Cách điều trị bệnh Rosacea: Liệu các phương pháp tự nhiên có thực sự hiệu quả?

28/02/2025

Nội dung bài viết

Rosacea là một bệnh da liễu phổ biến, gây đỏ và sưng mặt, thường đi kèm với các nốt mụn nhỏ chứa mủ. Bệnh thường xuất hiện ở phụ nữ trung niên có làn da sáng. Nếu không được điều trị, Rosacea có thể trở nặng theo thời gian. Các triệu chứng có thể bùng phát trong vài tuần hoặc vài tháng, sau đó giảm dần trước khi tái phát. Rosacea dễ bị nhầm lẫn với mụn trứng cá, dị ứng hoặc các vấn đề da khác. Mặc dù có thể xuất hiện cùng lúc, Rosacea khác biệt với mụn trứng cá. Bệnh thường gặp ở người trưởng thành từ 30-50 tuổi. Nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được xác định rõ, nhưng có thể liên quan đến yếu tố di truyền, hệ miễn dịch suy yếu hoặc nhiễm khuẩn. Dù không có cách chữa khỏi hoàn toàn, các triệu chứng có thể được kiểm soát hiệu quả.

Các bước thực hiện

Chăm sóc da mặt

Lựa chọn sản phẩm làm sạch da mặt chứa dầu. Bã nhờn có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông và kích ứng da. Sử dụng dầu là cách hiệu quả để loại bỏ bã nhờn, bụi bẩn và vi khuẩn. Nhiều người lầm tưởng rằng dầu không tốt cho da, nhưng thực tế, da cần một lớp dầu tự nhiên để bảo vệ và dưỡng ẩm. Các sản phẩm chứa hóa chất thường gây kích ứng da.

Chọn loại dầu không gây tắc lỗ chân lông (non-comedogenic). Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ, các loại dầu tốt nhất với chỉ số từ 0-1/5 bao gồm:
- Dầu hạt gai dầu (0)
- Dầu khoáng (0)
- Bơ hạt mỡ (0)
- Dầu hoa hướng dương (0)
- Dầu thầu dầu (1): Dưỡng ẩm tốt nhưng có thể gây khô da trong một số trường hợp.

Thử nghiệm sản phẩm rửa mặt chứa dầu trên một vùng da nhỏ trước. Để đảm bảo an toàn, hãy thử phản ứng của da với sản phẩm rửa mặt chứa dầu bằng cách thoa lên một vùng da nhỏ và chờ khoảng một ngày. Nếu da có dấu hiệu kích ứng, hãy ngừng sử dụng và thử loại khác.

Tránh dùng sản phẩm có thành phần gây dị ứng. Ví dụ, nếu bạn dị ứng với hạt, hãy tránh dùng dầu hạt phỉ.

Mát-xa dầu nhẹ nhàng lên da mặt. Đổ một lượng nhỏ dầu vào lòng bàn tay và mát-xa lên mặt theo chuyển động tròn trong 2 phút.

Thực hiện mát-xa hai lần mỗi ngày, đặc biệt sau khi đổ mồ hôi.
Bạn có thể thêm 1-2 giọt tinh dầu vào sản phẩm rửa mặt chứa dầu. Một số tinh dầu phù hợp bao gồm:
Yến mạch
Hoa cúc
Hoa oải hương

Đắp khăn ẩm ấm lên mặt. Nhúng khăn mặt vào nước ấm và đắp lên mặt khoảng 20 giây. Cách này giúp dầu thẩm thấu sâu hơn vào da.

Lau sạch dầu nhẹ nhàng. Dùng khăn ẩm ấm để lau sạch dầu trên da. Nhúng khăn vào nước ấm và tiếp tục lau cho đến khi da sạch dầu.

Thấm khô da mặt. Sử dụng khăn cotton mềm để thấm khô da nhẹ nhàng. Tránh chà xát mạnh để không gây kích ứng da.

Sử dụng sản phẩm dưỡng ẩm chứa dầu. Sau khi làm sạch và thấm khô da, hãy thoa sản phẩm dưỡng ẩm chứa dầu để nuôi dưỡng làn da. Bạn không cần dùng loại dầu giống như trong sản phẩm rửa mặt, nhưng nếu thấy da cải thiện tốt với loại dầu đó, hãy cân nhắc sử dụng sản phẩm dưỡng ẩm cùng loại.

Áp dụng sản phẩm rửa mặt chứa dầu cho các vùng da khác bị ảnh hưởng. Nếu Rosacea xuất hiện ở những vùng da khác trên cơ thể, bạn có thể dùng sản phẩm rửa mặt chứa dầu để làm sạch. Thoa dầu lên da, chờ thẩm thấu, sau đó rửa sạch bằng nước ấm và thoa kem dưỡng ẩm chứa dầu lên toàn thân.

Thoa kem chống nắng. Bảo vệ da khỏi ánh nắng và nhiệt độ cao là điều cần thiết. Hãy thoa kem chống nắng khi ra ngoài trời nắng hơn 15 phút và hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.

Nếu da nhạy cảm với kem chống nắng hóa học, hãy chọn kem chống nắng vật lý chứa kẽm oxit hoặc titan dioxit. Bạn cũng có thể thử các loại kem chống nắng tự nhiên như retinyl palmitate, vitamin E hoặc beta carotene.

Chườm mát để làm dịu da mặt. Thời tiết nắng nóng có thể khiến Rosacea trở nặng. Hãy nhúng khăn cotton vào nước mát và đắp lên da để giảm tình trạng đỏ và kích ứng.

Điều trị Rosacea bằng các nguyên liệu thảo mộc tự nhiên.

Thoa hỗn hợp thảo mộc và dầu lên da. Các nguyên liệu thảo mộc như hoa oải hương, hoa cúc, gừng, hương nhu, quế, tỏi và nghệ có đặc tính kháng viêm, hỗ trợ điều trị Rosacea. Bạn có thể dùng thảo mộc khô hoặc tinh dầu kết hợp với dầu nền.

Trộn 1/2 thìa cà phê thảo mộc khô hoặc 1-2 giọt tinh dầu với dầu nền (như dầu dùng trong sản phẩm rửa mặt).
Thoa hỗn hợp lên da và để qua đêm hoặc ít nhất 30 phút - 1 tiếng, hai lần mỗi ngày.
Rửa sạch nhẹ nhàng bằng nước ấm và thấm khô da bằng khăn cotton.

Cẩn trọng với một số loại thảo mộc. Nghệ và quế có thể khiến da bị dính màu vàng hoặc nâu. Hãy chuẩn bị tinh thần rằng da có thể thay đổi màu nhẹ khi sử dụng các loại thảo mộc này.

Làm sạch da bằng keo yến mạch. Keo yến mạch là nguyên liệu dưỡng ẩm tự nhiên, giúp kháng viêm, làm dịu và bảo vệ da.

Thoa một lượng nhỏ keo yến mạch lên da, mát-xa nhẹ nhàng theo chuyển động tròn, sau đó rửa sạch và thấm khô da.

Thay đổi chế độ ăn uống.

Áp dụng chế độ ăn kháng viêm. Vì Rosacea là bệnh viêm da, chế độ ăn kháng viêm có thể giúp giảm triệu chứng. Ưu tiên thực phẩm toàn phần, hữu cơ và tránh chất bảo quản, phụ gia.

Thực phẩm kháng viêm bao gồm cá hồi (giàu omega-3), rau bina, tỏi, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, quả mọng (việt quất, dâu tây) và rau củ tươi như cải xoăn, bông cải xanh.
Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đường, chất thay thế đường và thịt đỏ (trừ thịt từ động vật ăn cỏ).

Tăng cường rau củ quả trong chế độ ăn. Rau củ quả nên chiếm khoảng một nửa khẩu phần ăn hàng ngày. Ưu tiên các loại hoa quả tươi, quả mọng, hạt và rau lá xanh như cải cầu vồng, rau bina, mầm cải Brussel và xà lách để cung cấp dưỡng chất cần thiết cho da.

Hạn chế thực phẩm và đồ uống gây đỏ da. Thức uống nóng, rượu bia, cà phê và đồ ăn cay nóng có thể làm giãn mạch máu, gây đỏ mặt. Hãy tránh những thực phẩm này để giảm tình trạng da ửng đỏ.

Cân nhắc bổ sung thực phẩm chức năng. Một số thực phẩm chức năng giúp tăng cường khả năng kháng viêm, cải thiện sức khỏe mạch máu và hỗ trợ làn da. Các loại có thể tham khảo bao gồm:

Riboflavin: Vitamin nhóm B giúp cải thiện thiếu hụt vitamin B ở người bị Rosacea, hỗ trợ tái tạo tế bào da.
Pancreatin (8-10× USP): Bổ sung 350-500 mg trước bữa ăn để giảm viêm.
Kẽm: Bổ sung 60-75 mg mỗi ngày, nhưng không quá 3 tháng để tránh độc tính. Kẽm cũng có thể dùng dưới dạng gel axit azelaic 15%.
Vitamin C: Bổ sung 500 mg mỗi ngày để tăng cường sức khỏe mạch máu.

Chẩn đoán bệnh Rosacea

Nhận biết các dạng Rosacea. Rosacea là bệnh da liễu phổ biến với biểu hiện đỏ da ở mũi, má, trán và cằm, đôi khi lan đến tai, ngực và lưng. Có 4 dạng chính:

Rosacea đỏ và giãn mạch: Xuất hiện mạch máu đỏ như mạng nhện.
Rosacea mụn mủ: Da sưng đỏ kèm mụn giống mụn trứng cá.
Rosacea phì đại: Da dày lên và phình to.
Rosacea thể mắt: Mắt đỏ, kích ứng, mí mắt sưng, tương tự lẹo mắt.

Kiểm tra da để nhận biết dấu hiệu Rosacea. Rosacea có nhiều triệu chứng đặc trưng. Hãy soi gương và quan sát xem da có các dấu hiệu sau không:

Ửng đỏ ở vùng giữa mặt.
Mạch máu nổi rõ như mạng nhện.
Da sưng, nhạy cảm, có cảm giác nhói hoặc bỏng rát.
Da khô, sần sùi hoặc bong vảy.
Với Rosacea mụn mủ, mụn trứng cá xuất hiện nhiều trên vùng da đỏ.
Với Rosacea phì đại, da và mũi có thể phình to, lỗ chân lông giãn rộng.
Với Rosacea thể mắt, mắt đỏ, chảy nước, nhạy cảm ánh sáng, có cảm giác nhói hoặc bỏng rát.

Xác định nguy cơ mắc Rosacea. Rosacea phổ biến ở độ tuổi 30-50, đặc biệt ở người da sáng màu, có tiền sử gia đình mắc bệnh hoặc dễ đỏ mặt. Phụ nữ cũng có nguy cơ cao hơn.

Nhận chẩn đoán từ chuyên gia da liễu hoặc bác sĩ. Rosacea thường được chẩn đoán qua khám lâm sàng. Bác sĩ có thể đề xuất thuốc, dưỡng ẩm hoặc kháng sinh. Trong trường hợp da dày lên, phẫu thuật laze có thể được cân nhắc để loại bỏ da thừa.

Khi nào cần can thiệp y khoa

Thông báo với chuyên gia da liễu nếu bạn đang dùng nguyên liệu tự nhiên. Dù muốn điều trị bằng phương pháp tự nhiên, hãy chia sẻ thói quen chăm sóc da với bác sĩ để nhận được lời khuyên phù hợp và cảnh báo về tác dụng phụ tiềm ẩn.