Tuyển chọn 8 bài phân tích sâu sắc nhất về 'Cảm xúc mùa thu' (Thu hứng) - Tác phẩm Ngữ văn lớp 10

Bài thơ "Thu hứng" (bài số 1) của Đỗ Phủ là một kiệt tác thi ca đạt đến độ tinh tế hiếm có, nơi tâm tình và ngoại cảnh hòa quyện khó phân. Bốn câu đầu khắc họa cảnh thu nơi rừng phong lác đác sương sa, núi Vu hiu hắt, sóng vọt lưng trời - một bức tranh thủy mặc đượm nỗi niềm. Bốn câu sau là tiếng lòng thổn thức qua hình ảnh khóm cúc nở hoa rơi lệ, con thuyền buộc chặt tấm lòng nhớ cố hương.

Đỗ Phủ đã vận dụng tài tình nguyên lý "thi trung hữu họa" của thơ Đường, khiến mỗi nét bút đều thấm đẫm tâm trạng. Cảnh vật từ rừng phong, dòng sông đến tiếng chày đập áo chiều tà đều trở thành phương tiện biểu đạt nỗi niềm tha hương và nỗi ưu thời mẫn thế. Bài thơ như bản giao hưởng của những nghịch lý: giữa hùng vĩ và tiêu điều, giữa động và tĩnh, giữa hiện thực và tâm tưởng.

Qua ngòi bút bậc thầy, mùa thu không chỉ hiện lên bằng sắc màu mà còn vang lên âm thanh, thấm đẫm hồn người. Đó chính là đỉnh cao nghệ thuật "tả cảnh ngụ tình" mà ít nhà thơ nào đạt tới.

Đỗ Phủ - bậc Thi Thánh của Trung Hoa, để lại di sản 1.500 bài thơ bất hủ. "Cảm xúc mùa thu" (766) ra đời trong bối cảnh loạn An Lộc Sơn vừa dứt, đất nước điêu linh, bản thân ông lưu lạc đến Quỳ Châu. Bài thơ như bức tranh thủy mặc với rừng phong lác đác sương sa, núi non hiu hắt, sóng vọt lưng trời - cảnh thu nhuốm màu tâm trạng.

Nghệ thuật đối và phóng đại trong hai câu thực tạo nên không gian ngột ngạt: "Sóng vọt lên tận lưng trời/Mây sà xuống giáp mặt đất". Hình ảnh khóm cúc nở hoa đẫm lệ và con thuyền lẻ loi buộc chặt nỗi nhớ quê hương thể hiện tài năng "tả cảnh ngụ tình" bậc thầy. Tiếng chày đập áo chiều tà trên thành Bạch Đế như khắc sâu thêm nỗi niềm tha hương và nỗi lo thời cuộc.

Bằng ngôn từ hàm súc, Đỗ Phủ đã dệt nên bức tranh thu vừa hùng vĩ vừa thê lương, phản chiếu tâm trạng u uất của kẻ sĩ trước thời thế nhiễu nhương.

Bài thơ là bức tranh thu ảm đạm pha lẫn nỗi niềm u uất của Đỗ Phủ giữa thời loạn. Nguyên tác kết hợp tài tình hình ảnh "rừng phong sương giăng", "sóng vọt lưng trời" với nỗi nhớ quê da diết qua hình ảnh "khóm cúc đẫm lệ", "con thuyền buộc mối tình nhà".

Bản dịch của Ngô Tất Tố và Nguyễn Công Trứ đã chuyển tải tinh thần tác phẩm, dù có đôi chỗ chưa sát nghĩa. Kim Thánh Thân nhận xét tinh tế: "Tám bài thu hứng như một, bài đầu thuần tả thu, bài cuối thuần tả hứng". Qua ngòi bút bậc thầy, mùa thu không chỉ là cảnh vật mà còn là tấm gương phản chiếu nỗi lòng thi nhân trước thời cuộc.

Đỗ Phủ (712-770) - bậc Thi Thánh của thơ Đường, để lại di sản thơ ca phản ánh chân thực thời đại loạn lạc. "Thu hứng" (bài 1) ra đời năm 766 khi tác giả lưu lạc ở Quỳ Châu, là bức tranh thu ảm đạm với rừng phong tiêu điều, sóng vọt lưng trời, khắc họa nỗi nhớ quê da diết qua hình ảnh "khóm cúc đẫm lệ", "con thuyền buộc mối tình nhà".

Bài thơ kết hợp tài tình nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, sử dụng thi liệu cổ điển mà vẫn mới mẻ. Tiếng chày đập áo chiều tà trên thành Bạch Đế trở thành âm thanh ám ảnh, gợi nỗi khát khao cuộc sống bình yên. Qua ngòi bút bậc thầy, mùa thu không chỉ là cảnh vật mà còn là tấm gương phản chiếu tâm trạng u uất của kẻ sĩ trước thời cuộc nhiễu nhương.

"Thu hứng" xứng đáng là kiệt tác tiêu biểu cho phong cách thơ trữ tình hiện thực Đỗ Phủ, kết tinh tài năng ngôn ngữ và chiều sâu nhân văn của một trong những nhà thơ vĩ đại nhất lịch sử văn học Trung Quốc.

"Cảm xúc mùa thu" của Đỗ Phủ là kiệt tác thơ Đường, khắc họa mùa thu với những nét độc đáo: rừng phong chìm trong sương thu, núi Vu hiểm trở, sóng vọt lưng trời. Bốn câu đầu tả cảnh thu ảm đạm, bốn câu sau bộc lộ tâm sự qua hình ảnh "khóm cúc tuôn lệ", "con thuyền buộc mối tình nhà".

Hai câu 5-6 được coi là tuyệt bút với tiểu đối hoàn hảo, cô đọng nỗi nhớ quê da diết. Tiếng chày đập áo chiều tà trên thành Bạch Đế gợi nỗi khát khao cuộc sống bình yên. Bài thơ kết hợp tài tình chất hiện thực và trữ tình, vượt qua khuôn khổ Đường thi truyền thống, tạo nên sức sống vượt thời gian.

Đỗ Phủ - bậc thầy thơ Đường với trái tim "yêu nước thương đời", đã gửi gắm nỗi niềm sâu kín qua kiệt tác "Cảm hứng mùa thu". Bài thơ như bức tranh thủy mặc với rừng phong lác đác sương sa, núi Vu hiu hắt, sóng vọt lưng trời - cảnh thu nhuốm màu tâm trạng.

Bốn câu đầu khắc họa không gian thu ảm đạm nơi biên ải xa xôi, bốn câu sau bộc lộ nỗi lòng thi nhân qua hình ảnh đầy ám ảnh: "khóm cúc tuôn dòng lệ cũ", "con thuyền buộc mối tình nhà". Tiếng chày đập áo chiều tà trên thành Bạch Đế trở thành âm thanh day dứt, gợi nhớ quê hương da diết.

Bài thơ kết tinh tài năng "tả cảnh ngụ tình" bậc thầy của Đỗ Phủ, khiến mỗi nét bút đều thấm đẫm tâm trạng u uất trước cảnh đời loạn lạc, đồng thời thể hiện tư tưởng nhân văn sâu sắc vượt thời đại.

Đỗ Phủ (712-770) - bậc Thi Thánh đời Đường, để lại di sản thơ ca phản chiếu thời đại loạn lạc với tấm lòng "yêu nước thương đời". "Thu hứng" (Cảm xúc mùa thu) - bài đầu trong chùm thơ tám bài sáng tác năm 766 khi ông lưu lạc ở Quý Châu, là kiệt tác kết tinh tài năng nghệ thuật bậc thầy.

Bài thơ như bức tranh thủy mặc với rừng phong lác đác sương sa, núi Vu hiu hắt, sóng vọt lưng trời - cảnh thu nhuốm màu tâm trạng. Hai câu 5-6 đạt đến độ tinh luyện của Đường thi: "Khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ/Con thuyền buộc chặt mối tình nhà", nơi cảnh và tình hòa quyện khó phân.

Tiếng chày đập áo chiều tà trên thành Bạch Đế trở thành âm thanh ám ảnh, vừa gợi nỗi nhớ quê da diết, vừa phản chiếu nỗi lo thời cuộc. Bài thơ vượt qua khuôn khổ Đường thi truyền thống, kết hợp tài tình chất hiện thực và trữ tình, xứng đáng là viên ngọc sáng trong kho tàng thi ca Trung Hoa.

"Cảm xúc mùa thu" - kiệt tác đầu tiên trong chùm thơ Thu hứng của Đỗ Phủ (766), khắc họa bức tranh thu ảm đạm nơi đất khách với rừng phong lác đác sương sa, núi Vu hiu hắt. Hai câu 5-6 đạt đến độ tinh luyện của thơ Đường: "Khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ/Con thuyền buộc chặt mối tình nhà", nơi cảnh vật thấm đẫm nỗi niềm thi nhân.

Tiếng chày đập áo chiều tà trên thành Bạch Đế trở thành âm thanh ám ảnh, vừa gợi nhịp sống thường nhật, vừa xoáy sâu nỗi nhớ quê hương. Bài thơ kết hợp tài tình bút pháp tả cảnh ngụ tình và nghệ thuật đối xứng chặt chẽ, xứng đáng là viên ngọc quý trong kho tàng thơ Đường.