 48 cm) trở lên sẽ giúp giảm mỏi mắt hiệu quả hơn.

Những thông số quan trọng cần điều chỉnh:

• Độ sáng màn hình: Cân bằng ánh sáng màn hình tương ứng với độ sáng trong phòng làm việc.
• Kích thước và độ tương phản ký tự: Chữ hiển thị nên có kích thước dễ nhìn và độ tương phản phù hợp, chữ đen trên nền trắng luôn là sự lựa chọn lý tưởng.
• Nhiệt độ màu: Là mức ánh sáng phát ra từ màn hình, đặc biệt ánh sáng xanh với bước sóng ngắn dễ gây căng thẳng mắt hơn các sắc màu có bước sóng dài như cam hay đỏ. Giảm nhiệt độ màu giúp giảm lượng ánh sáng xanh, mang lại cảm giác dễ chịu hơn cho mắt khi làm việc lâu.

Bổ sung các dưỡng chất thiết yếu giúp tăng cường sức khỏe và bảo vệ thị lực:

• Vitamin A: Chất chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ niêm mạc và giác mạc, đồng thời hỗ trợ hình thành sắc tố giúp mắt thích nghi tốt trong điều kiện thiếu sáng.
• Vitamin nhóm B: Tăng cường trao đổi chất tế bào mắt, duy trì thị lực bền vững, giảm thiểu tình trạng mờ và mỏi mắt, hạn chế chảy nước mắt.
• Vi khoáng quan trọng: Kẽm, magie, sắt... đóng vai trò nuôi dưỡng và nâng cao đề kháng cho mắt, cải thiện khả năng nhìn. Acid béo omega 3 (DHA & EPA) giúp chống thoái hóa điểm vàng, giảm khô mắt và hỗ trợ phát triển trí não, đặc biệt ở trẻ nhỏ.
• Dưỡng chất thiên nhiên bảo vệ thủy tinh thể và võng mạc: Ưu tiên các sản phẩm từ thiên nhiên có khả năng kích thích tổng hợp Thioredoxin tự nhiên, bảo vệ hiệu quả hai bộ phận quan trọng nhất của mắt.

Ánh sáng phản chiếu từ màn hình máy tính là nguyên nhân phổ biến gây mỏi mắt. Vì thế, việc lựa chọn màn hình chống chói (anti-glare) là giải pháp hiệu quả để bảo vệ thị lực. Ngoài ra, bạn có thể sơn tường màu tối với lớp sơn mờ nhằm hạn chế độ chói. Nếu đeo kính, hãy ưu tiên tròng kính phủ lớp chống phản chiếu (AR) giúp giảm thiểu ánh sáng phản xạ từ cả mặt trước và sau tròng kính, mang lại sự dễ chịu cho mắt.

Việc khám mắt định kỳ đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa và điều trị sớm các vấn đề về thị lực, bao gồm cả mỏi mắt. Nếu bạn chưa từng khám mắt trong vòng một năm qua, hãy sắp xếp thời gian để thực hiện ngay. Trong buổi khám, đừng quên chia sẻ với bác sĩ về tần suất sử dụng máy tính và các thiết bị điện tử khác. Bạn cũng có thể đo trước khoảng cách từ mắt đến màn hình để hỗ trợ quá trình kiểm tra nhanh chóng và chính xác hơn. Đây là bước thiết yếu để duy trì và cải thiện sức khỏe thị lực lâu dài.

Để tối ưu sự thoải mái khi dành nhiều giờ trước màn hình máy tính, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ nhãn khoa về loại kính chuyên biệt dành cho người thường xuyên sử dụng thiết bị số. Kính này cũng phù hợp với người dùng kính đa tròng hoặc kính hai tròng, bởi vì các loại kính này không luôn phù hợp với khoảng cách màn hình – mắt.

Đặc biệt, nếu bạn đeo kính áp tròng, việc sử dụng máy tính lâu dài có thể làm khô mắt tăng lên gấp bội. Những tật khúc xạ như cận thị, viễn thị hay loạn thị nếu không được điều chỉnh chính xác khi làm việc với máy tính sẽ khiến mắt nhanh chóng mỏi mệt.

Với những ai trong độ tuổi lão thị (trên 40 tuổi), kính chống phản xạ là lựa chọn ưu tiên để giảm thiểu ánh sáng phản chiếu gây khó chịu. Ngoài ra, kính đổi màu cũng là giải pháp hữu hiệu giúp giảm ánh sáng xanh từ màn hình, đem lại sự dịu nhẹ cho mắt. Hãy trao đổi thêm với bác sĩ để chọn loại kính phù hợp nhất với nhu cầu của bạn.

Thực hiện quy tắc 20-20-20: Sau mỗi 20 phút làm việc liên tục với màn hình máy tính, hãy để mắt nghỉ ngơi 20 giây bằng cách nhìn xa khoảng 6 mét (20 feet). Việc tập trung lâu vào màn hình khiến mắt mỏi, khô và căng thẳng do ít chớp mắt và không được thư giãn. Quy tắc này như một bài tập thể dục dành cho mắt, giúp bảo vệ và duy trì sức khỏe thị lực. Thêm vào đó, hãy thực hiện bài tập chuyển đổi tầm nhìn: nhìn một vật ở xa trong 10-15 giây rồi chuyển sang nhìn vật gần trong 10-15 giây, lặp lại 10 lần. Bài tập này giúp giảm tình trạng mắt điều tiết quá mức khi sử dụng máy tính lâu dài. Đừng quên kết hợp thói quen chớp mắt đều đặn, chậm rãi 10 lần sau mỗi 20 phút làm việc để giữ ẩm và tăng cường sức khỏe cho mắt.