Khi mèo nhà bạn sinh sản và bạn có kế hoạch tìm nhà mới cho chúng hoặc nhận nuôi mèo con, hãy đảm bảo rằng cả mèo con, mèo mẹ, chủ mới và bạn đều cảm thấy hài lòng. Điều quan trọng nhất là bạn cần đợi đến khi mèo con đủ cứng cáp – tốt nhất là khoảng 12-13 tuần tuổi. Khi mèo con đã đủ lớn, mèo mẹ thường sẽ nhanh chóng quen với việc tách con. Tuy nhiên, mèo con sẽ cần nhiều thời gian để thích nghi hơn. Để việc chuyển nhà cho mèo con diễn ra suôn sẻ nhất, bạn cần chuẩn bị cho chúng từ trước, đảm bảo chúng đã cai sữa, dần dần làm quen với nhà mới và để ý đến chúng nhiều hơn nếu trong nhà mới đã có một chú mèo khác.
Các bước thực hiệnChuẩn bị tách mèo con khỏi mẹ

Tách mèo con khỏi mẹ khi chúng được khoảng 12 tuần tuổi. Đa số mèo con sẽ cai sữa khi được 8-10 tuần tuổi, tuy nhiên các chuyên gia khuyên rằng bạn nên để mèo con sống cùng đàn cho đến khi được 12-13 tuần tuổi để chúng có thể làm quen với thế giới xung quanh một cách tốt nhất. Mèo con sẽ trải qua quá trình khám phá môi trường xung quanh để học được rằng mọi thứ đang diễn ra là hoàn toàn bình thường. Nếu làm tốt điều này, mèo con sẽ rất mạnh dạn, tự tin và thân thiện. Ngược lại, nếu bị tách ra khỏi mèo mẹ quá sớm, mèo con có thể sẽ kém phát triển các kỹ năng và có hành vi hung hăng.
- Mèo con sẽ bắt đầu quá trình học hỏi khi được khoảng 3 tuần tuổi và tiếp tục tích lũy kinh nghiệm cho đến khi được 12-14 tuần tuổi, lúc này khả năng thích nghi với những điều mới lạ của chúng sẽ giảm dần.
- Điều này có nghĩa là mèo con sẽ học hỏi từ mèo mẹ một cách tốt nhất cho đến khi chúng được 12 tuần tuổi. Tuy nhiên, nếu được nhận nuôi sau thời gian này quá lâu thì mèo con sẽ có xu hướng sợ hãi và lẩn trốn chủ mới.

Đảm bảo mèo con đã thành thạo việc sử dụng hộp cát vệ sinh trước khi tách khỏi mẹ. Mèo con thường học cách sử dụng hộp cát ở các độ tuổi khác nhau, nhưng phần lớn sẽ thành thạo khi được 12 tuần tuổi. Hãy chắc chắn rằng mèo con đã học được những kỹ năng cơ bản từ mèo mẹ trước khi chuyển đến nhà mới.

Bác sĩ thú y Pippa Elliott khuyên: "Hãy để quá trình chuyển đổi diễn ra từ từ, bao gồm việc di chuyển mèo từ nơi chúng sinh ra đến ngôi nhà mới. Bạn nên gửi kèm một ít thức ăn và cát vệ sinh quen thuộc cho chủ mới của chúng. Tránh để mèo phải đối mặt với quá nhiều thay đổi cùng lúc."

Giúp mèo con làm quen với mùi hương của chủ mới. Mèo con học hỏi rất nhiều từ môi trường thông qua mùi hương. Chúng có thể nhận biết mèo mẹ, anh chị em và ổ của mình qua mùi. Bạn có thể tận dụng điều này để giúp việc tách mèo con khỏi mẹ và chuyển đến nhà mới trở nên dễ dàng hơn. Hãy thử:
- Xin người chủ mới một chiếc áo phông cũ có mùi của họ. Đặt chiếc áo vào ổ hoặc nơi mèo con thường nằm để chúng làm quen với mùi hương mới. Điều này giúp mèo con cảm thấy an toàn hơn khi chuyển đến nhà mới, nơi có nhiều mùi hương lạ.

Giúp mèo trong nhà mới làm quen với mùi của mèo con. Tương tự, nếu nhà chủ mới đã có một chú mèo khác, hãy sử dụng miếng lót ổ của mèo con để mèo nhà làm quen với mùi hương của chúng. Điều này giúp mèo nhà thân thiện hơn với mùi hương của mèo con trước khi gặp mặt, giảm thiểu nguy cơ căng thẳng giữa chúng.
Quá trình cai sữa cho mèo con

Bắt đầu cai sữa khi mèo con được khoảng 4 tuần tuổi. Mèo con cần được cai sữa và làm quen với thức ăn rắn trước khi chuyển đến nhà mới để đảm bảo sức khỏe và tránh hình thành thói quen xấu như mút vải (hành vi “mút len”). Mèo mẹ thường tự cai sữa cho con khi chúng được 8-10 tuần tuổi. Nếu nhận nuôi mèo con trước thời điểm này, bạn cần chủ động hỗ trợ quá trình cai sữa.

Tách mèo con khỏi mẹ trong thời gian ngắn. Khi mèo con được 4 tuần tuổi, bạn có thể bắt đầu để chúng ở một mình vài giờ mỗi ngày trong không gian có hộp cát vệ sinh, bát thức ăn và nước uống riêng. Điều này giúp chúng dần thích nghi với việc tự lập.

Hướng dẫn mèo con liếm sữa từ bát nông. Nhúng nhẹ ngón tay vào bát sữa dành cho mèo, mèo con sẽ cố mút sữa từ tay bạn nhưng theo bản năng, chúng sẽ nhanh chóng nhận ra rằng liếm sữa dễ dàng hơn.
- Lưu ý không cho mèo con uống sữa bò vì có thể gây đau bụng.

Giúp mèo con làm quen với thức ăn rắn. Khi mèo con đã biết liếm sữa, bạn có thể bắt đầu cho chúng ăn thức ăn rắn được ngâm mềm. Bắt đầu với thức ăn quánh như cháo và tăng dần độ đặc để mèo có thể ăn thức ăn khô khi được 8-10 tuần tuổi.
- Trộn thức ăn khô hoặc đóng hộp với sữa dành cho mèo con để tạo độ quánh như cháo lúa mạch.
- Giảm dần lượng sữa trong thức ăn mỗi ngày để đến tuần thứ 6, thức ăn chỉ còn hơi ẩm.
- Mèo con cần ăn được thức ăn khô hoàn toàn từ tuần 8 đến tuần 10.
Giúp mèo mẹ thích nghi với việc tách con

Không nên tách toàn bộ mèo con khỏi mèo mẹ cùng lúc. Hãy để lượng sữa của mèo mẹ giảm dần một cách tự nhiên. Việc tách đột ngột có thể khiến tuyến vú của mèo mẹ bị cương sữa, gây đau đớn và khó chịu.

Loại bỏ những đồ vật có mùi của mèo con. Mùi hương còn sót lại sẽ khiến mèo mẹ nhớ con và đi tìm kiếm chúng. Sau khi mèo con chuyển đi, hãy thay thế lót ổ mới và loại bỏ những vật dụng có mùi của mèo con. Theo thời gian, mùi hương sẽ tan biến, giúp mèo mẹ dần quên đi và trở lại cuộc sống bình thường.

Mèo mẹ sẽ phục hồi nhanh chóng sau khi tách con. Theo bản năng, mèo mẹ sẽ dạy con tự lập và dần giữ khoảng cách để chúng tự sinh tồn. Việc mèo con chuyển đi chỉ đẩy nhanh quá trình này.
- Nếu mèo con đã đủ cứng cáp (tốt nhất là 12-13 tuần tuổi) và mùi hương của chúng đã biến mất, mèo mẹ thường chỉ bồn chồn trong 1-2 ngày trước khi trở lại nhịp sống thường ngày.
Giúp mèo con thích nghi với nhà mới

Mang theo một ít đồ dùng quen thuộc từ nhà cũ của mèo. Hãy chuẩn bị sẵn một chiếc khăn hoặc chăn mà mèo con thường ngủ trên đó. Mùi hương quen thuộc sẽ giúp mèo con cảm thấy an toàn và dễ dàng thích nghi với môi trường mới. Bạn có thể đặt chiếc khăn hoặc chăn này trong lồng vận chuyển và để mèo ngủ trên đó.

Sử dụng lồng vận chuyển để đưa mèo về nhà mới. Lồng vận chuyển không chỉ đảm bảo an toàn mà còn giúp mèo cảm thấy yên tâm hơn. Đừng quên đặt một chiếc khăn vào lồng để giữ ấm và thấm hút nước tiểu nếu cần.
- Tránh sử dụng lồng vận chuyển của thú cưng khác vì mùi hương lạ có thể khiến mèo căng thẳng.

Chuẩn bị một không gian an toàn cho mèo con. Hãy dành cho mèo một phòng nhỏ hoặc khu vực yên tĩnh, ít bị làm phiền. Không gian này cần có chỗ ngủ, thức ăn, nước uống, hộp cát vệ sinh, chỗ mài móng và một số đồ chơi an toàn.
- Dù dùng hộp các tông hay giường ngủ chuyên dụng, hãy lót thêm một chiếc áo cũ để mèo quen với mùi hương của bạn.
- Đảm bảo không gian có chỗ trốn an toàn. Nếu không có đồ đạc, bạn có thể khoét lỗ trên thùng các tông để mèo ẩn náu.

Cho mèo thời gian tự khám phá không gian mới. Đặt lồng vận chuyển trong phòng, mở cửa lồng và để mèo tự do ra vào khi chúng cảm thấy thoải mái. Bạn có thể giữ lồng trong phòng để mèo có nơi trú ẩn quen thuộc.

Hạn chế tương tác với mèo con trong tuần đầu tiên. Dù rất muốn ôm ấp và vuốt ve mèo, hãy kiên nhẫn để chúng làm quen với môi trường mới. Cho mèo tiếp xúc từ từ với các thành viên trong gia đình và để chúng tự tìm đến bạn.
- Hướng dẫn trẻ nhỏ cách tương tác an toàn với mèo, bao gồm cách bế mèo đúng cách.
- Tránh để trẻ em dưới 5 tuổi tiếp xúc với mèo để ngăn ngừa tổn thương không mong muốn.

Cho mèo khám phá ngôi nhà khi chúng đã quen với không gian riêng. Khi mèo ăn uống và sử dụng hộp cát đều đặn, đó là dấu hiệu cho thấy chúng đã thoải mái. Bạn có thể bắt đầu cho mèo làm quen với các phòng khác trong nhà bằng cách đặt chúng vào lồng vận chuyển, mở cửa lồng và để chúng tự do khám phá. Sau đó, đưa mèo trở lại phòng riêng vài giờ trước khi tiếp tục khám phá phòng khác.
- Nếu mèo leo lên những nơi không mong muốn, hãy nhẹ nhàng đặt chúng xuống sàn. Việc này giúp mèo hiểu rõ giới hạn ngay từ đầu.

Duy trì chế độ ăn quen thuộc để tránh gây bệnh cho mèo sau khi tách mẹ. Thức ăn quen thuộc giúp mèo thoải mái và tránh các vấn đề tiêu hóa do thay đổi đột ngột.
- Hãy hỏi chủ cũ về loại thức ăn mèo đang dùng để chuẩn bị sẵn trước khi đón mèo về nhà.

Sử dụng máy khuếch tán pheromone để giảm căng thẳng cho mèo. Pheromone là tín hiệu hóa học giúp mèo nhận biết môi trường an toàn. Máy khuếch tán pheromone tổng hợp có thể giúp mèo thích nghi với nhà mới trong khoảng 30 ngày.
- Feliway là sản phẩm phổ biến, có thể dùng dạng xịt hoặc bộ khuếch tán tự động.
Giúp mèo con làm quen với mèo hiện có trong nhà

Cho mèo con và mèo hiện có làm quen từ từ. Nếu mèo con đã được xã hội hóa tốt và đón về nhà mới khi được 12-13 tuần tuổi, chúng sẽ thích nghi dễ dàng. Tuy nhiên, nếu nhà đã có mèo khác, hãy cho chúng làm quen một cách chậm rãi và cẩn thận.

Sắp xếp chỗ ở cho mèo con tại khu vực ít lui tới của mèo nhà. Điều này giúp mèo lớn nhận ra rằng người bạn mới không xâm phạm lãnh thổ hay tranh giành thức ăn, chỗ ngủ ưa thích của chúng.

Cho mèo làm quen với mùi hương của nhau trước khi gặp mặt. Hai chú mèo có thể đánh hơi nhau qua cửa phòng. Bạn cũng có thể đổi giường ngủ hoặc vuốt ve cả hai để trộn lẫn mùi hương của chúng.
- Hãy dành nhiều sự quan tâm hơn cho mèo nhà để giảm bớt căng thẳng. Việc bỏ qua mèo nhà và chỉ tập trung vào mèo con có thể gây ra nhiều vấn đề.

Cho mèo nhà ăn gần cửa phòng của mèo con. Điều này giúp hai chú mèo liên kết mùi hương của nhau với một điều tích cực: thức ăn ngon.

Để hai chú mèo đổi chỗ ở khi mèo con đã quen với không gian mới. Khi mèo con bắt đầu khám phá các khu vực khác trong nhà, hãy cho mèo nhà vào phòng của mèo con để cả hai có cơ hội làm quen với mùi hương của nhau trong không gian mới.

Cho hai chú mèo gặp mặt khi mèo con đã thoải mái. Sử dụng rào chắn hoặc lồng vận chuyển để ngăn mèo con tiếp cận mèo nhà quá nhanh. Hãy để chúng làm quen bằng cách đánh hơi và chạm mũi qua thanh chắn. Nếu mèo nhà tỏ ra thờ ơ và đi lại bình thường, đó là dấu hiệu tốt.
- Nếu một trong hai có hành vi thù địch như gầm gừ, cào hoặc cắn, hãy cho chúng thêm thời gian làm quen trước khi để chúng ở cùng nhau.

Thử cho mèo ăn cùng nhau nếu chúng không hòa thuận. Bắt đầu bằng cách đặt bát thức ăn ở hai phía đối diện trong phòng, sau đó dần dần di chuyển chúng lại gần nhau. Mục tiêu là giúp mèo liên kết sự hiện diện của nhau với trải nghiệm tích cực như bữa ăn ngon.

Tách mèo con ra khỏi mèo nhà nếu chúng quá hiếu động. Khi mèo nhà đã chấp nhận mèo con, bạn có thể để mèo con tự do khám phá nhưng vẫn cần theo dõi, đặc biệt khi mèo nhà ở gần.
- Nếu mèo con chơi đùa quá mức và gây ồn ào, hãy đưa chúng sang phòng khác để duy trì sự cân bằng và quyền lực của mèo nhà.
Lời khuyên hữu ích- Hãy nhớ rằng, theo bản năng, mèo mẹ sẽ dần để mèo con tự lập. Việc mèo con chuyển đến nhà mới là một phần tự nhiên trong quá trình này, và mèo mẹ sẽ cảm thấy đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.