Tuyển chọn 6 bài soạn Hứng trở về (Quy hứng) sâu sắc nhất dành cho học sinh Ngữ Văn 10

Bố cục

- Hai câu đầu: thể hiện nỗi nhớ quê da diết, chân thực

- Hai câu cuối: bộc lộ khát vọng trở về tha thiết của tác giả

Nội dung

- Bài thơ là tiếng lòng chan chứa tình quê, là sự khắc khoải mong ngóng trở về cội nguồn

- Ngôn ngữ và hình ảnh mộc mạc, gần gũi, thấm đẫm hồn quê

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (SGK trang 142 Ngữ Văn 10 Tập 1):

- Nỗi nhớ quê được tái hiện sinh động qua hình ảnh quen thuộc: ruộng đồng, nghề trồng dâu, cua đồng béo tốt

- Tình yêu quê không ồn ào mà nhẹ nhàng thấm sâu qua từng hình ảnh đời thường

Câu 2 (SGK trang 142 Ngữ Văn 10 Tập 1):

- Tình yêu nước trong bài thơ mang đậm tính lý trí, tỉnh táo nhưng giàu cảm xúc

- Tác giả khẳng định: quê nghèo vẫn là chốn thiêng liêng không gì sánh bằng phồn hoa đô hội

- Bài thơ là lời nhắn gửi: quê hương là gốc rễ, là nơi đáng tự hào và luôn hiện hữu trong tim mỗi người con xa xứ

Câu 1 (trang 142 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Phân tích nét đặc sắc trong nỗi nhớ quê ở hai câu đầu?

Lời giải chi tiết:

Dâu già lá rụng tằm vừa chín
Lúa sớm bông thơm cua béo ghê

- Tác giả khơi dậy tình quê bằng những hình ảnh chân phương, gợi lên nghề trồng dâu nuôi tằm, ruộng lúa thơm và cả những món ăn dân dã. Đó là nỗi nhớ đậm hồn quê, gần gũi mà lắng sâu.

=> Tình yêu quê hương không phô trương mà thấm đẫm trong từng hình ảnh quen thuộc của cuộc sống thường ngày.

Câu 2 (trang 142 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Phân tích nét riêng trong tình yêu nước và niềm tự hào dân tộc qua các hình tượng thơ?

Lời giải chi tiết:

- “Quy hứng” mở ra bằng nỗi niềm da diết của người xa xứ. Không dùng lời lẽ trực tiếp, bài thơ lựa chọn những hình ảnh thân quen để gợi về quê hương: nong tằm, ruộng dâu, bữa canh cua thanh đạm…

=> Lòng yêu nước ẩn hiện sau từng chi tiết giản dị, từ nỗi nhớ quê đến mong ước trở về.

- Tình cảm quê hương được nâng lên thành khát vọng lớn: rời xa nơi phồn hoa để tìm lại mảnh đất tuy nghèo nhưng đầy yêu thương, tình nghĩa. Bài thơ chạm đến trái tim người đọc bởi sự chân chất trong cảm xúc, dung dị trong lời thơ mà vẫn sâu lắng và đầy tự hào dân tộc.

Câu 1 (trang 142 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

- Nỗi nhớ quê hương trong tâm hồn người xa xứ hiện lên qua những hình ảnh bình dị mà đậm chất quê: cây dâu già, nong tằm chín, lúa sớm tỏa hương, cua béo mùa nước nổi.

=> Những hình ảnh ấy không chỉ gợi nhớ mà còn khắc sâu vào tâm khảm người đọc, bởi nó gắn liền với tuổi thơ và ký ức của những ai từng sống ở làng quê.

Câu 2 (trang 142 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

- Trong dòng thơ trung đại, tình yêu nước được thể hiện bằng muôn vàn cách. “Quy hứng” chọn cách biểu đạt độc đáo – qua nỗi lòng của kẻ tha hương. Không phải là lời kêu gọi, cũng không phải là ngôn ngữ đao to búa lớn, mà là tình yêu nước thấm đẫm trong từng hình ảnh đời thường: nong tằm, ruộng dâu, bữa cơm quê nghèo mà đậm đà.

=> Lòng yêu nước được thể hiện bằng sự lặng lẽ, sâu kín nhưng đầy xúc động.

- Càng sống xa quê, nỗi khao khát trở về càng thôi thúc mãnh liệt. Dẫu nơi đất khách đủ đầy, phồn hoa, thì vẫn không thể thay thế được mảnh đất quê nhà – nơi cội nguồn yêu thương, chốn yên bình và thiêng liêng nhất trong tim mỗi người con đất Việt.

Bố cục:

- Hai câu thơ đầu: Gợi lên một quê hương thân thương với hình ảnh gần gũi, sống động trong nỗi nhớ da diết của tác giả.

- Hai câu thơ sau: Thể hiện rõ nét tình yêu quê hương mãnh liệt và mong muốn trở về cội nguồn.

Câu 1 (trang 142 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Vẻ đẹp của nỗi nhớ quê hương trong hai câu đầu:

- Nỗi nhớ được dệt nên bằng hình ảnh chân quê như dâu già, nong tằm, lúa mới, cua béo. Những điều bình thường nhưng lại chứa đựng bao thương nhớ, làm bật lên mối gắn bó sâu sắc với làng quê.

- Ngôn từ mộc mạc nhưng chân thành, dễ chạm đến trái tim người đọc.

Câu 2 (trang 142 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Biểu hiện của tình yêu nước và niềm tự hào dân tộc:

- Nỗi nhớ quê ban đầu chính là biểu hiện lặng lẽ mà sâu sắc của tình yêu đất nước. Những điều giản dị lại khơi dậy cảm xúc mạnh mẽ trong lòng người xa quê.

- Khi chuyển sang hai câu sau, tình cảm ấy trở thành khát vọng trở về, thể hiện rõ sự lựa chọn quê nhà nghèo khó nhưng giàu tình yêu thương hơn cuộc sống nơi đô hội. Đó chính là tiếng lòng tha thiết của người con yêu nước, yêu quê bằng tất cả trái tim.

Bố cục

- Hai câu đầu: Gợi lên nỗi nhớ quê hương da diết, lắng đọng trong từng hình ảnh thân quen.

- Hai câu cuối: Diễn tả ước vọng trở về quê hương cháy bỏng trong tâm hồn tác giả.

Câu 1 (trang 142 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Niềm vui và nỗi nhớ được khơi dậy từ những hình ảnh rất đời thường mà thấm đẫm tình quê:

+ Lá dâu già lặng lẽ rụng, nong tằm vừa chín tới

+ Lúa đang trổ đòng, cua đồng béo mẫm

- Những hình ảnh ấy không chỉ phản ánh cuộc sống sinh hoạt quen thuộc mà còn là mạch nguồn cảm xúc gắn bó máu thịt với tuổi thơ và ký ức làng quê.

Câu 2 (trang 142 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Tình yêu quê hương trong bài thơ hiện lên rất riêng, rất sâu sắc:

+ Từ đầu bài, nỗi nhớ quê hương được bộc lộ không bằng lời lẽ khoa trương mà qua hình ảnh dân dã, gần gũi

+ Mỗi chi tiết như nong tằm, ruộng dâu, lúa trổ hương hay cua đồng đều khơi gợi bao xúc cảm ngọt ngào

+ Trên tất cả là ước nguyện được trở về, được sống lại giữa lòng quê yêu dấu

- Bài thơ đạt được chiều sâu cảm xúc nhờ lối thể hiện mộc mạc, chân thành. Những điều nhỏ bé đời thường lại gói trọn tình yêu nước lớn lao, thầm lặng mà mãnh liệt.

Câu 1 (trang 142 SGK Ngữ Văn 10 Tập 1):

Nỗi nhớ quê hương trong hai câu thơ đầu:

- Gợi lên bằng hình ảnh mộc mạc, đời thường mà đầy sức sống: lá dâu già rụng, nong tằm đến kỳ, lúa đượm hương khi trổ bông, cua đồng béo ngậy.

=> Cảnh sắc và hơi thở của làng quê hiện lên rõ nét, làm bật lên tình cảm gắn bó sâu sắc của người xa xứ với quê nhà yên bình, trù phú.

Câu 2 (trang 142 SGK Ngữ Văn 10 Tập 1):

Lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc được thể hiện qua từng vần thơ:

- Hai câu đầu: Những hình ảnh giản dị khơi dậy tình cảm sâu kín, chân thành của người xa quê – nỗi nhớ ấy chính là biểu hiện lặng thầm mà sâu sắc của lòng yêu nước.

- Hai câu cuối: Ước vọng trở về được thể hiện trực tiếp, cho thấy tình cảm của tác giả không chỉ dừng lại ở nhớ thương mà còn là khát vọng được trở lại quê hương – nơi khởi nguồn của ký ức và cội rễ tâm hồn.