Bí Quyết Làm Chủ Tâm Trí
27/02/2025
Nội dung bài viết
Tâm trí là một tổng thể phức tạp, bao gồm nhiều yếu tố khác nhau, mỗi yếu tố đều có ảnh hưởng nhất định đến hành vi của chúng ta. Có thể bạn đang mong muốn thay đổi một phần nào đó trong cách tâm trí chi phối cuộc sống của mình. Ví dụ, một phần tâm trí thúc đẩy bạn tiêu thụ thực phẩm giàu calo để đáp ứng nhu cầu năng lượng, nhưng phần khác lại nhận thức được rằng việc này có thể gây hại cho sức khỏe và vóc dáng về lâu dài. Để làm chủ tâm trí, việc kiểm soát hành vi mà bạn muốn thay đổi chính là chìa khóa then chốt. Hãy thử nhiều phương pháp khác nhau để điều chỉnh tâm trí và hành vi của mình.
Các bước thực hiện
Thay đổi cách suy nghĩ

Ngừng lặp lại suy nghĩ tiêu cực. Đôi khi, những suy nghĩ tiêu cực xuất hiện một cách không mong muốn. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn kiểm soát tâm trí và ngăn chặn sự lặp lại của những suy nghĩ đó:
- Hãy nghĩ về tình huống xấu nhất. Mặc dù điều này nghe có vẻ phản trực giác, nhưng việc hình dung và chuẩn bị tinh thần cho tình huống tồi tệ nhất có thể giúp bạn giảm bớt lo lắng, vì bạn sẽ nhận ra mình có khả năng đối mặt và xử lý nó.
- Lên lịch thời gian suy nghĩ. Bằng cách dành một khoảng thời gian cụ thể để suy nghĩ về vấn đề, bạn sẽ cảm thấy yên tâm hơn và tránh được việc suy nghĩ quá mức vào những thời điểm không phù hợp.
- Đi bộ. Ra ngoài và vận động không chỉ giúp bạn thoát khỏi những suy nghĩ mông lung mà còn giúp não bộ tiếp nhận thông tin mới từ môi trường xung quanh, từ đó giảm bớt căng thẳng và tập trung vào những điều tích cực hơn.

Tin tưởng vào khả năng thay đổi của bản thân. Niềm tin vào sự thay đổi là động lực mạnh mẽ giúp bạn vượt qua giới hạn của chính mình. Hãy luôn giữ vững tinh thần tích cực, tin rằng bạn có thể cải thiện và phát triển tư duy.
- Nghiên cứu cho thấy những người chấp nhận sự tiến hóa của tâm trí thường có khả năng cải thiện bản thân cao hơn so với những người cho rằng mọi thứ đã được định sẵn.

Nuôi dưỡng sự lạc quan về khả năng kiểm soát bản thân. Lạc quan không chỉ là thái độ mà còn là công cụ giúp bạn dễ dàng kiểm soát hành vi và tâm trí.
- Hãy tự nhủ rằng bạn sẽ thành công trong việc kiểm soát tâm trí, ngay cả khi bạn chưa thực sự tin vào điều đó.
- Nhớ lại những lần bạn đã kiểm soát tâm trí thành công và tập trung vào những thành tựu đó, đừng để thất bại làm bạn nản lòng.

Thay đổi cách nhìn nhận vấn đề. Đôi khi, việc thẩm định lại những gì bạn đang đấu tranh để kiểm soát có thể mang lại hiệu quả bất ngờ. Ví dụ, nếu bạn đang cố gắng từ bỏ rượu, hãy tưởng tượng rượu như một chất độc nguy hiểm đang hủy hoại cơ thể bạn.
- Nghiên cứu chỉ ra rằng việc thay đổi cách nhìn nhận về những điều bạn muốn tránh sẽ giúp bạn dễ dàng kiểm soát bản thân hơn.

Ngừng khái quát hóa tiêu cực. Khái quát hóa quá mức có thể khiến bạn đánh mất niềm tin vào tương lai. Thay vì nghĩ rằng quá khứ khó khăn sẽ định hình tương lai, hãy tập trung vào những hành động cụ thể để thay đổi cuộc sống.
- Ví dụ, nếu bạn có một tuổi thơ khó khăn, hãy đặt mục tiêu xây dựng các mối quan hệ ý nghĩa và tìm kiếm công việc tốt hơn. Hành động tích cực sẽ giúp bạn thoát khỏi vòng lặp tiêu cực.

Tránh tự quy kết trách nhiệm không đáng có. Đừng tự trách mình vì những điều nằm ngoài tầm kiểm soát. Ví dụ, nếu con bạn bị ngã ở trường, đừng nghĩ rằng đó là lỗi của bạn.
- Hãy suy nghĩ logic và cẩn trọng về sự việc, tự hỏi bản thân xem bạn có thể làm gì trong phạm vi của mình để ngăn chặn điều tương tự xảy ra.

Tránh đưa ra kết luận vội vàng. Đừng để bản thân bị cuốn vào những suy nghĩ tiêu cực mà không có bằng chứng cụ thể. Ví dụ, đừng vội nghĩ rằng mọi người không thích bạn chỉ vì một vài tình huống nhỏ nhặt.
- Hãy dừng lại và suy nghĩ kỹ trước khi đưa ra phán xét. Tự hỏi bản thân liệu suy nghĩ của bạn có thực sự chính xác hay không. Tìm kiếm bằng chứng cụ thể để xác minh điều đó. Ví dụ, nếu bạn nghĩ không ai thích mình, hãy nhớ lại những cuộc trò chuyện tích cực để chứng minh điều ngược lại.

Đừng thổi phồng vấn đề. Đây là một bẫy tư duy khiến bạn biến những điều nhỏ nhặt thành thảm họa. Ví dụ, đừng nghĩ rằng trượt một bài kiểm tra sẽ hủy hoại cả tương lai của bạn.
- Hãy suy nghĩ tích cực và đặt câu hỏi logic. Ví dụ, nếu bạn trượt bài kiểm tra, hãy tự hỏi: "Có ai từng trượt bài kiểm tra mà vẫn thành công không?" hoặc "Liệu nhà tuyển dụng có đánh giá bạn chỉ qua một bài kiểm tra?"
Xây dựng Thói quen Tích cực

Lên kế hoạch cho cuộc sống. Xác định rõ mục tiêu và hướng đi sẽ giúp bạn tránh xa những cám dỗ không đáng có. Hãy liệt kê những điều quan trọng bạn muốn đạt được: sự nghiệp ổn định, gia đình hạnh phúc, hay sự giàu có.
- Không cần phải chi tiết từng bước, chỉ cần ghi nhớ mục tiêu lớn để định hướng cuộc sống.
- Đặt mục tiêu vừa phải và chia nhỏ chúng thành các bước dễ thực hiện. Ví dụ, nếu muốn học lập trình, hãy bắt đầu bằng việc đọc một chương sách mỗi tuần.

Mỉm cười ngay cả khi không vui. Cảm xúc tiêu cực có thể khiến bạn mất kiểm soát. Mỉm cười là cách đơn giản để đối phó với những cảm xúc đó.
- Dù bạn không cảm thấy vui, việc mỉm cười có thể kích thích cảm xúc tích cực, giúp bạn lấy lại cân bằng và kiểm soát tâm trí.

Dành thời gian và tiền bạc để giúp đỡ người khác. Nghiên cứu cho thấy việc chia sẻ thời gian và tiền bạc với người khác không chỉ mang lại hạnh phúc mà còn cải thiện sức khỏe tinh thần. Điều này giúp bạn xây dựng hình ảnh tích cực về bản thân và giảm bớt cảm xúc tiêu cực, từ đó dễ dàng kiểm soát tâm trí hơn.
- Không quan trọng bạn giúp đỡ bằng cách nào, miễn là cả bạn và người nhận đều trân trọng hành động đó.

Tạo ra những rào cản để kiểm soát bản thân. Một cách hiệu quả để kiểm soát tâm trí là làm cho nó khó đạt được những gì nó muốn. Bằng cách này, bạn hạn chế sự chi phối của tâm trí lên hành vi. Ví dụ, nếu bạn muốn giảm thời gian xem TV, hãy đặt điều khiển ở nơi khó tìm.
- Một ví dụ khác, nếu bạn thường xuyên nhấn nút tắt báo thức và ngủ lại, hãy đặt đồng hồ xa giường để buộc bản thân phải rời khỏi giường.
- Nếu bạn muốn kiểm soát hành vi tình dục, hãy tránh xa những địa điểm và tình huống dễ dẫn đến việc đó, chẳng hạn như quán bar hoặc câu lạc bộ đêm.

Tự thưởng khi kiểm soát bản thân thành công. Khi bạn thành công trong việc kiểm soát tâm trí, hãy tự thưởng cho mình để khích lệ bản thân tiếp tục nỗ lực. Ví dụ, nếu bạn không thích tập thể dục nhưng vẫn hoàn thành, hãy thưởng cho mình một miếng sôcôla hoặc thêm thời gian thư giãn.
- Tuy nhiên, hãy cẩn thận với phần thưởng quá lớn, vì nó có thể khiến bạn mất kiểm soát và phá vỡ mục tiêu ban đầu.

Áp dụng hình phạt khi thất bại trong việc kiểm soát bản thân. Tương tự như việc khen thưởng khi thành công, hình phạt khi thất bại cũng là một cách hiệu quả để rèn luyện sự tự chủ. Nghiên cứu cho thấy mối đe dọa về hình phạt có thể giúp con người kiểm soát bản thân tốt hơn.
- Bạn có thể nhờ người thân hoặc bạn bè giám sát và áp dụng hình phạt khi bạn thất bại, chẳng hạn như giấu đi món tráng miệng yêu thích của bạn.

Giảm thiểu căng thẳng. Tâm trí và cơ thể có mối liên hệ chặt chẽ; căng thẳng tinh thần có thể ảnh hưởng đến thể chất và ngược lại. Khi căng thẳng, con người thường mất dần khả năng kiểm soát bản thân. Vì vậy, giảm căng thẳng là chìa khóa để duy trì sự tự chủ. Dưới đây là một số phương pháp hiệu quả:
- Thử các kỹ thuật thư giãn như thở sâu, hít thở chậm rãi và tập trung vào những từ khóa tích cực như "bình tĩnh" hoặc "hòa bình".
- Tập thể dục thường xuyên để thư giãn cơ bắp và cải thiện hơi thở.
- Trò chuyện với bạn bè và gia đình để nhận được sự hỗ trợ tinh thần, giúp giải tỏa căng thẳng.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi