Top 6 Bài phân tích đặc sắc về giọng điệu tiếng cười trong thơ trào phúng (Ngữ văn 8 - SGK Kết nối tri thức)

SAU KHI ĐỌC

Những gợi ý sâu sắc giúp học sinh khám phá nghệ thuật trào phúng trong tác phẩm "Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng" lớp 8 một cách dễ dàng và thú vị.

Câu 1 trang 91 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức

Văn học trào phúng tập trung khắc họa những góc khuất không hoàn mỹ của con người và xã hội. Tác phẩm này đặc biệt nhắm đến những đối tượng như: sự giả dối, thói kiêu căng, lối sống đạo đức giả - những mảnh ghép khiếm khuyết cần được phơi bày.

Câu 2 trang 91 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức

Nghệ thuật trào phúng thể hiện qua ba sắc thái chính:
- Hài hước: Nét cười duyên dáng phá vỡ khuôn khổ
- Mỉa mai - Châm biếm: Lưỡi dao sắc bén dưới lớp vỏ ngôn từ tưởng như khen ngợi
- Đả kích: Tiếng thét phẫn nộ trước những tha hóa đạo đức

Câu 3 trang 91 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức

Giọng điệu đả kích để lại ấn tượng sâu đậm bởi sự thẳng thắn dũng cảm, không khoan nhượng trước cái xấu, đồng thời thể hiện rõ quan niệm nhân sinh sâu sắc của tác giả.

Câu 4 trang 91 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức

Tiếng cười trào phúng như tấm gương phản chiếu đa chiều cuộc sống. Bằng nghệ thuật ngôn từ sắc sảo, nó không chỉ vạch trần những u tối mà còn dẫn lối con người đến chân - thiện - mỹ, trở thành vũ khí tinh thần mạnh mẽ.

Câu 5 trang 91 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức

Hai kiệt tác "Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu" và "Lai Tân" đã sử dụng thành công thủ pháp châm biếm sâu cay và đả kích quyết liệt, tạo nên sức công phá mạnh mẽ với những thói hư tật xấu trong xã hội cũ.

TÁC GIẢ - TÁC PHẨM

PGS.TS Trần Thị Hoa Lê - chuyên gia đầu ngành nghiên cứu văn học trào phúng với nhiều công trình giá trị. Bài viết đăng trên Tạp chí Văn học và Tuổi trẻ là công trình phân tích sâu sắc về nghệ thuật tạo tiếng cười trong thơ ca.

GIÁ TRỊ CỐT LÕI

Tác phẩm không chỉ cung cấp tri thức về các giọng điệu trào phúng mà còn mở ra không gian suy ngẫm về sức mạnh cải tạo xã hội của tiếng cười văn chương. Nghệ thuật lập luận chặt chẽ với hệ thống dẫn chứng sinh động tạo nên sức thuyết phục lớn.

Câu 1. Văn học trào phúng hướng ngòi bút vào những khiếm khuyết của đời sống. Đó là những mảnh vỡ không trọn vẹn, những góc khuất đáng phơi bày qua tiếng cười mỉa mai, châm biếm và phê phán sâu cay.

Câu 2. Thơ trào phúng phô diễn ba sắc thái cười đặc trưng:
- Hài hước: Nét duyên dáng phá cách
- Châm biếm: Lưỡi dao sắc dưới lớp vỏ ngôn từ
- Đả kích: Tiếng thét phẫn nộ trước thói đời

Câu 3. Tôi đặc biệt ấn tượng với giọng điệu đả kích trong thơ Tú Xương - nơi tiếng cười trở thành vũ khí đấu tranh sắc bén, xuất phát từ trái tim nặng trĩu nỗi niềm dân tộc.

Câu 4. Tiếng cười trào phúng như tấm gương đa chiều phản ánh cuộc sống. Nó không chỉ vạch trần cái xấu mà còn là liều thuốc tinh thần hướng con người tới chân - thiện - mỹ. Qua ngòi bút Nam Cao, tiếng cười ấy còn mang theo cả nỗi đau thời đại, khiến độc giả cười ra nước mắt trước những bi kịch nhân sinh.

Câu 5. Hai kiệt tác "Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu" và "Lai Tân" đã sử dụng thành công nghệ thuật châm biếm sâu sắc, kết hợp giữa sự nhẹ nhàng tinh tế và sức công phá mạnh mẽ vào những thói hư tật xấu trong xã hội cũ.

Giải VTH Ngữ Văn 8 - Khám phá tiếng cười đa sắc trong thơ trào phúng

Bài 1: Văn học trào phúng tập trung khắc họa những góc khuất không hoàn mỹ của đời sống, với ba sắc thái chính: nét hài hước tinh tế, lời châm biếm sâu cay và tiếng đả kích mạnh mẽ.

Bài 2: Bảng phân tích ba cung bậc tiếng cười:
1. Hài hước: Nét duyên dáng phá cách
2. Mỉa mai: Ngôn từ hai mặt đầy ẩn ý
3. Đả kích: Lời lẽ thẳng thắn không khoan nhượng

Bài 3: Giọng điệu ưa thích: Châm biếm - bởi khả năng vừa tạo tiếng cười sảng khoái, vừa như liều thuốc đắng giúp thanh lọc thói hư tật xấu.

Bài 4: Tiếng cười trào phúng như tấm gương đa chiều, không chỉ phản ánh hiện thực mà còn là vũ khí tinh thần mạnh mẽ hướng con người tới giá trị chân - thiện - mỹ.

Bài 5: Phân tích giọng điệu:
- Lễ xướng danh: Sự châm biếm sắc sảo
- Lai Tân: Nét đả kích quyết liệt

Câu 1: Văn học trào phúng tập trung khắc họa những mảng màu khiếm khuyết của đời sống, với ba sắc thái chính: nét hài hước tinh tế, lời châm biếm sâu cay và tiếng đả kích mạnh mẽ.

Câu 2: Ba cung bậc tiếng cười:
- Hài hước: Nét duyên dáng phá cách
- Mỉa mai: Ngôn từ hai mặt đầy ẩn ý
- Đả kích: Lời lẽ thẳng thắn không khoan nhượng

Câu 3: Giọng điệu ưa thích: Đả kích - bởi sự mạnh mẽ trong việc thể hiện quan điểm và phê phán cái xấu.

Câu 4: Tiếng cười trào phúng như tấm gương đa chiều, không chỉ phản ánh hiện thực mà còn là vũ khí tinh thần hướng con người tới giá trị nhân văn cao đẹp.

Câu 5: Hai kiệt tác "Lễ xướng danh" và "Lai Tân" đều sử dụng thành công nghệ thuật châm biếm sắc sảo và đả kích quyết liệt.

* Tinh hoa nội dung:

Văn bản khai mở những sắc thái đặc trưng của tiếng cười trào phúng qua các cung bậc: hài hước tinh tế, mỉa mai sâu cay và đả kích quyết liệt. Những giọng điệu ấy không chỉ phơi bày khiếm khuyết mà còn nâng đỡ tâm hồn hướng thiện.

* Góc nhìn phản biện

Khám phá chiều sâu văn bản

Câu 1: Văn học trào phúng chọn lọc những mảnh vỡ đời thường - nơi tồn tại những nghịch lý nhân sinh. Đối tượng của nó là muôn vàn thói hư tật xấu được phơi bày qua lăng kính hài hước, châm biếm.

Câu 2: Ba cung bậc tiếng cười được chưng cất thành nghệ thuật: sự hóm hỉnh nhẹ nhàng, lời mỉa mai đeo mặt nạ nghiêm trang, và những phát ngôn đả kích như gáo nước lạnh thức tỉnh lương tri.

Câu 3: Giọng điệu mỉa mai - châm biếm tỏa sáng như lưỡi dao mổ xẻ tinh tế, vừa bóc trần bản chất lại vừa giữ được sự duyên dáng trong cách diễn ngôn.

Câu 4: Tiếng cười trong thơ trào phúng tựa cơn gió thanh lọc, quét đi bụi bặm cuộc đời bằng sức mạnh chữ nghĩa, đưa con người về với giá trị nguyên bản của sự chân-thiện-mỹ.

Câu 5: Hai kiệt tác Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu và Lai Tân chính là minh chứng sống động cho nghệ thuật sử dụng ngôn từ như vũ khí đấu tranh, nơi tiếng cười mỉa mai và đả kích hòa quyện thành bản hòa ca phản kháng.

Câu 1. Văn học trào phúng - tấm gương phản chiếu những góc khuất xã hội

- Là nghệ thuật khắc họa những mảnh vỡ nhân sinh, nơi con người hiện lên với đủ hỉ nộ ái ố

- Đối tượng châm biếm: từ thói đời tầm thường (kiêu ngạo, giả dối) đến những ung nhọt xã hội (tham quan, suy đồi đạo đức)

Câu 2. Nghệ thuật tạo tiếng cười đa thanh

- Ba cung bậc chủ đạo:
• Hài hước: nét cười duyên dáng phá cách
• Mỉa mai: lưỡi dao mổ xẻ bọc nhung
• Đả kích: tiếng sét cảnh tỉnh lương tri

Câu 3. Sức mạnh của nụ cười hài hước

Lựa chọn cá nhân: tiếng cười hóm hỉnh
Lý do: sự tinh tế trong cách chạm đến nhận thức mà không làm mất đi tính nghệ thuật

Câu 4. Triết lý nhân sinh từ tiếng cười

- Thơ trào phúng như dòng nước lũ cuốn trôi rác rưởi xã hội
- Mỗi nụ cười là một viên gạch xây nên lâu đài nhân cách

Câu 5. Kiệt tác trào phúng Đinh Dậu và Lai Tân

Hai tác phẩm sử dụng nghệ thuật:
• Lưỡi dao mỉa mai sắc lạnh
• Nhát búa đả kích dữ dội