Bài cúng và văn khấn đầy tháng cho bé trai, bé gái chuẩn mực, ý nghĩa sâu sắc

29/05/2025

Nội dung bài viết

Lễ cúng đầy tháng là một nét đẹp trong truyền thống văn hóa dân gian Việt Nam. Mâm cúng được chuẩn bị chu đáo để dâng lên các bà Mụ và Đức Ông, với lời cầu nguyện cho bé trai, bé gái sức khỏe dồi dào, cuộc sống an vui, hạnh phúc.

Khi bé tròn một tháng tuổi, nghi thức cúng đầy tháng được tổ chức với sự chuẩn bị tỉ mỉ từ gia đình. Đây là dấu mốc quan trọng trong cuộc đời của mỗi đứa trẻ, thể hiện sự ra đời đầy thiêng liêng. Vậy mâm cúng cần có những gì, bài khấn nên đọc như thế nào? Cùng khám phá cùng Tripi!

Ý nghĩa của bài khấn và lễ cúng đầy tháng đối với bé trai, bé gái

Theo truyền thống lâu đời của người Việt, vào ngày bé tròn một tháng tuổi, gia đình sẽ tổ chức lễ cúng đầy tháng để tạ ơn trời đất. Trong quá khứ, trẻ em sinh ra trong tháng đầu tiên rất dễ gặp phải khó khăn về sức khỏe và hay bị mất sớm, vì vậy không có tên gọi chính thức cho trẻ trong giai đoạn này.

Lễ cúng đầy tháng mang ý nghĩa tạ ơn trời đất đã cho bé sinh ra khỏe mạnh, đồng thời chúc mừng gia đình vượt qua được giai đoạn khó khăn ban đầu. Nghi thức này cũng đánh dấu sự kết thúc của giai đoạn kiêng cữ của người mẹ.

Lễ cúng đầy tháng được tổ chức khi trẻ sinh ra tròn một tháng tuổi, là dịp gia đình bày tỏ sự biết ơn đối với các bà Mụ, Đức Ông và mong muốn những điều tốt đẹp sẽ đến với bé.

Lễ cúng đầy tháng không chỉ là dịp tri ân các bà Mụ đã nâng niu, nặn ra bé và Đức Ông đã bảo vệ cho mẹ tròn con vuông, mà còn là thời khắc gia đình cầu mong con cái được khỏe mạnh, thông minh và gặp nhiều may mắn trong tương lai.

Trong ngày đầy tháng, gia đình thường tổ chức một mâm cúng trang trọng và mời bạn bè, người thân đến chung vui. Trong đó, lễ vật và bài văn khấn là hai yếu tố không thể thiếu để thể hiện lòng thành kính và ước nguyện cho bé.

Cách tính đầy tháng cho bé trai và bé gái

Theo phong tục, ngày đầy tháng của trẻ được tính theo lịch âm và có phương pháp đặc biệt: “Gái lùi hai, trai lùi một”. Điều này có nghĩa là ngày đầy tháng của bé gái sẽ sớm hơn 2 ngày so với ngày sinh âm lịch, còn bé trai sẽ sớm hơn 1 ngày.

Ví dụ, nếu bé trai sinh vào ngày 25 tháng 3 âm lịch, lễ đầy tháng sẽ được tổ chức vào ngày 24 tháng 3 âm lịch.

Cách tính đầy tháng cho bé trai và bé gái

Tuy nhiên, hiện nay nhiều gia đình chọn sử dụng lịch dương để tính ngày đầy tháng, điều này giúp việc theo dõi ngày tháng trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn rất nhiều.

Bạn đang băn khoăn không biết nên chọn tên gì cho con trai sinh năm 2022? Tham khảo ngay cách đặt tên hợp phong thủy, mang ý nghĩa sâu sắc và mở rộng tiền đồ cho bé trong tương lai.

Hướng dẫn chuẩn bị lễ vật và mâm cúng đầy tháng cho bé trai, bé gái một cách đầy đủ và đúng đắn.

Với các bậc cha mẹ trẻ, việc chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho con có thể gây bối rối vì không biết nên bắt đầu từ đâu. Hãy theo dõi bài viết này để tìm hiểu cách cúng đầy tháng chuẩn xác.

Nếu bạn chưa biết cách cúng đầy tháng cho con sao cho đúng và đầy đủ, hãy tham khảo bài viết dưới đây để có được hướng dẫn chi tiết và dễ thực hiện.

Theo tín ngưỡng dân gian, em bé sinh ra nhờ công lao của bà Chúa và 12 bà Mụ. Bà Chúa đóng vai trò quan trọng nhất trong việc tạo ra sự sống, trong khi 12 bà Mụ phụ trách tạo ra các bộ phận cơ thể của em bé.

Vì vậy, trong mâm cúng đầy tháng, không thể thiếu những lễ vật quan trọng như 12 chén chè trôi nước nhỏ và một chén chè trôi nước lớn, 12 chén cháo nhỏ và một tô cháo lớn, cùng 12 chén xôi nhỏ và một chén xôi lớn.

Danh sách lễ vật và mâm cúng đầy tháng cho bé trai.

Danh sách lễ vật cơ bản

12 chén chè nhỏ, 3 tô chè lớn
13 đĩa xôi nhỏ và 3 đĩa xôi lớn (xôi gấc hoặc xôi vò tùy theo từng vùng miền)
1 con gà luộc
Bộ tam sên (thịt heo luộc, trứng luộc, tôm hoặc cua luộc)
Cháo, bánh hỏi
13 miếng trầu cánh phượng, 13 đôi hài, 13 bộ váy áo đẹp và 13 nén vàng (các lễ vật này đều phải đồng bộ, giống nhau về màu sắc và hình thức)

Lễ vật cơ bản cho lễ cúng đầy tháng

Danh sách lễ vật dâng cúng 12 bà Mụ

Vàng mã: các đôi hài màu xanh, nén vàng màu xanh, váy áo màu xanh
Trầu cau: 12 miếng trầu têm cánh phượng, mỗi miếng có cau bổ tư, và một miếng trầu lớn hơn với cau nguyên quả
Đồ chơi trẻ em: các món đồ chơi bằng nhựa hoặc sành sứ
Cua, ốc, tôm: sống hoặc có thể hấp chín (12 con có kích thước bằng nhau và 1 con lớn hơn)
Phẩm oản: chia thành 12 phần nhỏ và một phần lớn hơn
Kẹo bánh: chia thành 12 phần nhỏ và một phần lớn hơn
Hương hoa: hương, lọ hoa đa sắc, tiền vàng, nước trắng

Lễ vật dâng cúng 12 bà Mụ cho lễ đầy tháng

Danh sách lễ vật cúng Đức Ông

1 con gà luộc tréo cánh
1 tô cháo lớn
1 tô chè lớn
3 đĩa xôi lớn
1 miếng thịt quay, 1 đĩa hoa quả (5 loại quả tùy ý), trầu cau, rượu và đồ vàng mã (giấy tiền)

Lễ vật và mâm cúng đầy tháng cho bé gái

Những món mặn trong mâm cúng đầy tháng

Món mặn trong mâm cúng đầy tháng, gồm các món thể hiện sự tôn trọng và mong cầu cho bé khỏe mạnh, bình an.

12 chén xôi nhỏ và 1 đĩa xôi lớn (xôi gấc hoặc xôi vò tùy theo vùng miền)
12 chén cháo nhỏ và 1 tô cháo lớn
Thịt heo (có thể là thịt heo quay hoặc thịt chân giò)
12 đĩa bánh hỏi hoặc 12 quả trứng vịt
1 con gà luộc ngậm hoa hồng

Món ngọt trong mâm cúng đầy tháng

Món ngọt trong mâm cúng đầy tháng, mang ý nghĩa cầu chúc cho bé có cuộc sống ngọt ngào, may mắn.

12 chén chè nhỏ và 1 tô chè lớn (có thể là chè hoa cau, chè đậu xanh đánh hoặc chè trôi nước tùy theo đặc trưng từng vùng miền)
12 ly rượu và 1 bình rượu lớn
12 chén nước lọc
12 đĩa bánh kẹo
1 đĩa ngũ quả
Trà

Lễ vật dâng cúng Đức Ông và ba Đức Thầy

Hoa tươi (có thể chọn hoa hồng, hoa ly, hoa cát tường,...)
Bình hoa
Nhang
Nến
Gạo và muối hạt
Trầu cau (tem trầu cánh phượng)
Giấy tiền vàng mã
Giấy cúng đầy tháng (bao gồm mâm hài và đồ cúng cho bà Mụ và bà Chúa)
Chén, dĩa, muỗng và 1 đôi đũa hoa

Cách thức cúng đầy tháng cho bé trai

Nghi thức cúng đầy tháng

Khi mâm cúng đã được bày biện xong, bố hoặc mẹ sẽ thắp 3 nén nhang, bế bé ra trước bàn thờ và thực hiện bài khấn theo truyền thống.

Nghi thức đặt tên cho con

Sau khi lễ cúng đầy tháng được hoàn tất, nghi thức đặt tên sẽ tiếp theo. Đầu tiên, người thực hiện lễ cúng sẽ khấn với tổ tiên về tên gọi đã chọn cho bé, sau đó gieo 2 đồng xu bạc xuống đĩa.

Nếu 1 đồng tiền úp và 1 đồng tiền ngửa nghĩa là tên bé đã được tổ tiên chấp nhận.
Nếu 2 đồng tiền đều úp hoặc đều ngửa nghĩa là tên bé không được tổ tiên chấp nhận, khi đó, người cúng cần phải gieo lại quẻ. Nếu sau ba lần gieo quẻ mà vẫn không thành công, cha mẹ bé sẽ phải chọn tên khác.

Nghi thức đặt tên qua cách gieo đồng xu

Nghi thức khai hoa (bắt miếng)

Ở một số địa phương, ngoài nghi thức cúng đầy tháng, còn có thêm nghi thức khai hoa, còn được gọi là “bắt miếng”. Lúc này, bé sẽ được đặt ngay giữa bàn hoặc nằm trong nôi bên cạnh bàn thờ cúng.

Người thực hiện lễ cúng sẽ rót trà, thắp hương và xin phép bắt miếng bằng cách bồng bé trên tay, tay còn lại cầm một nhánh hoa quơ qua, quơ lại trước miệng bé, đồng thời nói những lời chúc tốt đẹp như sau:

"Mở miệng ra cho có bông, có hoa. Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ. Mở miệng ra cho có bạc, có tiền. Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến".

Nghi thức khai hoa (bắt miếng)

Sau khi nghi thức cúng đầy tháng hoàn tất, cả gia đình sẽ quây quần bên nhau, thưởng thức bữa ăn đoàn tụ. Người lớn sẽ trao quà và lì xì cho bé trai, đánh dấu sự kết thúc của buổi lễ trọng đại này.

Cách cúng đầy tháng cho bé gái

Mâm lễ cúng đầy tháng phải được bài trí một cách cân đối và hài hòa. Lễ vật phải được sắp xếp theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả”, tức là bình hoa phải đặt ở phía Đông, còn các lễ vật cúng thì đặt ở phía Tây trên bàn thờ gia tiên.

Mâm lễ mặn sẽ được đặt trên cùng, mâm lễ ngọt để ở phía dưới. Mâm cúng được chuẩn bị trên đầu giường của bé, và sau đó nến được thắp lên để cúng bà Mụ. Tiếp theo, quần áo tiền vàng được đốt cho các bà Mụ, bánh kẹo và trái cây được chia cho các trẻ trong nhà, còn sách bút sẽ được phân phát để các bé nhận lộc. Người đại diện cúng sẽ đọc văn khấn để hoàn thành nghi lễ.

Nghi thức cúng đầy tháng cho bé gái

Nghi thức khai hoa (bắt miếng)

Sau khi hoàn thành nghi thức cúng đầy tháng cho bé gái, gia đình sẽ tiếp tục với nghi thức khai hoa, hay còn gọi là “bắt miếng”, một nghi lễ truyền thống vô cùng ý nghĩa trong dân gian.

Trong nghi thức này, em bé sẽ được đặt ngay trên bàn thờ gia tiên, ba mẹ bé sẽ rót trà và thắp hương để xin phép thực hiện nghi thức “bắt miếng” đầy thiêng liêng.

Tiếp theo, một người trong gia đình, thường là người có vẻ ngoài đẹp và phong thái sang trọng, sẽ bồng đứa trẻ bằng một tay, tay kia cầm một nhánh hoa nhẹ nhàng quơ qua miệng bé, đồng thời dạy những lời chúc tụng đầy ý nghĩa: “Mở miệng ra cho có bông, có hoa. Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ. Mở miệng ra cho có bạc, có tiền. Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”

Nghi thức khai hoa (bắt miếng)

Nghi thức đặt tên

Sau khi gửi gắm những lời chúc tốt lành đến bé, ba mẹ sẽ tiếp tục với nghi thức đặt tên. Trước khi bắt đầu, cha mẹ sẽ nghĩ sẵn tên cho con và chuẩn bị 2 đồng tiền cổ bằng bạc thật để gieo vào đĩa.

Nếu có 1 đồng úp, 1 đồng ngửa thì tên của con đã được tổ tiên chứng giám và đồng thuận. Nếu cả hai đồng đều úp hoặc đều ngửa, người cúng sẽ phải gieo lại. Nếu ba lần gieo quẻ thất bại, ba mẹ sẽ phải chọn tên khác cho bé.

Lời văn khấn cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái

Lời khấn cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái

Nam mô A Di Đà Phật, xin ngài chứng giám cho buổi lễ hôm nay!

Nam mô A Di Đà Phật, mong ngài gia hộ cho con cái được bình an và trưởng thành khỏe mạnh.

Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát, xin ngài ban cho chúng con lòng từ bi và che chở cho đứa bé này.

Chúng con kính lạy Đệ nhất Thiên Tỷ Đại Tiên Chúa, xin ngài phù hộ độ trì cho bé được an lành và may mắn.

Chúng con kính lạy Đệ nhị Thiên Đế Đại Tiên Chúa, xin ngài giúp đỡ cho bé gái/bé trai được khỏe mạnh và thông minh, cuộc sống tràn đầy phúc lộc.

Chúng con kính dâng lên Đệ Tam Thiên Mụ Đại Tiên Chúa, mong ngài chứng giám và phù hộ cho đứa trẻ luôn khỏe mạnh, bình an.

Chúng con kính dâng lên Tam Thập Lục Cung Chư Vị Tiên Nương, xin các ngài ban phước lành, che chở cho bé được sống trong niềm vui và may mắn.

Hôm nay, ngày …….. tháng …….. năm ……., là một ngày lành tháng tốt, xin các ngài chứng giám cho nghi thức cúng đầy tháng của chúng con.

Vợ chồng chúng con, gồm có ……………………………, sinh được con (trai, gái) và đặt tên là ……………. Xin các ngài phù hộ cho bé được sống hạnh phúc, tài lộc đầy nhà.

Chúng con hiện đang cư ngụ tại ………………………………………………………………………….., xin các ngài chứng giám cho sự thành tâm của gia đình chúng con.

Hôm nay, nhân dịp đầy tháng của bé yêu, chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng lên trước án. Xin kính cẩn tâu trình các ngài.

Nhờ ơn Thập Phương Chư Phật, các vị Thánh Hiền, Tiên Bà, các đấng Thần Linh, Thổ Công Địa Mạch, Thổ Địa Chính Thần, Tiên Tổ Nội Ngoại, cho con được sinh cháu ………………………….. vào ngày …………………, mẹ tròn, con vuông.

Chúng con thành tâm cầu xin các vị Tiên Bà, các vị Tôn Thần linh thiêng giáng lâm trước bàn thờ, chứng giám lòng thành, nhận lễ vật, xin các ngài phù hộ độ trì, che chở cho cháu được ăn ngon, ngủ yên, chóng lớn và không mắc bệnh tật, không gặp khó khăn, không gặp tai ương. Mong các ngài ban cho cháu sự tươi đẹp, thông minh, thân thể khỏe mạnh, mệnh phúc đầy đủ. Xin cho gia đình con luôn được sống trong bình an, thịnh vượng, nghiệp xấu tiêu tan, bốn mùa yên ổn, không lo âu hay hạn ách.

Chúng con kính mong các ngài chứng giám lòng thành của chúng con qua lễ cúng này, xin các ngài luôn phù hộ độ trì cho gia đình chúng con.

Nam mô A Di Đà Phật!

Một số lưu ý khi thực hiện nghi thức cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái:

Lễ vật cúng đầy tháng cho bé cần được bày biện cân đối trên hai bàn: Một bàn lớn dành cho lễ vật cúng bà Mụ, và một bàn nhỏ (cách 10 cm) dành cho đồ cúng Đức Ông.
Tất cả các thành viên trong gia đình phải có mặt đầy đủ khi thực hiện nghi thức cúng đầy tháng.
Thời gian lý tưởng để cúng đầy tháng là vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối, giúp lễ cúng được trang nghiêm và thuận lợi.

Mọi thành viên trong gia đình cần tham gia đầy đủ trong buổi lễ cúng đầy tháng, để thể hiện lòng tôn kính và gắn kết yêu thương.

Bố mẹ nào cũng mong muốn cho con mình sức khỏe dồi dào, sống an vui. Vì vậy, lễ cúng đầy tháng không chỉ là nghi thức truyền thống, mà còn là dịp để cầu mong phước lành, bảo vệ và chúc phúc cho bé yêu, đồng thời thắt chặt tình cảm gia đình.

Khám phá các loại sữa pha sẵn cho bé tại Tripi để chăm sóc sức khỏe cho bé yêu:

Tripi - Nơi cung cấp những sản phẩm sữa chất lượng, chăm sóc sức khỏe bé yêu một cách trọn vẹn.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi