Cách Đối mặt với Người có Tính Kiểm soát

25/02/2025

Nội dung bài viết

Người có tính kiểm soát thường gây khó khăn trong giao tiếp và tương tác. Họ tinh tế trong việc thao túng, khiến bạn cảm thấy bị cô lập. Tuy nhiên, không phải là không có cách để đối phó. Hãy giữ thái độ điềm tĩnh, tránh phản ứng ngay lập tức. Thiết lập ranh giới rõ ràng để bảo vệ không gian cá nhân của bạn. Quan trọng hơn, hãy kiểm soát cảm xúc của mình và ưu tiên chăm sóc bản thân để không bị ảnh hưởng tiêu cực bởi người kiểm soát.

Các bước thực hiện

Đối mặt với những tình huống phức tạp

Tránh phản ứng lại hành vi tiêu cực của họ. Điều người kiểm soát mong muốn chính là phản ứng từ bạn. Dù bạn phản kháng hay chỉ trích, họ sẽ không thay đổi. Thay vào đó, hãy giữ bình tĩnh và không để cảm xúc lấn át.

Ví dụ, nếu bạn sống chung với người yêu và xảy ra mâu thuẫn về việc treo khăn tắm, hãy bình tĩnh trao đổi. Bạn có thể nói: "Em biết anh muốn khăn treo ở vị trí này, nhưng em thấy thuận tiện hơn khi treo ở đây vì _____. Chúng ta có thể thỏa thuận lại được không?"
Hãy kiên định với ranh giới đã thiết lập. Ví dụ: "Chúng ta đã đồng ý về điều này tuần trước, anh còn nhớ chứ?"

Hãy cố gắng thấu hiểu. Dù không cần biện minh cho hành vi tiêu cực của người khác, việc hiểu rõ nguyên nhân đằng sau sẽ giúp bạn tiếp cận họ hiệu quả hơn. Những người thích kiểm soát thường ẩn chứa những nỗi niềm sâu kín. Tìm hiểu động cơ thực sự của họ sẽ giúp bạn xử lý tình huống tốt hơn.

Ví dụ, nếu bạn sống chung với một người bạn gái thích kiểm soát và cô ấy phàn nàn về việc bạn để lại rác trên bếp, hãy hỏi: "Có điều gì đặc biệt khiến em muốn anh dọn ngay lập tức không?"
Hành vi của họ thường bắt nguồn từ những trải nghiệm trong quá khứ, như gia đình có người kiểm soát hoặc lo âu. Hãy đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn: "Tại sao việc này lại quan trọng với em đến vậy?"
Bạn có thể nói: "Anh hiểu em không thích bừa bộn. Anh sẽ dọn sau khi xong việc."

Tránh xa những cuộc tranh cãi. Người thích kiểm soát thường tìm kiếm sự thỏa mãn qua việc tranh cãi. Đừng cho họ cơ hội đó. Bằng cách từ chối tham gia vào những cuộc cãi vã vô ích, bạn sẽ khiến họ mất đi sự hứng thú.

Hãy nói: "Chúng ta cần nói về chuyện này, nhưng không phải lúc này. Hãy thảo luận khi cả hai bình tĩnh hơn."
Về lâu dài, hãy xác định những vấn đề tiềm ẩn và thiết lập ranh giới rõ ràng.

Giữ bình tĩnh tối đa. Người thích kiểm soát thường tìm cách khơi gợi cảm xúc tiêu cực từ bạn. Hãy hạn chế biểu lộ cảm xúc và giữ vẻ điềm tĩnh. Phản ứng mạnh mẽ chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.

Hít thở sâu và tập trung vào những suy nghĩ tích cực, như hình ảnh một bãi biển yên bình.
Nếu cần phản hồi, hãy nói những câu như: "Mình cần thời gian để suy nghĩ thêm về điều này."

Xác định và thiết lập ranh giới rõ ràng

Nhớ rằng bạn có những quyền cơ bản. Dù trong bất kỳ tình huống nào, bạn luôn có quyền được tôn trọng và bày tỏ ý kiến. Đừng để người thích kiểm soát khiến bạn quên đi điều đó. Hãy tự nhắc nhở bản thân rằng bạn xứng đáng được đối xử công bằng.

Bạn có quyền nói "không" mà không cảm thấy tội lỗi.
Trước khi tiếp xúc với người kiểm soát, hãy nhớ lại những quyền lợi của mình. Ví dụ, nếu bạn trai muốn bạn ở nhà thay vì đi chơi với bạn bè, hãy nghĩ: "Mình có quyền từ chối mà không cần cảm thấy có lỗi."

Nhắc nhở bản thân rằng bạn làm chủ tình thế. Trước khi thiết lập ranh giới, hãy lấy lại quyền kiểm soát cảm xúc và phản ứng của mình. Bạn không thể thay đổi hành vi của người khác, nhưng có thể điều chỉnh cách bạn đối diện với họ.

Bạn có thể chọn cách im lặng và né tránh, chẳng hạn như hạn chế tham gia các sự kiện gia đình nếu biết người thích kiểm soát sẽ có mặt.
Hãy thoát khỏi khuôn khổ và tự nhủ: "Mình kiểm soát được mọi thứ. Mình không muốn bị gò bó." Quyết định giành lại sự tự do và đòi hỏi sự tôn trọng xứng đáng.

Xác định rõ những giới hạn. Người thích kiểm soát thường có xu hướng vượt qua ranh giới của người khác. Hãy cho họ biết đâu là điểm dừng của bạn. Phân biệt rõ ràng giữa những điều có thể chấp nhận và những điều không thể thỏa hiệp.

Nhận biết khi nào bạn cảm thấy không thoải mái. Những việc nhỏ như sắp xếp đồ đạc có thể dễ dàng thỏa thuận, nhưng những yêu cầu quá đáng cần được chỉ rõ.
Ví dụ, bạn không ngại cất điện thoại khi hẹn hò, nhưng việc người yêu yêu cầu bạn ngắt kết nối hoàn toàn ngay cả khi đi dạo là điều vô lý. Hãy thẳng thắn nói rõ điều đó.

Thiết lập ranh giới một cách rõ ràng và dứt khoát. Hãy đảm bảo rằng người thích kiểm soát hiểu được giới hạn của bạn. Việc viết ra và chia sẻ những quy tắc này có thể hữu ích. Sử dụng giọng điệu kiên định để truyền đạt những điều bạn có thể và không thể chấp nhận.

Người thích kiểm soát thường cố gắng bỏ qua hoặc hiểu sai ranh giới của bạn. Vì vậy, hãy cực kỳ rõ ràng và chi tiết.
Ví dụ, bạn có thể nói: "Em sẽ không tắt điện thoại mỗi khi chúng ta gặp nhau, vì em dành nhiều thời gian ở nhà anh hơn. Em đồng ý cất điện thoại khi chúng ta hẹn hò hoặc xem phim, nhưng không phải lúc nào cũng vậy."

Kiên định trong việc bảo vệ ranh giới. Người thích kiểm soát sẽ không dễ dàng chấp nhận giới hạn của bạn. Họ có thể cố gắng đẩy bạn ra khỏi vùng an toàn để thỏa mãn nhu cầu của họ. Hãy nhắc nhở họ một cách tôn trọng nhưng kiên quyết khi ranh giới của bạn bị xâm phạm.

Kiên định không có nghĩa là hung hăng. Hãy giữ bình tĩnh và nhắc nhở họ một cách nhẹ nhàng nhưng dứt khoát.
Ví dụ, nếu người yêu phàn nàn về việc bạn nhắn tin trong lúc xem phim, hãy nói: "Chúng ta đã thảo luận về điều này rồi. Em có quyền trả lời tin nhắn khi cần. Em sẽ xem tiếp phim với anh ngay sau đó."

Quản lý cảm xúc một cách khôn ngoan

Đừng đặt kỳ vọng không thực tế. Người thích kiểm soát thường rất khó thay đổi. Dù bạn đã thiết lập ranh giới, những cuộc tranh giành quyền lực vẫn có thể xảy ra. Càng kỳ vọng, bạn càng dễ thất vọng. Hãy chấp nhận rằng việc thay đổi họ là điều khó khăn và tập trung vào việc bảo vệ bản thân.

Bạn không thể thay đổi người khác. Người thích kiểm soát chỉ thay đổi khi họ thực sự muốn. Vì vậy, hãy luôn nhắc nhở bản thân về ranh giới của mình và đừng để những lời nói tiêu cực ảnh hưởng đến bạn.

Nhắc nhở bản thân rằng vấn đề không phải do bạn. Người thích kiểm soát thường ẩn chứa những bất an sâu kín, và nhu cầu kiểm soát của họ xuất phát từ chính điều đó. Mỗi khi đối mặt với họ, hãy tự nhủ rằng vấn đề không nằm ở bạn. Bạn không làm gì sai, chỉ là họ có nhu cầu kiểm soát quá mức.

Nếu bạn biết nguyên nhân sâu xa, hãy nhắc nhở bản thân: "Đây là vấn đề của họ, không phải của mình." Ví dụ, "Bố tôi không tin tưởng vào quyết định của tôi vì ông nội đã rất khắt khe với ông ấy. Điều này không liên quan đến tôi."

Ưu tiên chăm sóc bản thân. Khi phải tiếp xúc thường xuyên với người thích kiểm soát, việc tự chăm sóc bản thân trở nên vô cùng quan trọng. Đừng để bản thân bị cuốn vào việc đáp ứng nhu cầu của họ mà quên đi chính mình.

Bạn có quyền dành thời gian cho bản thân, từ việc tập thể dục, ăn uống lành mạnh đến theo đuổi sở thích cá nhân. Hãy làm những điều khiến bạn hạnh phúc.
Ví dụ, nếu bạn cần ngủ sớm để dậy sớm đi làm, hãy kiên quyết đi ngủ dù người yêu muốn bạn thức khuya cùng họ. Nhắc nhở họ rằng bạn cần ưu tiên sức khỏe của mình.

Hạn chế tiếp xúc. Đôi khi cách tốt nhất để đối phó với người thích kiểm soát là giảm thiểu sự tương tác. Hãy tìm cách hạn chế thời gian dành cho họ để cuộc sống của bạn trở nên nhẹ nhàng hơn.

Nếu sống chung, hãy chỉ gặp họ trong bữa ăn và giao tiếp ngắn gọn.
Nếu là đồng nghiệp, hãy tránh làm việc chung nhóm và giữ các cuộc trao đổi ở mức tối thiểu.
Nếu là người thân, hãy giữ các cuộc trò chuyện ngắn gọn và tập trung vào những chủ đề cần thiết.

Rời đi nếu cần thiết. Khi một mối quan hệ trở nên độc hại và khiến bạn liên tục bị tổn thương, hãy mạnh dạn từ bỏ. Có những người quá cứng nhắc và không bao giờ chịu thay đổi. Nếu họ liên tục xâm phạm ranh giới của bạn, hãy chấm dứt mối quan hệ đó. Cuộc sống quá ngắn để dành thời gian cho những người chỉ mang lại đau khổ và kiểm soát.

Lời khuyên hữu ích

Đừng để người khác can thiệp vào cách bạn quản lý tài chính cá nhân, trừ khi bạn chủ động nhờ họ giúp đỡ. Trong hôn nhân, cả vợ và chồng đều có quyền ngang nhau trong việc quyết định tài chính gia đình, và điều này luôn cần được thảo luận một cách công bằng.
Hãy tập trung vào những điều tích cực, chúng sẽ giúp bạn dễ dàng đối mặt với người thích kiểm soát.
Phản ứng thường thấy khi đối phó với người kiểm soát là kiểm soát ngược lại hoặc phản kháng thụ động. Tuy nhiên, hãy cân nhắc từng yêu cầu của họ một cách khách quan. Ví dụ, nếu người yêu đề nghị bạn ngừng dùng điện thoại khi đang trò chuyện, đó là một yêu cầu hợp lý. Tương tự, việc nhắn tin liên tục khi đang xem phim cùng nhau có thể được coi là thiếu tôn trọng.

Những điều cần lưu ý

Mặc dù đôi khi chúng ta có thể duy trì các mối quan hệ mang tính kiểm soát hoặc thao túng, nhưng nếu tình hình vượt quá tầm kiểm soát hoặc người đó quá cứng nhắc, các mối quan hệ khác với gia đình và bạn bè của bạn có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi