Top 6 Bài soạn "Khám phá bản chất văn tự sự" lớp 6 xuất sắc nhất

I. Khám phá bản chất và giá trị của văn tự sự

Bài 1 - Trang 27 sgk

Trong cuộc sống thường nhật, ta thường bắt gặp những lời đề nghị mang đậm tính tự sự:

- "Bà ơi, kể cháu nghe chuyện Tấm Cám đi ạ!"

- "Cậu tả cho mình hình dung về cô bạn Lan xem nào?"

- "Có chuyện gì mà An bỏ học thế nhỉ?"

a) Những tình huống này đòi hỏi gì ở người kể và người nghe?

b) Mỗi câu chuyện cần mang thông điệp rõ ràng. Ví dụ, để chứng minh Lan là người tốt, cần kể về:

- Thành tích học tập xuất sắc
- Việc giúp đỡ bạn bè không ngại khó
- Lý do: Những biểu hiện cụ thể này minh chứng cho phẩm chất tốt đẹp

Nếu kể chuyện không liên quan đến việc An bỏ học thì câu chuyện sẽ mất đi giá trị thông tin.

Bài 2 - Trang 28 sgk

Truyền thuyết Thánh Gióng - bản hùng ca bất hủ:

- Sự ra đời kỳ diệu
- Quá trình trưởng thành thần kỳ
- Chiến công hiển hách đánh tan giặc Ân
- Hóa thân bất tử về trời

Ý nghĩa sâu sắc:
- Biểu tượng cho sức mạnh dân tộc
- Bài ca về lòng yêu nước
- Sự kết tinh sức mạnh cộng đồng

Đặc điểm tự sự:
- Chuỗi sự kiện logic
- Mang thông điệp rõ ràng
- Mục đích giáo dục sâu sắc

II. Thực hành vận dụng

Bài 1 - Trang 28 sgk

Truyện ngụ ngôn "Ông già và thần chết":
- Tình huống éo le: Ước muốn được chết khi mệt mỏi
- Bước ngoặt bất ngờ: Thần Chết xuất hiện
- Bài học nhân sinh: Tình yêu cuộc sống luôn chiến thắng

Bài 2 - Trang 29 sgk

Bài thơ "Sa bẫy" - câu chuyện bằng thơ:
- Kế hoạch đánh bẫy chuột tưởng hoàn hảo
- Kết cục trớ trêu: Mèo tham ăn tự mắc bẫy
- Nghệ thuật kể chuyện tinh tế qua thể thơ

Bài 3 - Trang 29 sgk

Hai văn bản minh họa:
1. Bản tin Festival Huế - Tường thuật sự kiện
2. Chiến công chống Tần - Tự sự lịch sử
→ Cùng sử dụng phương thức tự sự để truyền tải thông tin

Bài 4 - Trang 30 sgk

Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên:
- Mối lương duyên tiên-rồng
- Bọc trăm trứng - nguồn cội dân tộc
- Biểu tượng tự hào của người Việt

Bài 5 - Trang 30 sgk

Nghệ thuật thuyết phục:
- Dẫn chứng cụ thể về thành tích
- Câu chuyện minh họa phẩm chất
- Cách trình bày logic, thuyết phục

I. Bản chất và giá trị cốt lõi của văn tự sự

1. Câu hỏi thảo luận trang 27:

a) Trong giao tiếp, người nghe thường mong đợi:

• Nội dung câu chuyện hấp dẫn

• Nguyên nhân sự việc cụ thể

• Thông tin nhân vật chi tiết

b) Để chứng minh Lan là người tốt, cần cung cấp:

• Biểu hiện tính cách tích cực

• Hành động giúp đỡ cụ thể

• Thành tích nổi bật

2. Phân tích truyện Thánh Gióng trang 28:

• Hành trình từ cậu bé lên ba đến người hùng dân tộc

• Diễn biến sự việc theo trình tự logic

• Ý nghĩa biểu tượng: Sức mạnh đoàn kết dân tộc

II. Thực hành ứng dụng

1. Bài tập phân tích trang 28:

• Nghệ thuật kể chuyện trong "Ông già và thần chết"

• Bài học về giá trị cuộc sống

2. Bài tập sáng tạo trang 29:

• Phân tích yếu tố tự sự trong thơ "Sa bẫy"

• Cách kể chuyện bằng thơ độc đáo

3. Bài tập mở rộng trang 29:

• So sánh tự sự trong báo chí và lịch sử

• Vai trò của tự sự trong các thể loại văn bản

4. Bài tập liên hệ trang 30:

• Giá trị văn hóa trong truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên"

• Ý nghĩa nguồn cội dân tộc

5. Bài tập thực tế trang 30:

• Nghệ thuật thuyết phục bằng câu chuyện

• Cách trình bày luận điểm hiệu quả

Khám phá cốt lõi phương thức tự sự

Câu 1 (trang 27):

a. Nghệ thuật kể chuyện đòi hỏi:
• Người nghe mong đợi câu chuyện hấp dẫn
• Người kể cần truyền tải thông tin rõ ràng

b. Nguyên tắc xây dựng ý nghĩa:
• Minh chứng cụ thể về phẩm chất nhân vật
• Sự liên kết chặt chẽ giữa sự việc và thông điệp

Câu 2 (trang 28):

Truyền thuyết Thánh Gióng - Thiên anh hùng ca bất hủ:
• Hành trình từ đứa trẻ kỳ lạ đến người hùng dân tộc
• Chuỗi sự kiện: Đản sinh - Trưởng thành - Chiến công - Hóa thân
• Giá trị biểu tượng: Tinh thần bất khuất của dân tộc

Thực hành ứng dụng

Câu 1 (trang 28):
Nghệ thuật đối thoại trong "Ông già và Thần Chết"

Câu 2 (trang 29):
"Sa bẫy" - Tự sự bằng thơ độc đáo

Câu 3 (trang 29):
So sánh tự sự báo chí và lịch sử

Câu 4 (trang 30):
Huyền thoại nguồn cội: "Con Rồng cháu Tiên"

Câu 5 (trang 30):
Nghệ thuật thuyết phục bằng dẫn chứng tự sự

I. Khám phá bản chất và nét đặc trưng của phương thức tự sự

Câu 1 (trang 27 sgk Ngữ Văn 6 tập 1)

a. Trong những tình huống giao tiếp này, người nghe mong muốn được:

- Thưởng thức câu chuyện cổ tích đầy màu sắc

- Hiểu rõ nguyên nhân sâu xa khiến An rời ghế nhà trường

- Khám phá hành trình học tập, ngoại hình và sở thích đặc biệt của nhân vật

- Đắm mình trong những câu chuyện giàu ý nghĩa

b. Để chứng minh Lan là người bạn đáng quý, cần kể về:

+ Tinh thần học tập không ngừng nghỉ và thành tích ấn tượng

+ Trái tim nhân hậu luôn sẵn sàng san sẻ khó khăn với bạn bè

- Bởi những phẩm chất này chính là minh chứng rõ nhất cho tấm lòng cao đẹp của Lan

- Câu chuyện về An sẽ trở nên vô nghĩa nếu không giải đáp được thắc mắc về việc nghỉ học