Ai cũng có lúc cảm thấy thiếu tự tin; đó là phản ứng tự nhiên khi ta đánh giá liệu hành động của mình sẽ thành công hay thất bại. Ví dụ, khi phải quyết định xem có nên nhảy qua hẻm núi Grand Canyon bằng xe máy, sự thiếu tự tin là điều cần thiết. Tuy nhiên, trong cuộc sống hàng ngày, việc quá tự ti để thử làm những điều nhỏ nhặt, như trò chuyện thẳng thắn với bạn bè, sẽ ngăn cản bạn tận hưởng cuộc sống. Cuộc sống luôn thay đổi, và những điều ổn định hôm nay có thể biến mất ngày mai. Nhưng nếu bạn trau dồi sức mạnh nội tại, bạn luôn có thể xây dựng lại mọi thứ, vượt qua khó khăn, tiến lên phía trước bằng ý chí, và tìm thấy hạnh phúc ở bất cứ nơi đâu. Hãy bắt đầu từ Bước 1 để vượt qua sự tự ti.
Các bướcThay đổi Góc nhìn của Bạn

Luyện tập để trở nên khách quan. Nếu bạn cảm thấy không thể đạt được điều gì đó, hãy tạm rời xa bản thân và tưởng tượng mình là một người khác. Hãy nghĩ về lời khuyên bạn sẽ dành cho ai đó trong hoàn cảnh tương tự. Ví dụ, nếu bạn lo lắng khi đến một bữa tiệc mà không quen nhiều người, hoặc tham gia một buổi phỏng vấn, hãy nghĩ xem bạn sẽ khuyên gì cho người đó. Khi nhìn nhận mọi việc theo cách này, bạn sẽ thấy chẳng có gì đáng sợ và sẽ thành công khi dồn hết tâm sức vào việc mình làm.

Viết ra những nỗi sợ của bạn. Hãy ghi lại tất cả những điều khiến bạn lo lắng và cảm thấy mình không thể đạt được gì. Đọc lại chúng và tự hỏi bao nhiêu trong số đó là hợp lý, và bao nhiêu là kết quả của suy nghĩ tiêu cực. Dành thời gian để tìm hiểu gốc rễ của những nỗi sợ - dù đó là sợ trở nên ngớ ngẩn, làm bố mẹ thất vọng, hay không đạt được cuộc sống mong muốn. Hãy xem xét bao nhiêu nỗi sợ bạn có thể giải quyết, và bao nhiêu giải pháp tích cực bạn có thể nghĩ ra cho mỗi lo lắng.
- Sợ thất bại hay sợ bị đánh giá là điều tự nhiên. Ai cũng có lúc trải qua những nỗi sợ như vậy. Tuy nhiên, việc cảm thấy mình không thể làm được gì chỉ vì nỗi sợ là điều không bình thường.

Nhớ về những thành công của mình. Thay vì tập trung vào những lần bạn thất bại hay cảm thấy xấu hổ, hãy dành thời gian nhớ lại những khoảnh khắc bạn tỏa sáng. Nghĩ về những thành tích học tập, những tình bạn đẹp, hay khi sự hài hước của bạn khiến mọi người cười vui. Càng nhớ nhiều về những khoảnh khắc tích cực, bạn càng thêm tự tin và tạo ra nhiều thành công hơn trong tương lai.
- Viết lại những thành công ngay khi chúng xảy ra cũng rất hữu ích. Hãy giữ một cuốn nhật ký thành công và ghi lại những khoảnh khắc đáng tự hào. Khi cảm thấy mất niềm tin, hãy đọc lại để nhớ rằng bạn là một người tuyệt vời và có năng lực.

Tự hỏi, "Điều tồi tệ nhất có thể xảy ra là gì?" Và hãy thành thật với câu trả lời. Nếu bạn thử một kiểu tóc mới và vài người không thích, đó không phải là ngày tận thế. Nếu bạn không thích kiểu tóc đó, hãy nhớ rằng tóc sẽ mọc lại. Đừng để những lo lắng vô lý ngăn cản bạn thử điều mới mẻ. Khi nhận ra điều tồi tệ nhất không quá khủng khiếp, bạn sẽ dám chấp nhận rủi ro hơn.
- Nếu không chắc chắn về câu trả lời, hãy chia sẻ với người bạn tin tưởng. Họ sẽ giúp bạn nhận ra liệu tình huống tồi tệ có thực sự xảy ra hay chỉ là do bạn lo lắng thái quá.

Hãy tự hỏi, "Điều tốt đẹp nhất có thể xảy ra là gì?" Đây là điều mà người tự ti thường bỏ qua. Ví dụ, nếu bạn lo lắng về buổi hẹn đầu tiên, hãy nghĩ đến khả năng hai bạn trở nên thân thiết và bắt đầu một mối quan hệ ý nghĩa. Đó là lý do xứng đáng để bạn tham gia buổi hẹn. Dù điều tốt nhất không phải lúc nào cũng xảy ra, nhưng việc nghĩ đến chúng sẽ giúp bạn tiếp cận mọi thứ với tâm thế tích cực.
- Trước khi làm điều gì mới, hãy viết ra những điều tốt nhất có thể xảy ra, hoặc ba điều tích cực nhất, để chúng luôn hiện hữu trong tâm trí bạn.

Nhớ về những phẩm chất tích cực của bạn. Để duy trì sự tự tin, hãy nghĩ về những điểm mạnh của mình. Lập danh sách những điều bạn yêu thích ở bản thân, từ sự thân thiện đến trí thông minh, và nhớ đến chúng khi giao tiếp với người khác. Người tự ti thường chỉ tập trung vào điểm yếu, khiến họ không hài lòng với chính mình.
- Khi chỉ nhìn vào mặt tiêu cực, bạn sẽ quên đi những phẩm chất tốt đẹp. Nếu đã quá khắt khe với bản thân, ban đầu có thể khó để nhận ra điều gì đó đáng quý.

Luyện tập tự thoại tích cực. Nhận ra những cuộc trò chuyện tiêu cực với bản thân là khó khăn nếu bạn đã quen với chúng. Nếu bạn luôn tự nhủ mình là kẻ thất bại, không thể làm gì đúng, bạn sẽ mãi cảm thấy như vậy. Thay vào đó, hãy tập trung vào những điều tích cực để bắt đầu mọi việc với tâm thế lành mạnh và khao khát thành công.
- Một bài tập hiệu quả là nói hai điều tốt đẹp về bản thân mỗi khi bạn nghĩ đến một điều tiêu cực. Chúng không cần liên quan đến nhau.
- Ví dụ, nếu bạn tự trách mình vì làm bỏng lưỡi khi uống cà phê nóng, hãy nhắc nhở bản thân: "Nhưng mình chơi quần vợt giỏi và có khiếu hài hước tuyệt vời." Nghe có vẻ lạ, nhưng bạn đang thay đổi thái độ bằng cách khen ngợi chính mình.

Đặt câu hỏi tại sao bạn nói không với bản thân. Hãy nói có nhiều hơn. Thay vì liệt kê lý do để từ chối một trải nghiệm mới, hãy nghĩ đến những điều tích cực có thể xảy ra khi bạn đồng ý. Dù kết quả không như ý, việc nói có sẽ mang lại những điều bất ngờ và bài học quý giá. Nếu bạn bị tổn thương một chút, bạn vẫn sẽ hồi phục và trưởng thành hơn so với việc chỉ nói không.
- Ví dụ, nếu một người bạn rủ bạn tham gia ban nhạc, đừng vội từ chối vì nghĩ mình không đủ khả năng. Hãy thử và xem nó có thể dẫn bạn đến đâu. Biết đâu, bạn sẽ có thêm bạn bè và những trải nghiệm thú vị.
Khi thiếu tự tin trong mối quan hệ, hãy áp dụng những bước trên. Đồng thời, tìm kiếm hạnh phúc cá nhân cũng rất quan trọng. Nếu bạn hạnh phúc, bạn sẽ lan tỏa niềm vui đến người khác, từ đó xây dựng sự tự tin và vượt qua sự tự ti.
Hành động

Nuôi dưỡng những mối quan hệ. Hãy quan sát cách bạn bè đối xử với người khác, với chính họ và với bạn. Nếu bạn nhận thấy họ thường xuyên chỉ trích người khác về ngoại hình, quyết định hay lời nói, hãy tìm kiếm những người bạn tích cực hơn. Những người biết nhìn nhận điểm tốt của người khác sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái và tự tin hơn.
- Có một vài người bạn tiêu cực không sao, nhưng nếu bạn bị bao quanh bởi sự tiêu cực, dù không nhắm vào bạn, nó vẫn ảnh hưởng đến bạn. Ví dụ, nếu bạn bè chê bai kiểu tóc của người khác mà bạn lại thích, bạn có thể cảm thấy mình sai lầm và mất niềm tin vào bản thân.

Hãy khoan dung hơn với người khác. Đừng vội vàng chỉ trích người khác. Việc hạ thấp người khác có vẻ giúp bạn cảm thấy tốt hơn, nhưng thực chất, bạn đang tự hạ thấp chính mình. Thay vào đó, hãy nâng đỡ người khác. Bạn không chỉ xây dựng được những mối quan hệ ý nghĩa mà còn tự nâng cao giá trị của bản thân.
- Khi bạn thấy mình đang chỉ trích người khác, hãy tự hỏi tại sao. Nếu bạn nghĩ "vì họ sai", hãy suy nghĩ sâu hơn. Tại sao họ sai? Có phải do văn hóa hay cách bạn được dạy dỗ? Liệu người từ nền văn hóa khác có nghĩ như vậy không? Chỉ vì ai đó làm khác bạn không có nghĩa họ sai.

Làm điều gì đó thú vị mỗi ngày. Không cần phải là việc nguy hiểm, chỉ cần khám phá một nơi mới trong thành phố, ghé thăm một cửa hàng lạ và trò chuyện với người bán hàng. Càng trải nghiệm nhiều điều mới, bạn càng dễ dàng đón nhận cuộc sống thay vì sợ hãi những điều mới mẻ. Nếu bạn biết mình có thể làm điều thú vị mỗi ngày, bạn sẽ không còn nghĩ rằng mọi thứ đều kết thúc thất bại.
- Nếu bạn tự ti về ngoại hình, hãy thử những bộ đồ khác lạ và cười vì hình ảnh của mình trong gương. Bạn có thể tìm thấy thứ gì đó phù hợp, hoặc ít nhất, bạn sẽ thấy những bộ đồ quen thuộc của mình không còn kỳ quặc nữa.

Nhận diện và cải thiện những khuyết điểm có thể thay đổi. Nếu bạn không thích những đặc điểm không thể thay đổi như tàn nhang hay giọng nói, hãy học cách chấp nhận chúng. Nhưng với những điều có thể thay đổi, như tính dễ căng thẳng hay thiếu lòng trắc ẩn, hãy hành động để cải thiện. Dù không thể thay đổi hoàn toàn, bạn chắc chắn có thể trở nên tốt hơn.
- Hành động để cải thiện bản thân là bước đầu tiên để xây dựng sự tự tin. Dù không dễ dàng, nhưng nó tốt hơn việc mãi than thở mà không làm gì để thay đổi.

Ngừng so sánh bản thân với người khác. So sánh mình với người khác chỉ khiến bạn cảm thấy thua kém, nghèo khổ và thất bại. Thay vào đó, hãy tập trung vào những điều làm cuộc sống của bạn tốt đẹp theo tiêu chuẩn của riêng bạn, không phải của ai khác.
- Bạn luôn có thể tìm thấy người khỏe hơn, giàu hơn, thông minh hơn mình. Nhưng cũng có nhiều người mong muốn được như bạn. Người mà bạn cho là hoàn hảo có lẽ cũng đang ước mình trở thành người khác.

Trò chuyện với bạn thân. Một cách hiệu quả để vượt qua sự tự ti là chia sẻ với người bạn tin tưởng. Họ sẽ giúp bạn nhìn nhận vấn đề một cách khách quan và nhận ra rằng những lo lắng của bạn thường vô lý. Một người bạn tốt sẽ động viên, giúp bạn vui vẻ hơn và xua tan những suy nghĩ tiêu cực.
- Đôi khi, chỉ cần nói ra vấn đề đã giúp bạn giải quyết được một nửa. Giữ kín sự tự ti chỉ khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn.

Cố gắng trở nên xuất sắc trong một lĩnh vực. Nếu bạn muốn cảm thấy tốt hơn về bản thân, hãy tìm cách trở nên giỏi giang ở một điều gì đó. Dù là khiêu vũ, viết lách, vẽ tranh, kể chuyện cười, hay học ngoại ngữ, điều quan trọng là bạn dành thời gian và công sức để có thể tự hào nói: "Mình thực sự giỏi về điều này." Cam kết và nỗ lực để thành công sẽ giúp bạn cảm thấy tự tin hơn.
- Hãy nhớ rằng, bạn không cần phải trở thành người giỏi nhất để gây ấn tượng với người khác. Hãy làm điều đó vì chính bạn, để bạn cảm thấy tự hào về bản thân.

Học cách cười vào chính mình. Những người thiếu tự tin thường quá nghiêm khắc với bản thân, luôn lo sợ thất bại hoặc xấu hổ. Người tự tin biết cách cười vào những tình huống khó xử và hiểu rằng ai cũng có lúc mắc sai lầm. Hãy học cách đối mặt với mỗi ngày bằng tiếng cười thay vì lo lắng về sự hoàn hảo.
- Điều này không có nghĩa là bạn nên coi thường bản thân. Hãy đối xử nhẹ nhàng và bao dung với chính mình. Khi bạn biết cười vào bản thân, mọi người sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi ở bên bạn, và bạn cũng sẽ thấy mình dễ chịu hơn.

Thu thập thông tin càng nhiều càng tốt. Một nguyên nhân khiến bạn thiếu tự tin là sợ sự không chắc chắn. Bạn không biết điều gì sẽ xảy ra trong một bữa tiệc, lớp học mới, hay chuyến đi. Hãy thu thập thông tin để cảm thấy kiểm soát hơn và giảm bớt lo lắng.
- Ví dụ, nếu bạn chuẩn bị đi dự tiệc, hãy tìm hiểu ai sẽ tham dự, trang phục phù hợp, và các hoạt động diễn ra. Điều này giúp bạn cảm thấy tự tin hơn.
- Khi chuẩn bị thuyết trình, hãy nắm rõ số lượng người tham dự, không gian phòng, và các diễn giả khác để giảm bớt yếu tố bất ngờ.

Nhớ rằng bạn không đơn độc. Bạn có thể cảm thấy mình là người duy nhất nghi ngờ bản thân hoặc cảm thấy không xứng đáng. Nhưng thực tế, ai cũng có lúc thiếu tự tin, kể cả những người thành công nhất. Sự tự ti là một phần của cuộc sống, và khi bạn chấp nhận điều đó, bạn đang tiến gần hơn đến sự tự tin. Những nghi ngại của bạn là hoàn toàn bình thường, và nhận thức được điều này sẽ giúp bạn cảm thấy tích cực hơn.
Lời khuyên- Hãy chọn một sở thích hoặc hoạt động mà bạn yêu thích và dành thời gian luyện tập. Dù là hoạt động cá nhân hay nhóm, việc này sẽ giúp bạn phát triển bản thân và xây dựng các mối quan hệ. Bạn có thể thử chơi thể thao, đi bộ, đọc sách, chụp ảnh, vẽ tranh, chơi nhạc cụ, học ngoại ngữ, hoặc tham gia tình nguyện. Dù ban đầu có thể chưa giỏi, bạn vẫn đang tạo ra những giá trị mới cho chính mình.
- Khi ai đó chỉ trích bạn, hãy dừng lại và suy nghĩ khách quan: "Những lời họ nói có đúng không? Họ đã xem xét đủ góc độ chưa? Họ có hiểu quan điểm của bạn không?" Hãy đặt mình vào vị trí của họ để hiểu rõ hơn.
- Khi cảm thấy xấu hổ, hãy cười vào chính mình và tìm cách vui vẻ. Giận dữ hay im lặng chịu đựng chỉ khiến bạn mất đi cơ hội tận hưởng cuộc sống. Cười lên, và bạn sẽ vượt qua mọi chuyện một cách nhẹ nhàng.
- Hãy giúp đỡ người khác, dù là những việc nhỏ nhất. Điều này không chỉ mang lại sự tự tin mà còn khiến bạn được trân trọng. Làm việc cùng nhau sẽ tạo ra động lực và niềm vui, khiến bạn trở nên quan trọng với mọi người và với chính mình.
Cảnh báo- Sự tự tin cần thời gian để nuôi dưỡng và có thể thay đổi thất thường. Có thể mất nhiều năm để bạn nhận ra mình đã thay đổi. Hãy tin tưởng vào quá trình và tiếp tục cố gắng.