Top 9 bài văn nghị luận đặc sắc về nhận định "Phong cách chính là người" của Buy-phông

Văn chương là hành trình từ tâm hồn người viết đến trái tim độc giả, nơi lưu giữ những dấu ấn không thể trộn lẫn của mỗi tác giả. Chính vì vậy, phong cách trong văn học không chỉ là cá tính sáng tạo, mà còn là bản thể tinh thần của người nghệ sĩ. Nhà văn Pháp nổi tiếng Buy-phông đã khẳng định: "Phong cách chính là người" – một nhận định đầy thuyết phục.

Phong cách là gì? Đó là tổng hòa của thần thái, tư duy, cảm xúc, và cá tính, phản ánh sự độc đáo riêng biệt của mỗi con người. Trong đời sống, ta có thể thấy phong cách thể hiện trong thời trang, ứng xử, hay lối sống. Trong văn chương, phong cách lại càng đóng vai trò then chốt – nó bộc lộ rõ nhất tư tưởng, cảm xúc và nghệ thuật biểu đạt của người viết.

Với sự đa dạng trong cá tính và trải nghiệm sống, mỗi tác giả tạo nên phong cách riêng biệt – từ chủ đề đến cách truyền tải. Văn học Việt Nam với bề dày lịch sử đã chứng kiến biết bao phong cách độc đáo: Nguyễn Tuân uyên bác, tài hoa; Nam Cao đầy chất hiện thực và nhân văn; Xuân Diệu đắm đuối trong tình yêu; Huy Cận trầm tư sâu lắng.

Không chỉ dừng ở nội dung, phong cách nghệ thuật còn được thể hiện qua hình thức: Tố Hữu ngọt ngào, sâu lắng với thể thơ lục bát; Nam Cao lắt léo với cấu trúc hiện đại; Nguyễn Minh Châu sắc sảo với những khám phá đa chiều. Mỗi người, mỗi lối đi, mỗi dấu ấn – tất cả làm nên một khu vườn văn chương phong phú và rực rỡ sắc màu.

Chính phong cách đã giúp người đọc nhận ra linh hồn của tác giả, như cách họ nhận ra Nam Cao trong từng trang viết tưởng lạnh lùng nhưng lại ẩn chứa một trái tim nồng ấm và đầy thương yêu. Phong cách không chỉ là phương tiện truyền tải, mà còn là tấm gương phản chiếu con người thật bên trong mỗi nhà văn.

Vì vậy, có thể khẳng định: Phong cách chính là người. Đó là dấu ấn cá nhân không thể thay thế, là tiếng nói riêng biệt trong bản giao hưởng văn chương. Mỗi người viết, nếu muốn trường tồn, đều phải có tiếng nói ấy – như ai đó từng nói: "Bạn sẽ chẳng là gì nếu không có giọng nói của chính mình".

Mỗi con người là một cá thể độc lập, mang trong mình những nét riêng không thể trộn lẫn. Chính những điều ấy làm nên phong cách - một bản sắc cá nhân sâu sắc. Nhà văn Pháp lừng danh Buy-phông từng khẳng định: "Phong cách chính là người" - một nhận định vừa sâu sắc, vừa chân thực.

Quả thật, phong cách là tấm gương phản chiếu cá tính, tư tưởng và tâm hồn của con người. Ở nghĩa hẹp, phong cách là cách thể hiện độc đáo của một nghệ sĩ, nhà văn qua từng tác phẩm, là dấu ấn thẩm mỹ mang tính hệ thống, phản ánh tư tưởng và nghệ thuật riêng biệt. Ở nghĩa rộng hơn, phong cách là lối sống, là phẩm cách được định hình theo thời gian, tạo nên nét đặc trưng trong hành vi, suy nghĩ và cách thể hiện bản thân. Dù ở phương diện nào, phong cách cũng là sự giao thoa giữa cá nhân với truyền thống, giữa cái riêng và cái chung, tạo nên giá trị độc lập cho mỗi con người.

Trong đời sống, chúng ta dễ dàng bắt gặp những phong cách khác nhau: từ phong cách ăn mặc đến phong cách ứng xử, từ phong cách sống đến phong cách nghệ thuật. Một người yêu thích sự thanh lịch có thể chọn lối sống tối giản; một nghệ sĩ theo đuổi nghệ thuật trừu tượng sẽ thể hiện cá tính qua những tác phẩm đậm chất riêng. Những ca sĩ chọn dòng nhạc ballad dịu dàng sẽ có phong cách khác với người theo đuổi rock mạnh mẽ. Chính sự đa dạng này góp phần tạo nên màu sắc phong phú trong đời sống tinh thần của con người.

Văn học - nghệ thuật chính là nơi phong cách bộc lộ rõ ràng và sinh động nhất. Một nhà văn tài năng luôn thể hiện bản sắc cá nhân qua nội dung và hình thức nghệ thuật. Nguyễn Tuân luôn nhìn cuộc đời bằng đôi mắt tài hoa, từ thú chơi tao nhã trước cách mạng đến sự ngưỡng mộ lao động sau năm 1945. Nam Cao lại đau đáu với số phận con người, những mảnh đời nhỏ bé, tủi cực, đầy ám ảnh. Hồ Chí Minh thì đưa vào văn học cái giản dị, tinh thần lớn và lòng yêu nước sâu sắc. Ở mỗi người, phong cách trở thành thứ định danh không thể nhầm lẫn.

Phong cách còn hiện diện trong những nét nghệ thuật riêng biệt: Tố Hữu với thể thơ lục bát trữ tình đầy ngọt ngào; Nam Cao với cách kể chuyện hiện đại, đảo trật tự thời gian một cách tài tình; Nguyễn Minh Châu lại đem đến cái nhìn đa chiều, triết lý về con người và cuộc sống. Với độc giả, phát hiện phong cách của một tác giả không chỉ là sự hứng thú, mà còn là cách để kết nối tâm hồn giữa người viết và người đọc.

Trường hợp của Nam Cao là một minh chứng điển hình: văn chương của ông đầy vẻ lạnh lùng, khách quan, nhưng ẩn sâu bên trong là trái tim thấu cảm, yêu thương những thân phận khốn khó. Cuộc sống đời thực của ông cũng như vậy: trầm lặng bên ngoài, nhưng ẩn chứa nhiệt huyết mạnh mẽ bên trong. Chỉ có người cá tính và dũng cảm mới có thể sống hết mình rồi mới viết, như lời ông từng nói: “Sống đã rồi hãy viết”.

Chính sự thống nhất giữa con người và phong cách ấy đã tạo nên một mối dây liên kết chặt chẽ giữa tác giả và tác phẩm, giữa nhà văn và người đọc. Mỗi phong cách văn học là một nhịp cầu đồng cảm, là một vùng ánh sáng riêng biệt trong bức tranh đa sắc của nghệ thuật.

Từ tất cả những phân tích trên, có thể khẳng định rằng: phong cách là bản thể sống động của con người. Phong cách làm nên sự khác biệt, là tiếng nói cá nhân, là giá trị không thể thay thế. Nhận định của Buy-phông không chỉ đúng trong nghệ thuật, mà còn đúng trong từng nhịp sống thường nhật: "Phong cách chính là người".

Buy-phông, nhà văn Pháp lừng danh, từng viết: “Phong cách chính là người” – một quan niệm thấm đẫm tinh thần nhân văn và nghệ thuật. Câu nói ấy không chỉ là lời nhận xét về văn chương, mà còn là sự khẳng định mạnh mẽ rằng mỗi tác phẩm là sự phản chiếu rõ nét của cá tính người sáng tạo.

Phong cách, theo Buy-phông, chính là linh hồn của nhà văn thấm đẫm trong từng trang viết. Nó là dấu ấn riêng biệt, là nguồn mạch sáng tạo không ai giống ai, như thể mỗi người đều có một dòng suối tinh thần riêng biệt mà chỉ họ mới khai phá được. Phong cách ấy không chỉ bộc lộ trong nội dung – nơi chất chứa tư tưởng, cảm xúc, lý tưởng sống – mà còn hiện diện trong hình thức nghệ thuật, lối biểu đạt, cách tổ chức kết cấu và sử dụng ngôn từ.

Nhìn vào những cây bút lớn trong văn học Việt Nam, dễ thấy phong cách luôn là điểm tựa vững chắc cho tên tuổi họ. Nguyễn Tuân, chẳng hạn, luôn say mê cái đẹp tài hoa – trước Cách mạng, ông say sưa với vẻ đẹp quý tộc, với những thú vui tao nhã như thả thơ, uống trà, ngâm vịnh. Sau Cách mạng, ông chuyển hướng ngợi ca tài hoa trong lao động của người Việt. Nam Cao lại khác biệt rõ rệt. Ông chọn khai thác những bi kịch tinh thần và nhân phẩm con người. Trước Cách mạng, ông dành ngòi bút miêu tả những kiếp người bị dày vò bởi nghèo đói, những trí thức sống dở chết dở vì vật chất đè nén. Đọc văn ông, người ta cảm nhận được một cái nhìn lạnh lùng nhưng đầy nhân đạo, một trái tim day dứt và bao dung.

Ở phương diện nghệ thuật, phong cách còn thể hiện qua kỹ thuật viết – như Nam Cao với những cách kể chuyện phi tuyến tính hiện đại, cấu trúc văn bản được sắp xếp tài tình, ngôn ngữ chọn lọc đầy sức gợi. Hay như Tố Hữu – nhà thơ của cách mạng và tình cảm lớn – thường chọn thể thơ lục bát đậm chất dân tộc, sử dụng giọng điệu thiết tha, sâu lắng để lay động lòng người.

Chính sự đa dạng phong cách đã làm nên một thế giới văn học phong phú, nơi mỗi người đọc tìm thấy chính mình trong giọng văn, hình ảnh, tư tưởng của tác giả. Người ta yêu văn học không chỉ bởi cốt truyện hay thông điệp, mà bởi vì phong cách – chính nó là linh hồn, là nhịp đập khiến người đọc rung cảm, suy tư và đồng điệu.

Văn chương là cuộc đối thoại thầm lặng giữa người viết và người đọc, và chính phong cách là sợi dây kết nối cảm xúc ấy. Không có phong cách riêng, nhà văn như mất đi bản thể. Vì thế, người cầm bút phải không ngừng khám phá, định hình và kiên định với phong cách của mình. Chỉ khi đó, họ mới có thể đứng vững giữa biển văn chương rộng lớn mà không lẫn vào đám đông.

Mỗi con người khi đến với thế gian như một trang giấy trắng tinh khôi, thuần khiết và trong trẻo, dù xuất phát điểm không bao giờ đồng đều bởi những định kiến xã hội không thể tránh khỏi. Nhưng trong hành trình trưởng thành và hòa nhập với cuộc sống muôn màu, ai cũng ý thức được việc tự tạo dựng cho mình một phong cách riêng biệt — nét mực và đường nét của cá nhân để trở thành một mảnh ghép độc đáo, chiếm một vị trí riêng trong đời. Không ai muốn chìm trong bóng tối của sự nhạt nhòa, bởi ai cũng có một cái tôi rực cháy, một khao khát được bộc lộ, được chinh phục. Buy-phông, nhà văn Pháp danh tiếng, đã từng khẳng định: "Phong cách chính là người" — một lời nói vừa sâu sắc vừa giản dị như định nghĩa rõ ràng về bản chất con người.

Phong cách là gì? Nó là tổng hòa những đặc trưng riêng biệt trong cách sống, cách làm việc và giao tiếp, tạo nên cái tôi riêng biệt không thể nhầm lẫn. Trong cuộc sống, phong cách có thể là phong cách ăn mặc, cách ứng xử, lối sống; trong nghệ thuật lại thể hiện qua phong cách sáng tác, ngôn từ và biểu đạt. Phong cách làm cho cuộc sống thêm sinh động, muôn sắc muôn màu và phân biệt. Chính vì vậy, câu nói "Phong cách chính là người" của Buy-phông là chân lý: mỗi con người là tổ hợp của nhiều phong cách, tạo nên bản sắc độc nhất vô nhị. Ai cũng có phong cách, vấn đề là có nhận ra và gìn giữ nó hay không.

Nhiều người vẫn cho rằng phong cách là điều xa xỉ, chỉ dành cho người nổi tiếng hay nghệ sĩ. Nhưng đó là sự hiểu lầm nghiêm trọng. Phong cách là nền tảng cho sự thu hút và sức sống của mỗi cá nhân; thiếu phong cách, ta sẽ trở nên nhạt nhòa, vô vị, và dễ chán nản. Phong cách là cách ta khẳng định bản thân, mang lại sự hài lòng và thỏa mãn âm thầm trong tâm hồn.

Trong văn học, phong cách chính là dấu ấn cá nhân không thể trộn lẫn. Dù nhiều tác giả cùng khai thác một đề tài, mỗi người vẫn để lại dấu ấn riêng qua cách nhìn và thể hiện. Thạch Lam nhẹ nhàng với những câu chuyện đời thường man mác nỗi buồn; Nguyễn Công Hoan hài hước, chua cay trên số phận con người dưới thời thực dân; Vũ Trọng Phụng sắc bén với trào phúng; Nam Cao giản dị mà thấm đẫm triết lý. Trong thơ ca, Quang Dũng lãng mạn, Tố Hữu sâu sắc, Nguyễn Khoa Điềm triết luận. Phong cách là linh hồn, là chân dung nội tâm, là sự độc đáo giúp nhà văn, nhà thơ chiếm trọn trái tim độc giả.

Không chỉ giới văn nghệ, trong lĩnh vực giải trí, phong cách giúp ca sĩ, diễn viên, người mẫu tạo dấu ấn. Ví như nền công nghiệp âm nhạc Hàn Quốc, để nổi bật giữa hàng trăm nhóm nhạc, chỉ có phong cách âm nhạc và thần thái riêng mới đưa nghệ sĩ lên đỉnh cao. Phong cách là chìa khóa để khán giả nhận diện và nhớ đến họ lâu dài.

Cuộc sống là sân khấu lớn, mỗi người đều là nghệ sĩ của chính mình, với một phong cách riêng biệt trong giao tiếp, làm việc, ăn mặc, lối sống... Phong cách là sự tổng hòa của nhiều khía cạnh như gu thẩm mỹ, quan điểm sống, cách ứng xử, tạo nên bản sắc không lẫn vào đâu được. Đó là dấu vân tay riêng biệt định danh mỗi cá thể trong xã hội.

Nếu bạn cảm thấy mình chưa thật nổi bật, đừng vội bi quan. Điều quan trọng là hãy tìm cách phát huy và làm nổi bật phong cách riêng của mình, dù là qua cách tư duy, phong cách làm việc hay gu ăn mặc. Đừng bắt chước máy móc người khác, bởi phong cách phải bắt nguồn từ tâm hồn và cái tôi nội tại. Hãy dùng chính màu sắc và nét vẽ của bạn để tạo nên một phong cách độc đáo, nhận diện và không thể nhầm lẫn.

Tóm lại, quan điểm "Phong cách chính là con người" của Buy-phông đúng đắn và sâu sắc trong mọi lĩnh vực. Dù sống giản đơn hay sôi động, mỗi người cần xây dựng cho mình một phong cách sống đẹp, để lại dấu ấn tích cực trong lòng người khác. Bởi mỗi chúng ta đều là kỳ quan của tạo hóa, và phải sống thật sự chứ không chỉ tồn tại vô nghĩa.

Nhà văn Pháp Buy-phông từng nói: “Phong cách chính là người” – một câu nói sâu sắc khiến ta suy ngẫm về bản chất của con người qua vẻ ngoài và cách thể hiện riêng biệt. Ban đầu, câu nói này có vẻ khó hiểu, bởi làm sao phong cách có thể đồng nhất với chính con người? Nhưng khi đi sâu phân tích, ta nhận ra mỗi cá nhân đều có nét độc đáo không thể lẫn vào đâu được, và phong cách chính là biểu tượng của sự khác biệt đó.

Con người không ai giống ai, không chỉ ở hình dáng bên ngoài mà còn ở tâm hồn, tính cách. Phong cách là cách thể hiện sự khác biệt ấy – là phong thái, là dấu ấn riêng biệt của mỗi người. Nó chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như di truyền, môi trường sống và kinh nghiệm cá nhân. Mỗi phong cách đều mang vẻ đẹp và giá trị riêng, làm nên sự đa dạng phong phú của cuộc sống.

Phong cách có mặt trong mọi lĩnh vực: thời trang, nghệ thuật, lối sống,... Mỗi lĩnh vực lại mở ra vô vàn phong cách nhỏ hơn, ví dụ như trong thời trang có phong cách cổ điển, hiện đại hay cá tính. Âm nhạc cũng vậy, mỗi ca sĩ chọn cho mình một dòng nhạc riêng biệt để khắc họa phong cách của bản thân trong lòng công chúng.

Trong văn học, phong cách là dấu ấn sâu sắc thể hiện qua nội dung và nghệ thuật. Nhà văn chọn đề tài, cách xây dựng câu chuyện, quan niệm về cuộc sống để tạo nên phong cách riêng biệt. Ví dụ như Tản Đà với phong cách ngông nghênh, Nguyễn Công Trứ đầy ngất ngưởng hay Nam Cao với tấm lòng sâu sắc dành cho người nông dân. Ngôn từ, giọng điệu của họ cũng chính là bản sắc riêng không thể nhầm lẫn.

Việc khẳng định phong cách chính là con người giúp ta nhận ra tầm quan trọng của việc tìm kiếm và phát triển dấu ấn cá nhân. Chỉ khi có phong cách, con người mới được ghi nhớ và tôn vinh. Phong cách là chất xúc tác làm cho cuộc sống trở nên đa sắc, phong phú và đầy cảm hứng, đúng như lời của Buy-phông – một câu nói đầy triết lý và ý nghĩa sâu sắc.

Nam Cao từng nhấn mạnh rằng văn chương không dành cho những người thợ chỉ sao chép theo khuôn mẫu, mà chỉ thuộc về những ai biết đào sâu tư tưởng, khám phá những mạch nguồn mới lạ và sáng tạo điều chưa từng có. Trong khi đó, nhà văn Pháp Buy-phông cho rằng “Phong cách chính là người”, một quan niệm phản ánh mối liên hệ mật thiết giữa nhà văn và dấu ấn cá nhân trong từng tác phẩm.

Phong cách ở đây chính là nét đặc trưng riêng biệt, thể hiện qua cả nội dung lẫn nghệ thuật, làm nên dấu ấn không thể nhầm lẫn của mỗi nhà văn. Nội dung phong cách thể hiện rõ qua cách nhìn nhận cuộc sống, chủ đề lựa chọn, và cách lí giải các vấn đề nhân sinh. Ta có thể thấy điều này trong tác phẩm của Nguyễn Tuân, Nam Cao, hay Hồ Chí Minh – mỗi người một cách cảm nhận, một cái nhìn riêng biệt về đời sống và con người.

Về mặt nghệ thuật, phong cách còn được định hình qua phương thức biểu đạt, thủ pháp nghệ thuật, cấu trúc tác phẩm, và cách sử dụng ngôn ngữ. Ví dụ, nhà thơ Tố Hữu lựa chọn thể thơ lục bát với giọng điệu ngọt ngào, sâu lắng để diễn tả tình cảm tha thiết, trong khi Nam Cao lại nổi bật với cách kể chuyện phi tuyến tính và sự liên kết đoạn văn tài tình, tạo nên sức hút riêng.

Mỗi nhà văn đều mang trong mình những ý tưởng độc đáo và cách thể hiện riêng biệt. Độc giả khi tiếp nhận tác phẩm không chỉ thưởng thức mà còn khám phá những nét phong cách đặc sắc đó. Phong cách chính là dấu ấn cá nhân, phản ánh tính cách và tâm hồn của tác giả, như trong truyện ngắn Nam Cao – nơi sự lạnh lùng bề ngoài lại ẩn chứa tấm lòng nhân hậu sâu sắc.

Trong cuộc sống, Nam Cao cũng được biết đến với phong thái trầm lắng, ít nói, nhưng bên trong là tinh thần sục sôi và quyết liệt. Phong cách của ông in đậm trong từng dòng văn, tạo nên sự đồng điệu giữa tác giả và người đọc. Buy-phông đã đúng khi khẳng định mỗi nhà văn cần có một phong cách riêng biệt để được nhớ đến, và người đọc cũng cần tinh tế để cảm nhận và trân trọng nét độc đáo đó.

L. Tolstoy từng đặt câu hỏi đầy thách thức: “Khi một nhà văn mới bước vào làng văn, điều đầu tiên tôi muốn biết là anh sẽ mang đến cho văn học điều gì mới mẻ?”. Vòng xoáy khắc nghiệt của văn chương không dành cho những người thợ sao chép máy móc mà chỉ mở rộng vòng tay đón nhận những tâm hồn dám đào sâu suy tưởng, khai phá những nguồn mạch chưa từng chạm tới, sáng tạo nên điều chưa từng có. Buy-phông từng khẳng định: “Phong cách chính là người”, một câu nói thể hiện sâu sắc mối liên hệ giữa nghệ sĩ và dấu ấn cá nhân trong tác phẩm.

Phong cách không chỉ là những nét riêng biệt trong cách cảm nhận và tái hiện đời sống của nhà văn mà còn thể hiện qua nội dung lẫn hình thức nghệ thuật, làm nên bản sắc độc đáo khó lẫn vào đâu được. Qua phong cách, ta nhận diện được tư tưởng và tâm hồn của người nghệ sĩ, như lời Hoài Thanh: “Nhà văn không có phép thần thông vượt ra ngoài thế giới, nhưng thế giới trong mắt họ phải hiện lên với hình sắc riêng biệt”.

Cùng khai thác đề tài cái đói, Nam Cao và Kim Lân lại mang đến hai cách nhìn rất khác nhau: Nam Cao soi rọi cái đói như phép thử cho phẩm giá và nhân cách, còn Kim Lân lại nhìn thấy trong đó hạt mầm sự sống, khát vọng bền bỉ của người nông dân nghèo. Phong cách nghệ thuật là dấu ấn của nhu cầu sáng tạo, là sự khẳng định bản lĩnh và khát vọng tìm tòi không ngừng, tạo nên sức sống bền bỉ cho tác phẩm và dẫn lối nhà văn đi trên con đường độc đạo không ai chạm chân tới.

Sau năm 1975, văn học Việt Nam bước vào thời kỳ chuyển mình với những bước đi táo bạo, thay đổi mạnh mẽ để phù hợp với đời sống mới. Nguyễn Minh Châu trở thành người mở đường tinh tế, dũng cảm, nhưng cũng rất sâu lắng trong suy tư. Tác phẩm "Chiếc thuyền ngoài xa" không chỉ là bức tranh thiên nhiên thi vị mà còn là lời mời gọi người nghệ sĩ hãy dấn sâu vào hiện thực đa chiều, để khám phá và thấu hiểu sự phức tạp, đau thương của cuộc sống.

“Qua giọng hát ta nhận ra người hát
Qua nét khắc ta nhận ra người thợ bạc”
Và qua phong cách, ta nhận ra người nghệ sĩ. Đúng như M. Proust từng nói: “Thế giới không chỉ được tạo lập một lần mà mỗi khi người nghệ sĩ độc đáo xuất hiện, thế giới lại được dựng nên một lần nữa”.

“Phong cách (…) tựa như sắc màu của người họa sĩ, không phải là kỹ thuật đơn thuần mà là cách nhìn nhận thế giới. Đó là sự biểu lộ sâu sắc, không thể đạt được bằng những phương tiện hữu thức và trực tiếp, về sự khác biệt chất lượng trong cách mỗi người ta trải nghiệm thế giới — một sự khác biệt mà nếu thiếu nghệ thuật, sẽ mãi mãi là bí ẩn thẳm sâu của mỗi cá nhân.”

Nói một cách khác, phong cách tác giả không chỉ là kỹ thuật hay lớp vỏ bên ngoài tô điểm cho tác phẩm văn chương mà là cách nhìn độc đáo, riêng biệt về thế giới, tạo nên sự khác biệt với những người khác. Mỗi người trong chúng ta từ khi sinh ra đã mang trong mình một khí chất, kinh nghiệm và năng lực tiếp nhận cái đẹp đồng thời loại trừ điều tiêu cực, từ đó hình thành nên một cá tính đặc trưng – đó chính là phong cách. Buy-phông – cây bút lừng danh của Pháp từng khẳng định: “Phong cách chính là người”. Dù trong cùng hoàn cảnh, phong cách mỗi người vẫn là dấu ấn riêng biệt, là chính bản thân họ. Hãy cùng suy ngẫm câu nói này để thêm phần thấu hiểu và nuôi dưỡng một phong cách riêng trong cuộc sống.

Phong cách trong đời thường mang hai nghĩa: một là phong cách nghệ thuật, biểu hiện ở nhà văn, nhà thơ, kiến trúc sư hoặc đặc trưng của một thời đại; hai là tác phong, tính cách ổn định hình thành ở một cá nhân hay nhóm người trong xã hội. Dù đa dạng, phong cách đều phản chiếu dấu ấn cá nhân và chịu ảnh hưởng sâu sắc từ môi trường, truyền thống văn hóa, đạo đức và tâm lý nghề nghiệp. Trong văn học, phong cách cũng phong phú và sâu sắc không kém.

Buy-phông đã nhìn nhận rất tinh tế rằng “Phong cách chính là người”. Trong văn học, phong cách là phần không thể thiếu cấu thành nên tác phẩm. Người đọc và giới lý luận thường chú ý đến hai khía cạnh lớn của phong cách: nội dung và nghệ thuật. Nội dung thể hiện cách nhìn nhận, lý giải cuộc đời và con người; nghệ thuật là sự lựa chọn thủ pháp, kết cấu ngôn từ, cách sử dụng ngôn ngữ. Một tác phẩm xuất sắc phải mang dấu ấn riêng, khơi dậy xúc cảm sâu lắng trong lòng độc giả. Do vậy, phong cách không chỉ là tiêu chí đánh giá mà còn là tấm gương phản chiếu cá tính và tâm hồn của tác giả. Để minh chứng, ta có thể tìm về văn học Việt Nam.

Khi nói đến văn học Việt Nam, phong cách và con người hiện lên như một chuỗi liên kết bền chặt. Nguyễn Đăng Mạnh trong “Nhà văn, tư tưởng và phong cách” cho rằng: “Văn chương là một hình thái ý thức xã hội đặc thù, đòi hỏi tài năng, cá tính và phong cách riêng biệt.” Ông cũng nhấn mạnh phong cách nhà văn dựa trên thói quen tâm lý và sở trường cá nhân, tạo nên dấu ấn đặc trưng như Nguyễn Tuân với phong cách ngông nghênh, Quang Dũng tài hoa lãng mạn, Nguyễn Đình Thi với thơ ca hùng tráng đất nước, hay Hoàng Cầm – linh hồn của quê hương Kinh Bắc qua chất nhạc, chất thơ. Nguyên Ngọc mang phong cách sử thi lãng mạn, còn Đào Thái Tôn phân tích phong cách thơ nôm truyền tụng của Hồ Xuân Hương.

Phong cách đa dạng và sâu sắc ở mọi bình diện. Văn học chỉ là một trong những lĩnh vực tôi chọn để minh chứng cho nhận định về con người. Câu nói “Phong cách chính là người” của Buy-phông rất tinh tế và cũng chứa đựng sự mơ hồ, vì các định nghĩa phong cách thường không hoàn toàn rõ ràng. Ví dụ, phong cách thơ Hồ Xuân Hương vừa vui tươi nhưng không hề buông thả, thơ Hoàng Cầm như linh hồn của một vùng đất cổ kính – những phong cách ấy có thể gán cho cả tác giả lẫn tác phẩm mà không hề mâu thuẫn. Chính sự hòa quyện này khiến định nghĩa về phong cách không chỉ khó khái quát mà còn phong phú đa chiều, mở ra nhiều cách nhìn nhận khác nhau – đó là sự tinh tế và sáng tạo trong cách tiếp cận của Buy-phông.

Tất nhiên, không phải tác phẩm nghệ thuật nào cũng có phong cách. Chỉ khi tác phẩm đạt được tính cấu trúc – sự hòa hợp hữu cơ giữa các bộ phận – thì mới tạo nên phong cách. Như lý thuyết toàn đồ đã chỉ ra, biết một phần cũng có thể suy ra toàn thể. Phong cách vì thế là một phạm trù chất lượng cao quý trong nghệ thuật, không phải tác giả, thể loại hay thời đại nào cũng sở hữu.

Chính vì thế, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, mỗi chúng ta cần hình thành thói quen đánh giá, nhận định mọi vấn đề một cách tinh tế và rõ ràng. Đồng thời không ngừng tích lũy vốn từ và linh hoạt sử dụng để dần tạo dựng cho mình một phong cách riêng – nơi thể hiện bản ngã cá nhân trong đời sống.

“Phong cách chính là người” – Buy-phông trao gửi chúng ta một bài học sâu sắc khi bước vào đời. Riêng tôi, việc tạo dựng phong cách và cá tính riêng sẽ là động lực giúp tôi vượt qua mọi thử thách trên hành trình phía trước!

“Có một nghệ sĩ từng nói: “Làm thơ mà không có giọng riêng thì như người nhảy xuống dòng sông cuộn chảy mà không biết bơi.” Phong cách của người nghệ sĩ thật sự quan trọng. Buy-phông, nhà văn Pháp nổi tiếng, từng khẳng định: “Phong cách chính là người.” Phong cách nghệ thuật phản ánh trọn vẹn con người của nghệ sĩ, là dấu ấn để độc giả nhận diện sự hiện diện của họ.

Phong cách nghệ thuật của nhà văn là tài năng trong việc tạo nên cái nhìn mới lạ, độc đáo về cuộc sống và con người qua hình tượng nghệ thuật cùng cách thức riêng biệt, luôn mang đậm dấu ấn cá nhân. Cái nhìn và phương thức ấy phải được duy trì ổn định trong phong cách nghệ thuật xuyên suốt các tác phẩm. Phong cách có thể thể hiện qua ba khía cạnh: cách cảm nhận mang tính khám phá, giọng điệu, và cách lựa chọn, xử lý đề tài, chủ đề cùng đối tượng miêu tả.

Hoài Thanh từng nhận định: “Thích một bài thơ là thích một cách nhìn, một con người.” Khi làm thơ, nghệ sĩ gửi gắm tâm tư, tâm hồn mình vào từng câu chữ. Thơ chính là công cụ để biểu đạt con người đó. Phong cách nghệ thuật mà nghệ sĩ thể hiện chính là tâm hồn, con người của họ. Đọc một tác phẩm chính là gặp gỡ tâm hồn người sáng tạo; nhận ra phong cách là nhận ra con người. Phong cách chính là người.

Đó là lý do người ta dễ nhận ra Xuân Quỳnh qua “Sóng” với vẻ nữ tính, khát khao hạnh phúc đời thường, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Cũng như dễ nhận ra Nguyễn Tuân qua “Người lái đò sông Đà” với tài hoa uyên bác và đôi mắt luôn săn tìm vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội. Phong cách ấy khác biệt rõ nét so với sự trữ tình, lịch lãm của Hoàng Phủ Ngọc Tường trong “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”.

Chính vì thế, giọng nói riêng là điều quan trọng nhất đối với nhà văn. Phong cách là điều đầu tiên và duy nhất để độc giả ghi nhớ nghệ sĩ, là hiện thân của tâm hồn nhà văn. Tất cả phong cách nghệ sĩ đều bắt nguồn từ chính con người họ. Xuân Diệu với tình yêu mãnh liệt và khát khao tuổi trẻ đã cho ra đời những câu thơ đầy sức sống: “Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi.” Quang Dũng lãng mạn hào hoa, vừa viết những câu thơ dịu dàng, vừa không quên hiện thực bom đạn khốc liệt. Phong cách chính là con người nghệ sĩ, tâm hồn họ hiện diện rõ nét trên trang viết.

Văn chương chính là con người. Vì thế, phong cách trong văn chương có vai trò vô cùng quan trọng. Macxen Prut từng nói: “Khi một nhà văn xuất hiện, điều cần hỏi là anh ta đem đến cho cuộc sống điều gì mới mẻ.” Điều này nhắc nhở người sáng tạo luôn cần đưa phong cách riêng vào tác phẩm, và độc giả cũng cần chú ý đến phong cách khi thưởng thức văn học.

“Phong cách chính là người.” Làm người cần có phong cách, làm nghệ sĩ càng phải có phong cách. Nếu thiếu đi phong cách, người nghệ sĩ chỉ như ngọn đom đóm vụt sáng rồi nhanh chóng tắt lịm.