Hướng dẫn Chẩn đoán Nhiễm trùng Nấm men Tại Nhà

28/02/2025

Nội dung bài viết

Candida, một loại nấm men tự nhiên sống trong cơ thể cùng với các lợi khuẩn, thường được kiểm soát bởi hệ miễn dịch. Tuy nhiên, đôi khi sự cân bằng giữa nấm men và vi khuẩn bị phá vỡ, dẫn đến sự phát triển quá mức của nấm men. Sự gia tăng này có thể gây ra nhiễm trùng nấm men, xuất hiện ở nhiều bộ phận như da, miệng, cổ họng, và phổ biến nhất là âm đạo. Nhiễm trùng nấm men không phải là điều đáng xấu hổ; khoảng 75% phụ nữ từng trải qua ít nhất một lần trong đời. Tình trạng này thường gây khó chịu, vì vậy việc chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng. Để chẩn đoán, bạn cần nhận biết các triệu chứng cụ thể.

Các bước thực hiện

Nhận biết các triệu chứng

Quan sát các đốm đỏ. Nhiễm trùng nấm men thường xuất hiện ở những vùng ẩm ướt như háng, nếp gấp da, giữa ngực, miệng, và đường tiêu hóa. Nấm men phát triển mạnh ở những khu vực có nhiều nếp gấp và độ ẩm cao.

Các đốm đỏ có thể nổi lên như mụn nhỏ. Tránh gãi vì có thể làm vỡ đốm đỏ, khiến nhiễm trùng lan rộng.
Trẻ sơ sinh thường bị hăm tã do nhiễm nấm men, biểu hiện bằng các đốm đỏ ở vùng da tiếp xúc với tã. Tình trạng này xảy ra do độ ẩm tích tụ từ tã bẩn.

Chú ý đến cảm giác ngứa. Những vùng da hoặc bộ phận cơ thể bị nhiễm nấm men thường gây ngứa ngáy và trở nên cực kỳ nhạy cảm khi chạm vào. Sự cọ xát với quần áo hoặc các vật dụng khác cũng có thể làm tăng kích ứng.

Bạn cũng có thể cảm thấy nóng rát bên trong và xung quanh khu vực bị nhiễm nấm.

Nhận biết các triệu chứng đặc trưng của các loại nhiễm trùng nấm men. Nhiễm trùng nấm men được chia thành ba dạng chính: nhiễm nấm âm đạo, nhiễm nấm da và nhiễm nấm miệng. Mỗi loại có những biểu hiện riêng biệt ngoài các triệu chứng chung.

Nhiễm nấm âm đạo: Đây là dạng phổ biến nhất, với các triệu chứng như sưng đỏ, ngứa và kích ứng ở âm đạo và âm hộ. Người bệnh có thể cảm thấy đau rát khi đi tiểu hoặc quan hệ tình dục. Dịch âm đạo thường đặc, màu trắng và không mùi. Khoảng 75% phụ nữ sẽ trải qua tình trạng này ít nhất một lần trong đời.
Nhiễm nấm da: Xuất hiện phát ban, mụn rộp giữa các kẽ ngón tay hoặc ngón chân. Móng tay hoặc móng chân bị nhiễm nấm có thể xuất hiện các đốm trắng.
Nhiễm nấm miệng: Gây đỏ họng, xuất hiện các nốt mụn hoặc mảng trắng trong miệng, gần cổ họng và trên lưỡi. Có thể kèm theo nứt nẻ ở khóe miệng và khó nuốt.

Sử dụng bộ thử độ pH tại nhà. Nếu nghi ngờ nhiễm trùng nấm men âm đạo và đã từng mắc trước đây, bạn có thể dùng bộ thử độ pH để tự chẩn đoán. Độ pH âm đạo bình thường khoảng 4, mang tính axit nhẹ. Làm theo hướng dẫn sử dụng.

Đặt mảnh giấy thử áp sát thành âm đạo trong vài giây, sau đó so sánh màu sắc với biểu đồ đi kèm. Kết quả tương ứng với màu gần nhất là độ pH của bạn.
Nếu độ pH trên 4, hãy đi khám vì đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng khác.
Nếu độ pH dưới 4, có khả năng bạn đang bị nhiễm trùng nấm men.

Nhận biết triệu chứng và biến chứng của nhiễm trùng nấm men

Quan sát hình dạng phát ban. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng nấm men có thể phát triển thành các vòng tròn đỏ hoặc không rõ màu, giống như hình chiếc nhẫn. Hiện tượng này có thể xảy ra ở cả nhiễm nấm âm đạo và nhiễm nấm da.

Các vòng tròn này có thể gây rụng lông tóc nếu xuất hiện ở vùng da có lông, như râu, da đầu hoặc vùng kín.

Kiểm tra tình trạng nhiễm nấm ở móng tay. Nhiễm nấm da không được kiểm soát có thể lan đến vùng móng, gây sưng đỏ và đau xung quanh móng. Theo thời gian, móng tay có thể bong tróc, để lộ phần giường móng chuyển màu trắng hoặc vàng nhạt.

Xác định nhóm nguy cơ cao. Một số đối tượng có nguy cơ cao mắc nhiễm trùng nấm men biến chứng bao gồm:

Người bị nhiễm nấm men 4 lần trở lên trong một năm.
Phụ nữ đang mang thai.
Người mắc bệnh tiểu đường không kiểm soát tốt.
Người có hệ miễn dịch suy yếu do dùng thuốc hoặc mắc các bệnh lý như HIV.

Lưu ý rằng nhiễm trùng không do Candida albicans được xem là biến chứng. Phần lớn nhiễm trùng nấm men do Candida albicans gây ra, nhưng các chủng nấm candida khác cũng có thể là nguyên nhân. Điều này làm phức tạp quá trình điều trị, vì hầu hết thuốc không kê toa hoặc kê toa đều nhắm vào Candida albicans. Nhiễm trùng do các chủng khác thường yêu cầu phương pháp điều trị mạnh hơn.

Chỉ có thể xác định chủng nấm cụ thể thông qua xét nghiệm mẫu.

Hiểu rõ các yếu tố nguy cơ

Nhận biết rằng thuốc kháng sinh có thể gây nhiễm trùng nấm men. Sử dụng thuốc kháng sinh dài ngày không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn ảnh hưởng đến lợi khuẩn trong cơ thể. Điều này dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh ở miệng, da và âm đạo, tạo điều kiện cho nấm men phát triển quá mức.

Nếu bạn bị ngứa và nóng rát trong thời gian dùng kháng sinh, có thể bạn đã nhiễm nấm men.

Nhận biết rằng phụ nữ mang thai dễ bị nhiễm trùng nấm men. Thai kỳ làm tăng lượng đường trong dịch tiết âm đạo do ảnh hưởng của estrogen và progesterone, tạo điều kiện cho nấm men phát triển. Sự mất cân bằng hệ vi sinh trong âm đạo dẫn đến nhiễm trùng nấm men.

Giảm thiểu nguy cơ bằng cách thay đổi lối sống. Bệnh tật, béo phì, giấc ngủ kém và căng thẳng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nấm men.

Béo phì là yếu tố nguy cơ đáng kể do các nếp gấp da rộng, ấm và ẩm ướt, tạo môi trường lý tưởng cho nấm men phát triển.
Béo phì cũng liên quan đến bệnh tiểu đường, làm tăng gấp đôi nguy cơ nhiễm trùng nấm men ở phụ nữ.

Lưu ý rằng thuốc tránh thai cũng là yếu tố nguy cơ. Thuốc tránh thai hàng ngày và thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây thay đổi nồng độ estrogen, dẫn đến nhiễm trùng nấm men.

Hàm lượng estrogen càng cao trong thuốc tránh thai, nguy cơ nhiễm nấm men càng tăng.

Hiểu rằng chu kỳ kinh nguyệt ảnh hưởng đến nguy cơ nhiễm trùng nấm men. Phụ nữ có nguy cơ cao hơn trong kỳ kinh nguyệt do estrogen tạo ra glycogen trong niêm mạc âm đạo. Khi progesterone tăng, các tế bào bong ra, cung cấp đường cho nấm men phát triển.

Nhớ rằng thụt rửa quá mức có thể gây nhiễm trùng nấm men âm đạo. Thụt rửa thường không cần thiết và có thể gây hại, làm mất cân bằng hệ vi sinh và độ axit trong âm đạo. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn gây hại phát triển, dẫn đến nhiễm trùng nấm men.

Nhận biết rằng các vấn đề sức khỏe cũng là yếu tố nguy cơ. Một số bệnh lý hoặc tình trạng sức khỏe có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nấm men.

Hệ miễn dịch suy yếu do HIV hoặc cấy ghép nội tạng có thể dẫn đến nhiễm trùng nấm men.
Rối loạn tuyến giáp, nội tiết hoặc tiểu đường không kiểm soát tạo điều kiện thuận lợi cho nấm candida phát triển.

Nhận biết thời điểm cần tìm kiếm chăm sóc y tế

Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu đây là lần đầu bạn bị nhiễm trùng nấm men. Nếu chưa từng mắc trước đây, hãy gặp bác sĩ để xác nhận chẩn đoán. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc hoặc đưa ra lời khuyên phù hợp.
- Nhiễm trùng nấm men có triệu chứng tương tự một số bệnh lây truyền qua đường tình dục, nên cần chẩn đoán chính xác.
- Nhiễm trùng đường tiểu hoặc bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng có biểu hiện tương tự.
Tìm kiếm chăm sóc y tế nếu bạn bị sốt. Sốt kèm theo nhiễm trùng nấm men có thể là dấu hiệu của vấn đề phức tạp hơn. Bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm và kê đơn thuốc phù hợp.
- Nếu có ớn lạnh và đau nhức, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.
Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu nhiễm trùng nấm men tái phát liên tục. Nhiễm trùng tái đi tái lại có thể là dấu hiệu của bệnh tiểu đường, ung thư hoặc HIV. Bác sĩ sẽ đề xuất xét nghiệm và điều trị phù hợp.
- Nếu nghi ngờ nguy cơ HIV hoặc AIDS, hãy thông báo ngay.
Gặp bác sĩ nếu tình trạng nhiễm trùng kéo dài quá 3 ngày. Nhiễm trùng nấm men thường khỏi sau 1 ngày điều trị. Nếu kéo dài, có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng hơn.
- Hãy trao đổi với bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Liên hệ bác sĩ nếu bị nhiễm nấm men khi mang thai. Nhiễm trùng nấm men phổ biến ở thai kỳ, nhưng một số thuốc điều trị có thể gây hại cho thai nhi.
- Không tự ý dùng kem bôi không kê đơn mà chưa hỏi ý kiến bác sĩ.
Tìm kiếm điều trị y tế nếu bị nhiễm nấm men khi mắc tiểu đường. Nhiễm trùng nấm men có thể gây biến chứng ở người tiểu đường. Bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.
- Nhiễm trùng tái phát có thể cho thấy cần điều chỉnh phác đồ tiểu đường.

Lời khuyên hữu ích

Để phòng ngừa nhiễm trùng nấm men, hãy giữ các nếp gấp da luôn khô ráo.

Lưu ý quan trọng

Phụ nữ lần đầu bị nhiễm trùng nấm men âm đạo cần được bác sĩ khám và chẩn đoán chính xác. Một số bệnh nhiễm trùng âm đạo có triệu chứng tương tự nhưng phương pháp điều trị khác nhau. Sau khi được chẩn đoán ban đầu, nhiễm trùng nấm men có thể được điều trị tại nhà nếu không nghiêm trọng hoặc biến chứng.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi