Loại quả với cái tên lạ kỳ này, khi chín, thường mọc dày đặc trong rừng và khiến người dân không thể ngừng mua, mang về những giỏ đầy để thưởng thức hương vị độc đáo.

26/04/2025

Nội dung bài viết

Ngày nay, khi cuộc sống hiện đại phát triển mạnh mẽ, những ký ức xưa dần phai nhạt, và quả chay chắc chắn là một phần ký ức tuổi thơ khó quên của nhiều người. Cùng Tripi khám phá vẻ đẹp và giá trị của loại quả này qua bài viết dưới đây.

Chay là một loại trái cây ngày nay đã ít phổ biến hơn, trước đây thường được sử dụng trong các món ăn. Ngoài ra, quả chay còn được biết đến như một vị thuốc quý trong Đông y, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hãy cùng Tripi tìm hiểu thêm về những đặc điểm và công dụng tuyệt vời của loại quả này.

Quả chay thực chất là gì?

Chay chủ yếu mọc ở một số tỉnh miền Bắc, đặc biệt là khu vực miền núi phía Bắc Việt Nam, và vì thế còn được gọi là chay Bắc Bộ.

Về sau, cây chay đã được trồng rộng rãi, từ các khu vực miền Trung du cho đến các đồng bằng miền Nam, khiến loại quả này trở nên phổ biến hơn.

Những đặc điểm nổi bật của quả chay

Cây chay thường bắt đầu ra hoa vào cuối mùa xuân, khoảng tháng 3, tháng 4. Đến cuối hè, từ tháng 7 đến tháng 9, quả bắt đầu chín và đến lúc này, người dân có thể thu hoạch được quả chay.

Quả chay thường có kích thước nhỏ và hình dáng không cố định. Đây là loại quả chứa nhiều nhựa (mủ), vì thế khi hái, nếu không cẩn thận, nhựa có thể dính lên quần áo, khiến màu sắc bị bẩn không dễ tẩy.

Khi quả chay chín, vỏ quả chuyển sang màu vàng óng, ruột bên trong mang sắc hồng và có vị chua đặc trưng. Chính vì vị chua này, quả chay được dùng nhiều trong các món canh chua. Bên cạnh vai trò là thực phẩm, chay còn được xem như một vị thuốc quý trong Đông y với những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe.

Công dụng của quả chay

Trong đời sống hàng ngày, quả chay được sử dụng rộng rãi không chỉ trong ẩm thực mà còn trong y học, giúp chữa trị nhiều bệnh tật.

Quả chay có thể ăn sống hoặc chế biến thành món ăn, dù là quả xanh hay đã chín đều rất ngon và bổ dưỡng.

Do quả chay không thể bảo quản lâu trong điều kiện thường, khi quả còn ương, người ta thường bổ ra và đem phơi khô hoặc sấy khô để sử dụng lâu dài, giúp bảo quản và giữ nguyên giá trị dinh dưỡng của quả chay.

Khi quả chay chín, chúng có thể được thưởng thức tươi ngon, hoặc được chế biến thành những món ăn đậm đà hương vị như canh chua hay cá kho quả chay, mang lại những trải nghiệm ẩm thực thú vị.

Các món ăn từ quả chay mang một vị chua nhẹ, vừa giúp cơ thể giải nhiệt trong những ngày hè oi ả, vừa gợi nhớ về những hương vị giản dị của làng quê thân thương.

Trong y học

Theo GS.TS Phạm Xuân Sinh từ Đại học Dược Hà Nội, quả chay là thành phần quan trọng trong nhiều bài thuốc Đông y, với vị chua, tính bình, có tác dụng điều trị ho do phế nhiệt, ho ra máu, đau họng, nôn ra máu, chảy máu cam, cũng như trong các trường hợp dạ dày thiếu axit.

Quả chay chứa nhiều hợp chất có lợi, giúp hỗ trợ tiêu hóa, kích thích ăn uống và nhuận tràng. Vì vậy, ngoài vai trò thực phẩm bổ dưỡng, quả chay còn rất tốt cho hệ tiêu hóa của chúng ta.

Bên cạnh đó, quả chay còn chứa hai loại men đặc biệt có tác dụng giảm mỡ máu, hạ cholesterol trong máu, giúp giảm huyết áp và ngăn ngừa các vấn đề tim mạch.

Viện Hóa học – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã thực hiện nhiều nghiên cứu, thử nghiệm để khám phá các ứng dụng của cây chay Bắc Bộ trong y học hiện đại, đặc biệt trong việc điều trị các bệnh lý về xương khớp như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, thoái hóa đốt sống cổ, thần kinh tọa, Lupus, nhược cơ,...

Quả chay có giá bao nhiêu? Mua quả chay ở đâu?

Mùa quả chay thường rộ vào khoảng từ tháng 7 đến cuối tháng 8, khi đó chúng được bày bán rộng rãi tại các chợ quê Phú Thọ. Những quả chay được đóng gói trong các rổ nhỏ, mỗi rổ có trọng lượng từ 5 đến 7 kg, với mức giá dao động từ 80.000 đến 90.000 đồng.

Tuy nhiên, khi quả chay được vận chuyển về Hà Nội, giá bán sẽ tăng lên, dao động từ 100.000 đến 150.000 đồng cho 5 kg, tùy thuộc vào việc quả chay còn xanh hay đã chín.

Ngoài việc mua quả chay tươi, bạn cũng có thể tìm các sản phẩm quả chay khô đã được đóng gói sẵn trên các sàn thương mại điện tử hoặc từ các cửa hàng online để tiện lợi trong việc bảo quản lâu dài.

Tripi hy vọng rằng bài viết về quả chay đã giúp bạn ôn lại những kỷ niệm xưa cũ, và nếu bạn chưa biết, bạn sẽ có thêm những kiến thức bổ ích về lợi ích của loại quả này. Chúc bạn luôn vui khỏe!

Mua trái cây tươi ngon, chất lượng tại Tripi:

Kinh nghiệm hay Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi