6 Bài viết hay nhất về "Trình bày ý kiến về một vấn đề đời sống" (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức)

1. Chuẩn bị nội dung nói

- Xây dựng nội dung bài nói từ kết quả bài viết ở bài 6 hoặc bài 8, rút gọn thành dàn ý.

- Nắm vững vấn đề cần thảo luận và xây dựng nội dung thuyết trình phù hợp.

- Dự đoán các phản biện từ người nghe và chuẩn bị phương án bảo vệ ý kiến.

- Ghi nhanh các lý lẽ và dẫn chứng sẽ sử dụng trong bài nói.

Tập luyện: Tập luyện nhóm là hình thức phù hợp nhất đối với bài nói trình bày ý kiến về một vấn đề đời sống.

2. Trình bày bài nói

Người nói:

• Trình bày ý kiến về vấn đề thảo luận.
• Bảo vệ ý kiến trước sự phản bác từ người nghe.

Người nghe:

• Tiếp nhận và suy nghĩ về ý kiến của người nói.
• Nêu ý kiến phản hồi.

3. Sau khi nói

Người nói và người nghe cùng trao đổi, đánh giá và rút kinh nghiệm về một số khía cạnh:

• Vấn đề có hấp dẫn và thực tế không?
• Cách trình bày và bảo vệ ý kiến của người nói có hiệu quả không?
• Phản bác của người nghe có tác dụng tích cực không?
• Việc tổ chức thảo luận có ý nghĩa gì đối với thái độ tán thành hay phản bác các ý kiến đã phát biểu?

* Hướng dẫn:

Chào các thầy cô và các bạn, hôm nay tôi sẽ trình bày về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người.

Thuốc lá không chỉ là một thói quen mà còn là một mối nguy hại tiềm tàng đối với sức khỏe. Các chất độc trong thuốc lá ảnh hưởng nghiêm trọng đến phổi và các cơ quan hô hấp, gây ra nhiều bệnh nguy hiểm.

Thuốc lá làm tổn hại tới sức khỏe con người, đặc biệt là đối với những người xung quanh. Hút thuốc không chỉ gây bệnh cho người hút mà còn cho cả những người hít phải khói thuốc thụ động.

Vì vậy, cần có biện pháp nghiêm khắc như cấm hút thuốc ở nơi công cộng và tổ chức các chiến dịch truyền thông mạnh mẽ để giảm thiểu tác hại của thuốc lá.

Xin cảm ơn các thầy cô và các bạn đã lắng nghe.

Trước khi nói

Chuẩn bị nội dung trình bày

- Hiểu rõ vấn đề đời sống cần thảo luận và chuẩn bị nội dung chính xác để trình bày.

- Lường trước những phản biện từ phía người nghe để chuẩn bị cách phản ứng và bảo vệ quan điểm vững chắc.

- Lập dàn ý nhanh chóng, ghi chép các lý lẽ và chứng cứ cần thiết cho bài thuyết trình.

Tập luyện

Hình thức luyện tập theo nhóm là phương pháp hiệu quả nhất để chuẩn bị cho bài nói này.

Trình bày bài nói

Người nói:

• Trình bày quan điểm về vấn đề thảo luận.
• Giải thích và bảo vệ quan điểm trước sự phản bác của người nghe.

Người nghe:

• Tiếp nhận và suy nghĩ về quan điểm của người nói.
• Nêu ý kiến phản hồi và trao đổi thêm nếu cần thiết.

Sau khi nói

Người nói và người nghe cùng trao đổi, đánh giá và rút ra bài học từ các khía cạnh sau:

• Vấn đề thảo luận có thực sự hấp dẫn và thiết thực không?
• Cách trình bày và bảo vệ quan điểm của người nói có thuyết phục không?
• Phản hồi của người nghe có giúp cải thiện quan điểm không?

Bài viết tham khảo:

Gia đình là một giá trị vô giá mà mỗi người cần gìn giữ. Đó là tổ ấm yêu thương, nơi nuôi dưỡng các giá trị đạo đức và truyền thống tốt đẹp. Mỗi thành viên trong gia đình cần có trách nhiệm để duy trì sự gắn kết và hạnh phúc. Cha mẹ cần làm gương sáng cho con cái, trong khi con cái cần biết vâng lời và học hỏi những đức tính tốt từ cha mẹ.

Hạnh phúc gia đình không phải là những thứ xa xỉ mà chính là những hành động nhỏ bé, đầy tình cảm, như một bữa cơm quây quần hay một lời động viên lúc khó khăn. Chính những điều giản dị ấy tạo nên một gia đình ấm áp, đầy tình yêu thương.

Gia đình chính là nền tảng vững chắc giúp mỗi người đối mặt với thử thách trong cuộc sống. Chúng ta cần trân trọng và yêu thương gia đình mình vì đó là nơi mang lại hạnh phúc bền vững nhất.

Trong mỗi cuộc thảo luận về vấn đề đời sống, phản hồi từ người nghe luôn mang lại giá trị vô cùng lớn. Họ có thể đồng tình hoặc phản bác ý kiến của người nói, và điều này đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi. Khi ý kiến được đón nhận, người nói sẽ cảm thấy tự tin hơn vì sự thuyết phục của mình được ghi nhận. Ngược lại, khi bị phản bác, người nói có cơ hội nhìn nhận lại quan điểm của mình, điều chỉnh khi cần thiết và học cách bảo vệ quan điểm nếu nó vẫn có giá trị.

1. Chuẩn bị trước khi nói

2. Trình bày ý kiến

3. Sau khi kết thúc bài nói

Bài tham khảo:

Vấn đề “Nói chuyện riêng trong giờ học”

Với sự phát triển không ngừng của xã hội, giáo dục luôn được coi là ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, trong môi trường học đường hiện nay, bên cạnh những hành vi tiêu cực như quay cóp, bạo lực học đường, hiện tượng học sinh nói chuyện riêng trong giờ học đã trở thành một vấn đề đáng lo ngại. Đây là hành động trao đổi những câu chuyện ngoài lề, không liên quan đến bài giảng, qua các hình thức như truyền thư, nói chuyện trực tiếp hoặc thậm chí tự độc thoại... Những hành vi này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến bản thân học sinh, giáo viên, thành tích học tập của cả lớp và tương lai của đất nước.

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hiện tượng này là do ý thức học tập của học sinh còn thấp, chưa coi trọng việc học nên dễ dàng bị xao nhãng trong giờ học. Các em, đặc biệt ở lứa tuổi trưởng thành, luôn bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài và đôi khi không kiểm soát được suy nghĩ, hành động của mình. Bên cạnh đó, những kiến thức bài học không đủ hấp dẫn cũng khiến các em dễ dàng tìm cách “trốn thoát” khỏi không gian học tập.

Hậu quả của việc nói chuyện riêng trong giờ học là học sinh không tiếp thu được kiến thức, dẫn đến việc học không hiệu quả, không làm được bài tập, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả học tập và thi cử. Nếu tình trạng này kéo dài, học sinh sẽ dần chán học, bỏ học và rơi vào các tệ nạn xã hội. Đồng thời, hành vi này cũng gây ảnh hưởng đến các bạn học sinh khác và cả thầy cô giáo. Môi trường học tập trở nên ồn ào, thiếu nghiêm túc, khiến việc giảng dạy trở nên khó khăn hơn.

Để khắc phục tình trạng này, học sinh cần nâng cao ý thức trong giao tiếp, chỉ chia sẻ khi thật sự cần thiết và không làm phiền người khác. Các em cũng cần tìm ra phương pháp học tập hiệu quả, tập trung vào bài giảng để không bị lãng phí thời gian học. Các thầy cô giáo cũng cần cải tiến phương pháp giảng dạy, tạo ra không gian học tập hấp dẫn và đồng thời kết hợp với nhà trường để có những quy định xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm.

Cuối cùng, việc loại bỏ thói quen nói chuyện riêng trong giờ học sẽ giúp tạo ra môi trường học tập lành mạnh, tăng cường sự tập trung, cải thiện chất lượng giáo dục và mang lại lợi ích lớn cho chính học sinh, giáo viên và xã hội.

Đề bài (trang 81, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nhân vật trong các tác phẩm văn học mang đến một thế giới đa dạng và phong phú, từ con người, động vật, đến cả những vật thể vô tri vô giác hay cây cỏ. Mỗi nhân vật đều là sản phẩm của sự sáng tạo nghệ thuật, giúp nhà văn gửi gắm thông điệp sâu sắc về cuộc sống, từ đó ảnh hưởng đến cảm xúc và nhận thức của người đọc. Trong số những nhân vật đã được đọc, đâu là nhân vật mà em cảm thấy gần gũi nhất? Đó là những vấn đề mà em muốn chia sẻ cùng các bạn qua bài trao đổi này.

Lời giải 

Chuẩn bị nội dung nói

- Chọn một vấn đề đời sống quan trọng được gợi ra từ một nhân vật trong các tác phẩm văn học em đã đọc.

Tham khảo một số đề tài sau:

Các vấn đề được gợi ra từ nhân vật mèo Gióc-ba (Chuyện con mèo dạy hải âu bay): trân trọng lời hứa, sức mạnh kỳ diệu của tình yêu thương, niềm tin vào cuộc sống, vẻ đẹp của lòng can đảm, tôn trọng sự khác biệt…

- Các vấn đề được gợi ra từ nhân vật Mên, Mon (Bầy chim chìa vôi); An, Cò (Đi lấy mật); nhân vật “tôi”, người cha (Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ): tình yêu thiên nhiên, trân trọng sự sống, tình yêu thương loài vật...

- Thu thập tư liệu cho nội dung trình bày:

+ Tìm ý tưởng cho bài trình bày

+ Tìm thêm thông tin liên quan

- Lập đề cương bài nói

Ví dụ:

+ Nhân vật mèo Gióc-ba đã gợi ra vấn đề về sự trân trọng lời hứa như thế nào?

+ Trân trọng lời hứa là gì? Tại sao cần phải trân trọng lời hứa?...

+ Bài học rút ra từ câu chuyện trân trọng lời hứa của mèo Gióc-ba là gì?

Tập luyện

+ Để có bài nói tốt, em cần tập luyện từ trước khi trình bày trước lớp

+ Cần nắm rõ các tiêu chí đánh giá bài nói. Hiểu được việc người nghe đánh giá như thế nào sẽ giúp em tập luyện tốt hơn

Mục lục nội dung

Trình bày bài nói

Sau khi nói

Trình bày bài nói

Người nói

- Lần lượt trình bày các ý theo nội dung đã chuẩn bị

- Nhấn mạnh ý kiến riêng của mình về vấn đề đời sống

- Điều chỉnh giọng nói, tốc độ nói; sử dụng cử chỉ, điệu bộ phù hợp với nội dung trình bày và thể hiện sự tương tác với người nghe

Người nghe

- Tập trung lắng nghe để nắm được nội dung trình bày của bạn

- Chú ý cách trình bày và thái độ của người nói

- Ghi lại một số nội dung dự kiến sẽ thảo luận với người nói

Sau khi nói

Bài tham khảo

Mẫu 1: 

Cuộc sống của chúng ta được tạo nên từ rất nhiều những điều vụn vặt, nhỏ bé. Bài học đó đã được tôi rút ra từ nhân vật hai bố con sau khi đọc xong văn bản “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần. Từ đó gợi ra cho tôi nhiều suy nghĩ về những điều nhỏ bé trong cuộc sống.

Trong văn bản, người bố đã giảng dạy cho người con biết ý nghĩa của những món quà thực sự. Đó không phải là những thứ đồ vật chất lớn lao, đắt tiền, sang trọng, mà đó chính là tình cảm, tấm lòng của người tặng đã gửi gắm vào đó. Cho nên dù món quà có lớn hay nhỏ thì đều đẹp và đáng trân trọng. Cách chúng ta đón nhận mòn quà đó của người tặng cũng thể hiện nét đẹp của chính mình.

Thật vậy, chúng ta thường ước mơ những điều lớn lao và mong muốn làm những điều vĩ đại trong cuộc đời. Nhưng để đạt được những điều lớn lao đó thì đều xuất phát từ những điều bình dị trong cuộc sống. Cho dù nó có thể là thành công hay thất bại, vui sướng hay đau khổ, thì chúng đều là những mảnh ghép trong bức tranh xếp hình tạo nên những điều vĩ đại.

Cuộc sống của con người bao gồm nhiều mối quan hệ trong xã hội. Và nhân cách của mỗi chúng ta sẽ quyết định đến những giá trị đích thực trong cuộc sống. Để có được cuộc sống hạnh phúc thì chúng ta không thể bỏ qua sự quan tâm, chia sẻ, đồng cảm, giúp đỡ và yêu thương lẫn nhau. Có được thành công trên đường đời không thể thiếu sự kiên trì, nỗ lực và những cố gắng nơi bản thân. Vì thế, hạnh phúc đơn giản lắm, chỉ cần góp nhặt những niềm vui nhỏ trong cuộc sống. Bình an, hạnh phúc đều ở xa côi, chúng luôn hiện ngay bên cạnh ta, từ những điều rất đỗi bình thường trong cuộc sống thường ngày  

Tuy nhiên, trong cuộc sống ngày nay, khi con người cứ sống vội vã, chẳng mấy ai sống chậm lại để cảm nhân từng giây phút trôi qua là điều đáng trân quý. Con người đang mất dần cảm nhận từng phút trôi qua là quà tặng, mỗi niềm vui nhỏ góp nhặt trong đời là món quà của cuộc sống. Người ta cứ sống vội vã và bị cuốn theo những đam mê, mục đích riêng mình. Ví dụ như con người đang quên mất rằng một bữa cơm tốt chung với nhau là điều đáng quý hơn hết. Một gia đình yêu thương sẽ là nơi nghỉ ngơi lúc khó khăn trên đường đời, những người bạn thân là chỗ để tâm sự lúc buồn sâu, tạo nên những thành tựu đáng ghi nhận. Nhưng nếu vì nó mà bỏ quên gia đình, bạn bè thì thật không nên, nó có thể sẽ phá hỏng hết môi quan hệ.

Chúng ta nhiều khi lầm tưởng rằng giá trị cuộc sống tạo nên bởi những điều thật lớn lao, nhưng điều đó vô tình khiến ta quên đi những điều nhỏ nhặt đời thường. Khi hiểu được giá trị của những điều nhỏ nhặt làm nên việc lớn lao, ta sẽ thấy hạnh phúc không bao giờ ở xa ta, chỉ cần nâng niu, trân trọng những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống và góp nhặt những niềm vui đơn sơ trong dòng đời

Mẫu 2:

Đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên, em đã rất ấn tượng với hình ảnh nhân vật Dế Mèn - một chàng dế thanh niên cường tráng, mạnh mẽ. Hình ảnh cậu ta vui vẻ và tự tin về bản thân mình khiến em rất thích và ngưỡng mộ. Bởi Dế Mèn rất siêng năng luyện tập nên mới có cơ thể khỏe mạnh như vậy. Nhưng sau khi thấy những gì cậu ta gây ra cho Dế Choắt, em lại có phần ghét cậu ta lắm. Chỉ vì một phút nông nổi bày trò nghịch dại trêu chọc chị Cốc, mà Dế Mèn đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt. Cũng từ đó, cậu ấy mới nhận ra được sai lầm của mình và quyết tâm sửa chữa. Qua câu chuyện ấy, trong em dấy lên những suy nghĩ về hiện tượng một số bạn trẻ hiện nay có cách hành xử nóng nảy và bồng bột, không suy nghĩ cẩn thận để dẫn đến hậu quả đau lòng.

Đó là những bạn trẻ còn ngồi trên ghế nhà trường với sự tò mò, thích thú với thế giới của người trưởng thành ngoài kia. Các bạn ấy đôi khi chỉ vì sự hiếu kì mà đã xem, đã làm, đã thử những điều cấm kị và không nên. Hay những bạn học sinh vì tính kiêu căng, nóng nảy, muốn khẳng định bản thân mình mà đã có hành vi bắt nạt bạn học, gian lận trong thi cử, trốn học… Những hành động ấy là sai trái nhưng các bạn ấy vì một phút bồng bột nên đã thực hiện, gây nên những hậu quả ảnh hưởng đến bản thân về sau. Nhẹ thì bị bạn bè xa lánh, nặng thì bị phạt kỉ luật, bị ghi vào học bạ. Nặng hơn nữa, có bạn đã bị đình chỉ, thôi học, thậm chí là bị tạm giam, đưa đến trại cải tạo. Những tình huống ấy vô cùng đáng tiếc và đáng thương. Bởi những hành động xốc nổi ấy đã khiến cả tương lai phía trước của các bạn có một vết đen khó mà xóa bỏ.

Từ đó, chúng ta cần quan tâm hơn và có các biện pháp cụ thể giúp hạn chế tình trạng các bạn trẻ có hành động nóng nảy, bồng bột thiếu suy nghĩ. Trước hết và cũng là quan trọng nhất chính là sự giáo dục của nhà trường và gia đình. Sau đó, nên tăng cường tuyên truyền về các bài học đạo đức cho thanh thiếu niên như qua các ca khúc, bộ phim, truyện tranh… Đồng thời có hình thức xử phạt, răn đe để các bạn ấy biết điều gì là không nên thử và không nên làm. Để tránh các bạn bắt chước, dẫm vào vết xe đổ của một số bạn khác.

Nhân vật Dế Mèn trong tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí thực sự là một nhân vật ý nghĩa mà em học hỏi được rất nhiều. Dế mèn đã cho em hiểu được rằng, mình phải cẩn trọng, không được kiêu căng, hống hách rồi có những hành động bồng bột, sai lầm.

Nhân vật trong văn học rất đa dạng, bao gồm con người, động vật, cây cối, đồ vật... Mỗi nhân vật, dù có hình hài và đặc điểm khác nhau, đều mang trong mình một thông điệp sâu sắc mà nhà văn muốn gửi gắm, giúp người đọc nhìn nhận lại những giá trị cuộc sống. Vậy, trong các tác phẩm đã đọc, đâu là nhân vật văn học mà bạn thấy gần gũi và thú vị nhất? Hãy chia sẻ cùng bạn bè về suy nghĩ của bạn.

Chuẩn bị nội dung nói:

Tham khảo một số chủ đề sau:

+ Các vấn đề mà nhân vật mèo Gióc-ba (Chuyện con mèo dạy hải âu bay) gợi ra: sự trân trọng lời hứa, sức mạnh kỳ diệu của tình yêu thương, niềm tin vào cuộc sống, vẻ đẹp của lòng can đảm, sự tôn trọng sự khác biệt...

+ Các vấn đề mà các nhân vật trong các tác phẩm như Mên, Mon (Bầy chim chìa vôi), An, Cò (Đi lấy mật), người cha (Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ) gợi ra: tình yêu thiên nhiên, trân trọng sự sống, tình yêu thương loài vật...

Tập luyện:

- Để có một bài nói hay, em cần phải luyện tập trước khi trình bày trước lớp.

- Nắm rõ tiêu chí đánh giá bài nói sẽ giúp em chuẩn bị tốt hơn. Các yếu tố đánh giá bao gồm:

+ Giới thiệu rõ ràng vấn đề đời sống được gợi ra từ một nhân vật văn học.

+ Thể hiện rõ ý kiến cá nhân về vấn đề đó.

+ Cung cấp những lí lẽ và bằng chứng thuyết phục.

+ Diễn đạt mạch lạc và cảm xúc.

+ Sử dụng yếu tố phi ngôn ngữ (cử chỉ, ánh mắt, nét mặt...) một cách hợp lý.

+ Mở đầu và kết thúc bài nói một cách hợp lý, có thể tạo sự chú ý với cách mở đầu độc đáo, ví dụ như kể một câu chuyện ngắn, dẫn lời nói nổi tiếng, hay đưa ra một kết quả nghiên cứu thú vị.

Trình bày bài nói:

Với tư cách người nói, em cần lưu ý:

- Trình bày các ý tưởng một cách mạch lạc và có logic.

- Nhấn mạnh quan điểm của mình về vấn đề cuộc sống.

- Điều chỉnh giọng nói, tốc độ và cử chỉ phù hợp với nội dung và tình huống.

Với tư cách người nghe, em cần lưu ý:

- Tập trung lắng nghe để hiểu hết nội dung bài nói.

- Chú ý đến cách trình bày và thái độ của người nói.

- Ghi lại những ý kiến có thể thảo luận sau khi nghe.

Bài nói mẫu tham khảo:

Kính chào thầy cô và các bạn. Tôi tên là........, học sinh....

Trong những bài học trước, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về những nhân vật văn học vô cùng đa dạng, từ con người cho đến loài vật, đồ vật hay cây cối. Mỗi nhân vật ấy đều mang trong mình những bài học sâu sắc về cuộc sống. Một nhân vật mà tôi đặc biệt ấn tượng là người cha trong tác phẩm “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ”. Đây là một nhân vật đầy nhân văn, qua đó chúng ta có thể hiểu được phương pháp giáo dục tích cực mà ông áp dụng. Vậy phương pháp ấy là gì? Xin mời các bạn cùng theo dõi.

Trước hết, phương pháp giáo dục là một hệ thống các phương pháp dạy học nhằm giúp người học tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả. Trong tác phẩm “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ”, người cha dạy con qua việc thực hành trực tiếp. Ví dụ, để dạy con nhận biết các loài hoa, ông không chỉ nói suông mà yêu cầu con nhắm mắt và cảm nhận từng loài hoa qua xúc giác, qua mùi hương, cho đến khi con nhận diện được tất cả các loài hoa trong vườn. Đây là một cách học thực tế và sinh động, giúp con ghi nhớ lâu hơn và hiểu sâu hơn.

Phương pháp học qua thực hành như vậy mang lại nhiều lợi ích. Người học không chỉ tiếp thu lý thuyết mà còn có cơ hội áp dụng kiến thức vào thực tế, từ đó rút ra những bài học hữu ích. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh nhớ lâu mà còn phát triển kỹ năng tự học, tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề.

Chúng ta cũng có thể thấy phương pháp này đang ngày càng được áp dụng rộng rãi trong giáo dục hiện đại, đặc biệt là trong các trường học và trung tâm đào tạo. Tuy nhiên, một thách thức của phương pháp này là tốn nhiều thời gian và đôi khi khó triển khai đồng bộ với tất cả học sinh cùng một lúc.

Cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe. Tôi hy vọng nhận được những ý kiến chia sẻ từ các bạn về phương pháp giáo dục thực hành và những vấn đề khác mà các bạn quan tâm.

Sau khi nói:

Thảo luận về bài nói theo một số gợi ý sau:

Người nghe:

- Kiểm tra lại các thông tin đã nghe được, trao đổi với người nói trong tinh thần xây dựng và tôn trọng.

- Đặt câu hỏi để tìm hiểu thêm về vấn đề đang thảo luận.

- Đưa ra lý do đồng tình hoặc không đồng tình với ý kiến của người nói, nhận xét về các lí lẽ và bằng chứng mà người nói sử dụng.

Người nói:

- Lắng nghe, phản hồi ý kiến của người nghe một cách cầu thị.

- Bổ sung thông tin hoặc bảo vệ ý kiến của mình nếu thấy cần thiết.

- Tiếp thu ý kiến đóng góp từ người nghe.

Nhân vật trong các tác phẩm văn học luôn mang những hình ảnh phong phú và đa dạng, từ con người, loài vật, đồ vật đến cây cối... Tất cả đều được các nhà văn tạo dựng với mục đích gửi gắm những cảm xúc, suy ngẫm về cuộc sống, đồng thời khơi dậy những cảm xúc và nhận thức trong lòng người đọc. Đối với tôi, một vấn đề trong đời sống nào được nảy sinh từ một nhân vật văn học mà tôi đã đọc sẽ luôn là gần gũi và thú vị nhất. Và tôi muốn cùng các bạn chia sẻ những suy nghĩ của mình về vấn đề này.

Chuẩn bị trước khi nói

Trước khi bắt đầu trình bày, bạn cần chuẩn bị nội dung cẩn thận:

- Lựa chọn một vấn đề đời sống có ý nghĩa, được gợi ra từ một nhân vật trong tác phẩm mà bạn đã đọc.

Gợi ý một số đề tài:

Nhân vật Mèo Gióc-ba (trong “Chuyện con mèo dạy hải âu bay”) đã gợi ra những vấn đề như sự tôn trọng lời hứa, sức mạnh kỳ diệu của tình yêu thương, niềm tin vào cuộc sống, vẻ đẹp của lòng dũng cảm và sự tôn trọng sự khác biệt…

- Các vấn đề được gợi ra từ nhân vật Mên, Mon (Bầy chim chìa vôi); An, Cò (Đi lấy mật); nhân vật “tôi”, người cha (Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ): tình yêu thiên nhiên, tôn trọng sự sống, tình yêu thương loài vật...

- Thu thập tài liệu để chuẩn bị cho phần trình bày:

+ Tìm ý tưởng cho bài nói của bạn

+ Tìm thêm thông tin liên quan đến chủ đề

- Lập dàn ý cho bài nói:

Ví dụ:

+ Nhân vật Mèo Gióc-ba gợi ra vấn đề về việc tôn trọng lời hứa như thế nào?

+ Tôn trọng lời hứa là gì? Tại sao cần phải tôn trọng lời hứa?

+ Bài học từ câu chuyện tôn trọng lời hứa của Mèo Gióc-ba là gì?

Rèn luyện trước khi nói:

- Luyện nói một mình để nắm vững nội dung bài trình bày.

- Nắm rõ các tiêu chí đánh giá bài nói.

Trình bày bài nói

• Người nói

- Lần lượt trình bày các ý theo nội dung đã chuẩn bị sẵn.

- Nhấn mạnh ý kiến riêng của mình về vấn đề đời sống.

- Điều chỉnh giọng nói, tốc độ nói, sử dụng cử chỉ và điệu bộ phù hợp với nội dung trình bày và thể hiện sự tương tác với người nghe.

• Người nghe

- Tập trung lắng nghe để nắm được nội dung trình bày của bạn.

- Chú ý cách trình bày và thái độ của người nói.

- Ghi lại một số nội dung sẽ trao đổi thêm với người nói.

Sau khi nói

Người nghe

Người nói

Kiểm tra lại các thông tin đã nghe được và trao đổi với người nói trên tinh thần xây dựng và tôn trọng. Có thể trao đổi bằng cách:

- Đặt câu hỏi để thu thập thêm thông tin về vấn đề thảo luận.

- Đưa ra lý do thể hiện sự đồng tình hay không đồng tình với ý kiến của người nói.

- Nhận xét về lý lẽ và bằng chứng mà người nói sử dụng.

Lắng nghe và phản hồi ý kiến của người nghe với tinh thần cầu thị:

- Trả lời câu hỏi, bổ sung thông tin cho những nội dung mà người nghe chưa rõ.

- Bổ sung lý lẽ và bằng chứng để bảo vệ ý kiến của mình nếu nhận thấy ý kiến đó đúng.

- Tiếp thu những ý kiến góp ý mà mình cho là xác đáng.

Bài nói tham khảo:

Trong tác phẩm “Bài học đường đời đầu tiên”, tôi đã rất ấn tượng với nhân vật Dế Mèn – một chàng dế trẻ trung, khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng. Hình ảnh cậu ấy tự tin và vui vẻ về bản thân làm tôi cảm thấy thích thú và ngưỡng mộ. Dế Mèn luôn chăm chỉ luyện tập để có được sức khỏe dẻo dai như vậy. Tuy nhiên, khi chứng kiến những hành động của cậu ta đối với Dế Choắt, tôi lại cảm thấy ghét cậu ta. Chỉ vì một phút nông nổi bày trò nghịch dại, Dế Mèn đã khiến Dế Choắt phải chịu cái chết thảm thương. Chính từ đó, cậu ấy mới nhận ra sai lầm của mình và quyết tâm sửa chữa. Câu chuyện này khiến tôi suy ngẫm về hiện tượng một số bạn trẻ ngày nay hành xử nóng nảy, thiếu suy nghĩ, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.

Những bạn trẻ này thường ngồi trên ghế nhà trường, đầy sự tò mò với thế giới bên ngoài, đôi khi chỉ vì sự hiếu kỳ mà thử những điều không nên làm, hay vì tính kiêu căng, nóng nảy mà thực hiện những hành vi sai trái như bắt nạt bạn bè, gian lận trong thi cử, trốn học... Những hành động này, dù là sai trái, nhưng chỉ vì một phút bồng bột mà những bạn ấy đã gây ra những hậu quả khó tránh khỏi, ảnh hưởng lâu dài đến bản thân. Có thể nhẹ thì bị bạn bè xa lánh, nặng thì bị phạt kỷ luật, ghi vào học bạ, hoặc thậm chí đình chỉ học, tạm giam. Những tình huống này thật đáng tiếc và đau lòng, vì nó làm hỏng tương lai của các bạn trẻ.

Vì vậy, chúng ta cần phải quan tâm hơn và có biện pháp cụ thể để hạn chế tình trạng hành động nóng nảy, thiếu suy nghĩ của các bạn trẻ. Trước hết, giáo dục từ gia đình và nhà trường là quan trọng nhất. Ngoài ra, cần tăng cường các hoạt động tuyên truyền về đạo đức cho thanh thiếu niên, thông qua các bài học trong ca khúc, phim ảnh, truyện tranh... Đồng thời, cũng cần có hình thức xử phạt và răn đe để các bạn trẻ hiểu rõ những việc không nên làm, tránh lặp lại sai lầm của những người đi trước.

Nhân vật Dế Mèn trong tác phẩm “Dế Mèn phiêu lưu ký” thực sự là một bài học quý giá mà tôi học được rất nhiều. Cậu ấy đã giúp tôi hiểu rằng, trong cuộc sống, chúng ta phải cẩn trọng, không được kiêu ngạo và vội vàng hành động khi chưa suy nghĩ kỹ lưỡng.