Hướng dẫn Phối giống chó
27/02/2025
Nội dung bài viết
Phối giống chó là một công việc đầy thú vị và niềm vui, miễn là bạn hiểu rõ trách nhiệm và những rủi ro liên quan. Hình ảnh những chú chó con nô đùa trong nhà thật đáng yêu và rộn rã, nhưng đằng sau đó là sự đầu tư công sức và thời gian đáng kể. Nếu bạn yêu thích việc nhân giống chó, hãy chắc chắn rằng mình đã sẵn sàng cho hành trình này.
Các bước thực hiện
Quyết định phối giống chó

Dành thời gian nghiên cứu. Để xác định xem bạn có phù hợp và sẵn sàng cho việc phối giống chó hay không, việc đầu tiên là tìm hiểu kỹ lưỡng. Nghiên cứu sẽ giúp bạn hiểu rõ quy trình và những việc cần làm. Hãy đọc sách từ các chuyên gia nhân giống hoặc bác sĩ thú y uy tín. Thảo luận với bác sĩ thú y về ưu và nhược điểm. Trao đổi kinh nghiệm với những người nhân giống có tiếng để hiểu rõ thực tế của công việc này.
- Tìm mua sách từ các bác sĩ thú y. Tham khảo các tựa sách như Sinh sản ở chó: Cẩm nang cho người nhân giống, tái bản lần 3 của TS. Phyllis A. Holst, hoặc Nhân giống chó toàn tập của TS. Dan Rice.

Có lý do chính đáng. Lý do duy nhất để nhân giống chó một cách có trách nhiệm là dựa trên kinh nghiệm và kiến thức bạn đã tích lũy. Nếu bạn đã dành hai năm hoặc hơn để huấn luyện và làm việc với chó, bạn có thể là người phù hợp để nhân giống. Việc này đòi hỏi sự nghiên cứu và nỗ lực để mang đến những chú chó con khỏe mạnh và chất lượng.
- Không nên nhân giống chó chỉ để bán kiếm lời. Đây không phải là cách kiếm tiền bền vững hay có trách nhiệm. Hành động này có thể góp phần vào sự bùng nổ của các trại nhân giống vô trách nhiệm, làm trầm trọng thêm tình trạng quá tải thú cưng. Hãy là người có trách nhiệm.
- Nhân giống chó đúng cách cần thời gian, công sức và sự đầu tư nghiêm túc.

Đánh giá điều kiện của bạn. Đảm bảo rằng chú chó của bạn nổi bật so với những con cùng giống, hoặc nhờ chuyên gia đánh giá chất lượng. Bạn nên nhân giống để cải thiện giống chó, nghĩa là chú chó của bạn cần thuộc top 10% về chất lượng giống. Chú chó đó phải có đóng góp tích cực vào nguồn gen.
- Chó phải khỏe mạnh, nhanh nhẹn, ngoại hình cân đối và đạt tiêu chuẩn giống. Tính cách cũng phải tốt.
- Bạn cần sẵn sàng chăm sóc đàn chó con ít nhất 8 tuần trước khi chúng đến nhà mới. Hãy xem xét thời điểm phối giống phù hợp để đảm bảo không ảnh hưởng tiêu cực đến gia đình bạn.
- Bạn phải chịu trách nhiệm về sức khỏe và hạnh phúc của chó con. Nếu không tìm được nhà mới, bạn phải sẵn sàng nuôi dưỡng chúng.

Hiểu rõ giống chó phù hợp để nhân giống. Một số giống chó có đặc điểm di truyền quý giá, là ứng viên lý tưởng để nhân giống. Bạn có thể nhân giống chó nghiệp vụ, chó chăn gia súc, hoặc chó biểu diễn với ngoại hình và hành vi đạt chuẩn.
- Chó nghiệp vụ cần có kỹ năng làm việc tốt, được chứng minh qua các cuộc thi thực địa.
- Chó biểu diễn phải đáp ứng tiêu chuẩn ngoại hình của giống, theo quy định của Câu lạc bộ Chó giống Hoa Kỳ hoặc các tổ chức tương tự ở các quốc gia khác.
- Nếu bạn muốn tham gia biểu diễn quốc tế, hãy tìm hiểu tiêu chuẩn nhân giống tại quốc gia đó.
Lựa chọn chó để nhân giống

Chọn chó cẩn thận. Bạn cần chọn một chú chó cái có khả năng sinh sản và một chú chó đực phù hợp để phối giống. Đảm bảo cả hai đều có những đặc điểm ưu việt đã thảo luận.
- Nếu không có chó đực, bạn có thể tìm từ người nhân giống khác. Thuê chó đực hoặc mua tinh trùng sẽ tốn chi phí. Đôi khi, chủ chó đực có thể yêu cầu một phần chó con. Hãy lập hợp đồng rõ ràng để tránh tranh chấp.

Xác định nguồn gen của chó. Hãy nghiên cứu kỹ lưỡng về huyết thống của chó để đảm bảo chúng sở hữu những đặc tính di truyền tốt. Đối với chó thuần chủng, bạn có thể yêu cầu hồ sơ huyết thống từ Câu lạc bộ Chó giống Hoa Kỳ hoặc các tổ chức đăng ký khác. Đảm bảo rằng cặp chó giống không có quan hệ huyết thống gần để tránh dị tật di truyền do cận huyết.
- Thực hiện các xét nghiệm di truyền cho cả chó của bạn và chó phối giống để phát hiện các vấn đề tiềm ẩn. Tổ Chức Chỉnh Hình Hoa Kỳ (OFA) duy trì cơ sở dữ liệu về các bệnh di truyền như loạn sản xương hông, bệnh mắt, trật khớp bánh chè và bệnh tim. Không nên nhân giống những con chó mang gen bệnh có thể truyền sang thế hệ sau.

Quan sát tính cách của chó. Theo dõi hành vi của cặp chó giống khi chúng tương tác với nhau và với những con chó khác. Những con chó thân thiện và hòa đồng thường sẽ sinh ra chó con có tính cách tương tự. Tránh nhân giống những con chó hung dữ hoặc quá nhút nhát vì chúng có thể gây nguy hiểm.

Kiểm tra độ tuổi phù hợp. Đảm bảo chó của bạn đã đủ tuổi sinh sản, thường là khoảng 2 tuổi. Nhiều vấn đề di truyền có thể được phát hiện trước khi chó đạt 24 tháng tuổi thông qua các xét nghiệm chuyên sâu. Ví dụ, OFA chỉ chấp nhận chụp X-quang để đánh giá loạn sản xương hông khi chó đủ 24 tháng tuổi. Chó bố mẹ cần được gắn vi mạch điện tử hoặc hình xăm để xác minh danh tính và gửi dữ liệu xét nghiệm đến OFA.
- Chó cái thường bắt đầu động dục từ 6 đến 9 tháng tuổi và lặp lại sau mỗi 5-11 tháng. Tuy nhiên, nhiều người nhân giống chờ đến khi chó cái được 2 tuổi và trải qua 3-4 kỳ động dục để đảm bảo chúng đã phát triển hoàn thiện và sẵn sàng cho việc mang thai và sinh nở.
Kiểm tra sức khỏe toàn diện

Đưa chó đến bác sĩ thú y. Trước khi phối giống, hãy đưa chó đi kiểm tra sức khỏe tổng quát và đảm bảo chúng đã được tiêm phòng đầy đủ. Kháng thể từ chó mẹ sẽ truyền sang chó con qua sữa, giúp bảo vệ chúng khỏi các bệnh truyền nhiễm.

Hiểu rõ tiền sử bệnh của chó. Các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến kế hoạch nhân giống. Giống chó nhỏ thường có nguy cơ mắc các bệnh di truyền như răng mọc lệch, trật xương bánh chè, loạn sản xương hông, vấn đề cột sống, dị ứng, bệnh tim, hoặc các vấn đề về mắt và hành vi.
- Đảm bảo chó của bạn đã được tẩy giun định kỳ để ngăn ngừa lây nhiễm sang chó con.

Kiểm tra sức khỏe sinh sản. Đảm bảo chó của bạn có khả năng sinh sản bằng cách kiểm tra sức khỏe toàn diện. Đối với chó đực, phân tích tinh trùng có thể phát hiện các vấn đề di truyền hoặc bệnh truyền nhiễm như Brucellosis. Xét nghiệm Brucellosis được khuyến nghị trước khi phối giống để đảm bảo không có mầm bệnh lây lan.
Bắt đầu quá trình phối giống

Chờ chó cái đến kỳ động dục. Chó cái cần đến kỳ động dục để sẵn sàng phối giống. Quan sát các dấu hiệu như bộ phận sinh dục sưng và chảy máu. Chó đực sẽ phấn khích khi nhận thấy tín hiệu này.
- Chó cái chỉ chấp nhận chó đực khi đã sẵn sàng, thường sau 9-11 ngày kể từ khi bắt đầu kỳ động dục.
- Nếu gặp khó khăn, hãy nhờ bác sĩ thú y xét nghiệm Progesterone để xác định thời điểm trứng rụng chính xác.

Cân nhắc thụ tinh nhân tạo. Nếu không thể phối giống tự nhiên, thụ tinh nhân tạo là một lựa chọn. Tinh dịch đông lạnh có thể được vận chuyển và sử dụng để thụ tinh cho chó cái.
- Phương pháp này có thể làm tăng chi phí và tiềm ẩn rủi ro về sức khỏe sinh sản cho thế hệ sau.
- Trong một số trường hợp, bác sĩ thú y có thể cấy tinh dịch trực tiếp vào tử cung chó cái khi nó được gây mê.

Chăm sóc sức khỏe cho chó cái. Sau khi chó cái đã được phối giống thành công, hãy tách nó khỏi chó đực và bắt đầu chế độ dinh dưỡng đặc biệt. Bổ sung vitamin và canxi theo khuyến nghị của bác sĩ thú y để đảm bảo sức khỏe cho chó mẹ và thai nhi.
- Duy trì chế độ ăn này trong suốt thai kỳ, kéo dài khoảng 58-68 ngày.
- Giữ chuồng sạch sẽ, không có ký sinh trùng như bọ chét, và thường xuyên vệ sinh, thay lót chuồng.

Theo dõi những thay đổi của chó cái. Trong thời kỳ mang thai, núm vú và tuyến vú của chó cái sẽ có những thay đổi rõ rệt. Đến giai đoạn cuối thai kỳ, tuyến vú bắt đầu tiết sữa. Trong ba tuần cuối, chó cái cần được bổ sung dinh dưỡng nhiều hơn.
- Thức ăn dành cho chó con thường được khuyên dùng trong giai đoạn này vì chứa nhiều calo và dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của thai nhi và chuẩn bị cho việc nuôi con bằng sữa.
Chuẩn bị cho quá trình sinh nở

Chuẩn bị ổ đẻ. Ổ đẻ cần có kích thước phù hợp, lớn hơn chó mẹ khoảng 15cm khi nằm sấp và rộng hơn 30cm. Hộp nên có đường ray để ngăn chó mẹ vô tình đè lên chó con.
- Lót đáy hộp bằng các lớp vải nhựa và giấy báo để dễ dàng vệ sinh. Thêm khăn tắm hoặc vật liệu lót mềm mại, dễ giặt sạch.

Theo dõi sát sao. Hãy chú ý đến các dấu hiệu chuyển dạ của chó mẹ. Nếu chó mẹ co thắt mạnh hơn 30-45 phút mà không sinh được, đó có thể là dấu hiệu của biến chứng.
- Chụp X-quang vào ngày thứ 45 của thai kỳ giúp xác định số lượng và kích thước chó con, từ đó chuẩn bị cho các tình huống sinh mổ nếu cần.

Giữ ấm và theo dõi chó con mới sinh. Đảm bảo chó con luôn được ấm áp và có thể bú mẹ đầy đủ. Kiểm tra các khuyết tật bẩm sinh như sứt vòm miệng, vì điều này có thể khiến sữa chảy vào đường mũi, gây nguy hiểm.
- Nếu chó con bị sứt vòm miệng nghiêm trọng, việc an tử có thể là lựa chọn nhân đạo nhất.

Ghi chép thông tin sinh sản. Ghi lại ngày sinh, số lượng chó con, và tỷ lệ giới tính. Nếu bạn muốn đăng ký lứa chó con với các tổ chức như AKC, hãy chuẩn bị mã số đăng ký của chó bố và chó mẹ để hoàn thành thủ tục trực tuyến.
Chăm sóc chó con sau sinh

Theo dõi sự phát triển của chó con. Trong vài tuần đầu, hãy đảm bảo chó con luôn sạch sẽ, ấm áp và được bú no. Cân chúng hàng ngày để theo dõi mức tăng trưởng, với mục tiêu tăng khoảng 10% trọng lượng mỗi ngày.
- Khi chó con được 4 tuần tuổi, chúng sẽ trở nên hiếu động hơn. Hãy chuẩn bị một không gian lớn hơn và bắt đầu quá trình cai sữa bằng thức ăn viên nhỏ tẩm nước.

Đưa chó con đi khám thú y. Khi chó con được 7-8 tuần tuổi, hãy đưa chúng đến bác sĩ thú y để tiêm phòng lần đầu, bao gồm các loại vắc-xin DHPP và điều trị giun sán.
- Trao đổi với bác sĩ về các biện pháp phòng ngừa bọ chét và giun chỉ, đồng thời kiểm tra các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác.

Lựa chọn chủ mới cẩn thận. Việc tìm chủ mới cho chó con cần được thực hiện kỹ lưỡng. Chỉ nên bán chó cho những gia đình có khả năng cung cấp môi trường sống tốt và sẵn sàng đầu tư thời gian, công sức, và tài chính để chăm sóc chó.
- Cân nhắc kiểm tra không gian sống của chủ mới và không ngần ngại từ chối nếu họ không đáp ứng được yêu cầu.

Thiết lập hợp đồng rõ ràng. Sau khi tìm được chủ mới phù hợp, hãy ký kết hợp đồng với các điều khoản cụ thể về bảo đảm sức khỏe và quy định trả lại chó nếu họ không thể tiếp tục nuôi.
- Xác định rõ mục đích nuôi chó (làm thú cưng hay sinh sản) và yêu cầu về việc triệt sản khi chó đủ tuổi.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi