Top 8 Bài văn và đoạn văn phân tích đặc sắc về tác phẩm "Hoa bìm" (Ngữ văn lớp 6)

Tuổi thơ là dòng suối trong veo chảy qua miền ký ức, nơi mỗi người từng đi qua đều lưu giữ trong tim những ngọt ngào không phai. Bài thơ “Hoa bìm” của Nguyễn Đức Mậu như cánh cửa mở ra khung trời tuổi nhỏ ở chốn quê thanh bình. Từ giậu hoa bìm tím biếc, những hình ảnh tuổi thơ lần lượt hiện về, sống động và đầy cảm xúc:
Có con chuồn ớt đỏ bay lơ ngơ
Đậu hờ lên nhành gai đón nắng
Có cây hồng nặng trĩu quả ngọt
Giữa trưa yên rụng tiếng chim thưa
Có con mắt lá lim dim nằm mộng
Cánh diều ai thả lơ lửng tầng mây
Bến nước quê, dòng sông gầy cạn
Con thuyền giấy chở mộng bay xa
Cánh bèo, tơ nhện giăng nhè nhẹ
Cào cào né nắng, trốn bên sen
Tiếng dế ri ri gọi đêm về
Đom đóm thắp sáng cả đêm sâu
Có tiếng cuốc vọng nơi bờ lau
Kêu ngày khô hạn, ngân vang mưa về
Qua đôi mắt trẻ thơ, thiên nhiên trở nên lung linh và đầy thi vị. Chuồn chuồn ớt nhuộm hồng khung trời, cây hồng trĩu quả tạo bóng mát cho tiếng chim ngân vang, cánh diều và thuyền giấy chuyên chở bao ước mơ xa vời. Âm thanh thiên nhiên như tiếng dế, tiếng cuốc cũng góp phần làm đầy thêm bức tranh sống động ấy. “Hoa bìm” không chỉ là hồi ức, mà còn là khúc ca dịu dàng về miền ký ức đẹp đẽ không thể nào quên của mỗi người con quê hương.

Tuổi thơ là một thời kỳ đáng nhớ và tươi đẹp của mỗi người, là khoảng thời gian đánh dấu sự khám phá, trò chơi, và những ký ức đáng yêu. Trong bài thơ “Hoa bìm” của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu, hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp của tuổi thơ được tái hiện một cách tinh tế và sâu sắc.

Từ láy “rung rinh” được đặt ở đầu câu đã mở ra hình ảnh mấy bông hoa bìm đang say sưa, đắm mình trong làn gió tươi mát. Có thể nói, sắc màu tươi đẹp ấy luôn thường trực trong tâm trí con người. Nhờ “màu hoa tim tím” ấy, dòng chảy kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình đã được gợi lại

Hình ảnh mở đầu bài thơ bằng giậu hoa bìm đã đưa chúng ta trở lại với những ký ức ngọt ngào của tuổi thơ. Những bông hoa tim tím rực rỡ trên bờ giậu đem đến một màu sắc tươi đẹp, như là biểu tượng cho sự trong sáng và hạnh phúc của thời niên thiếu. Màu tím của hoa bìm nở rộ tô điểm thêm cảnh sắc thiên nhiên quê hương.Bức tranh thiên nhiên trở nên sống động bởi sự kết hợp hài hòa giữa màu sắc, hình ảnh và âm thanh. Trước hết, khung cảnh thôn quê hiện lên với sự phong phú, đa dạng của thế giới loài vật. Những con vật quen thuộc như “chuồn chuồn ớt”, “con nhện”, “cào cào”, “dế mèn”, “con cuốc” được khắc họa vô cùng sinh động. Cảnh sắc quê nhà tiếp tục mở rộng thông qua hình ảnh khu vườn “cây hồng trĩu cành sai” đang hòa mình trong ánh nắng. Đưa mắt nhìn ra xa, nhân vật trữ tình phát hiện ra nơi sinh hoạt tập thể của làng quê “bến quê nước đục sông gầy”

Nhà thơ tiếp tục mô tả những kí ức tuổi thơ qua những hình ảnh gắn liền với nó. Con vật như chuồn ớt, con chim, con nhện, cào cào, dế mèn, đom đóm, và con cuốc xuất hiện như những bạn đồng hành đáng yêu trong cuộc hành trình khám phá thế giới. Cây cối như nhành gai, cây hồng, cánh bèo, tàn sen, và bờ lau tạo nên một bức tranh thôn quê phong cảnh xanh mướt, rực rỡ màu sắc. Con người được thể hiện qua con mắt lá, cánh diều ai thả, và bến nước với những con thuyền giấy đầy mộng mơ. Màu sắc như tím của hoa bìm, đỏ của chuồn chuồn ớt, và hồng của cánh sen càng làm tôn lên vẻ đẹp tự nhiên của quê hương.

Âm thanh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tái hiện hình ảnh tuổi thơ. Tiếng chim ríu rít, tiếng dế “ri ri,” và tiếng cuốc kêu tạo nên một bản nhạc tự nhiên, rộn ràng và sống động. Những âm thanh này là những hồi ức quý giá về những ngày trẻ trung, khi mọi thứ còn mới mẻ và phấn khích.

Những hình ảnh và ký ức này kết hợp lại tạo nên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và hạnh phúc của tuổi thơ trong bài thơ “Hoa bìm.” Tác giả không chỉ đơn thuần mô tả mà còn chia sẻ tình cảm của nhân vật trữ tình đối với quê hương và tuổi thơ ngọt ngào. Câu hỏi cuối bài “Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về…?” thể hiện sự nhớ mong và tình cảm sâu sắc đối với những người bạn và quê hương đã xa. Bài thơ “Hoa bìm” không chỉ là một tác phẩm thơ đẹp mà còn là một món quà tinh thần, đầy tình cảm và ý nghĩa.

“Hoa bìm” là bài thơ tuyệt đẹp của Nguyễn Đức Mậu, vẽ nên bức tranh làng quê Việt Nam bình dị nhưng đầy sức sống.
Khởi đầu bằng hình ảnh “giậu hoa bìm”, tác giả mở ra cánh cửa ký ức tuổi thơ với những điều giản đơn, thân thương. Không chọn những loài hoa kiêu sa như hoa hồng hay hoa mai, nhà thơ hướng về loài hoa mộc mạc, gần gũi, xuất hiện khắp mọi nẻo làng quê.
Hoa bìm như sợi dây nối liền những ký ức đẹp đẽ của trẻ con nông thôn, từ chú chuồn chuồn ớt đậu nhẹ trên nhành gai, đến vườn hồng sai quả ngọt lịm dưới ánh nắng trưa hè yên bình. Cánh diều bay lượn trên nền trời rộng lớn, bến nước, con thuyền giấy và tiếng rì rào của đàn côn trùng hòa quyện tạo nên bản giao hưởng thơ mộng của tuổi thơ.
Hai câu thơ cuối dấy lên nỗi nhớ thương da diết về người bạn thuở nhỏ, như lời thầm hỏi chưa được trả lời, đầy bâng khuâng và xúc cảm. Đó là hình ảnh tượng trưng cho sự lưu luyến quê hương và những năm tháng ngọt ngào đã qua.
Bài thơ “Hoa bìm” không chỉ khắc họa vẻ đẹp yên bình của làng quê, mà còn gửi gắm tình yêu sâu sắc và sự trân trọng với ký ức tuổi thơ mộc mạc nhưng đong đầy ý nghĩa.

Bài thơ Hoa bìm của Nguyễn Đức Mậu là tác phẩm đẹp đẽ và sâu sắc, sử dụng thể thơ lục bát truyền thống để kể lại những ký ức tuổi thơ đầy mộc mạc. Qua những hình ảnh giản dị như giậu hoa bìm tím, con chuồn chuồn ớt, cây hồng trĩu quả, con nhện giăng tơ, cào cào, dế mèn, đom đóm và con thuyền giấy trôi trên dòng sông nước đục, tác giả vẽ nên bức tranh làng quê bình yên thân thương.
Những chi tiết nhỏ bé, tưởng chừng giản đơn ấy lại khắc họa một cách tinh tế vẻ đẹp trong sáng, gần gũi của tuổi thơ và quê hương. Những trưa hè oi ả, những giấc mơ lim dim trong khu vườn rộng lớn như hòa quyện tạo nên dư vị ngọt ngào, sâu lắng trong lòng người đọc.

Trong kho tàng thơ về quê hương, bài thơ Hoa Bìm của Nguyễn Đức Mậu để lại trong em ấn tượng sâu sắc bởi nét bình yên hiếm có. Khác biệt với những bài thơ hào hùng, tráng lệ, Hoa Bìm mang đến cảm giác thư thái, nhẹ nhàng, như một chuyến hành trình trở về nguồn cội và tuổi thơ.
Nhà thơ tái hiện miền quê qua lăng kính hồn nhiên của một đứa trẻ, với những hình ảnh giản dị nhưng sống động: con chuồn chuồn ớt, con nhện giăng tơ, cào cào, dế mèn, đom đóm. Không gian vườn quê hiện lên với bờ giậu ngập tràn hoa bìm tím biếc, cây hồng trĩu quả ngọt lành. Bên cạnh đó là dòng sông nước đục nơi trẻ con thả thuyền giấy, những trưa hè oi ả trốn ngủ cùng bạn bè vui chơi trong vườn.
Những khung hình ký ức được tác giả phác họa bằng những gam màu trong sáng, tinh khôi nhất, khiến người đọc đồng cảm sâu sắc với tình yêu quê hương tha thiết. Qua đó, Hoa Bìm trở thành bức tranh quê hương tươi đẹp, đằm thắm trong tâm hồn mỗi người.

“Hoa bìm” là một tác phẩm đầy cảm xúc của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu, ca ngợi vẻ đẹp mộc mạc và chân quê của làng quê Việt Nam.

Ngay từ những câu mở đầu, tác giả đã khắc họa bức tranh thiên nhiên thân thương, gần gũi với những hình ảnh quen thuộc:

“Rung rinh bờ giậu hoa bìm

Màu hoa tim tím tôi tìm tuổi thơ

Có con chuồn ớt lơ ngơ

Bay lên bắt nắng đậu hờ nhành gai

Có cây hồng trĩu cành sai

Trưa yên ả rụng một vài tiếng chim

Có con mắt lá lim dim

Cánh diều ai thả nổi chìm trên mây

Bến quê nước đục sông gầy

Có con thuyền giấy chở đầy mộng mơ

Cánh bèo con nhện giăng tơ

Cào cào tránh nắng đậu nhờ tàn sen

Có ri ri tiếng dế mèn

Có bầy đom đóm thắp đèn đêm thâu

Có con cuốc ở bờ lau

Kêu dài ngày hạn, kêu nhàu ngày mưa”

Hình ảnh “giậu hoa bìm” không chỉ đơn thuần là một loài hoa giản dị mà còn là cánh cửa mở ra miền ký ức tuổi thơ. Không phải là những loài hoa kiêu sa như hoa hồng hay hoa mai, hoa bìm gắn bó với mọi ngóc ngách làng quê, mang trong mình những kỷ niệm ngọt ngào của trẻ con nông thôn. Từ đó, từng chi tiết nhỏ bé như chú chuồn chuồn ớt đậu lặng lẽ trên nhành gai, mảnh vườn rực nắng với cây hồng trĩu quả, cánh diều bay lượn tự do trên bầu trời, đến bến nước, con thuyền và tiếng đồng ca của côn trùng đều hiện lên trong tâm trí tác giả qua ánh nhìn hồn nhiên.

Hai câu kết bài thơ chất chứa niềm xúc động sâu sắc:

“Hoa bìm tim tím đong đưa

Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về...?”

Đó là lời hỏi không lời đáp, là nỗi nhớ khắc khoải về người bạn xưa và miền quê thân thương. Câu hỏi tu từ vang lên như tiếng vọng trong lòng, đong đầy sự bâng khuâng, thương nhớ không nguôi.

Vậy nên, “Hoa bìm” không chỉ đơn thuần là một bài thơ về vẻ đẹp làng quê, mà còn là tiếng lòng tha thiết, sự trân trọng những ký ức bình yên và tình yêu sâu sắc dành cho mảnh đất quê hương của tác giả.

“Hoa bìm” là một tác phẩm đặc sắc của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu, sử dụng ngôn ngữ giản dị và hình ảnh thân quen để khắc họa vẻ đẹp thanh bình, nên thơ của làng quê Việt Nam.

Bài thơ mở ra bằng sắc tím mỏng manh của giậu hoa bìm:

Rung rinh bờ giậu hoa bìm

Màu hoa tim tím tôi tìm tuổi thơ

Từ nét láy “rung rinh” gợi hình ảnh những đóa hoa bìm đung đưa trong làn gió nhẹ, như dệt nên dòng ký ức êm đềm của tuổi thơ nhân vật trữ tình:

Có con chuồn ớt lơ ngơ

Bay lên bắt nắng đậu hờ nhành gai

Có cây hồng trĩu cành sai

Trưa yên ả rụng một vài tiếng chim

Có con mắt lá lim dim

Cánh diều ai thả nổi chìm trên mây

Bến quê nước đục sông gầy

Có con thuyền giấy chở đầy mộng mơ

Cánh bèo con nhện giăng tơ

Cào cào tránh nắng đậu nhờ tàn sen

Có ri ri tiếng dế mèn

Có bầy đom đóm thắp đèn đêm thâu

Có con cuốc ở bờ lau

Kêu dài ngày hạn, kêu nhàu ngày mưa

Bức tranh thiên nhiên được vẽ nên bằng sự hòa quyện tinh tế giữa sắc màu, hình ảnh và âm thanh sống động. Các loài vật bình dị như chuồn chuồn ớt, nhện, cào cào, dế mèn, cuốc hiện lên sinh động, mang lại sức sống cho làng quê yên ả. Khu vườn đầy nắng với cây hồng trĩu quả, bến nước đục sông gầy càng làm cho cảnh vật thêm phần gần gũi, thân thương.

Tiếng chim hót, tiếng dế kêu, tiếng cuốc vang lên như một bản đồng ca nhộn nhịp của tuổi thơ. Những trò chơi ngày bé như thả diều, gấp thuyền giấy hiện về qua kí ức đầy mộng mơ. Tất cả tạo nên một bức tranh tràn đầy ký ức và tình cảm sâu nặng:

Hoa bìm tim tím đong đưa

Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về...?

Câu hỏi tu từ ấy là nỗi nhớ da diết của người con xa quê, là khát khao gặp lại miền thương yêu không lời đáp.

Với ngôn từ mộc mạc, hình ảnh chân thực cùng thủ pháp tu từ tinh tế, bài thơ khắc họa cảnh sắc thôn quê thanh bình, đồng thời gửi gắm tình yêu quê hương và nỗi nhớ nhung sâu sắc của nhà thơ.

Thiên nhiên với sắc hoa tinh khiết luôn là nguồn cảm hứng bất tận của thi ca và hội họa. Bài thơ "Hoa bìm" của Nguyễn Đức Mậu là bản tình ca dành cho loài hoa mộc mạc, giản dị của làng quê Việt Nam:

Rung rinh bờ giậu hoa bìm
Màu hoa tim tím tôi tìm tuổi thơ

Câu thơ mở đầu tạo nên bức tranh bình dị, gần gũi và thanh thản của miền quê, nơi giậu hoa bìm tím mơ màng vươn mình trong nắng sớm. Tác giả không chọn những loài hoa cao sang như lan, hồng, mai mà hướng về những đóa hoa giản đơn mọc ven đường, biểu tượng cho kí ức tuổi thơ nồng nàn của trẻ con nông thôn.

Hình ảnh chú chuồn chuồn ớt đậu trên nhành gai, mảnh vườn cây hồng trĩu quả, cánh diều bay lượn, bến nước và con thuyền giấy đều trở thành những dấu ấn thi vị, khắc sâu trong tâm hồn người đọc. Cuối bài thơ, câu hỏi tu từ "Mười năm chốn cũ, em chưa hẹn về...?" vang lên như lời nhắc nhớ dịu dàng về một quá khứ êm đềm, đồng thời khơi gợi nỗi nhớ da diết về người bạn cũ chưa trở về.

Qua những hình ảnh thân thương và ngôn từ chân thành, tác giả không chỉ tái hiện vẻ đẹp thanh bình của làng quê mà còn gửi gắm tình yêu sâu sắc và sự trân trọng với những kỷ niệm tuổi thơ bất diệt.