Top 6 bài soạn "Hương khúc" (Ngữ văn 7 - SGK Chân trời sáng tạo) sâu sắc và cuốn hút nhất

I. Tác giả

Nguyễn Quang Thiều

II. Tác phẩm

• Thể loại: Truyện ngắn
• Xuất xứ: Trích từ "Tôi khóc những cánh đồng rau khúc" trong "Mùi của kí ức", NXB Trẻ, 2017
• Phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh
• Ngôi kể: Ngôi thứ nhất

Tóm tắt: Vào mùa rau khúc nở, nhân vật “tôi” nhớ về tuổi thơ cùng bà hái rau, làm bánh khúc. Mùi rau khúc, gạo nếp, đậu xanh, hành mỡ hòa quyện tạo nên chiếc bánh thơm ngon gắn với bao kỉ niệm ấm áp bên bà.

Bố cục:

- Phần 1: Hồi tưởng mùa rau khúc nở

- Phần 2: Kí ức về chiếc bánh khúc tuổi thơ

Nội dung: Tình cảm da diết của nhân vật “tôi” với chiếc bánh khúc – món ăn dân dã giàu giá trị văn hóa và yêu thương.

Nghệ thuật: Lời văn mộc mạc, hình ảnh giàu cảm xúc gợi kí ức tuổi thơ.

III. Câu hỏi và gợi ý trả lời

1. Sức hấp dẫn của bánh khúc đến từ tình yêu thương, sự tỉ mỉ của bà và hương vị dân dã.

2. Đó là tình cảm thương nhớ, trân quý; thể hiện qua miêu tả tỉ mỉ công đoạn làm bánh và cảm xúc khi ăn.

3. Văn bản gợi suy nghĩ về nét đẹp ẩm thực dân tộc: giản dị mà đậm đà, chứa đựng tình người.

Câu 1 (trang 53 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Qua cách kể và miêu tả của tác giả, em cảm nhận sức hấp dẫn của bánh khúc được tạo nên từ đâu?

Trả lời:

Sức hấp dẫn ấy bắt nguồn từ đôi bàn tay tỉ mỉ, khéo léo cùng tình yêu thương vô bờ của bà. Bánh khúc không chỉ ngon bởi mùi thơm rau khúc mà còn ấm nồng bởi hơi thở và tình bà dành cho cháu.

Câu 2 (trang 54 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Tình cảm của tác giả dành cho chiếc bánh khúc tuổi thơ là tình cảm như thế nào? Những tình cảm ấy trong đoạn trích được thể hiện bằng cách nào?

Trả lời:

- Đó là nỗi thương nhớ da diết, là tình yêu ngọt ngào chan chứa dành cho người bà và kỉ niệm tuổi thơ.

- Những cảm xúc ấy được thể hiện qua miêu tả chi tiết công đoạn làm bánh, hương vị bánh khúc, cùng dòng hồi tưởng thấm đẫm yêu thương của tác giả.

Câu 3 (trang 54 SGK Ngữ văn 7 tập 2)

Văn bản trên gợi cho em suy nghĩ gì về nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của dân tộc?

Trả lời:

Ẩm thực Việt Nam thấm đượm tình người, dù bình dị hay cầu kì vẫn luôn chứa đựng hương vị quê hương, gắn bó máu thịt với kí ức mỗi người con đất Việt.

I. Giới thiệu tác giả Nguyễn Quang Thiều

Nguyễn Quang Thiều (1957) là nhà thơ, nhà văn, nhà báo uy tín, hiện là Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam. Ông được xem là người tiên phong đổi mới thơ ca Việt từ thập niên 1990, đồng thời có nhiều tác phẩm văn xuôi, kịch bản phim, phóng sự và bút ký gây tiếng vang trong và ngoài nước. Tác phẩm của ông đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ, mang đậm hơi thở quê hương và chiều sâu văn hóa dân tộc.

II. Khái quát tác phẩm Hương khúc

Hoàn cảnh sáng tác: Trích từ "Tôi khóc những cánh đồng rau khúc" trong "Mùi của kí ức", NXB Trẻ, 2017.

Thể loại: Tùy bút – thể văn kí nhẹ nhàng, sâu lắng, giàu cảm xúc.

Bố cục:

- Phần 1: Thời điểm rau khúc nở.

- Phần 2: Hồi ức cách làm bánh khúc.

- Phần 3: Tình cảm tác giả dành cho bánh khúc.

Tóm tắt: Vào mùa rau khúc nở rộ, nhân vật “tôi” nhớ về những đêm mưa, về người bà tảo tần hái rau làm bánh khúc. Mùi bánh khúc quyện gạo nếp, đậu xanh, hành mỡ gợi thức hạnh phúc giản dị mà thiêng liêng. Bếp lửa quê hương trở thành miền thương nhớ bất tận.

Giá trị nội dung: Văn bản khắc họa ký ức tuổi thơ, tình bà cháu đong đầy yêu thương qua hình ảnh bánh khúc – tinh hoa ẩm thực dân gian.

Đặc sắc nghệ thuật: Ngôn từ giản dị, giọng văn tinh tế, lối miêu tả giàu hình ảnh và cảm xúc.

III. Câu hỏi vận dụng

1. Bánh khúc hấp dẫn bởi nguyên liệu dân dã, công đoạn chế biến tỉ mỉ, đặc biệt là tình yêu thương của bà.

2. Tác giả gửi gắm tình yêu, sự nâng niu trân quý, thể hiện qua cách miêu tả chi tiết mùi vị bánh và cảm xúc khi thưởng thức.

3. Tác phẩm gợi suy nghĩ về nét đẹp ẩm thực Việt – giản dị mà giàu hương sắc, kết tinh tình quê và ký ức tuổi thơ thiêng liêng.

* Suy ngẫm và phản hồi

Nội dung chính Hương khúc: Văn bản gợi nhớ chiếc bánh khúc – món ăn dân dã gắn liền tuổi thơ tác giả, ẩn chứa tình yêu quê hương và niềm tự hào văn hóa ẩm thực Việt.

Câu 1 (trang 53 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Qua cách kể và miêu tả của tác giả, em cảm nhận sức hấp dẫn của bánh khúc được tạo nên từ đâu?

Trả lời:

Sức hấp dẫn của bánh khúc không chỉ đến từ hương vị đậm đà mà còn từ tình yêu thương và ký ức ấm áp của tác giả dành cho món ăn quê hương.

Câu 2 (trang 54 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Tác giả đã dành cho chiếc bánh khúc tuổi thơ những tình cảm như thế nào? Tình cảm ấy trong đoạn trích được thể hiện bằng cách nào?

Trả lời:

- Tác giả dành cho bánh khúc tuổi thơ sự trân trọng, yêu thương và nâng niu như một báu vật gắn bó với ký ức gia đình.

- Điều đó được thể hiện qua:

+ “Tôi nâng chiếc bánh khúc lên như nâng một báu vật.”

+ “Mùi thơm ngậy của rau khúc chín, mùi gạo nếp, mùi nhân đậu xanh quyện hành mỡ làm nên thứ ẩm thực chứa đầy hạnh phúc lạ lùng.”

+ “Một thứ hạnh phúc của ẩm thực nhưng thiêng liêng và da diết mơ hồ.”

+ “Cho dù vẫn chỉ là bột sống nhưng hương vị bánh khúc đã dâng lên làm tôi ứa đầy nước miếng.”

+ “Căn bếp là nơi chốn ấm áp và ngập tràn thương nhớ của tôi.”

Câu 3 (trang 54 SGK Ngữ văn 7 Tập 2): Văn bản trên gợi cho em suy nghĩ gì về nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của dân tộc?

Trả lời:

Văn bản gợi suy nghĩ rằng nét đẹp ẩm thực Việt nằm ở sự bình dị, dân dã mà thấm đẫm hương vị quê hương và tình cảm gia đình, là truyền thống quý giá cần gìn giữ và trân trọng.

* Suy ngẫm và phản hồi

Nội dung chính: Những rung cảm sâu lắng của tác giả trước hương vị bánh khúc, món quà tuổi thơ thấm đẫm ký ức yêu thương.

Câu 1 (trang 53 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Qua cách kể và miêu tả của tác giả, em cảm nhận sức hấp dẫn của bánh khúc được tạo nên từ đâu?

Trả lời:

Bánh khúc trở nên hấp dẫn bởi bàn tay khéo léo của bà, sự tỉ mỉ trong từng công đoạn và tình cảm mộc mạc, tha thiết mà tác giả gửi gắm qua mỗi dòng hồi ức.

Câu 2 (trang 54 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Tình cảm của tác giả dành cho chiếc bánh khúc tuổi thơ là tình cảm như thế nào? Những tình cảm ấy trong đoạn trích được thể hiện bằng cách nào?

Trả lời:

Đó là tình cảm yêu thương, trân trọng và nâng niu, thể hiện qua cách tác giả khắc ghi từng chi tiết nhỏ, nhớ đến hương thơm ngậy, cách làm tỉ mỉ của bà, cảm giác nhai mãi mà không muốn nuốt để giữ lại vị ngon ngọt thấm đượm yêu thương.

Câu 3 (trang 54 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Văn bản trên gợi cho em suy nghĩ gì về nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của dân tộc?

Trả lời:

Văn bản gợi nhắc ta trân trọng và giữ gìn nét đẹp ẩm thực truyền thống – nơi lưu giữ tinh hoa, ký ức và tâm hồn của quê hương.

Câu 1 (Trang 54, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Trả lời:

Bánh khúc mang sức hấp dẫn riêng nhờ vào những nguyên liệu dân dã như rau khúc, gạo nếp, đậu xanh, hành, mỡ cùng với công đoạn chế biến tỉ mỉ, đầy yêu thương của người bà. Hơn cả, nó lưu giữ vẻ đẹp sản vật quê hương và niềm mong chờ hồn nhiên của đứa trẻ dành cho món quà tuổi thơ.

Câu 2 (Trang 54, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Trả lời:

Tác giả dành cho chiếc bánh khúc tuổi thơ tình cảm yêu thương, trân quý, nâng niu như báu vật chứa đựng kỷ niệm và tình bà cháu. Điều đó thể hiện qua từng câu miêu tả đầy xúc cảm, những tính từ cực tả “thơm ngậy, béo ngậy, ngọt ngào, nóng hổi”, qua cách ví von chiếc bánh như báu vật và từng hạt xôi như những hạt ngọc lấp lánh của ký ức.

Câu 3 (Trang 54, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Trả lời:

Văn bản gợi nhắc về nét đẹp ẩm thực truyền thống Việt Nam – phong phú, đa dạng nhưng giản dị, thân thuộc, ẩn chứa sự tinh tế, tình yêu thương và dấu ấn ký ức đậm đà dành cho quê hương, gia đình.