Nghệ thuật viết lời rap

25/02/2025

Nội dung bài viết

Rap là một hình thức nghệ thuật vượt qua mọi giới hạn. Các rapper liên tục sáng tạo, đổi mới và mang đến những điều bất ngờ cho khán giả. Phần lời đóng vai trò quan trọng trong quá trình sáng tác, đặc biệt là khi thể hiện sự tươi mới trong cảm xúc, sự gắn kết và tài năng khéo léo. Nghe có vẻ áp lực, nhưng đừng lo! Chỉ cần biết cách động não, viết điệp khúc ấn tượng và xây dựng phần lời chính cùng đoạn chuyển tiếp hỗ trợ cho điệp khúc.

Hướng dẫn từng bước

Khơi nguồn ý tưởng cho lời rap

Lấy cảm hứng từ trải nghiệm cá nhân để viết lời rap. Nếu bạn đã nghe rap từ nhỏ, có thể bạn sẽ bị ảnh hưởng bởi phong cách của các rapper yêu thích. Nếu bạn có trải nghiệm tương tự, thật tuyệt! Nhưng nếu không, đừng viết về những gì bạn không hiểu rõ. Hãy viết về cuộc đời mình, kể câu chuyện của chính bạn. Khán giả sẽ đánh giá cao sự chân thật và chân thành của bạn.

Mô tả chi tiết trải nghiệm của bạn trong lời bài hát. Kể về con phố nơi bạn lớn lên, thành phố hay thị trấn bạn đang sống, những thương hiệu yêu thích và cảm nhận của bạn về các sự kiện, tình huống.
Mang đến sự đồng cảm cho người nghe là cách để xây dựng sự trung thành và mở rộng lượng fan hâm mộ.

Nếu bạn viết chi tiết và chân thực, người nghe sẽ dễ dàng tìm thấy sự đồng cảm, vì họ có thể đã trải qua những tình huống tương tự, sống trên cùng con phố hoặc sử dụng những thương hiệu quen thuộc.

Tạo một danh sách các tiêu đề bài hát và liên tục cập nhật. Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng một trong những cách đơn giản nhất để tìm ý tưởng cho lời bài hát là nghĩ ra các tiêu đề hấp dẫn. Hãy chú ý đến những cụm từ ấn tượng trên TV, trong phim, sách báo và đời sống hàng ngày. Bạn cũng có thể lấy cảm hứng từ những tiêu đề có sẵn và điều chỉnh chúng để phù hợp với phong cách sáng tác của mình.

Lưu danh sách này trong điện thoại hoặc sổ tay để không bỏ lỡ bất kỳ ý tưởng nào.

Tìm kiếm những beat nhạc phù hợp với cảm xúc của bạn. Nghe nhạc beat là một cách tuyệt vời để khơi nguồn cảm hứng. Hãy thử rap trên nhiều beat khác nhau để tìm ra ý tưởng cho phần điệp khúc hoặc lời chính một cách tự nhiên. Bạn có thể tìm beat nhạc trực tuyến trên các trang như RapPad, RawHeatz và RapBeats, hoặc sử dụng các ứng dụng như Rap to Beats, Auto Rap và Rap Chat.

Một số trang web và ứng dụng cung cấp beat miễn phí, trong khi những nơi khác yêu cầu trả phí.
Thử nghiệm với nhiều beat khác nhau giúp bạn khám phá cách kết hợp lời một cách sáng tạo.

Ghi âm lại khi bạn ứng tác flow (sự kết hợp nhịp điệu và vần). Sử dụng điện thoại hoặc máy tính để ghi lại những câu rap ứng tác của bạn. Điều này giúp bạn đánh giá cách các câu từ kết hợp với nhau và đảm bảo không bỏ sót bất kỳ ý tưởng nào trong quá trình sáng tác.

Hãy ghi chép lại mọi ý tưởng dù nhỏ nhất, vì chúng có thể trở nên hữu ích cho những bài hát sau này.

Xây dựng phần điệp khúc

Sử dụng tiêu đề bài hát để tạo câu hook (câu chứa thông điệp chính của bài rap). Hook là phần hấp dẫn và dễ nhớ nhất của bài hát, in sâu vào tâm trí người nghe. Nếu bạn đã có một tiêu đề ấn tượng, hãy biến nó thành hook. Lặp lại hook nhiều lần để tạo ấn tượng mạnh. Nhiều nghệ sĩ đặt hook ở đầu, cuối điệp khúc, hoặc cả hai.

Ví dụ, hook trong bài “Drop It Like It’s Hot” của Snoop Dogg là “Drop it like it’s hot” được lặp lại xuyên suốt.
Trong bài “Bodak Yellow” của Cardi B, hook là “These expensive, these is red bottoms, these is bloody shoes.”
Bạn không nhất thiết phải dùng tiêu đề làm hook, hãy thử nhiều cụm từ gợi cảm xúc khác nhau.

Thử nghiệm với các nhịp điệu khác nhau. Phần lớn các bài rap có nhịp 80 BPM (beat mỗi giây), tức mỗi beat dài hơn 1 giây một chút. Thông thường, một điệp khúc gồm 8 câu với nhịp nốt đen, tương đương 32 beat. Nhịp rap phụ thuộc vào số lượng từ trong lời. Nếu có 32 từ (hoặc ít hơn nhưng tổng âm tiết là 32), mỗi từ hoặc âm tiết sẽ ứng với một beat. Nếu có 15 từ, 14 từ sẽ rap theo beat, và 2 từ có thể kéo dài 2 beat mỗi từ.

Dùng máy đếm nhịp hoặc ứng dụng để giữ nhịp. Khi đã quen, bạn sẽ tự cảm nhận được nhịp.

Khám phá nhiều cách gieo vần khác nhau. Đối với người mới, gieo vần cuối câu là cách dễ dàng để bắt đầu. Nhiều bài rap gieo vần ở cuối các câu liên tiếp hoặc xen kẽ, nhưng bạn có thể thử gieo vần giữa câu.

Từ điển vần là công cụ hữu ích khi bạn bí ý tưởng.
Khi đã thành thạo, bạn có thể linh hoạt bỏ qua một số vần để tránh gò bó sáng tạo.

Hoàn thiện phần lời bài hát

Viết đoạn lời chính đầu tiên. Mỗi đoạn lời chính thường gồm 16 câu, dài gấp đôi điệp khúc. Trong khi điệp khúc truyền tải chủ đề tổng quát, lời chính sẽ đi sâu vào chi tiết và kể câu chuyện cụ thể. Hãy coi đoạn lời đầu tiên như phần mở đầu của câu chuyện.

Ví dụ, trong bài “99 Problems” của Jay-Z, đoạn lời đầu tiên mô tả hình ảnh của anh trên truyền thông và những vấn đề với radio, tạp chí rap, và nhà quảng cáo.
Thử nghiệm với cách gieo vần và nhịp điệu khác nhau để tạo sự đa dạng cho lời chính.

Phát triển đoạn 2 và đoạn 3 dựa trên đoạn đầu tiên. Sau khi hoàn thành đoạn mở đầu, việc viết hai đoạn tiếp theo sẽ trở nên dễ dàng hơn. Đoạn thứ hai sẽ kể phần giữa của câu chuyện, trong khi đoạn ba sẽ là phần kết thúc.

Ví dụ, trong đoạn hai của bài “It Was a Good Day,” Ice Cube nói về việc anh không quan tâm đến kẻ thù sau khi kể rằng mẹ đã chuẩn bị bữa sáng cho anh ở đoạn đầu.
Thông thường, các rapper sử dụng cùng nhịp và cách gieo vần như đoạn đầu, nhưng đừng ngại thay đổi để tạo sự bất ngờ cho khán giả.

Thêm phần chuyển tiếp (bridge). Bridge giống điệp khúc ở tính chất mơ hồ nhưng mang lại một yếu tố mới mẻ cho lời hoặc nhạc, hoặc cả hai. Nếu bạn có ý tưởng khác cho hook, hãy sử dụng chúng để xây dựng bridge. Sau đó, thử nghiệm với nhịp, vần và cao độ khác nhau để tìm ra âm thanh phù hợp nhất.