Cách Chữa lành Vùng da Sau Khi Lấy Sinh thiết

27/02/2025

Nội dung bài viết

Sinh thiết da là một thủ thuật y tế bao gồm việc lấy một mẫu nhỏ mô da để xử lý và kiểm tra dưới kính hiển vi, nhằm chẩn đoán các vấn đề về da như ung thư da hoặc viêm da tiết bã nhờn. Tùy thuộc vào kích thước và vị trí của vùng da nghi ngờ, bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp khác nhau để lấy mẫu, và đôi khi cần khâu lại vết thương. Dù vết sinh thiết lớn hay nhỏ, bạn có thể áp dụng các phương pháp y khoa hoặc tự chăm sóc tại nhà để vết thương mau lành.

Các bước thực hiện

Chăm sóc Vị trí Sinh thiết Sau Khi Thực hiện Thủ thuật

Xác định phương pháp sinh thiết da. Bác sĩ có thể sử dụng nhiều cách khác nhau để lấy mẫu da, và việc hiểu rõ phương pháp được áp dụng sẽ giúp bạn chăm sóc vết thương hiệu quả hơn.

Sinh thiết cạo sử dụng một dụng cụ giống dao cạo để lấy lớp ngoài cùng của da, bao gồm lớp biểu bì và một phần chân bì. Phương pháp này không cần khâu lại.
Sinh thiết khoan lấy một mẫu da nhỏ nhưng sâu hơn so với sinh thiết cạo. Nếu vùng lấy mẫu lớn, có thể cần khâu lại.
Sinh thiết cắt loại bỏ một mảng da lớn hơn bằng dao phẫu thuật. Phương pháp này thường yêu cầu khâu lại để đóng vết thương.

Sử dụng băng để che vết thương. Tùy thuộc vào kích thước vùng sinh thiết và tình trạng chảy máu, bác sĩ có thể hướng dẫn bạn băng kín vết thương trong một ngày hoặc lâu hơn. Băng giúp bảo vệ vết thương và thấm hút máu.

Nếu vết sinh thiết chảy máu, hãy nhẹ nhàng ép miếng băng mới lên. Nếu máu chảy nhiều hoặc không ngừng, hãy liên hệ ngay với bác sĩ.

Không tháo băng trong ngày đầu tiên sau sinh thiết. Sau thủ thuật, hãy giữ nguyên băng do bác sĩ đặt và đảm bảo khu vực này luôn khô ráo. Điều này giúp vết thương mau lành và ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập.

Giữ vùng da khô ráo trong ngày đầu tiên. Bạn có thể tắm và vệ sinh vết thương vào ngày hôm sau.

Thay băng hàng ngày. Thay băng bảo vệ vết thương mỗi ngày để giữ sạch sẽ, khô ráo và ngăn ngừa nhiễm trùng hoặc sẹo xấu.

Sử dụng loại băng thoáng khí để vết thương mau lành. Đảm bảo phần không dính của băng tiếp xúc với vết thương.
Băng có thể mua tại các hiệu thuốc. Đôi khi bác sĩ sẽ đặt thêm gạc lên vết thương.
Thời gian băng trung bình là 5-6 ngày, nhưng có thể kéo dài đến hai tuần.
Tiếp tục thay băng hàng ngày cho đến khi vết thương lành hẳn hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Tùy thuộc vào phương pháp sinh thiết, bác sĩ có thể hướng dẫn bạn ngừng băng sau ngày đầu tiên hoặc lâu hơn. Nếu phải khâu, thời gian băng sẽ kéo dài hơn.

Rửa tay sạch trước khi chạm vào vết sinh thiết. Luôn rửa tay kỹ bằng nước và xà phòng trước khi chạm vào vết thương hoặc thay băng để tránh nhiễm trùng.

Không cần xà phòng đặc biệt, xà phòng thông thường cũng đủ để làm sạch tay.
Chà tay trong nước ấm ít nhất 20 giây.

Giữ vệ sinh vùng da sinh thiết. Đảm bảo vết thương luôn sạch sẽ trong quá trình lành. Rửa nhẹ nhàng hàng ngày để ngăn vi khuẩn phát triển.

Không cần xà phòng đặc biệt, xà phòng thường và nước ấm là đủ để làm sạch. Nếu vết thương ở đầu, hãy dùng xà phòng gội đầu.
Rửa lại bằng nước ấm để loại bỏ xà phòng dư và tránh kích ứng da.
Nếu vết thương lành tốt và không có dấu hiệu nhiễm trùng, chỉ cần thay băng và vệ sinh hàng ngày. Bác sĩ có thể đề nghị dùng dung dịch như hydro peroxide, hãy tuân thủ hướng dẫn của họ và không tự ý sử dụng bất kỳ sản phẩm nào khác.

Thoa kem kháng sinh hoặc sáp dầu hỏa nguyên chất. Sau khi làm sạch vết thương, hãy thoa kem kháng sinh hoặc sáp dầu hỏa nguyên chất nếu được bác sĩ chỉ định. Những sản phẩm này giúp giữ ẩm, ngăn ngừa hình thành vảy và hỗ trợ quá trình lành thương. Sau đó, bạn có thể băng lại vết thương.

Sử dụng tăm bông hoặc ngón tay sạch để thoa thuốc.

Tránh các hoạt động gắng sức trong vài ngày. Trong những ngày đầu sau sinh thiết, hãy tránh các hoạt động mạnh như nâng vật nặng hoặc bất kỳ việc gì khiến bạn đổ mồ hôi nhiều. Những hoạt động này có thể gây chảy máu, làm sẹo lớn hơn và kích ứng da nhạy cảm. Đặc biệt, tránh vận động mạnh trong suốt thời gian vết thương còn chỉ khâu.

Hạn chế va chạm hoặc kéo căng vùng da sinh thiết để ngăn ngừa chảy máu và sẹo lớn.

Sử dụng thuốc giảm đau. Đau nhẹ hoặc khó chịu khi chạm vào vùng sinh thiết trong vài ngày đầu là hiện tượng bình thường. Bạn có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn để giảm đau và sưng.

Các loại thuốc như ibuprofen hoặc acetaminophen có thể được sử dụng. Ibuprofen còn giúp giảm sưng do quá trình sinh thiết.

Để bác sĩ tháo chỉ khâu. Nếu vết sinh thiết cần khâu, hãy hẹn bác sĩ để tháo chỉ đúng thời gian quy định. Không tự ý tháo chỉ để tránh ảnh hưởng đến quá trình lành thương và ngăn ngừa sẹo lớn.

Ngứa tại vị trí khâu là bình thường. Bạn có thể thoa kem kháng sinh hoặc sáp dầu hỏa để giảm ngứa và ngừa nhiễm trùng.
Nếu ngứa nhiều, hãy đắp khăn ướt mát lên vùng da đó để giảm bớt khó chịu.

Liên hệ bác sĩ nếu có vấn đề. Nếu vết thương chảy máu nhiều, có mủ hoặc xuất hiện các dấu hiệu nhiễm trùng như đỏ, sưng, nóng hoặc sốt, hãy đến gặp bác sĩ ngay. Điều này giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và các biến chứng nguy hiểm.

Chảy máu nhẹ hoặc dịch hồng trong vài ngày là bình thường. Chảy máu nhiều là khi máu thấm ướt hoàn toàn băng.
Vết thương thường lành sau vài tuần, nhưng có thể kéo dài đến hai tháng.

Chăm sóc Sẹo tại Vị trí Sinh thiết

Tất cả vết thương sinh thiết đều để lại sẹo. Tùy thuộc vào kích thước vùng sinh thiết, sẹo có thể lớn hoặc nhỏ, chỉ bạn mới nhận thấy. Chăm sóc vết thương và vùng da xung quanh để sẹo lành một cách tối ưu.

Sẹo sẽ dần mờ đi, và sự khác biệt về màu sắc chỉ có thể nhận thấy trong một hoặc hai năm sau thủ thuật.

Không cạy vảy hoặc da non. Da tại vị trí sinh thiết có thể hình thành vảy hoặc lành thành sẹo. Dù thế nào, bạn cũng không nên cạy vảy hoặc da non để tránh ảnh hưởng xấu đến quá trình lành thương và ngăn ngừa sẹo lớn.

Cạy da hoặc vảy có thể vô tình đưa vi khuẩn vào vết thương, gây nhiễm trùng.

Giữ ẩm cho da. Trong quá trình lành thương, hãy giữ ẩm vùng da bằng thuốc mỡ hoặc kem kháng sinh. Điều này giúp da lành nhanh hơn và hạn chế hình thành sẹo lớn.

Cách tốt nhất là thoa một lớp mỏng thuốc mỡ như sáp dầu hỏa nguyên chất hoặc Aquaphor lên vết thương 4-5 lần mỗi ngày.
Bạn có thể tiếp tục thoa trong 10 ngày hoặc lâu hơn nếu cần.
Nếu vẫn băng vết thương, hãy thoa thuốc mỡ trước khi băng.
Sáp dầu hỏa nguyên chất và các loại thuốc mỡ khác có sẵn tại hầu hết các hiệu thuốc.

Sử dụng gel silicone để làm mờ sẹo. Nghiên cứu gần đây cho thấy thoa một lớp mỏng gel silicone có thể giúp làm lành sẹo. Nếu bạn dễ bị sẹo lồi hoặc sẹo phì đại, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng gel silicone để điều trị hoặc ngăn ngừa sẹo.

Sẹo lồi là những cục u nhô lên, thường đỏ và xuất hiện tại vị trí sinh thiết hoặc vết thương khác. Chúng xuất hiện ở khoảng 10% dân số.
Sẹo phì đại tương tự sẹo lồi nhưng phổ biến hơn và sẽ mờ dần theo thời gian.
Bác sĩ có thể điều trị sẹo lồi và sẹo phì đại bằng cách tiêm steroid.
Gel silicone giúp giữ ẩm, tạo thông thoáng và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và collagen, từ đó giảm kích thước sẹo.
Trẻ em và người có da nhạy cảm có thể sử dụng miếng dán gel silicone mà không gặp vấn đề gì.
Hầu hết bệnh nhân có thể bắt đầu sử dụng gel silicone vài ngày sau khi vết thương khép kín. Nếu được kê đơn, hãy thoa một lớp mỏng gel hai lần mỗi ngày.

Tránh ánh nắng mặt trời và sử dụng kem chống nắng cho vết sẹo. Vùng da sẹo rất nhạy cảm, vì vậy hãy tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng hoặc thoa kem chống nắng để giảm nhiệt và hạn chế sự chênh lệch màu sắc.

Che chắn vết thương hoặc sẹo để bảo vệ khỏi tác hại của tia UV.
Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF cao để bảo vệ sẹo và ngăn ngừa thay đổi màu da.

Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc mát-xa sẹo. Sau khoảng 4 tuần kể từ khi sinh thiết, bạn có thể bắt đầu mát-xa sẹo để giúp vết thương lành nhanh hơn và giảm độ lồi. Hãy nhờ bác sĩ hướng dẫn kỹ thuật mát-xa phù hợp.

Mát-xa cũng giúp ngăn ngừa mô sẹo dính vào cơ, gân hoặc các cấu trúc bên dưới da.
Thực hiện mát-xa nhẹ nhàng theo chuyển động tròn quanh vùng sẹo, với lực vừa phải, 2-3 lần mỗi ngày, mỗi lần 5-10 phút.
Bác sĩ có thể đề nghị sử dụng băng keo đàn hồi như Kinesio Tape để ngăn sẹo dính vào mô cơ bên dưới.

Lời khuyên hữu ích

Nếu vết sinh thiết cần khâu, hãy tránh bơi lội, tắm bồn hoặc bất kỳ hoạt động nào khiến vết thương ngâm trong nước cho đến khi tháo chỉ. Tuy nhiên, nước chảy nhẹ như khi tắm vòi hoa sen không gây vấn đề.
Liên hệ bác sĩ nếu bạn lo lắng về tình trạng vết thương hoặc sẹo.

Những điều cần lưu ý

Liên hệ ngay với bác sĩ nếu vùng sinh thiết xuất hiện dấu hiệu đỏ, sưng, đau, nóng khi chạm hoặc chảy dịch kéo dài hơn 3-4 ngày sau thủ thuật. Đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng và cần điều trị bằng kháng sinh.