Top 6 đáp án chi tiết nhất cho module 2 môn khoa học tự nhiên THCS

Thầy/cô căn cứ vào những tiêu chí nào khi lựa chọn và áp dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học cho mỗi chủ đề trong môn Khoa học tự nhiên?

Trả lời:

Để đánh giá việc lựa chọn và áp dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học cho mỗi chủ đề, ta căn cứ vào 4 tiêu chí theo công văn 5555:

- Tiêu chí 1: Độ phù hợp của chuỗi hoạt động học với mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học đã chọn.

- Tiêu chí 2: Sự rõ ràng trong mục tiêu, nội dung, kỹ thuật tổ chức và sản phẩm cần đạt được cho từng nhiệm vụ học tập.

- Tiêu chí 3: Sự phù hợp của thiết bị dạy học và tài liệu học tập với các hoạt động của học sinh.

- Tiêu chí 4: Độ hợp lý của phương pháp kiểm tra và đánh giá trong suốt quá trình tổ chức các hoạt động học của học sinh.

Phương pháp và kỹ thuật dạy học trong video minh họa của giáo viên có hợp lý không? Tại sao?

Phương pháp và kỹ thuật dạy học của giáo viên là hoàn toàn hợp lý.

Trả lời:

- Bởi vì: Giáo viên áp dụng phương pháp dạy học theo dự án, với học sinh là trung tâm; chuỗi hoạt động dạy học phù hợp với mục tiêu và bao quát lớp học rất tốt. Giáo viên sử dụng kỹ thuật mảnh ghép trong dạy học, đồng thời thực hiện đầy đủ các bước lên lớp:

+ Bước 1: Đặt vấn đề và giao nhiệm vụ học tập cho học sinh.

+ Bước 2: Học sinh thực hiện nhiệm vụ.

+ Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận.

Câu 8. Phân tích những ưu điểm và hạn chế của việc chọn lựa và áp dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học trong hoạt động giảng dạy của giáo viên qua video minh họa.

Trả lời:

* Ưu điểm:

- Giáo viên mở đầu chủ đề bằng các nhiệm vụ, tình huống hoặc câu hỏi kích thích nhận thức thực tế. Học sinh phản ứng bằng cách huy động kiến thức và kỹ năng đã có, mặc dù họ chỉ có thể giải quyết một phần hoặc đưa ra dự đoán mà chưa thể giải thích một cách toàn diện. Nhờ vậy, học sinh nhận diện được vấn đề cần giải quyết và liên kết giữa kiến thức cũ và kiến thức mới, từ đó khơi gợi sự tìm tòi và khám phá.

- Qua chuỗi hoạt động khám phá, học sinh tiếp cận kiến thức mới qua các tài liệu học tập dưới các hình thức chữ, hình ảnh, âm thanh, và qua các thí nghiệm. Giáo viên tạo điều kiện cho học sinh vận dụng trí tuệ qua các kỹ năng phân tích, tổng hợp, so sánh, đối chiếu, và hệ thống hóa để giải quyết vấn đề chủ đạo của chủ đề.

- Trong quá trình này, giáo viên sử dụng câu hỏi và bài tập có mục tiêu rõ ràng, nhằm phát triển các kiến thức, kỹ năng mà học sinh cần đạt được, phù hợp với năng lực khoa học tự nhiên. Các câu hỏi và bài tập gắn liền với thực tiễn sẽ giúp học sinh phát triển khả năng vận dụng kiến thức vào các tình huống thực tế.

- Hạn chế: Chưa có đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của học sinh.

Câu 1. Ngoài các phương pháp dạy học đã được trình bày trong tài liệu Những vấn đề chung về phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực, quý thầy cô còn biết thêm những phương pháp nào khác để phát triển phẩm chất và năng lực trong môn Khoa học tự nhiên?

Trả lời: Để nâng cao phẩm chất và năng lực trong giảng dạy môn Khoa học tự nhiên, ngoài các phương pháp chính, thầy cô có thể áp dụng thêm những phương pháp sau:

1. Phương pháp trực quan.
2. Phương pháp thuyết trình (thông qua làm việc nhóm).
3. Phương pháp dạy học theo nhóm.
4. Phương pháp đóng vai.
5. Phương pháp trò chơi.
6. Phương pháp bàn tay nặn bột.
7. Phương pháp dạy học theo góc.

Đề xuất những cải tiến để áp dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học này nhằm phát triển phẩm chất và năng lực cho học sinh.

Trả lời:

- Giáo viên cần mở rộng việc học hỏi từ các nghiên cứu quốc tế về phương pháp dạy học phát triển năng lực, để nâng cao hiệu quả giảng dạy.

- Cần làm rõ đặc điểm của phương pháp dạy học phát triển năng lực (cả chung và đặc thù môn học), cũng như cách thức vận dụng và đánh giá chúng một cách cụ thể.

- Cần có hướng dẫn chi tiết về cách thiết kế kế hoạch bài học, đặc biệt là mã hóa các yêu cầu cần đạt được.

- Phương pháp dạy học phải được kết hợp linh hoạt với các hình thức tổ chức học tập như học cá nhân, học nhóm, học trong lớp và ngoài lớp, sao cho phù hợp với mục tiêu, nội dung, đối tượng và điều kiện học sinh.

- Đảm bảo sử dụng đầy đủ và hiệu quả các thiết bị dạy học tối thiểu đã quy định. Nếu cần thiết, có thể sử dụng các đồ dùng tự làm để phù hợp với đối tượng học sinh và nội dung bài học. Tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy.

- Giáo viên đóng vai trò là người tổ chức, điều phối các hoạt động học tập, khuyến khích học sinh khám phá kiến thức mới và vận dụng sáng tạo kiến thức đã học vào các tình huống thực tiễn.

- Chú trọng rèn luyện cho học sinh kỹ năng khai thác tài liệu học tập, tìm kiếm kiến thức mới và áp dụng các phương pháp tư duy như phân tích, tổng hợp, khái quát hóa và so sánh để phát triển năng lực sáng tạo của học sinh.

- Tăng cường việc kết hợp học cá nhân và học hợp tác, tạo ra một môi trường giao tiếp tích cực giữa giáo viên - học sinh và học sinh - học sinh, giúp học sinh chia sẻ và vận dụng hiểu biết của mình trong các nhiệm vụ học tập chung.

- Đánh giá kết quả học tập không chỉ qua bài kiểm tra mà còn qua quá trình học tập, thông qua câu hỏi và bài tập, giúp học sinh tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau. Phương pháp này giúp học sinh nhận diện sai sót và phát triển khả năng tự phản hồi.

- Cải tiến phương pháp dạy học truyền thống: Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực không có nghĩa là bỏ qua các phương pháp truyền thống mà là cải tiến chúng để khắc phục nhược điểm, giúp việc giảng dạy hiệu quả hơn. Giáo viên cần thành thạo các kỹ thuật giảng dạy, đặc biệt là kỹ thuật đặt câu hỏi, xử lý câu trả lời trong đàm thoại và kỹ thuật làm mẫu trong luyện tập.

- Kết hợp nhiều phương pháp dạy học: Việc kết hợp phương pháp dạy học toàn lớp, học nhóm, học cá nhân giúp tăng hiệu quả học tập và phát huy tính tích cực của học sinh.

- Áp dụng kỹ thuật dạy học tích cực: Những kỹ thuật như động não, bản đồ tư duy và tia chớp có thể giúp học sinh phát huy tối đa tiềm năng học tập của mình.

Câu 5. Quy trình lựa chọn và áp dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học cho một chủ đề (bài học) trong môn Khoa học tự nhiên ở THCS theo Nội dung 3 khác biệt như thế nào so với quy trình mà thầy/cô đang thực hiện ở trường phổ thông?

Trả lời:

Quy trình lựa chọn và sử dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học cho một chủ đề trong môn Khoa học tự nhiên ở THCS theo Nội dung 3 có sự khác biệt so với phương pháp tôi đang áp dụng trong chương trình giáo dục phổ thông hiện nay.

Quy trình lựa chọn và áp dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học trong môn KHTN ở THCS

1. Việc lựa chọn và áp dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học cho một chủ đề trong môn KHTN ở THCS dựa trên việc xác định các mục tiêu dạy học, bao gồm:

- Xác định các yêu cầu cần đạt cho chủ đề bài học.

- Định rõ phẩm chất chủ yếu và năng lực học sinh cần phát triển.

1. Tiến trình dạy học gồm 4 hoạt động:

- Hoạt động 1: Khởi động.

- Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới.

- Hoạt động 3: Luyện tập.

- Hoạt động 4: Vận dụng.

1. Mỗi hoạt động có thể áp dụng các phương pháp khác nhau, giúp học sinh khám phá kiến thức mới và phát triển năng lực phẩm chất của mình.

• Vận dụng: Học sinh áp dụng kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề thực tiễn.
• Mở rộng: Học sinh mở rộng kiến thức liên môn để hiểu sâu sắc hơn về vấn đề.

Quy trình lựa chọn và sử dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học trong chương trình giáo dục phổ thông hiện nay

1. Việc lựa chọn và áp dụng phương pháp, kỹ thuật dạy học trong chương trình giáo dục phổ thông hiện nay dựa vào các mục tiêu dạy học, bao gồm:

- Xác định yêu cầu về kiến thức, kỹ năng và thái độ theo chuẩn kiến thức, kỹ năng.

1. Tiến trình dạy học gồm 5 hoạt động:

- Hoạt động 1: Khởi động.

- Hoạt động 2: Hình thành kiến thức.

- Hoạt động 3: Củng cố và luyện tập.

- Hoạt động 4: Vận dụng.

- Hoạt động 5: Tìm tòi và mở rộng.

1. Khởi động: Giáo viên thường cho học sinh đóng vai hoặc tham gia trò chơi khởi động liên quan đến bài học.

• Hình thành kiến thức thường sử dụng phương pháp trực quan, thảo luận nhóm, thực hành và kỹ thuật động não.
• Luyện tập thường dùng các câu hỏi trắc nghiệm để kiểm tra kiến thức.
• Vận dụng chủ yếu yêu cầu học sinh làm các bài tập đơn giản.
• Tìm tòi và mở rộng chưa được phổ biến trong việc nghiên cứu các kiến thức sâu rộng.