Top 5 Bài phân tích Thơ Hai-cư của Ba-sô (Ngữ Văn 10) xuất sắc nhất

Câu 1 (trang 157 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):

- Bài 1: Nỗi hoài niệm về Ê-đô (Tô-ky-ô hiện đại)

+ Mười năm xa cách, lòng vẫn đau đáu nhớ về Ê-đô dù đã trở về quê nhà.

+ Ê-đô giờ đã trở thành "cố hương" trong tâm tưởng, nơi tình yêu quê hương và đất nước hòa quyện.

- Bài 2:

+ Tiếng chim đỗ quyên vang vọng khi trở lại Ki-ô-tô sau hai thập kỷ.

+ Âm thanh não nùng gợi nhớ về Ki-ô-tô xưa cũ, nay đã xa xôi.

Câu 2 (trang 157 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):

- Bài 3: Nỗi đau tình mẫu tử sâu sắc

+ Nỗi xót xa khi không được chăm sóc mẹ già, "lệ trào nóng hổi" đầy ân hận.

+ Hình ảnh "làn sương thu" đa nghĩa: giọt lệ, mái tóc bạc, kiếp người mong manh.

- Bài 4:

+ Phản ánh bi kịch xã hội Nhật Bản thời đói kém: cảnh bỏ con trong rừng.

+ Tiếng vượn hú như tiếng trẻ khóc, gió thu như khóc than cho thân phận con người.

Câu 3 (trang 157 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):

- Hình ảnh chú khỉ đơn độc ẩn dụ cho người nông dân nghèo khổ, trẻ em cơ cực.

⇒ Thể hiện tấm lòng nhân đạo sâu sắc của thi nhân.

Câu 4 (trang 157 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):

- Bài 6: Cánh hoa đào mong manh làm dậy sóng hồ Bi-wa ⇒ Sự giao hòa kỳ diệu của vũ trụ.

- Bài 7: Tiếng ve ngân thấm vào đá ⇒ Cảm nhận tinh tế về sự chuyển mùa.

Câu 5 (trang 157 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):

- Bài 8: Khúc ca từ thế đầy lưu luyến, khát khao tiếp tục hành trình tâm linh.

Câu 6 (trang 157 sgk Ngữ văn 10 Tập 1):

- Bài 6: Quý ngữ "cánh hoa đào" ⇒ Triết lý về vẻ đẹp giản dị mà sâu sắc.

- Bài 7: Quý ngữ "tiếng ve ngâm" ⇒ Cảm thức thẩm mỹ về không gian tĩnh lặng.

- Bài 8: Quý ngữ "cánh đồng hoang vu" ⇒ Vẻ đẹp trong sự mênh mông tịch mịch.

Câu 1 (trang 157 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Tình cảm sâu nặng của thi nhân với Ê-đô và nỗi hoài niệm về Ki-ô-tô được thể hiện tinh tế qua những hình ảnh nào trong hai bài thơ đầu?

Lời giải:

- Bài 1: Khắc khoải nỗi nhớ Ê-đô qua hình ảnh "mười mùa sương" - khoảng thời gian dài đằng đẵng xa quê. Điều đặc biệt là khi trở về quê nhà, lòng lại quặn thương nhớ Ê-đô - quê hương thứ hai đã in sâu vào tâm khảm.

- Bài 2: Tiếng chim đỗ quyên khắc khoải gọi về ký ức tuổi trẻ tại Ki-ô-tô. Âm thanh ấy như tiếng vọng từ quá khứ, đánh thức những hoài niệm xa xăm về một thời vàng son đã qua.

Câu 2 (trang 157 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Tình mẫu tử thiêng liêng và nỗi xót thương trẻ thơ bị bỏ rừng được diễn tả thế nào qua các bài 3,4?

Lời giải:

- Bài 3: Nỗi đau mất mẹ qua hình ảnh "mớ tóc bạc" và "làn sương thu" đa nghĩa. Giọt lệ nóng hổi chứa chan tình cảm chưa kịp báo đền công ơn sinh thành.

- Bài 4: Tiếng vượn hú trong rừng thu gợi nhớ bi kịch trẻ em bị bỏ rừng những năm đói kém. Gió thu như khóc than cho thân phận con người, tạo nên bức tranh đầy xót xa.

Câu 3 (trang 157 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Vẻ đẹp tâm hồn Ba-sô tỏa sáng qua bài 5 như thế nào?

Lời giải:

Hình ảnh chú khỉ co ro trong mưa lạnh là ẩn dụ sâu sắc về thân phận người nghèo khổ. Qua đó thể hiện trái tim nhân ái bao la của thi nhân, luôn đồng cảm với những kiếp người bé nhỏ.

Câu 4 (trang 157 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Sự giao hòa kỳ diệu giữa vạn vật được thể hiện ra sao trong bài 6,7?

Lời giải:

- Bài 6: Cánh hoa đào mong manh làm dậy sóng hồ Bi-wa - sự tương giao vi diệu giữa những điều nhỏ bé với vũ trụ bao la.

- Bài 7: Tiếng ve ngân thấm vào đá - sự chuyển mùa được cảm nhận bằng mọi giác quan, thể hiện sự nhạy cảm tinh tế của thi nhân.

Câu 5 (trang 157 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Khát vọng sống mãnh liệt của Ba-sô trong bài 8 biểu hiện thế nào?

Lời giải:

Ngay khi cận kề cái chết, tâm hồn thi nhân vẫn khao khát được tiếp tục hành trình trên những cánh đồng hoang vu. Bài thơ như lời trăng trối đầy lãng mạn về khát vọng tự do vĩnh hằng.

Câu 6 (trang 157 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Quý ngữ và cảm thức thẩm mỹ trong các bài 6,7,8?

Lời giải:

- Bài 6: "Cánh hoa đào" - vẻ đẹp mong manh mà sâu lắng.

- Bài 7: "Tiếng ve ngân" - không gian tĩnh lặng thấm đẫm âm thanh.

- Bài 8: "Cánh đồng hoang vu" - nỗi cô đơn mang tính vũ trụ.

Câu 1 (trang 157 sgk Ngữ văn 10 tập 1)

Khám phá thi phẩm 1:

Nỗi hoài niệm về Ê-đô (To-ky-o hiện đại):

- Mười mùa sương xa cách, khoảng thời gian dài đằng đẵng thi nhân lưu lại Ê-đô

- Mười mùa sương gợi nỗi nhớ quê da diết

- Tình yêu quê hương đất nước hòa làm một

Thi phẩm 2:

Kyoto - nơi Ba-sô từng sống thời thanh xuân (1666-1672), trước khi chuyển đến Ê-đô

- Hai thập kỷ sau, tiếng chim đỗ quyên vang lên khiến lòng thi nhân bồi hồi sáng tác

- Âm thanh chim báo mùa khơi gợi ký ức tuổi trẻ

- Đó là tiếng lòng thổn thức giữa bâng khuâng, bồi hồi về một thời xa vắng

→ Thơ Ba-sô đọng lại những rung cảm lãng mạn, nỗi nhớ và hoài niệm sâu lắng

Câu 1 (trang 157 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Bài 1: Ê-đô từ phương xa lạ bỗng chốc hóa thân thành mảnh đất tình trong khoảnh khắc biệt ly. Nơi ấy giờ đây đã trở thành quê hương thứ hai trong trái tim thi nhân.

Bài 2: Tiếng chim đỗ quyên khắc khoải như tiếng lòng thổn thức, đánh thức miền ký ức tuổi xuân xa xăm với những cảm xúc chập chờn giữa bâng khuâng và niềm thương nhớ.

Câu 2 (trang 157 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Bài 3: 'Làn sương thu' - hình ảnh đa tầng nghĩa: giọt lệ ngắn ngủi, mái đầu mẹ bạc phơ hay kiếp người phù du. Tất cả hòa quyện trong nỗi xúc động thiêng liêng về tình mẫu tử.

Bài 4: Trong tiếng vượn hú não nề giữa mùa thu, thi nhân nghe thấy tiếng khóc thương của những sinh linh bé nhỏ. Ranh giới giữa thực và ảo mờ nhòa trong nỗi niềm thương cảm.

Câu 3 (trang 157 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Tấm lòng nhân ái bao la của thi sĩ trước những sinh vật nhỏ bé, đồng thời cũng là tình yêu thương sâu sắc dành cho những kiếp người nghèo khó.

Câu 4 (trang 157sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Cánh hoa đào chạm mặt hồ tạo nên những gợn sóng lăn tăn - vẻ đẹp giản dị ẩn chứa triết lý sâu xa về sự giao hòa vũ trụ.

Câu 5 (trang 157 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Khát vọng lãng du bất diệt ngay khi thân xác đã mỏi mòn - tinh thần lạc quan phi thường của một tâm hồn thi sĩ.

Câu 6 (trang 157 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

Những 'quý ngữ' đặc trưng: hoa đào (xuân), tiếng ve (hạ), cánh đồng (đông) - phản ánh cảm thức thẩm mỹ tinh tế về vẻ đẹp mong manh mà vĩnh hằng của tạo vật.

Câu 1 (trang 160 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Tình cảm sâu nặng của thi nhân với Ê-đô và nỗi hoài niệm về Ki-ô-tô:

- Bài 1: Hành trình mười năm xa quê ở Ê-đô đã biến vùng đất khách thành quê hương thứ hai trong trái tim Ba-sô. Một mối tình quê kỳ lạ - nhớ quê khi xa quê, nhớ Ê-đô khi về quê.

- Bài 2: Tiếng chim đỗ quyên vang lên sau hai thập kỷ xa cách, đánh thức miền ký ức về Ki-ô-tô xưa cũ. Âm thanh ấy trở thành cầu nối giữa hiện tại và quá khứ đầy xúc cảm.

Câu 2 (trang 160 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Tấm lòng nhân ái của thi sĩ:

- Bài 3: 'Làn sương thu' đa nghĩa - giọt lệ, mái tóc mẹ bạc, kiếp người phù du. Tất cả hòa quyện trong nỗi đau mất mẹ và tình mẫu tử thiêng liêng.

- Bài 4: Tiếng vượn hú trong gió thu gợi thương cảm cho những số phận trẻ thơ bị bỏ rơi - bức tranh đau lòng về nạn đói trong lịch sử Nhật Bản.

Câu 3 (trang 160 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Vẻ đẹp tâm hồn qua hình ảnh chú khỉ đơn độc - biểu tượng của lòng trắc ẩn với những sinh linh bé nhỏ và kiếp người nghèo khổ.

Câu 4 (trang 160 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Triết lý về mối tương giao vũ trụ:

- Bài 6: Cánh hoa đào rơi gợn sóng mặt hồ - sự giao hòa kỳ diệu giữa thiên nhiên.

- Bài 7: Tiếng ve ngân thấm vào đá - sự cộng hưởng giữa âm thanh và không gian tĩnh lặng.

Câu 5 (trang 160 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Khát vọng lãng du bất tử ngay khi cận kề cái chết - tinh thần tự do phi thường của một tâm hồn thi sĩ.

Câu 6 (trang 160 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Nghệ thuật sử dụng 'quý ngữ':

- Bài 6: 'Cánh hoa đào' - tinh túy của mùa xuân.

- Bài 7: 'Tiếng ve ngâm' - âm hưởng mùa hạ.

- Bài 8: 'Cánh đồng hoang vu' - không gian mùa thu.

Tất cả đều thể hiện cảm thức thẩm mỹ tinh tế về cái đẹp trong sự đơn sơ, vắng lặng.