Top 6 bài soạn xuất sắc về chủ đề "Thảo luận giải pháp khắc phục ô nhiễm môi trường" (Ngữ văn 6 - Kết nối tri thức)

Đề bài (SGK Ngữ văn 6, tập 2 - trang 92): Trình bày ý kiến thảo luận về các giải pháp nhằm khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường.

Dàn ý chi tiết

1. Mở bài

- Ô nhiễm môi trường đang trở thành mối lo ngại hàng đầu của toàn cầu. Từ đô thị đến nông thôn, các biểu hiện ô nhiễm ngày càng rõ rệt và để lại hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe con người lẫn sinh thái tự nhiên.

2. Thân bài

• Biểu hiện cụ thể của ô nhiễm

- Không khí ngột ngạt do khói bụi và khí độc hại, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM. Nồng độ chì vượt mức cho phép đang ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống.

- Nước thải từ các khu công nghiệp không qua xử lý đang đầu độc sông suối, trong khi thói quen xả rác tùy tiện khiến ao hồ, kênh rạch ngày càng ô uế.

- Đất đai bị nhiễm hóa chất từ thuốc trừ sâu, phân bón và rác thải sinh hoạt đang đẩy hệ sinh thái dưới mặt đất đến bờ vực suy thoái, đặc biệt tại các vùng công nghiệp.

• Nguyên nhân chính

- Doanh nghiệp thiếu đạo đức môi trường, sẵn sàng bỏ qua các quy định để tiết kiệm chi phí xử lý chất thải.

- Người dân còn thiếu ý thức và kiến thức trong sinh hoạt hằng ngày.

- Hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường còn lỏng lẻo, chế tài chưa đủ mạnh để răn đe.

• Giải pháp đề xuất

- Nhà nước cần có các chính sách quản lý chặt chẽ, kiên quyết xử phạt hành vi vi phạm môi trường.

- Đẩy mạnh giáo dục, tuyên truyền để nâng cao nhận thức cộng đồng, từ học sinh đến người lớn, về vai trò sống còn của môi trường.

3. Kết bài

- Bảo vệ môi trường là hành động cấp thiết và là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Thế hệ trẻ không chỉ cần hiểu, mà phải hành động để giữ gìn sự sống và tương lai của chính mình.

Bài nói tham khảo

Giữa nhịp sống hối hả, có lẽ ít ai dừng lại để lắng nghe tiếng rên rỉ của đại dương hay những nỗi đau âm thầm của cánh rừng bị chặt phá. Môi trường - nguồn sống thiết yếu đang bị đe dọa nghiêm trọng. Không khí ô nhiễm, nguồn nước cạn kiệt, đất đai bạc màu, tất cả đang gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về lối sống thiếu bền vững của con người.

Những con số khổng lồ về rác thải, khí thải, đặc biệt là tác động từ bao bì nhựa và túi nilon không phân hủy, đang gây hiệu ứng nhà kính, làm biến đổi khí hậu toàn cầu. Từ những trận bão lịch sử đến các đợt nắng nóng kỷ lục, thiên tai ngày càng dữ dội và khó lường. Ô nhiễm môi trường không còn là vấn đề xa xôi mà đang hiện hữu trong từng hơi thở, từng bữa ăn và nhịp sống thường ngày.

Nhưng chúng ta vẫn còn hy vọng. Những hành động nhỏ như phân loại rác, trồng cây xanh, sử dụng phương tiện công cộng hay đơn giản là giảm tiêu dùng đồ nhựa, đều có thể góp phần cải thiện môi trường sống. Học sinh – thế hệ trẻ năng động – hoàn toàn có thể trở thành sứ giả xanh, truyền cảm hứng và hành động vì một trái đất tươi đẹp hơn.

Trái Đất là món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng. Hãy cùng nhau giữ gìn màu xanh ấy – không chỉ bằng lời nói, mà bằng cả trái tim và hành động cụ thể mỗi ngày.

Đề bài: Tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng trở nên nghiêm trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống con người. Trong phạm vi sinh hoạt và học tập của mình, em có thể làm gì để góp phần cải thiện vấn đề này? Hãy cùng các bạn thảo luận để đề xuất những giải pháp thiết thực, hướng tới một môi trường sống trong lành và bền vững.

Lời giải tham khảo

1. Trước khi trình bày

- Mục đích: Chia sẻ nhận thức và đề xuất hành động cụ thể nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

- Đối tượng: Thầy cô, bạn bè và những người có chung mối quan tâm đến bảo vệ môi trường sống.

• Chuẩn bị nội dung:

- Lựa chọn vấn đề trọng tâm như: rác thải sinh hoạt, ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước... Đảm bảo các giải pháp đưa ra phù hợp với điều kiện thực tế và có tính khả thi cao.

- Xác định hệ thống câu hỏi định hướng: Vấn đề đang diễn ra như thế nào? Tác hại ra sao? Vì sao tồn tại tình trạng đó? Cần làm gì để khắc phục?

- Sắp xếp ý tưởng theo bố cục: thực trạng – nguyên nhân – giải pháp – kế hoạch hành động.

• Luyện tập:

Thực hành nói trước gương, trước nhóm học tập để tự tin hơn khi trình bày.

2. Khi thuyết trình

- Mở đầu: Nêu bật sự cấp thiết của việc bảo vệ môi trường hiện nay, liên hệ trực tiếp với những vấn đề môi trường gần gũi trong sinh hoạt hằng ngày.

- Triển khai nội dung: Trình bày rõ ràng từng vấn đề, mỗi phần có thể gắn với câu hỏi đã đặt ra. Đưa ra dẫn chứng cụ thể và giải pháp phù hợp.

- Kết luận: Tóm lược các ý chính và kêu gọi hành động từ cộng đồng xung quanh.

3. Sau khi trình bày

- Người nghe và người nói cùng trao đổi, góp ý trên tinh thần xây dựng. Phân tích điểm hợp lý, chưa hợp lý và đưa ra đề xuất bổ sung.

- Người nói tiếp nhận góp ý, điều chỉnh nội dung, rút kinh nghiệm để hoàn thiện kỹ năng thuyết trình và tư duy phản biện.

Gợi ý bài nói mẫu

“Mỗi sáng mai thức dậy, bạn có thấy mình đang hít thở trong một bầu không khí sạch không? Dòng sông trước nhà bạn có còn trong xanh? Cây xanh còn che bóng quanh trường lớp hay chỉ còn là ký ức?”

Môi trường là tất cả những gì bao quanh và nuôi dưỡng cuộc sống con người: đất, nước, không khí… Nhưng chính chúng ta đang làm tổn thương nơi ấy từng ngày: xả rác bừa bãi, chặt phá rừng, đốt rác, sử dụng túi ni-lông, khai thác tài nguyên cạn kiệt. Tất cả đang khiến khí hậu trở nên khắc nghiệt, thiên tai hoành hành, dịch bệnh lan tràn.

Để giải quyết, trước hết nhà nước cần hoàn thiện luật bảo vệ môi trường, xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm. Đồng thời, mỗi người dân – đặc biệt là thế hệ học sinh – cần có những hành động thiết thực như giữ gìn vệ sinh lớp học, tham gia trồng cây, tiết kiệm nước, hạn chế đồ nhựa…

Một hành động nhỏ có thể thắp lên niềm hi vọng lớn. Hãy nhớ: Mỗi cành cây được trồng, mỗi túi rác được bỏ đúng nơi quy định đều góp phần gìn giữ hành tinh xanh.

“Nếu không thể làm mặt trời rực rỡ, hãy là một vì sao nhỏ góp ánh sáng cho bầu trời.” Hãy cùng nhau bảo vệ môi trường, vì chính tương lai của chúng ta!

Đề bài:

Tình trạng ô nhiễm môi trường đang trở nên nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến sự sống của con người. Trong khả năng và điều kiện hoạt động của mình, em có thể làm gì để góp phần khắc phục vấn đề này? Hãy thảo luận cùng các bạn và đề xuất những giải pháp thiết thực để môi trường sống xung quanh trở nên an toàn, lành mạnh hơn.

Gợi ý triển khai

1. Chuẩn bị trước khi nói

• Xác định vấn đề trọng tâm (rác thải, khói bụi, nguồn nước...)
• Lý giải nguyên nhân và đưa ra giải pháp có căn cứ, khả thi.
• Sắp xếp nội dung theo trình tự: thực trạng – nguyên nhân – giải pháp – kế hoạch hành động cụ thể.
• Tập luyện bằng cách nói thử trước nhóm học tập hoặc cá nhân.

2. Khi trình bày

• Mở đầu: Nêu rõ mức độ nghiêm trọng và thực trạng ô nhiễm môi trường hiện nay.
• Triển khai: Theo từng luận điểm, có dẫn chứng minh họa, đặt câu hỏi tương tác với người nghe để tăng tính thuyết phục.
• Kết luận: Tổng kết vấn đề và kêu gọi ý thức bảo vệ môi trường.

3. Sau khi trình bày

• Người nghe: Nhận xét trọng tâm, góp ý xây dựng, đưa ra quan điểm đồng tình hoặc phản biện hợp lý.
• Người nói: Tiếp thu ý kiến, làm rõ nội dung còn chưa sáng tỏ, rút kinh nghiệm cho những lần trình bày sau.

Bài mẫu tham khảo

Trong guồng quay phát triển hiện đại, vấn đề ô nhiễm môi trường lại ngày càng trở nên nhức nhối. Những bãi rác tự phát, dòng nước đen kịt, không khí ngột ngạt đầy bụi mịn không còn là chuyện của riêng ai. Ở nông thôn hay thành thị, chúng ta đều chứng kiến cảnh rác thải bừa bãi, thuốc hóa học sử dụng tràn lan, xả thải công nghiệp không kiểm soát. Nguyên nhân bắt nguồn từ chính sự thiếu ý thức, vô tâm hoặc cố tình của con người.

Ô nhiễm môi trường kéo theo hàng loạt hậu quả: bệnh tật, mất mỹ quan, khí hậu biến đổi, thiên tai cực đoan. Để khắc phục, chúng ta cần hành động ngay từ bây giờ. Nhà nước phải thắt chặt luật bảo vệ môi trường, xử lý nghiêm vi phạm. Các nhà máy cần xử lý chất thải đúng quy trình. Mỗi cá nhân cần có ý thức từ việc nhỏ: vứt rác đúng nơi, tiết kiệm nước, trồng cây xanh. Học sinh nên giữ gìn trường lớp sạch đẹp, tham gia hoạt động môi trường tại địa phương.

Bảo vệ môi trường không phải là khẩu hiệu mà là hành trình hành động của cả cộng đồng. Chỉ khi chung tay, chúng ta mới có thể giữ gìn Trái Đất mãi xanh, sạch và đáng sống.

1. Trước khi trình bày

Mục tiêu

Thể hiện sự quan tâm và tinh thần trách nhiệm với các giải pháp cải thiện môi trường sống.

Đối tượng lắng nghe

Thầy cô, bạn bè và những người cùng trăn trở về tình trạng ô nhiễm môi trường.

a) Chuẩn bị nội dung

- Chọn chủ đề: Xác định rõ dạng ô nhiễm cần được xử lý (rác thải, khói bụi, nước thải…). Lựa chọn giải pháp phải thực tế, khả thi, phù hợp với hoàn cảnh và có tính bền vững. Đồng thời cần lường trước khả năng phối hợp với các cá nhân, tổ chức tại địa phương.

- Gợi mở và sắp xếp ý tưởng:

+ Tự đặt ra hệ thống câu hỏi then chốt: Ví dụ, rác thải ảnh hưởng như thế nào? Nguyên nhân chính do đâu? Làm sao để cải thiện? Ai cần vào cuộc?... Sau đó lần lượt trả lời để hình thành nội dung cụ thể.

+ Trình bày thành đề cương: Tình trạng – Nguyên nhân – Giải pháp (cụ thể) – Kế hoạch hành động.

b) Luyện tập

- Thực hành nói trước gương hoặc ghi âm để điều chỉnh ngữ điệu, cử chỉ.

- Thuyết trình trước nhóm học để nhận góp ý và điều chỉnh.

2. Khi trình bày

a) Mở đầu

Nêu thực trạng ô nhiễm môi trường với các biểu hiện tiêu biểu và gần gũi nhất, nhấn mạnh sự cấp bách của vấn đề.

b) Triển khai

Phát triển theo bố cục đã chuẩn bị, có thể lồng ghép lại câu hỏi tìm ý để tạo sự liền mạch cho người nghe.

c) Kết luận

Tóm tắt ngắn gọn các nội dung chính đã trình bày, nêu lên mong muốn được đồng hành cùng cộng đồng trong hành động bảo vệ môi trường.

3. Sau khi trình bày

Người nghe:

- Đặt câu hỏi đúng trọng tâm, không lan man.

- Nêu nhận xét và những điểm tâm đắc.

- Đưa ra những góp ý hoặc bổ sung cần thiết.

Người nói:

- Tiếp nhận ý kiến với tinh thần cởi mở.

- Giải thích rõ những chỗ còn chưa sáng tỏ.

- Bảo vệ các lập luận hợp lý và ghi nhận góp ý để cải thiện.

Bài tham khảo

Hiện nay, ô nhiễm môi trường nước tại Việt Nam đang trở thành vấn đề nhức nhối. Mỗi ngày, hàng triệu mét khối nước thải chưa qua xử lý vẫn vô tư đổ ra sông, hồ, gây ảnh hưởng trầm trọng đến chất lượng nước sinh hoạt và hệ sinh thái. Trong số 183 khu công nghiệp trên cả nước, có đến hơn 60% chưa có hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn. Đơn cử như vụ việc đau lòng ở sông Thị Vải – nơi bị ô nhiễm nghiêm trọng bởi chất thải từ một nhà máy kéo dài suốt hơn một thập kỷ.

Nguyên nhân xuất phát từ sự thiếu ý thức nơi người dân – từ việc xả rác bừa bãi, thờ ơ trước hậu quả, đến tâm lý phó mặc trách nhiệm cho nhà nước. Một nguyên nhân không thể bỏ qua là sự tắc trách của một số doanh nghiệp chỉ chăm chăm lợi nhuận, bất chấp môi trường. Ngoài ra, cơ chế quản lý thiếu chặt chẽ, pháp luật chưa đủ sức răn đe, công tác kiểm tra, xử phạt còn lỏng lẻo cũng góp phần khiến tình trạng ô nhiễm kéo dài.

Để cải thiện, cần sự phối hợp đồng bộ giữa nhà nước, doanh nghiệp và toàn thể nhân dân. Cụ thể: Hoàn thiện hệ thống pháp luật môi trường, tăng chế tài xử phạt nghiêm minh. Các khu công nghiệp bắt buộc phải có hệ thống xử lý chất thải đạt chuẩn trước khi đi vào hoạt động. Cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, xử lý triệt để vi phạm. Mặt khác, cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng. Mỗi người cần tự mình hành động từ những việc nhỏ như không xả rác, tiết kiệm nước, trồng cây…

Việt Nam có thể vượt qua khủng hoảng ô nhiễm môi trường nếu từng cá nhân cùng chung tay hành động. Bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm mà còn là quyền lợi thiết thân của tất cả chúng ta – vì một tương lai xanh cho muôn đời sau.

(Bài làm tham khảo của học sinh)

Chuẩn bị trước khi phát biểu

• Lên ý tưởng và sắp xếp nội dung

- Chủ đề: Những giải pháp hiệu quả nhằm cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường.

Gợi mở một số hướng đi:

+ Nhà nước cần quản lý chặt chẽ, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm môi trường của doanh nghiệp và cá nhân.

+ Tăng cường truyền thông, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng.

+ Khuyến khích việc tái chế rác thải, sử dụng giấy tái chế và làm phân hữu cơ.

+ Giảm lượng chất thải và tác động tiêu cực đến môi trường thông qua các giải pháp khoa học và hành vi tích cực.

+ Thực hành tiết kiệm điện năng, giảm thiểu túi nilon, sử dụng năng lượng sạch.

• Luyện tập trình bày

Tiến hành trình bày

Không ít người đặt câu hỏi: “Vì sao việc xả rác bừa bãi lại phổ biến đến vậy?”. Nguyên nhân khách quan có thể do thiếu thùng rác công cộng, nhưng sâu xa vẫn là do thói quen và ý thức chưa được rèn luyện đầy đủ, đặc biệt ở trẻ nhỏ khi chúng chỉ đang bắt chước người lớn.

Trước thực trạng đáng báo động này, việc đầu tiên là cần nuôi dưỡng ý thức bảo vệ môi trường từ trong mỗi cá nhân, đặc biệt ở thế hệ học sinh. Những hành động nhỏ như phân loại rác, nhặt rác, tiết kiệm điện nước... cần được xem là kỹ năng sống, thay vì chỉ tập trung vào kiến thức lý thuyết suông. Cần có những chế tài nghiêm minh như các quốc gia phát triển để tạo sự răn đe hiệu quả. Bên cạnh đó, những chương trình xanh với hình ảnh các bạn trẻ tình nguyện dọn vệ sinh công cộng, vớt rác trên sông vẫn lan tỏa thông điệp đẹp đẽ.

Hơn nữa, việc khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng, xe đạp, xe điện sẽ góp phần giảm ô nhiễm không khí. Hành động trồng cây xanh phủ bóng đô thị cũng là giải pháp thiết thực. Đồng thời, các nhà khoa học và cộng đồng cần chung tay nghiên cứu, chế tạo các công cụ hỗ trợ tái chế, phân loại rác thải – từ đó giảm áp lực môi trường và tiết kiệm chi phí xử lý.

1. GIAI ĐOẠN CHUẨN BỊ

Chọn lựa vấn đề trọng tâm

- Đề xuất giải pháp khắc phục ô nhiễm môi trường: cần xác định rõ loại ô nhiễm cụ thể để xử lý triệt để – như rác thải ùn ứ, cống rãnh bị tắc, khói bụi dày đặc,… Khi đưa ra giải pháp, phải cân nhắc điều kiện thực hiện, hướng đến giải quyết tận gốc và huy động sự phối hợp từ cộng đồng xung quanh.

Xây dựng hệ thống ý tưởng

- Đặt và trả lời các câu hỏi như: Tác hại của rác thải ùn ứ? Nguyên nhân chính? Biện pháp xử lý ra sao? Cộng đồng cần làm gì? Quy chế vệ sinh cụ thể? Tuyên truyền thế nào?...

- Sau đó, hình thành đề cương theo mạch logic: tình trạng – nguyên nhân – giải pháp cụ thể – kế hoạch hành động.

Luyện tập

- Tự luyện tập nói (kèm điệu bộ, ngữ điệu, cử chỉ,...), trình bày thử trước nhóm bạn.

2. KHI TRÌNH BÀY

- Bám sát đề cương đã chuẩn bị, sử dụng từ ngữ linh hoạt, thể hiện cảm xúc chân thành.

• Mở bài

Khơi gợi thực trạng báo động của môi trường, nêu lên biểu hiện rõ rệt mà bản thân và cộng đồng đang đối diện.

• Thân bài

- Triển khai từng luận điểm cụ thể, dẫn dắt người nghe qua hệ thống câu hỏi – đáp đã xây dựng, giúp họ nắm rõ từng vấn đề.

• Kết luận

Khái quát lại những nội dung cốt lõi, nhấn mạnh ý nghĩa và sự cần thiết của hành động.

3. SAU KHI PHÁT BIỂU

Hoạt động phản hồi

• Người nghe cần lắng nghe sâu sắc, hiểu rõ lý do của mỗi giải pháp được đưa ra.
• Trao đổi trọng tâm, tránh lan man; thể hiện những điểm đồng tình, bất đồng hoặc đề xuất bổ sung.
• Người phát biểu tiếp nhận ý kiến với tinh thần cầu thị, bảo vệ những luận điểm phù hợp, rút ra bài học cho lần sau.