Top 6 Bài phân tích "Học thầy, học bạn" (Ngữ văn 6 - SGK Chân trời sáng tạo) xuất sắc nhất

Nguồn gốc tác phẩm

Trích trong công trình "Văn biểu cảm - nghị luận" của GS. Trần Đình Sử, NXB Giáo dục ấn hành năm 2001.

• Cấu trúc tác phẩm: Gồm 3 phần mạch lạc

- Phần mở (Từ đầu..."mâu thuẫn với nhau"): Dẫn nhập hai câu tục ngữ đối lập.

- Phần luận (Tiếp..."kinh nghiệm từ các bạn"): Phân tích sâu sắc giá trị hai câu tục ngữ.

- Phần kết (Đoạn cuối): Khẳng định giá trị trường tồn của tư tưởng.

• Thể loại: Nghị luận văn học sâu sắc.
• Phong cách: Lập luận chặt chẽ, thuyết phục.
• Tinh hoa tác phẩm:

Tác phẩm luận bàn về triết lý giáo dục: học từ thầy hay học từ bạn? Qua hệ thống luận điểm sắc bén, tác giả chứng minh cả hai phương thức đều quan trọng. Minh chứng hùng hồn là câu chuyện về danh họa Lê-ô-na-đơ Đa Vin-chi - thiên tài được thầy Ve-rốc-chi-ô dìu dắt qua bài học vẽ trứng, thấm thía đạo lý "cần cù bù thông minh". Đồng thời, tác phẩm cũng đề cao giá trị của việc học hỏi đồng trang lứa - nơi tri thức được trao đổi trong sự đồng điệu tâm hồn. Thông điệp cuối cùng là sự hài hòa giữa hai phương thức học tập này sẽ mở ra chân trời tri thức rộng mở.

• Giá trị nhân văn

Tác phẩm như ngọn đuốc soi đường, khẳng định vai trò không thể thay thế của cả người thầy lẫn bạn học trong hành trình chiếm lĩnh tri thức.

• Nét nghệ thuật độc đáo

- Hệ thống luận điểm kim chỉ nam xuyên suốt.

- Ngôn từ giàu hình ảnh, gợi cảm.

- Dẫn chứng chọn lọc, thuyết phục cao.

Kiến thức Ngữ Văn trọng tâm

1. Nghệ thuật đọc hiểu văn nghị luận

- Văn nghị luận là thể loại văn học đặc biệt, sử dụng hệ thống luận điểm chặt chẽ nhằm thuyết phục người đọc về một quan điểm, tư tưởng.

- Người viết cần xây dựng hệ thống lí lẽ sắc bén kết hợp với bằng chứng thuyết phục từ thực tế, lịch sử để làm sáng tỏ quan điểm.

2. Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt

- Tiếng Việt không ngừng phát triển thông qua việc tiếp thu có chọn lọc từ ngữ nước ngoài.

- Cần sử dụng từ mượn một cách hợp lý để vừa làm giàu ngôn ngữ dân tộc, vừa bảo tồn bản sắc Việt.

Hướng dẫn phân tích tác phẩm

1. Khám phá văn bản

Việc học hỏi từ thầy cô và bạn bè mang lại những giá trị gì?

Gợi mở: Đây là quá trình tích lũy kép - vừa tiếp thu tri thức chuyên môn từ thầy cô, vừa hoàn thiện kỹ năng sống qua tương tác bạn bè.

2. Phân tích chi tiết

Câu chuyện về Lê-ô-na-đơ Đa Vin-chi được sử dụng như một minh chứng sống động về vai trò của người thầy trong việc khai phóng tiềm năng học trò, dù đó là thiên tài.

3. Đào sâu suy nghĩ

Câu 1. Những luận điểm then chốt:

• Người thầy như ngọn hải đăng dẫn đường
• Tri thức từ bạn bè như dòng suối mát lành
• Sự kết hợp hài hòa giữa hai nguồn tri thức

Câu 2. Hệ thống lập luận đa chiều:

- Vai trò người thầy: Dẫn chứng từ câu chuyện nghệ thuật kinh điển

- Giá trị bạn học: Những lợi ích cụ thể trong môi trường tương tác đồng trang lứa

Câu 5. Cốt lõi tác phẩm:

Văn bản xây dựng hình ảnh người thầy lý tưởng và người bạn đồng hành, khẳng định con đường đến với tri thức cần sự kết hợp nhuần nhuyễn cả hai yếu tố này.

Triết lý giáo dục từ tác phẩm "Học thầy, học bạn"
Hành trình tiếp thu tri thức là quá trình không ngừng nghỉ, nơi mỗi người thầy và người bạn đều có thể trở thành ngọn đuốc soi đường. Tác phẩm khéo léo đối chiếu hai câu tục ngữ "Không thầy đố mày làm nên" và "Học thầy không tày học bạn" để khẳng định: giáo dục toàn diện cần kết hợp hài hòa cả hai phương thức này.
Người thầy như bậc dẫn đường uyên bác, truyền thụ kinh nghiệm quý báu. Minh chứng hùng hồn là câu chuyện danh họa Lê-ô-na-đơ Đa Vin-chi - thiên tài được thầy Ve-rốc-chi-ô khai phóng tiềm năng qua bài học vẽ trứng đơn giản. Trong khi đó, bạn bè đồng trang lứa lại là những người đồng hành lý tưởng, giúp việc tiếp thu trở nên nhẹ nhàng, tự nhiên nhờ sự đồng điệu tâm hồn.
Tác phẩm sử dụng lập luận chặt chẽ với hệ thống dẫn chứng thuyết phục, ngôn từ giàu hình ảnh (so sánh người thầy như ngọn hải đăng, bạn bè như người đồng hành) để khẳng định: Chân trời tri thức chỉ thực sự mở ra khi biết kết hợp nhuần nhuyễn cả hai phương pháp học tập này.

Tinh hoa nội dung

Văn bản khẳng định chân lý giáo dục: Hành trình tiếp thu tri thức cần kết hợp nhuần nhuyễn giữa học từ thầy và học từ bạn. Người thầy như ngọn hải đăng dẫn đường với kinh nghiệm uyên thâm, trong khi bạn bè đồng trang lứa mang lại sự đồng điệu tâm hồn giúp việc học trở nên nhẹ nhàng, thoải mái.

Cấu trúc tác phẩm

Bố cục 4 phần mạch lạc:

- Phần mở: Đặt vấn đề về hai phương thức học tập

- Phần luận 1: Chứng minh giá trị của việc học thầy qua câu chuyện danh họa Đa Vin-chi

- Phần luận 2: Làm rõ lợi ích của việc học bạn

- Phần kết: Khẳng định sự cần thiết của cả hai phương pháp

Khám phá tác phẩm

* Chuẩn bị đọc

Việc học hỏi từ thầy cô và bạn bè đem lại:

- Nguồn tri thức đa chiều

- Rèn luyện tinh thần cầu thị

- Gắn kết tình thầy trò, bè bạn

* Phân tích sâu

Câu chuyện về Lê-ô-na-đơ Đa Vin-chi minh họa sinh động cho vai trò của người thầy trong việc khai phóng tiềm năng, dù học trò có tài năng thiên bẩm.

* Góc nhìn đa chiều

- Hệ thống luận điểm chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục

- Ngôn từ giàu hình ảnh, lập luận sắc bén

- Khẳng định giá trị bổ trợ của cả hai phương pháp học tập

Khám phá tác phẩm

I. Chuẩn bị đọc

Việc học từ thầy cô và bạn bè mang lại:

• Kho tàng kiến thức đa chiều
• Rèn luyện tư duy phản biện
• Gắn kết tình thầy trò, bè bạn

II. Phân tích chi tiết

Câu chuyện về Lê-ô-na-đơ Đa Vin-chi minh họa sinh động:

• Vai trò người thầy như ngọn đuốc dẫn đường
• Mối quan hệ cộng hưởng giữa tài năng và sự dìu dắt

III. Góc nhìn đa chiều

- Hệ thống luận điểm:

• Người thầy truyền cảm hứng và phương pháp
• Bạn bè đồng hành cùng phát triển

- Nghệ thuật lập luận:

• Dẫn chứng thuyết phục
• Ngôn từ giàu hình ảnh

Khám phá tác phẩm

I. Tác giả và xuất xứ

Nguyễn Thanh Tú - trích từ "Văn biểu cảm - Nghị luận" (2001)

II. Giá trị cốt lõi

• Thể loại: Nghị luận sắc bén
• Nội dung: Khẳng định sự cần thiết của cả học thầy lẫn học bạn
• Nghệ thuật: Lập luận chặt chẽ với dẫn chứng thuyết phục

III. Phân tích chi tiết

1. Học từ thầy:

• Người thầy như ngọn hải đăng dẫn đường
• Ví dụ: Danh họa Đa Vin-chi và thầy Ve-rốc-chi-ô

2. Học từ bạn:

• Bạn bè đồng trang lứa mang lại sự đồng điệu
• Học qua tương tác nhóm, trao đổi kiến thức