Top 6 Bài văn phân tích sâu sắc về hình tượng Đăm Săn trong cảnh ăn mừng chiến thắng tại đoạn trích "Chiến thắng Mtao-Mxây" (Ngữ văn 10) hay nhất

Sau khi đánh bại Mtao Mxây – kẻ đã cướp vợ mình, Đăm Săn trở về trong niềm hân hoan chiến thắng. Dân làng và tôi tớ của Mtao Mxây ùn ùn theo chân chàng, mang theo vô số của cải, đông đúc như đàn ong chuyển nước, như vò vẽ gom mật, như trai gái rộn ràng đi lấy nước ở giếng làng.

Đăm Săn hô lớn: “Hỡi các con, đi bắt trâu, lấy rượu! Năm ché rượu, một con trâu dâng lên thần linh, tổ tiên để tạ ơn đã giúp ta chiến thắng. Bảy ché rượu, bảy trâu, bảy lợn thiến để cầu bình an, sức mạnh vô biên, để ta cao như cây rừng, lớn như dòng sông!” Chàng mời gọi bà con lối xóm: “Đến đây nào! Hãy chung vui cùng ta, mở hội linh đình, đánh chiêng trống, thổi kèn vang khắp bản làng. Voi đực voi cái ra vào nhà nườm nượp, dây cồng dây chiêng dày đặc như mạng nhện, thịt trâu bò treo đen kín nhà, chậu thau âu đồng bày la liệt.”

Gia nhân kính cẩn hỏi nên đánh chiêng nào, chàng bảo phải là loại có tiếng vang dội. Nhà Đăm Săn chật ních người – từ dân làng đến các tù trưởng khắp nơi đến chúc mừng. Chàng ngồi trên võng, tóc xõa mềm mại, nong hoa đỡ tóc, xung quanh thịt lợn, trâu, dê ê hề, máu bò máu trâu đọng khắp sàn. Dây cồng chiêng giăng như tơ nhện, chỉ đỏ chỉ vàng như hoa nở rộ giữa rừng.

Cảnh nhà của tù trưởng Đăm Săn thật sôi nổi, rộn ràng. Chàng ngày một giàu sang, bạn bè đông đúc. Mình khoác áo chiến, ngực vắt chéo mền, tai đeo nụ, vũ khí đầy mình, ánh mắt sắc bén, dáng vóc cường tráng, cơ thể như thép rèn, hơi thở vang như sấm động.

Người người từ khắp nơi kéo về, mang theo rượu ngon, lợn béo, cùng tấm lòng kính trọng. Danh tiếng của Đăm Săn vang xa đến tận cõi thần linh.

Đoạn trích “Chiến thắng Mtao-Mxây” khép lại trong không khí rộn ràng, rực rỡ của chiến thắng, nơi cộng đồng lớn mạnh hơn, giàu có hơn, và người anh hùng Đăm Săn hiện lên như ánh sáng chói lọi giữa bức tranh hùng tráng. Vẻ uy dũng của chàng không chỉ phủ bóng lên chiến thắng mà còn vang vọng trong lòng thiên nhiên và lòng người Ê Đê.

Trong tư duy của người Ê Đê, chiến tranh không chỉ là sự hủy diệt mà còn là bước ngoặt lịch sử, đưa cộng đồng đến gần với ấm no và thịnh vượng. Và chính người anh hùng như Đăm Săn là biểu tượng dẫn đường cho sự phát triển ấy. Mỗi chiến thắng của chàng đều được ghi dấu bằng lễ hội tưng bừng, nơi người dân không chỉ vui mừng mà còn bày tỏ lòng ngưỡng mộ với thủ lĩnh anh minh của họ.

Chiến thắng Mtao-Mxây đưa Đăm Săn lên đỉnh cao danh vọng. Tôi tớ theo về đông như bầy cà tong, của cải chảy về nhiều như ong lấy mật. Tiếng hô mở hội của chàng dội vang khắp núi rừng, khơi dậy nhịp sống mạnh mẽ của cả cộng đồng Ê Đê, Ê Ga. Trong khung cảnh ấy, Đăm Săn hiện ra vừa kỳ vĩ vừa nên thơ: vẻ đẹp của hình thể, của uy quyền và cả tâm hồn rộng mở.

Vẻ ngoài của chàng như hóa thân của thần thánh: “mình quấn chéo tấm mền chiến, tai đeo nụ, giáo gươm kề bên, mắt sáng như mắt chim, bắp chân lớn như cây xà, hơi thở rền như sấm...” Những so sánh quen thuộc mà sống động ấy kết hợp với ngôn ngữ phóng đại đặc trưng sử thi đã khắc họa Đăm Săn như hiện thân của sức mạnh núi rừng Tây Nguyên, quy tụ tinh hoa vũ trụ trong một con người.

Từ trong bụng mẹ đã ngạo nghễ, vượt qua muôn cuộc chiến, Đăm Săn trở thành chiến thần. Không chỉ mạnh mẽ, chàng còn mang nét đẹp lãng mạn: “nằm võng tóc thả sàn, đầu đội khăn nhiễu, vai khoác mũ hoa, ăn không no, uống không say, nói không chán”. Một Đăm Săn gần gũi, nồng hậu, không phân biệt sang hèn – là giao điểm tuyệt vời giữa vẻ đẹp hùng vĩ và tâm hồn đậm đà bản sắc.

Đăm Săn còn khiến người ta kính trọng bởi lòng biết ơn thần linh, tổ tiên. Sau chiến thắng, chàng dặn tôi tớ chuẩn bị lễ vật tế thần: “rượu năm ché, trâu bảy con... để cầu bình yên, lớn như sông nước, cao như rừng cây.” Đó không chỉ là nghi lễ mà còn là biểu hiện đức tin sâu sắc của cả cộng đồng.

Rồi chàng mở tiệc, thân mật mời gọi: “Hỡi bà con, hãy đến chung vui!” Bầu không khí hội hè như tràn ra mọi ngóc ngách của núi rừng. Từ rắn rết đến lươn chạch đều hòa chung nhịp vui. Bạn bè tấp nập, người chen vai, kẻ chạm ngực – niềm hân hoan chưa từng thấy, minh chứng cho vị thế vô song của người thủ lĩnh mới.

Hình tượng người anh hùng được tôn vinh giữa lòng cộng đồng mạnh mẽ và hưng thịnh là đặc trưng lớn của sử thi Tây Nguyên. Qua hình ảnh Đăm Săn, ta cảm nhận được tinh thần đoàn kết, khát vọng lớn lao và niềm tự hào sâu sắc của dân tộc Ê Đê. Đó là biểu hiện sống động của ý thức cộng đồng và tinh thần dân tộc đang bừng sáng trong từng câu chữ.

Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” kể lại cuộc hành trình đầy khí phách của Đăm Săn đi đòi lại người vợ bị bắt cóc. Khi hay tin chàng cùng quân lính rời buôn, Mtao Mxây đã lợi dụng cơ hội giả làm khách, nhờ Hơ Nhị mang hộ con dao để rồi ra tay bắt cóc nàng. Tin dữ đến tai, Đăm Săn nổi giận, lập tức kéo quân đến nhà đối phương, quyết giành lại người vợ thân yêu. Ban đầu, Mtao Mxây trốn trong nhà không chịu ra giao chiến, chỉ đến khi Đăm Săn dọa phá nhà hắn mới miễn cưỡng bước ra. Trong trận đấu, Mtao Mxây múa khiên yếu ớt, còn Đăm Săn thì dũng mãnh phi thường. Dù đâm trúng kẻ địch nhưng lớp áo giáp khiến hắn vẫn chưa hề hấn gì. Khi sức đã đuối, Đăm Săn mơ thấy ông trời mách nước, từ đó đánh bại Mtao Mxây và đưa Hơ Nhị trở về trong vinh quang. Chiến thắng trở thành niềm kiêu hãnh của cả cộng đồng, được đánh dấu bằng một lễ hội tưng bừng nơi buôn làng.

Tiếng chiêng mà Đăm Săn cho người nổi lên như một tín hiệu thiêng liêng đánh thức hồn cốt của cả dân tộc Ê-đê. Dân làng kéo đến đông nghịt, tôi tớ phủ kín sân nhà, các tù trưởng xa gần cũng tề tựu đông đủ. Trong khung cảnh náo nhiệt đó, Đăm Săn hiện lên đầy uy nghi nhưng thư thái, “nằm trên võng, tóc thả trên sàn” như một người thủ lĩnh đã quen với chiến công và thành bại.

Không khí lễ hội sôi động, “thịt lợn, thịt trâu không ngớt…”, tiệc tùng rộn rã kéo dài suốt mùa khô. Riêng Đăm Săn “ăn không biết no, uống không biết say, chuyện trò không biết chán”, một phong thái đĩnh đạc, tiêu biểu cho khí chất tù trưởng. Cả miền Ê-đê Ê-ga vang vọng những lời ngợi ca vị anh hùng có tiếng vang lừng lẫy khắp bốn phương.

Đoạn kết còn ghi dấu bằng lời bình mang sắc thái ngợi ca: Đăm Săn hiện lên là người thủ lĩnh trẻ tuổi, giàu mạnh, cường tráng. “Bắp chân to bằng cây xà ngang, bắp đùi lớn như ống bễ, hơi thở vang rền như sấm…” – những hình ảnh phóng đại mà giàu sức gợi đã khắc họa rõ khí phách phi thường của chàng. Từng câu chữ đều ánh lên sự tôn kính và tự hào sâu sắc của cộng đồng dành cho người anh hùng của họ.

Tựu trung lại, đoạn kết của “Chiến thắng Mtao Mxây” là bức tranh hội hè đầy màu sắc văn hóa, phản ánh đậm nét bản sắc và niềm tự hào của người Ê-đê đối với vị thủ lĩnh anh minh Đăm Săn.

Sử thi Đăm Săn – viên ngọc quý trong kho tàng văn học Ê-đê – ghi dấu hành trình hiển hách của vị tù trưởng quả cảm. Đặc biệt, đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” ở phần kết đã phác họa rực rỡ không khí khải hoàn tưng bừng của buôn làng sau chiến thắng lẫy lừng.

Trong trận chiến đòi lại vợ, Đăm Săn đã thể hiện rõ cốt cách anh hùng. Khi nghe tin Mtao Mxây giả dạng khách qua đường để cướp Hơ Nhị, chàng lập tức dẫn quân đến khiêu chiến. Mtao Mxây lẩn tránh, buộc Đăm Săn phải lớn tiếng dọa phá nhà hắn mới chịu ra mặt. Trong lúc giao tranh, dù áo giáp khiến Mtao Mxây chưa bị thương ngay, nhưng bằng sức mạnh siêu phàm và sự trợ lực từ giấc mơ thần linh, Đăm Săn đã giành chiến thắng vẻ vang, mang người vợ yêu dấu trở về.

Chiêng trỗi vang rền, âm thanh linh thiêng đánh thức cả buôn làng. Dân chúng tề tựu, tôi tớ đông nghịt, các tù trưởng xa gần cũng kéo đến chung vui. Hình ảnh Đăm Săn “nằm trên võng, tóc xõa xuống sàn” toát lên vẻ uy nghi, thư thái của một người anh hùng vừa trở về từ trận mạc. Chàng không cần khoe mẽ, bởi chiến thắng đã tự thân lên tiếng.

Ngày hội linh đình kéo dài qua mùa khô, tiếng cười hòa cùng mùi thơm của thịt trâu, thịt lợn. Đăm Săn ăn không biết no, uống chẳng biết say, đối đáp với mọi người không chút mỏi mệt – đó là phong cách hiên ngang, hào sảng của người thủ lĩnh đích thực. Lời ca tiếng hát vang dội khắp vùng Ê-đê Ê-ga như tấm thảm đỏ chào đón vị dũng tướng trở về.

Lời bình của tác giả kết lại bằng hình ảnh mạnh mẽ và đầy ngưỡng vọng: “Bắp chân to bằng cây xà, đùi lớn như ống bễ, hơi thở vang như sấm dậy…”. Những miêu tả giàu tính biểu tượng đã khắc họa một Đăm Săn phi thường, mang tầm vóc huyền thoại. Qua đó, thể hiện niềm tự hào sâu sắc của cả cộng đồng với người anh hùng mang dòng máu đại ngàn.

Tóm lại, đoạn kết “Chiến thắng Mtao Mxây” đã dựng lên bức tranh chiến thắng rạng rỡ và bầu không khí hội hè náo nhiệt – nơi tình cảm cộng đồng và hình ảnh người anh hùng hòa quyện thành bản trường ca bất tận.

Đọc đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”, người ta không khỏi ấn tượng sâu sắc với khung cảnh ăn mừng hoành tráng, rộn ràng như một bản hùng ca giữa đại ngàn Tây Nguyên – nơi tù trưởng Đăm Săn bước lên đỉnh cao vinh quang.

Câu chuyện mở đầu bằng sự ganh tị nhỏ nhen của Mtao Mxây trước vẻ đẹp và danh tiếng của Đăm Săn. Nhân lúc Đăm Săn vắng nhà, hắn giả làm khách đến thăm rồi mưu mẹo bắt cóc Hơ Nhị. Đăm Săn hay tin, lập tức dẫn quân truy đuổi, quyết tâm đòi lại người vợ yêu dấu. Cuộc chiến dữ dội nổ ra, ban đầu tưởng như giằng co, khi Mtao Mxây trốn sau áo giáp dày, không chịu lộ diện. Nhưng bằng sự gan dạ và trí tuệ, Đăm Săn được thần linh mách bảo kế sách và đã dũng mãnh đánh bại đối thủ trong một trận quyết chiến mãn nhãn, trả lại danh dự và tình yêu của mình.

Chiêng vang dội núi rừng, báo hiệu khải hoàn. Đăm Săn muốn âm thanh thiêng ấy “làm tan vỡ cả đòn ngạch dưới đất, gãy cả xà ngang trên mái, khiến muôn loài nín lặng mà lắng nghe tiếng gọi vui mừng mùa mới”. Đó không chỉ là tiếng nhạc của buôn làng, mà còn là linh hồn bất diệt của văn hóa Ê-đê.

Ngay sau đó, dân làng nô nức kéo về, nhà ngoài chật kín người. Tù trưởng khắp nơi quy tụ về. Hình ảnh Đăm Săn “nằm võng, tóc buông dài chạm sàn” là biểu tượng cho vẻ oai phong và thư thái sau bao gian lao. Với chàng, chiến trận như nhịp sống quen thuộc.

Bữa tiệc mừng chiến thắng kéo dài bất tận: thịt trâu, thịt dê, thịt lợn dâng tràn, màu đỏ của máu trâu bò thấm sàn hiên, cồng chiêng giăng khắp như tơ nhện, chỉ đỏ chỉ vàng rực rỡ như hoa nở giữa ngày hội lớn. Đó là ngày hội từ thuở tổ tiên còn chưa từng thấy.

Tiệc vui trải suốt mùa khô. Riêng Đăm Săn – “ăn không biết no, uống chẳng biết say, trò chuyện chẳng biết mỏi” – dáng vẻ ấy không chỉ thể hiện khí chất của người anh hùng mà còn là lời khẳng định cho uy danh của một vị thủ lĩnh được cả miền Ê-đê Ê-ga ngưỡng vọng.

Và cuối cùng, hình ảnh Đăm Săn hiện lên tráng lệ: “Bắp chân lớn bằng cây xà, đùi to như ống bễ, hơi thở rền vang như sấm...”, gợi nên vóc dáng phi thường, thần thánh. Một người anh hùng sinh ra để ghi danh trong sử thi, để trở thành niềm kiêu hãnh của cộng đồng.

Qua đoạn kết này, bản sắc văn hóa và niềm tự hào dân tộc của người Ê-đê đã được khắc họa rực rỡ qua chiến thắng và lễ hội huy hoàng của tù trưởng Đăm Săn.

Sau khi giành chiến thắng oanh liệt trước Mtao Mxây, tù trưởng Đăm Săn trở về trong ánh hào quang cùng đoàn tù binh và dân làng, mang theo vô số của cải. Hình ảnh ấy hiện lên như một dòng ong đi lấy mật, như bầy trai gái rộn ràng gánh nước bên giếng làng – nhộn nhịp, sống động và chan chứa niềm vui chiến thắng.

Ngay khi đặt chân về tới buôn làng, Đăm Săn hô lớn:

“– Ơ các con, hãy lấy rượu, bắt trâu! Rượu năm ché, trâu một con dâng thần linh và tổ tiên, cầu cho ta được mạnh khỏe mà đánh giặc, bắt tù binh, xéo lên đất đai của kẻ giàu có. Rượu bảy ché, trâu bảy con, lợn thiến bảy con để mong tai qua nạn khỏi, sức khỏe dẻo dai, như cây rừng cao lớn, như sông suối tràn đầy. Hỡi bà con, hãy đến cùng ta mở tiệc đầu năm mới!”.

Lời kêu gọi ấy vang vọng như lời hát thiêng, lan truyền khắp buôn làng, gọi mời hội tụ. Tiếng trống, tiếng chiêng, tiếng cồng hòa vang rộn rã. Voi đực, voi cái dập dìu qua lại, dây cồng dây chiêng giăng như lưới trời. Thịt trâu, thịt bò treo đen đặc mái nhà, chậu thau âu đồng ngập đầy chẳng còn chỗ đặt.

Nghe tiếng Đăm Săn, tôi tớ hớn hở xin chỉ dạy chiêng nào nên đánh. Chàng chỉ những chiếc chiêng âm vang nhất, tiếng đồng, tiếng bạc vang dội khắp núi rừng. Dân làng, bà con bốn phương nô nức kéo đến. Ngôi nhà Đăm Săn chật kín người, ngoài sân thì đông như hội. Nhiều tù trưởng phương xa cũng đến chúc mừng, góp thêm phần long trọng cho ngày khải hoàn.

Trong gian nhà lớn, Đăm Săn nằm võng, tóc thả dài, đầu gối lên nong hoa. Bữa tiệc linh đình với thịt trâu, thịt dê, thịt lợn ngập tràn, máu trâu bò thấm đẫm cả sàn hiên, dây cồng dây chiêng giăng kín trời. Người đi, người đến đông đúc như trẩy hội, trai gái ríu rít, tưng bừng niềm vui.

Giờ đây, Đăm Săn hiện lên như một tù trưởng giàu có, uy dũng bậc nhất. Nhà chàng lắm chiêng, nhiều voi, bạn bè tôi tớ đông như lá rừng. Chàng khoác tấm mền chiến, đeo nụ tai, vai vác gươm giáo, bắp chân như cây xà, đùi như ống bễ, hơi thở rền vang như tiếng sấm. Một người anh hùng sừng sững giữa buôn làng, khiến ai ai cũng phải ngưỡng vọng.

Khắp các nẻo đường, dân làng tiếp tục mang rượu thịt đến mừng. Tiếng thơm của Đăm Săn lan xa khắp miền cao nguyên lộng gió, khắc sâu vào lòng người như biểu tượng bất diệt của một anh hùng dân tộc.