Top 6 bài phân tích ấn tượng cảnh ra khơi trong 'Đoàn thuyền đánh cá' của Huy Cận (Ngữ văn lớp 9)
Nội dung bài viết
Bài phân tích tham khảo số 4 - Góc nhìn chi tiết
Huy Cận - bậc thầy của phong trào Thơ Mới với "Lửa thiêng" (1940), sau cách mạng tháng Tám đã chuyển mình thành nhà thơ tiêu biểu của văn học kháng chiến. Nếu trước 1945, thơ ông chất chứa nỗi sầu "cái tôi" cô đơn, thì sau cách mạng, hồn thơ ấy bừng sáng trong sự hòa hợp giữa riêng - chung, ngập tràn niềm vui sống. "Đoàn thuyền đánh cá" - viên ngọc lấp lánh trong tập "Trời mỗi ngày lại sáng" (1958) - đánh dấu bước chuyển mình đầy cảm hứng vũ trụ trong sự nghiệp sáng tác của ông. Thi phẩm là bức tranh hoành tráng về vẻ đẹp hài hòa giữa thiên nhiên và con người lao động trong buổi bình minh của cuộc sống mới.
Ra đời năm 1958 khi miền Bắc đang hăng say xây dựng chủ nghĩa xã hội, bài thơ được khơi nguồn từ chuyến đi thực tế đầy xúc động của Huy Cận tại vùng mỏ Quảng Ninh. Chứng kiến sự hồi sinh mãnh liệt của đất nước và nhân dân sau chiến tranh, nhà thơ đã sáng tạo nên tác phẩm với ngôn ngữ hình ảnh độc đáo, âm hưởng khỏe khoắn, lạc quan.
Mở đầu bài thơ là khung cảnh hoàng hôn tráng lệ:
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Bằng nghệ thuật nhân hóa tài tình, vũ trụ hiện lên như ngôi nhà khổng lồ đang khép lại sau một ngày. Nhưng khác với nhịp điệu nghỉ ngơi của thiên nhiên, con người bắt đầu hành trình chinh phục biển cả:
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Khúc ca lao động vang lên đầy phấn khởi, thổi căng cánh buồm đưa thuyền vượt sóng. Hình ảnh ẩn dụ "câu hát căng buồm" thể hiện tinh thần lạc quan và sức mạnh làm chủ thiên nhiên của ngư dân. Niềm tin vào chuyến ra khơi thắng lợi được gửi gắm qua lời ca:
Hát rằng cá bạc biển Đông lặng
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Bức tranh đêm trăng trên biển hiện lên thật kỳ vĩ với con thuyền mang tầm vóc vũ trụ:
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Khác hẳn con thuyền cô đơn trong "Tràng Giang", giờ đây con thuyền lao động trở nên hùng tráng, bay bổng giữa trời mây. Công việc đánh cá trở thành nghệ thuật với "dàn đan thế trận", tiếng hát gọi cá hòa cùng nhịp trăng cao.
Khi bình minh ló dạng, thành quả lao động hiện ra rực rỡ:
Vảy bạc đuôi vàng lóe rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng
"Đoàn thuyền đánh cá" là khúc tráng ca về lao động, thể hiện tài năng sáng tạo độc đáo của Huy Cận trong việc kết hợp bút pháp hiện thực và lãng mạn. Bài thơ không chỉ ngợi ca vẻ đẹp con người mới mà còn thể hiện niềm tự hào sâu sắc về cuộc sống đang hồi sinh trên quê hương.

5. Bài phân tích chọn lọc - Góc nhìn sâu sắc về thi phẩm
Huy Cận - ngôi sao sáng của phong trào Thơ Mới, đã có sự chuyển mình mạnh mẽ sau Cách mạng tháng Tám. Từ 'Lửa thiêng' u hoài, ông đến với 'Trời mỗi ngày lại sáng' tràn đầy sức sống. 'Đoàn thuyền đánh cá' (1958) - viên ngọc quý trong chuyến đi thực tế Hòn Gai - là bản hùng ca về lao động, kết tinh tài năng quan sát tinh tế và trí tưởng tượng phong phú của thi nhân.
Bài thơ mở ra bức tranh sơn mài lộng lẫy:
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Khúc dạo đầu hoành tráng với hình ảnh nhân hóa độc đáo: vũ trụ là ngôi nhà khổng lồ đang khép cửa đêm. Nhưng chính lúc thiên nhiên nghỉ ngơi, con người bắt đầu hành trình chinh phục biển cả. 'Câu hát căng buồm' - hình ảnh sáng tạo đầy chất thơ, thể hiện khí thế lao động hăng say.
Giữa đêm trăng, cảnh lao động hiện lên như trận thủy chiến kỳ vĩ:
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Bằng bút pháp lãng mạn, Huy Cận nâng tầm công việc đánh cá thành nghệ thuật. Những câu thơ đầy nhạc điệu về các loài cá ('cá nhụ cá chim', 'cá song lấp lánh') cho thấy sự am hiểu sâu sắc của ngư dân với biển cả.
Kết thúc hành trình là cảnh rạng đông rực rỡ:
Vảy bạc đuôi vàng lóe rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng
'Đoàn thuyền đánh cá' không chỉ là bài ca lao động mà còn là tuyên ngôn nghệ thuật của Huy Cận thời kỳ mới - hòa mình vào cuộc sống, ngợi ca con người lao động làm chủ đất nước.

6. Bài phân tích đặc sắc - Khám phá vẻ đẹp thi phẩm
Huy Cận (1919-2005) - người con của mảnh đất Hà Tĩnh nghèo khó nhưng giàu truyền thống văn hóa, đã trở thành một trong những gương mặt thơ ca tiêu biểu của dân tộc. Từ tập thơ đầu tay "Lửa thiêng" đầy nỗi niềm trước cách mạng, đến "Trời mỗi ngày lại sáng" rạng ngời sau 1945, ông đã khẳng định vị thế của một nhà thơ lớn. "Đoàn thuyền đánh cá" - viên ngọc sáng trong tập thơ ấy - không chỉ là bản hùng ca lao động mà còn là bức tranh tuyệt mỹ về sự hòa điệu giữa con người và vũ trụ.
Hai khổ thơ đầu mở ra khung cảnh hoàng hôn kỳ vĩ:
"Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa"
Bằng nghệ thuật nhân hóa tài tình, vũ trụ hiện lên như ngôi nhà khổng lồ đang khép lại sau một ngày. Nhưng đây không phải là khung cảnh u buồn mà là sự chuyển giao đầy kịch tính, khi:
"Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi"
Từ "lại" vang lên như nhịp tim của công việc thường nhật, thể hiện khí thế lao động không mệt mỏi. Hình ảnh "câu hát căng buồm" là sáng tạo độc đáo, biến âm thanh thành sức mạnh vật chất, đẩy con thuyền vượt sóng.
Giữa đêm trăng, công việc đánh cá trở thành nghệ thuật:
"Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng"
Con thuyền mang tầm vóc vũ trụ, người ngư dân trở thành những "nghệ sĩ" thực thụ trên sân khấu biển cả. Hình ảnh các loài cá hiện lên lung linh dưới ngòi bút tài hoa:
"Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé"
Bài thơ khép lại bằng bức tranh rạng đông rực rỡ, nơi "vảy bạc đuôi vàng" hòa cùng ánh hồng bình minh. Qua đó, Huy Cận không chỉ ngợi ca vẻ đẹp lao động mà còn gửi gắm niềm tin vào cuộc sống mới đang lên.

1. Bài phân tích đặc sắc - Khám phá vẻ đẹp thi phẩm qua góc nhìn chuyên sâu
Giữa năm 1958, khi miền Bắc đang hồi sinh sau chiến tranh, Huy Cận đã viết nên thi phẩm "Đoàn thuyền đánh cá" - bản hùng ca lao động ngân vang giữa biển trời quê hương. Bài thơ là sự hòa quyện tuyệt diệu giữa cảm hứng vũ trụ và niềm vui lao động, khắc họa bức tranh đánh cá đêm trăng thật kỳ vĩ mà nên thơ.
Con thuyền đánh cá trong thơ Huy Cận không còn nhỏ bé trước đại dương mênh mông, mà hiện lên với tầm vóc vũ trụ:
"Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng"
Nghệ thuật phóng đại đã biến công việc lao động thành cuộc chinh phục thiên nhiên đầy chất thơ. Hình ảnh "dàn đan thế trận lưới vây giăng" gợi lên khí thế hào hùng của những "chiến sĩ" biển cả, với trí tuệ nghề nghiệp và tâm hồn phơi phới.
Biển cả trong thơ Huy Cận hiện lên như bức tranh sơn mài lộng lẫy:
"Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé"
Những hình ảnh so sánh độc đáo đã biến đàn cá thành những tác phẩm nghệ thuật sống động dưới ánh trăng. Đặc biệt, hình ảnh "đêm thở: sao lùa nước Hạ Long" là sáng tạo nghệ thuật đầy bất ngờ, khiến vũ trụ như có hồn.
Khúc ca lao động kết thúc trong ánh bình minh rực rỡ:
"Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng"
Bài thơ không chỉ ngợi ca vẻ đẹp lao động mà còn thể hiện niềm tin vào cuộc sống mới, khi con người đã thực sự làm chủ quê hương mình. Đó chính là thông điệp lạc quan mà Huy Cận gửi gắm qua từng vần thơ.

2. Bài phân tích chọn lọc - Khám phá tầng nghĩa sâu sắc trong thi phẩm
Huy Cận - ngọn cờ đầu của phong trào Thơ Mới, đã có bước chuyển mình mạnh mẽ sau cách mạng tháng Tám. Bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" (1958) ra đời từ chuyến đi thực tế Hòn Gai, là khúc tráng ca về lao động giữa biển trời quê hương.
Mở đầu bài thơ là khung cảnh hoàng hôn kỳ vĩ:
"Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa"
Bằng nghệ thuật nhân hóa tài tình, vũ trụ hiện lên như ngôi nhà khổng lồ đang khép lại. Nhưng đây không phải là sự kết thúc mà là khởi đầu mới:
"Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi"
Từ "lại" vang lên như nhịp đập của công việc thường nhật, thể hiện khí thế lao động không mệt mỏi. Hình ảnh "câu hát căng buồm" là sáng tạo độc đáo, biến âm thanh thành sức mạnh vật chất.
Giữa đêm trăng, công việc đánh cá trở thành nghệ thuật:
"Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng"
Con thuyền mang tầm vóc vũ trụ, người ngư dân trở thành những "nghệ sĩ" thực thụ. Hình ảnh các loài cá hiện lên lung linh:
"Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé"
Bài thơ không chỉ ngợi ca vẻ đẹp lao động mà còn thể hiện tình yêu, niềm tự hào về biển cả quê hương - nguồn tài nguyên vô giá của Tổ quốc.

3. Bài phân tích chuyên sâu - Giải mã vẻ đẹp thi phẩm qua góc nhìn đa chiều
Huy Cận - từ cây bút lãng mạn của phong trào Thơ Mới với nỗi sầu vạn kỷ, đã tìm thấy nguồn cảm hứng mới sau Cách mạng tháng Tám. Bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" (1958) ra đời từ chuyến đi thực tế vùng mỏ Quảng Ninh, là bản hùng ca về lao động giữa biển trời bao la.
Mở đầu bài thơ là khung cảnh hoàng hôn tráng lệ:
"Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa"
Bằng nghệ thuật nhân hóa tài tình, vũ trụ hiện lên như ngôi nhà khổng lồ đang khép lại. Nhưng đây không phải là kết thúc mà là khởi đầu mới:
"Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi"
Từ "lại" vang lên như nhịp đập của công việc thường nhật, thể hiện khí thế lao động không mệt mỏi. Hình ảnh "câu hát căng buồm" là sáng tạo độc đáo, biến âm thanh thành sức mạnh vật chất.
Giữa đêm trăng, công việc đánh cá trở thành nghệ thuật:
"Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng"
Con thuyền mang tầm vóc vũ trụ, người ngư dân trở thành những "chiến binh" chinh phục biển cả. Hình ảnh các loài cá hiện lên lung linh:
"Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé"
Bài thơ không chỉ ngợi ca vẻ đẹp lao động mà còn thể hiện niềm tự hào về biển cả quê hương - nguồn tài nguyên vô giá của Tổ quốc. Đây chính là chân dung tinh thần mới của Huy Cận - nhà thơ của cách mạng và nhân dân.

Có thể bạn quan tâm

7 Địa điểm mua chăn ga gối đệm chất lượng nhất tại quận Cầu Giấy, Hà Nội

Tóc 64 là kiểu tóc mang đến vẻ ngoài nam tính mạnh mẽ cho phái mạnh. Khám phá ngay các xu hướng tóc 64 độc đáo giúp bạn luôn nổi bật trong mọi hoàn cảnh.

Cửa hàng Tripi tại địa chỉ Số 6/21 Phường Hố Nai, TP. Biên Hòa chính thức mở cửa đón khách vào ngày 28 tháng 6 năm 2020, mang đến không gian mua sắm hiện đại cho người dân nơi đây.

Hướng dẫn chi tiết cách tô màu xen kẽ hàng và cột trong Excel

Clipboard là gì? Khám phá ý nghĩa của Clipboard trong hệ điều hành Windows
