Paprika là gì? 5 công dụng đặc biệt của gia vị nổi bật trong ẩm thực Hungary

25/04/2025

Nội dung bài viết

Bạn đã thử các món ăn chế biến từ ớt bột Paprika chưa? Cùng Tripi khám phá thêm về loại ớt bột này, thành phần và những công dụng đặc biệt của nó trong ẩm thực.

Giữa vô vàn nguyên liệu ẩm thực, ớt bột là gia vị được lựa chọn để gia tăng độ cay cho món ăn, đặc biệt là trong các món ăn phương Tây. Không chỉ có ớt bột truyền thống Việt Nam, nhiều người cũng đã sử dụng loại ớt bột ngoại quốc này.

Các loại ớt bột này có nhiều tên gọi khác nhau khiến không ít người thắc mắc, trong đó có ớt bột Paprika. Vậy Paprika là gì? Thành phần và công dụng của nó như thế nào? Cùng Tripi tìm hiểu nhé.

Paprika là gì?

Nguồn gốc của ớt bột Paprika

Paprika là loại ớt bột nổi tiếng của Hungary, được chế biến từ ớt Capsicum (ớt chuông, ớt ngọt) hoặc phổ biến hơn là ớt cà chua. Sau khi thu hoạch, các loại ớt này sẽ được phơi khô và nghiền thành bột. Kết quả là ớt bột Paprika có màu đỏ tươi đẹp mắt và vị cay dao động từ ngọt nhẹ đến cay trung bình, mang lại một hương vị đặc trưng cho món ăn.

Nguồn gốc của ớt bột Paprika

Mặc dù Paprika là gia vị đặc trưng của nền ẩm thực Hungary, nhưng thực tế, ớt bột này đã được người Thổ Nhĩ Kỳ mang đến Hungary vào thế kỷ 16 – 17 khi họ cai trị vùng đất này. Người Thổ Nhĩ Kỳ đã làm quen với việc sử dụng ớt bột Paprika trong các món ăn ngay từ khi đó, và những người đầu tiên sử dụng ớt bột Paprika là những thợ chăn cừu và gia súc.

Với thời gian, ớt bột Paprika dần trở thành gia vị phổ biến trong các món ăn của người nông dân Hungary. Sau đó, giới quý tộc phát hiện ra hương vị cay nồng và màu sắc bắt mắt của Paprika, khiến họ thêm phần yêu thích và sử dụng nó trong bữa ăn hàng ngày. Đến thế kỷ 19, ớt bột Paprika đã trở thành gia vị không thể thiếu trong nền ẩm thực Hungary, chiếm ưu thế trong các món ăn khắp đất nước.

Thành phần của ớt bột Paprika

Ớt bột Paprika chủ yếu được phân thành hai loại

- Paprika không cay: Được chế biến chủ yếu từ phần vỏ quả, kết hợp với một nửa lượng hạt ớt.

- Paprika cay: Loại này được làm từ vỏ quả nhưng sử dụng nhiều hạt ớt hơn, đồng thời bổ sung thêm phần cuống, noãn và lá đài để tạo ra hương vị cay nồng đặc trưng.

Theo nghiên cứu của Draxe, mỗi muỗng canh ớt bột Paprika cung cấp nhiều thành phần dinh dưỡng như: Calo (20), Carbohydrate (3.8g), Protein (1g), chất béo (0.9g), chất xơ (2.5g), Vitamin A (6 UI), Vitamin B6 (0.3mg), Vitamin E (2mg), Sắt (1.6mg), Vitamin C (4.8mg), Vitamin K (5.4 microgram), Riboflavin (0.1mg), Niacin (1mg), Kali (158mg),...

Lợi ích của việc sử dụng ớt bột Paprika

Theo thông tin từ Healthline, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các dưỡng chất có trong ớt bột Paprika mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Cụ thể như sau:

Lợi ích cho mắt

Một nghiên cứu trên hơn 1800 phụ nữ đã chỉ ra rằng, những người có chế độ ăn giàu Lutein và Zeaxanthin sẽ giảm tới 32% nguy cơ mắc đục thủy tinh thể so với những người có mức tiêu thụ thấp hơn.

Thêm vào đó, một nghiên cứu khác trên 4519 người trưởng thành cũng cho thấy rằng việc hấp thụ Lutein và Zeaxanthin với lượng cao có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh AMD (Thoái hóa điểm vàng do tuổi tác).

Vì vậy, việc bổ sung Paprika vào chế độ ăn có thể cải thiện sức khỏe mắt và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể và AMD.

Giảm đau và kháng viêm hiệu quả

Ớt bột Paprika chứa hợp chất Capsaicin, một chất có khả năng liên kết với các thụ thể trên tế bào thần kinh, giúp giảm viêm và giảm đau. Nhờ đó, nó có thể ngăn ngừa tình trạng viêm như viêm khớp, tổn thương thần kinh và các vấn đề về tiêu hóa.

Một nghiên cứu trên 376 người trưởng thành mắc các bệnh về đường tiêu hóa đã chứng minh rằng, khi bổ sung Capsaicin, tình trạng viêm dạ dày và tổn thương tiêu hóa được cải thiện rõ rệt.

Cải thiện sức khỏe tim mạch

Một nghiên cứu kéo dài 14 ngày với những con chuột được ăn Paprika và Capsanthin cho thấy, lượng cholesterol tốt trong cơ thể của chúng tăng mạnh, so với những con chỉ ăn chế độ bình thường.

Một nghiên cứu khác trên 100 người trưởng thành khỏe mạnh trong 12 tuần cho thấy, những người dùng thực phẩm bổ sung chứa 9mg Paprika Carotenoids/ngày có mức cholesterol xấu và tổng cholesterol thấp hơn đáng kể so với nhóm dùng giả dược.

Vì vậy, ớt bột Paprika, nhờ chứa Carotenoids, có khả năng làm giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt. Điều này dẫn đến việc sức khỏe tim mạch được cải thiện dần theo thời gian.

Bảo vệ cơ thể khỏi ung thư

Một số chất Carotenoid trong ớt bột Paprika như Beta Carotene, Lutein và Zeaxanthin có khả năng chống lại Oxidative stress – tác nhân chính làm tăng nguy cơ ung thư cho cơ thể.

Cụ thể, theo một nghiên cứu trên 2000 phụ nữ, những người có lượng Beta Carotene, Lutein, Zeaxanthin và tổng Carotenoid trong máu cao nhất có nguy cơ mắc ung thư vú giảm tới 25-35%.

Hỗ trợ kiểm soát đường huyết

Chất Capsaicin trong ớt bột Paprika có tác dụng kiểm soát tiểu đường hiệu quả, vì Capsaicin ảnh hưởng đến các gen và ức chế các enzyme phá vỡ đường trong cơ thể.

Ngoài ra, một nghiên cứu kéo dài 4 tuần với 42 thai phụ bị tiểu đường cho thấy, việc bổ sung 5mg Capsaicin mỗi ngày giúp giảm lượng đường trong máu sau bữa ăn đáng kể so với nhóm dùng giả dược.

Trong một nghiên cứu khác với 36 người trưởng thành, nhóm ăn Paprika có chứa Capsaicin có mức Insulin trong máu giảm rõ rệt sau bữa ăn, giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả hơn so với nhóm không ăn ớt. Mức Insulin thấp giúp điều chỉnh đường huyết tốt hơn.

Hướng dẫn sử dụng Paprika

Paprika được sử dụng như gia vị thông thường, với mục đích tạo màu sắc đẹp mắt và mang lại vị cay ngọt đặc trưng cho các món ăn, đặc biệt là trong những món hầm, canh và súp.

Ngoài ra, Paprika cũng thường được dùng để ướp thịt, cá trước khi chế biến. Đặc biệt, khi cho Paprika vào dầu nóng trong chảo, bạn sẽ có một hỗn hợp cực kỳ thơm ngon và độc đáo. Người Hungary thường kết hợp với rượu Kadarka để làm tăng hương vị món ăn có Paprika.

Công dụng của ớt bột Paprika

Paprika là nguyên liệu quan trọng trong ẩm thực, được sử dụng như các gia vị khác, tạo nên màu sắc đẹp mắt và tăng thêm vị cay ngọt đặc trưng cho nhiều món ăn. Ví dụ như: súp cá Hungary, bắp cải nhồi thịt, xúc xích hun khói, trứng luộc, súp tôm...

Ngoài ra, bạn có thể dùng Paprika để tẩm ướp nguyên liệu như thịt, cá trước khi chế biến. Khi đun Paprika trên chảo dầu, sẽ tạo ra hỗn hợp vô cùng thơm ngon và đậm đà. Thưởng thức món ăn có Paprika, người Hungary còn uống kèm rượu Kadarka để tăng cường hương vị cho bữa ăn.

Không chỉ là gia vị, Paprika còn được dùng để tạo màu sắc nổi bật và làm món ăn thêm hấp dẫn. Người Hungary đặc biệt yêu thích sự kết hợp của Paprika với rượu Kadarka trong những món ăn truyền thống, tạo nên sự hoàn hảo trong hương vị.

Những món ăn ngon với Paprika

Súp cá Hungary (halászlé)

Súp cá Hungary (halászlé) là món ăn truyền thống đặc trưng của Hungary, thường được chế biến vào dịp Giáng sinh và cuối năm với hy vọng mang lại hạnh phúc và tài lộc. Mỗi gia đình Hungary có một công thức riêng biệt để nấu món súp này, tạo ra sự phong phú và đặc sắc cho món ăn.

Halászlé – một món súp cá vô cùng phổ biến ở Hungary, đặc biệt vào dịp lễ Giáng sinh. Đây không chỉ là món ăn mà còn là niềm mong mỏi về phúc lộc và tiền tài. Các gia đình thường bí mật với công thức riêng, mang lại một hương vị đặc trưng không thể tìm thấy ở đâu khác.

Bắp cải nhồi thịt (töltött káposzta)

Bắp cải nhồi thịt (töltött káposzta) là một món ăn nổi tiếng của Hungary, nơi mà các lá bắp cải được luộc sơ rồi nhồi với thịt heo băm, gia vị và paprika. Sau khi cuộn lại, món ăn sẽ được hấp cho đến khi chín mềm, rồi phủ lên lớp kem chua thơm ngon, tạo nên sự kết hợp hoàn hảo.

Món töltött káposzta là một món ăn đặc trưng của Hungary với lớp bắp cải bao bọc quanh phần nhân thịt heo băm, gia vị và một chút paprika. Món ăn này sẽ được hấp chín và phủ lên một lớp kem chua, mang đến hương vị đậm đà, khó quên.

Xúc xích hun khói (Kolbász)

Xúc xích hun khói (Kolbász) là món ăn đặc trưng của Hungary, được chế biến từ thịt hun khói, kết hợp với thịt heo, bò, cừu, và gia vị độc đáo như ớt Paprika, nhục đậu khấu, tỏi, muối, tiêu, đường, kinh giới, và rượu vang. Tất cả nguyên liệu được ướp thấm đẫm hương vị rồi nhồi vào ruột heo và mang đi hun khói nhẹ để tạo ra món xúc xích thơm ngon đặc biệt.

Kolbász là món xúc xích trứ danh bắt nguồn từ Hungary, với công thức kết hợp các loại thịt hun khói và gia vị như ớt Paprika, hạt nhục đậu khấu, tỏi, và một số gia vị khác. Nguyên liệu được ướp thấm và nhồi vào ruột heo, sau đó treo qua đêm và mang đi hun khói nhẹ, tạo nên món xúc xích với hương vị đặc biệt không thể tìm thấy ở đâu khác.

Để thưởng thức xúc xích Kolbász đúng cách, bạn nên cắt thành từng lát mỏng và chấm với tương ớt, hoặc ăn kèm với bánh mì tươi sẽ rất ngon miệng. Món ăn này sẽ mang đến cho bạn một trải nghiệm ẩm thực độc đáo với sự kết hợp của hương khói và gia vị đặc trưng.

Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn đã hiểu rõ về ớt bột Paprika, cũng như thành phần và công dụng tuyệt vời của nó. Bạn hoàn toàn có thể thêm Paprika vào các món ăn để không chỉ làm phong phú thêm hương vị mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.

Mua ớt bột chất lượng, giá tốt tại Tripi để sử dụng cho các món ăn của bạn:

Kinh nghiệm hay Tripi

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi