Top 10 Truyện cổ tích về trí tuệ xuất chúng bạn nên khám phá

Giữa khu rừng sâu thẳm, có một chú Thỏ nổi tiếng vì sự lanh lợi, được muôn loài thán phục – chỉ riêng Hổ là chẳng coi ai ra gì. Một ngày kia, Hổ bắt gặp Thỏ đang ăn mật ong, liền đe dọa: "Đừng mong chạy thoát nữa! Nộp mạng đi!". Thỏ bèn xin được đánh một hồi trống trước khi chịu tội. Lợi dụng tổ ong, Thỏ giả vờ gõ trống, khiến tiếng ong vù vù làm Hổ tưởng thật. Hổ thích thú, xin được đánh thử, Thỏ khôn khéo bảo Hổ đợi nó ra xa. Khi Hổ đưa chân vào tổ ong, bị cả bầy ong xông vào đốt cho tối tăm mặt mũi.

Lần khác, Hổ lại gặp Thỏ, quyết trả thù. Thỏ liền xin gảy đàn trước khi chịu phạt. Dưới gió, tiếng tre kẽo kẹt vang lên như khúc nhạc. Hổ tò mò đòi chơi thử. Thỏ bày trò, dạy Hổ dùng đuôi gảy đàn, đợi lúc Thỏ đi xa rồi hãy chơi. Kết quả, Hổ bị tre nghiến đứt một khúc đuôi, đau đớn thấu trời.

Thời gian sau, Hổ lại gặp Thỏ đang mắc kẹt dưới hố. Thỏ giả vờ la hét, bảo Hổ nhảy xuống vì trời sắp sập. Hổ hoảng sợ, nhảy xuống theo. Trong hố, Thỏ cứ cù lét khiến Hổ bực tức, ném Thỏ lên miệng hố. Nhân cơ hội, Thỏ chạy thoát về làng, báo cho thợ săn. Cuối cùng, Hổ bị giết. Chú Thỏ thông minh lại một lần nữa chiến thắng nhờ trí tuệ phi thường.

Ngày xửa ngày xưa, đất đai do lũ quỷ chiếm giữ. Một hôm, một bác nông dân vào rừng cuốc đất trồng củ cải. Bất ngờ, một con quỷ hiện ra, gầm lên: "Ai cho ngươi bén mảng đến rừng của ta? Muốn chết à?". Bác nông dân điềm tĩnh thưa: "Xin quỷ đừng giận, cho tôi trồng củ cải. Khi thu hoạch, tôi chỉ lấy phần gốc, phần ngọn xin nhường quỷ."

Thấy dễ ăn, quỷ đồng ý. Khi củ cải lớn, bác thu về toàn bộ phần củ ngon lành, để lại lá đắng cho quỷ. Quỷ ăn vào, tức tối mà đành chịu thua.

Mùa sau, bác trở lại gieo trồng. Quỷ lại muốn chia phần. Lần này, nó chọn phần gốc. Bác bèn trồng lúa. Khi lúa chín vàng, bác gặt lấy phần bông lúa đem về, để rễ vô dụng cho quỷ. Quỷ tức điên nhưng vẫn không làm gì được.

Sang vụ thứ ba, quỷ khôn hơn, đòi cả gốc lẫn ngọn. Nó tưởng lần này bác đành chịu thua. Nhưng bác nông dân khéo léo trồng ngô. Khi bắp căng đầy, bác hái hết quả đem về, bỏ lại thân cây khô xác cho quỷ. Quỷ nhận ra mình bị lừa ba lần liên tiếp, đành giận dữ bỏ chạy vào rừng, tay trắng tức tưởi.

Nhờ trí khôn ngoan, bác nông dân đã vượt qua lòng tham và sự ngốc nghếch của quỷ, giành phần thắng vẻ vang qua từng mùa vụ.

Ngày xưa, có một phú ông giàu có, muốn kén chồng cho con gái nhưng nhất quyết chỉ chọn người hay chữ. Trong làng, có chàng trai nghèo, mồ côi, sống bằng nghề làm thuê cuốc mướn. Dù thân phận hèn kém, chàng vẫn quyết tâm xin ông mai đến dạm hỏi.

Phú ông đồng ý với điều kiện: chàng phải ở rể ba năm, nếu thể hiện được sự hiểu biết và chăm chỉ, thì mới làm lễ cưới đàng hoàng.

Một ngày, phú ông lên rẫy thăm con rể, trời nắng chang chang. Lão giơ tay che đầu rồi đọc: “Ngũ duyên lai định thượng”. Chàng rể không nói gì, chỉ vỗ vào bụng. Phú ông bối rối, chẳng hiểu chi, vội tìm ông mai hỏi. Ông mai mỉm cười: “Nó đáp là 'Phúc trung tấp thư tịch' – nghĩa là trong bụng đầy chữ. Đối thế là quá hay rồi, đừng thử thách nó nữa kẻo nó bỏ về thì hỏng việc!”

Một chiều mưa, chàng ghé nhà ông mai. Thấy mưa bay lất phất, ông mai buột miệng ngâm: “Lác đác mưa sa làn gió thị”. Về đến nhà, phú ông cũng ngâm: “Ầm ầm sấm dậy đất kim bôi”. Nghe vậy, chàng rể liền đối ngay câu của ông mai. Phú ông ngẩn người, gật gù tán thưởng.

Kể từ đó, lão không thử thách gì thêm. Hết ba năm ở rể, phú ông long trọng tổ chức lễ cưới cho chàng. Dân làng ai cũng trầm trồ: “Dốt thôi dốt đặc cán mai, Gặp may chàng cũng thành trai lão làng.”

Ngày xưa, có một lão nhà giàu nổi tiếng keo kiệt, tham lam. Mỗi khi Tết đến, hắn lại thèm rượu cồn cào, nhưng tiếc của, không muốn bỏ tiền mua. Một ngày nọ, lão sai anh trai cày làm thuê đi chợ mua rượu, nhưng lại không đưa lấy một xu.

Ngạc nhiên, anh hỏi:

– Thưa ông, không có tiền thì làm sao mua rượu được ạ?

Lão cười ha hả, vỗ đùi đắc ý:

– Có tiền thì ai mà chẳng mua được! Không tiền mà vẫn mua được rượu mới là người khôn ngoan!

Ngỡ rằng anh trai cày sẽ vì sĩ diện mà móc tiền túi ra mua, lão hí hửng chờ đợi. Nào ngờ, một lát sau, anh trai cày trở về, tay xách chiếc chai không, đưa cho lão:

– Rượu đây rồi, mời ông chủ thưởng thức!

Lão trợn mắt kinh ngạc:

– Cái gì? Chai không thế này thì uống kiểu gì?

Anh trai cày mỉm cười bình thản:

– Chai đầy rượu thì ai uống chẳng được. Chai không mà vẫn uống được, mới thật là người biết thưởng rượu đó ông!

Nói rồi, anh quay lưng đi, để mặc lão phú hộ đứng bẽ bàng với chiếc chai không trong tay và cơn thèm rượu vẫn bốc lên ngùn ngụt.

Ngày xưa, trên một ngọn núi thanh bình, có một chú lừa đang thảnh thơi gặm cỏ, chẳng mảy may biết rằng có một con sói đang ẩn mình, rình rập từng bước. Khi vừa ngẩng đầu lên, chú giật mình thấy con sói đang đứng chực chờ trước mặt. Biết mình đang cận kề hiểm họa, chú lừa nhanh trí bày mưu cứu thân.

Chú lập tức kêu la thảm thiết như thể đang đau đớn tột cùng. Sói nghe tiếng la, nghi hoặc bước đến hỏi:

– Này, anh lừa bị gì thế?

Lừa rên rỉ đáp:

– Tôi vừa bị một cái gai sắc đâm vào chân. Anh có thể giúp tôi lấy nó ra không?

Sói nghi ngờ:

– Sao ta phải giúp ngươi chứ?

Lừa nhỏ nhẹ:

– Vì nếu không lấy ra, khi anh ăn tôi, cái gai sẽ mắc trong cổ họng anh, gây đau đớn vô cùng.

Nghe hợp lý, sói liền tiến lại gần để giúp. Nhưng vừa đến tầm, chú lừa tung cước đá mạnh vào mõm sói rồi phóng như bay khỏi nơi nguy hiểm. Sói ngã lăn quay, choáng váng, vài chiếc răng văng ra. Đến khi định thần lại, sói chỉ còn biết ôm mặt tiếc nuối, xấu hổ vì lòng tham và sự cả tin của mình đã bị một chú lừa đánh bại.

Một ngày hè oi ả, một con quạ khát khô cổ bay đi khắp nơi để tìm nước. Dù đã bay thật lâu, nó vẫn không tìm được giọt nước nào. Mệt lả, nó đáp xuống một cành cây nghỉ ngơi. Khi ngẩng đầu quan sát xung quanh, nó bất ngờ phát hiện một chiếc bình nằm dưới gốc cây.

Vội vã bay tới, quạ thấy trong bình có chút nước, nhưng quá ít khiến mỏ của nó không thể chạm tới. Nó thử nghiêng bình, nhấc nắp, nhưng vô ích. Đang loay hoay, quạ chợt nhìn thấy những viên sỏi nhỏ nằm rải rác gần đó. Một ý tưởng lóe lên.

Nó liền dùng mỏ gắp từng viên sỏi bỏ vào bình. Mỗi viên sỏi rơi xuống, mặt nước lại dâng cao thêm một chút. Cứ kiên trì như thế, cuối cùng nước cũng đầy tới miệng bình. Quạ hạnh phúc thò mỏ vào uống từng ngụm nước mát lành, lòng ngập tràn mãn nguyện. Sau đó, nó bay lên cây nghỉ, tự hào vì sự thông minh đã cứu sống chính mình.

Thuở xa xưa, trong khu rừng xanh mát có một chú khỉ sống trên cây cao, kết thân với một con cá sấu sống dưới dòng sông gần đó. Mỗi ngày, khỉ hái những quả táo chín mọng trên cây và chia sẻ với người bạn cá sấu thân thiết. Cá sấu mang táo về nhà cùng vợ thưởng thức. Nhưng rồi, lòng tham của vợ cá sấu trỗi dậy, nàng ta đòi ăn trái tim của chú khỉ thông minh kia.

Dù do dự, cá sấu vẫn nghe theo lời vợ. Hắn giả vờ mời khỉ lên lưng để dạo chơi sông nước, nhưng thực chất định đưa khỉ ra giữa sông để giết và moi tim. Đang bơi, cá sấu thành thật tiết lộ âm mưu. Khỉ nghe xong, lập tức nghĩ ra kế sách, giả vờ hốt hoảng nói:

– Trời ơi, tim tôi để quên trên cây mất rồi! Anh mau đưa tôi quay lại kẻo trễ!

Cá sấu cả tin quay thuyền trở về. Vừa cập bờ, khỉ nhanh như cắt nhảy phóc lên cây, thoắt cái đã khuất sau tán lá. Cá sấu chỉ còn biết tiếc nuối nhìn theo, hiểu ra rằng mình vừa bị đánh lừa một cách ngoạn mục. Tình bạn ngây thơ đã kết thúc, nhường chỗ cho một bài học sâu sắc về sự trung thực và mưu trí.

Ngày xửa ngày xưa, Cọp vốn sở hữu bộ lông vàng óng tuyệt đẹp, nhưng tính khí lại nóng nảy, hung hăng khiến muôn loài khiếp sợ. Ngay cả con người cũng phải dè chừng mỗi khi thấy bóng dáng Cọp thấp thoáng trong rừng.

Một hôm, Cọp ra bìa rừng thì thấy một anh nông dân đang cày ruộng cùng Trâu. Cọp lấy làm lạ khi thấy Trâu to khỏe mà vẫn ngoan ngoãn nghe theo lệnh của Người, thậm chí còn chịu đòn roi mà không phản kháng. Đợi đến giờ nghỉ, Trâu ra gặm cỏ còn Người lên bờ ăn cơm, Cọp bèn lân la hỏi:

– Này anh Trâu, anh to khỏe thế mà lại để Người bắt nạt, vì sao vậy?

Trâu nhỏ giọng đáp: – Người tuy nhỏ bé nhưng có trí khôn, vì vậy loài vật như chúng ta mới phải phục tùng.

Cọp càng tò mò: – Trí khôn là gì? Ta chưa từng nghe đến!

Trâu chỉ tay về phía Người và bảo Cọp hãy tự mình đi hỏi để rõ hơn. Cọp liền rảo bước đến chỗ Người, khi ấy đang ngả lưng dưới gốc cây. Nghe Cọp hỏi xin xem trí khôn, Người bình tĩnh trả lời:

– Trí khôn ta để ở nhà. Nếu Cọp muốn, ta sẽ về lấy mang đến cho xem và tặng một ít.

Cọp hí hửng đồng ý, nhưng Người lại lo sợ Cọp sẽ ăn mất Trâu trong lúc vắng mặt, nên đề nghị trói Cọp lại. Cọp háo hức gật đầu. Người trói chặt Cọp vào gốc cây, rồi chất rơm rạ xung quanh và châm lửa đốt. Khi ngọn lửa bùng lên, Người hét lớn:

– Đây, trí khôn của ta đây!

Cọp vùng vẫy trong lửa, lông cháy sém khét lẹt. Trâu chứng kiến mà bò lăn ra cười, không may va phải đá, gãy luôn cả hàm răng trên.

Từ đó, Cọp nào sinh ra cũng mang trên mình những vằn đen là vết tích bị lửa thiêu, còn Trâu thì vĩnh viễn chẳng có hàm răng trên.

Ngày xưa, một vị vua sai viên quan đi khắp nước tìm kiếm người tài. Viên quan đã hỏi nhiều câu đố hóc búa khắp nơi nhưng vẫn chưa thấy ai thật xuất chúng. Một hôm, ông dừng lại bên một cánh đồng, thấy hai cha con đang làm ruộng, liền hỏi: "Trâu của ông cày được bao nhiêu đường một ngày?" Người cha ngơ ngác, còn đứa con nhanh nhẹn đáp lại: "Nếu ông cho biết ngựa ông đi được bao nhiêu bước một ngày, tôi sẽ nói trâu cha tôi cày được bao nhiêu đường." Viên quan bàng hoàng nhận ra đây là nhân tài và vội về tâu vua.

Vua rất vui mừng, nhưng muốn thử lòng dân làng nên ban lệnh cho họ nuôi ba con trâu đực và ba thúng gạo nếp, phải sinh thành chín con trâu trong vòng một năm, nếu không sẽ bị trừng phạt. Dân làng bối rối, không biết làm thế nào. Cậu bé con người thợ cày đề nghị làm thịt hai con trâu và dùng hai thúng gạo để tổ chức ăn mừng, còn một con trâu và một thúng gạo sẽ để cậu và cha đi kinh thành tìm cách giải quyết.

Đến hoàng cung, cậu bé khóc lóc kể chuyện mẹ mất, cha không sinh em để chơi cùng, khiến vua và quan lại bật cười. Cậu thông minh hỏi: "Vậy sao làng con lại phải nuôi trâu đực để đẻ thành chín con?" Vua cười bảo đó chỉ là phép thử. Sau nhiều lần thử thách, cậu bé chứng tỏ trí tuệ xuất sắc, được phong làm trạng nguyên và ban cho dinh thự bên hoàng cung để tiện tư vấn cho vua.

Câu chuyện còn kể rằng khi nước láng giềng thử thách bằng câu đố chiếc vỏ ốc dài và rỗng, cậu bé nhanh trí dùng kiến để xâu chỉ qua đường ruột ốc, khiến sứ giả kinh ngạc và nhà vua hài lòng.

Xưa kia, có một người phụ nữ nghề dệt, khôn ngoan và tháo vát nhưng lại lấy phải người chồng ngớ ngẩn, bất tài. Một ngày, nàng đưa chồng mấy tấm vải dặn dò kỹ: “Nếu không được bốn quan mỗi tấm thì đừng bán.” Chồng mang vải ra chợ rao bán khắp nơi mà chẳng ai ngó ngàng. Cuối cùng có ông cụ già mua hai tấm nhưng không mang theo tiền, hẹn hôm sau trả tại nhà ông ta ở “chỗ chợ đông không ai bán, chỗ kèn thổi tò le, chỗ cây tre một mắt.”

Chồng đi hỏi khắp nơi mà chẳng ai biết, đành trở về khóc lóc kể lại. Vợ bảo: “Dễ thôi! ‘Chợ đông không ai bán’ là trường học, ‘kèn thổi tò le’ là tiếng gió qua bụi lau, ‘cây tre một mắt’ là bụi hành hay tỏi trước cửa.” Ngày hôm sau, chồng theo lời tìm đến gặp ông thầy dạy học và được mời ăn cỗ cùng. Ông thầy còn gửi một gói quà cho vợ chồng: một cục phân trâu cắm hoa lài, lời mỉa mai chua cay khiến người vợ càng buồn bã. Nàng oán trách phận mình lấy phải chồng dốt, từng nghĩ đến chuyện tuyệt vọng.

Ông thầy dạy học, sau khi tiễn khách, lo sợ người vợ u sầu sẽ làm điều dại dột nên bèn mang một chiếc giỏ cá thủng giả vờ câu cá gần bờ sông. Thấy người vợ đang khóc, ông mời nàng tránh chỗ để câu cá, khiến nàng nhận ra dù chồng có ngờ nghệch nhưng vẫn có điểm hơn người. Từ đó, nàng bỏ ý định tự tử, trở về sống tiếp cuộc đời mình.